samenvatting kinderpathologie

Aandoeningen van
centrale zenuwstelsel
1.Inleiding
1.1. Herhaling anatomie/fysiologie




1.2. Frequentie
 Komen op kinderleeftijd frequent voor
 Meest frequent zijn koorts convulsies  1/10 zal hieruit epilepsie ontwikkelen
 Virale meningitis komt meer voor da bacteriële

2.Meningitis
 Infectie van meningen of hersenvliezen
 Oorzaken:
o Acute purulente meningitis door bacteriën
o Aseptische meningitis (viraal) over algemeen minder ernstig
o Andere zeldzame vormen
 Komt meeste voor bij pasgeborene en kinderen jonger dan 5 jaar
 Behoort tot ernstige infectie

2.1. Presentatie van ziektebeeld
Pasgeborene en jonge  Aspecifieke symptomen
zuigelingen  prikkelbaarheid, koorts, braken, slecht eten
 Jonge baby met eerste convulsie  lumbale punctie uitvoeren
 zieke jonge zuigeling geen focus voor koorts  lumbale punctie
voor meningitis uit te sluiten
Grote kinderen  Specifieke symptomen
 Nekstijfheid, positief teken Kernig(al liggen benen niet hoger dan
45° krijgen)
 Positief teken van Brudzinski (bui buigen hoofd knieën reflectoir
opgetrokken
 Hoofdpijn, braken, hoge koorts, fotofobie

CATO MANNAERTS 1

,Meningokokkensepsis  Hoge koorts met petechiën
 Dodelijk op <24u
2.2. Diagnose
 Bevestigen door onderzoeken van cerebrospinaal vocht
 Vaccin biedt enkel bescherming tegen meningokokken van groep C
 Ook bestaat er vaccin voor groep B maar is niet opgenomen in basisschema

2.2.1. Lumbaal punctie
 Steriele wijze door arts uit gevoerd
 Toont bij bacteriële infectie volgende kenmerken:

Verhoogd aantal WBC  Normaal < 5 per mm3
 Bij purulente meningitis meestal > 1000 per mm3
 Daarom kan het vocht er soms als rijstwater uitzien
Bacteriën  Zichtbaar bij microscopisch onderzoek en bevestigd door
cultuur
 Bij pasgeborene
o Groep B streptokokken
o E Coli en andere gram negatieve
 Bij groter kind:
o Haemophilus influenza
o Neisseria meningitides
o Pneumokokken
Glucose in liquor  Daalt als er bacteriën mee eten
 Normaal: +/- 2/3 van glycemie
 Laag bij purulente meningitis
Eiwitgehalte  Stijgt > 50mg/dl
 Bacteriën zijn ook opgebouwd uit eiwitten
2.2.2. Bloedname
 Hemoculturen
 Bloedbeeld en crp: stijging van de inflammatoire parameters
 Biochemie met o.a. Ionogram: kinderen kunnen soms te veel adh aanmaken waardoor
hyponatriëmie kan ontstaan.

2.2.3. Echo schedel of CT-scan van hersenen
 Afgekapselde infectiehaarden te vinden
 Eventuele stoornis in liquorcirculatie met hydrocephalie op te sporen

2.3. Behandeling van virale
 Geneest vanzelf
 Behandelen van klachten zoals braken en pijnstilling toedienen
 Als het kan gebeurd het thuis
 Uitgesproken klachten kan een bloedonderzoek en onderzoek van ruggenmergvocht gedaan
worden
 Antibiotica opstarten maar als het toch een virus is deze stoppen




CATO MANNAERTS 2

, 2.4. Behandeling van bacteriële
 Ondersteuning vitale functies
 Snelle evaluatie naar cardiorespiratoire en neurologische toestand
 Monitoring pols, bloeddruk, ademhaling, bewustzijn en temperatuur  eventueel glasgow
coma schaal
 Circulatie ondersteuning kan nodig zijn
 Bij shock toedienen plasma IV of fysiologisch serum
 Corticoïden IV  positieve invloed op ontstaan doofheid post-meningitis

2.5. Prognose
 Een purulente meningitis kan restletsels geven
 Meest voorkomende is doofheid
 Verworven perceptieverlies
 Gehoorschade ontstaat door ontsteking zich uitbreidt naar binnenoor  verbening ervan
 Hydrocephalie, mentale of motorische handicap kunnen volgen
 Hersenabces  behandeling er van is combinatie antibiotica en neurochirurgie

