Sociologie hoorcollege 1
Wat is sociologie en de sociologische perspectieven
Wat is sociologie?
Sociologie = kunnen we omschrijven als het systematisch onderzoek van de menselijke
samenleving
Het sociologisch perspectief (de bril)
Het algemene in het bijzondere zien: zijn er meer mensen die dit hebben mee
gemaakt?
In het bekende het ongewone gaan zien: dingen die iedereen doet, gaan wij normaal
vinden. Maar waarom vinden wij dit normaal?
Persoonlijke keuzes in hun sociale context: hoe persoonlijk zijn de keuzes die
mensen maken? denk aan bijvoorbeeld het krijgen van kinderen (in Europa minder
dan Afrika)
Kijken als een socioloog: het buitenstaandersperspectief
Zien van de wisselwerking tussen:
Mens en samenleving
Levensloop en historie
Individu en de omgeving
Dit is het sociologisch voorstellingsvermogen!
Stappenplan om te kijken als socioloog:
Bewust van jouw sociale gedrag neem hiervan even afstand observeer sociaal gedrag
bij meerdere mensen verwonder je over dat wat je normaal vind wees nieuwsgierig
over dat wat je opvalt onderzoek de patronen en categorieën.
Mondiale visie = het bestuderen van de wereld in zijn geheel en de plaats die onze
samenleving daarin inneemt. wordt gezien als een logisch verlengstuk van het
sociologisch perspectief.
- Het leven dat we leiden wordt gevormd door het land waarin we leven
- De contacten tussen samenlevingen zijn sterk toegenomen
- Veel sociale problemen waarmee de westerse wereld geconfronteerd wordt zijn
elders veel ernstiger
- Globaal denken helpt ons om meer inzicht in onszelf te krijgen
,De functie van sociologie
1. Overheidsbeleid: opstellen van voorzieningen en regels die categorieën mensen in
de samenleving helpen, beschermen, evenwicht brengen, stimuleren
2. Persoonlijke groei & effectiviteit: mythekraker, inzicht in mogelijkheden en
hindernissen, deelname aan de samenleving, positionering bij diversiteit in
samenleving = heb jij meer inzicht in je eigen groei, dan kan jij ook makkelijker een
inzicht krijgen in de samenleving en hoe andere mensen in de samenleving staan.
3. Succes in je werk: inzicht in groepen mensen over overtuigingen, opvoeden,
opgroeien, ontwikkelen effectievere en efficiëntere pedagogen
- Inzicht sociale patronen per categorie mensen
- Begrip voor diversiteit bij mensen in samenleven en opvoeden
- Antenne voor mogelijke of niet zichtbare problemen
- Oplossingsrichtingen voor complexe problemen
Het ontstaan van sociologie (1838)
De modernisering
Algemeen; Sociologie is ontstaan toen samenlevingen zijn ontstaan