3.Epilepsie
3.1. Definitie
 Epilepsie is chronische aandoening van centraal zenuwstelsel
 Gekenmerkt door blijvende vatbaarheid voor ontwikkeling epileptische aanvallen
 Door neurobiologische, cognitieve, psychologische en sociale gevolgen van ziekte
 Herhaald optreden van epileptische aanvallen zonder sprake van provocerende factor
 Epileptische aanval is tijdelijk optreden van tekens en -/of symptomen te wijten aan
afwijkende activiteit van neuronen
3.2. Pathofysiologie
Aanval ontstaat door verstoring van elektrische activiteit in hersenen  spontane ontlading in
neuronen

Onderscheid naargelang ontlading van neuronen in 1 of beide hemisferen

Veralgemeende of  Ontstaan van abnormale neuronale activiteit van begin in schors van
gegeneraliseerde aanvallen hemisferen
 Verlies van bewustzijn
 Tonisch-clonische aanvallen (grand-mal aanval)
 Absences (afwezigheden of petit-mal aanvallen)
 Myoclone aanvallen
Partiële of focale aanvallen  Epileptiforme activiteit beperkt tot deel van hersenschors (1 hemisfeer)
 Bewust zijn kan blijven
 Eenvoudige partiële aanvallen elektrische ontladingen gelokaliseerd in
deel hersenschors
 Afhankelijk lokalisatie van epilepsiehaard, motorische, auditieve of
visuele symptomen
 Trekkingen met linker/rechterhand
 Complex partiële aanvallen: elektrische ontladingen spreiden zicht over
groter deel hersenen
 Wel verandering bewustzijn maar geen volledig verlies
 Partiële aanvallen die overgaan naar gegeneraliseerde
3.3. Beschrijving van aanvallen

CATO MANNAERTS 3

, 3.3.1. De tonisch – clonische aanval
 Aanval ingezet door auro  vreemd gevoel, gevoel van onwel-zijn in maag
o Zintuiglijke gewaarwording, geluid, lichtflitsen
o Moet men erna vragen aanduiding waar abnormale elektrische activiteit ontstaan
 Verliezen plots bewustzijn en vertoont tonische contractie van spieren
o Veralgemeend strekken van lichaam, gepaard met onnatuurlijke gil
o Deze fase duurt 10-30 seconde
 Clonische fase  spierschokken die 30-60 seconde aanhoudt
 Andere symptomen
o Aanval staan ogen wijd open en oogbollen weg gedraaid
o Gezicht kan blauw aankleuren als ademhaling onderdrukt
o Tongbeet kan
o Verhoogde secretie van speeksel op bij opgang komen van ademhaling tot schuim
o Onwillekeurig urineverlies
 Post-ictale fase eerst enkele minuten niet wekbaar en valt erna in diepe slaap
 Aanval duurt meestal niet echt lang  1-2minuten
 Status epilepticus: aanvallen herhalen zonder dat bewustzijn terug keert 
levensbedreigend door herhaalde anoxemie en hersenoedeem

3.3.2. Absences of petit-mal aanvallen
 Komen voor bij kinderen tussen 4-12 jaar met piek rond de 7-8 jaar
 Frequentie episodes van bewustzijnsverlies die kortdurend zijn
 Bewustzijnsdaling zal kind bezigheid onderbreken, wazige blik vertonen of met ogen naar
boven draaien, ritmische schokjes van oogleden
 Er kan iets uit de handen vallen en door benen zakken
 Kleur van gezicht kan veranderen
 Aanval eindig abrupt en zet bezigheid gewoon verder

3.3.3. Beschrijving van enkele epilepsiesyndromen die
op kinderleeftijd voorkomen
3.3.3.1. Syndroom van West
 Salaamkrampen zijn aanwezig
 Kan overgaan is syndroom van Lennox-Gastaux
 Zoeken naar onderliggende oorzaak: tubereuze sclerose, ernstige peripartale asfyxie
 Prognose is meestal slecht
 Behandeling: vigabatrine

3 kenmerken

 Presenteren van krampen: voorover buigen van hoof, romp en ledematen die op
treden in korte series
o Sommige hebben strekkrampen
 Naast typische aanvallen vertonen ze steeds stilstand in ontwikkeling
 EEG is afwijkend




CATO MANNAERTS 4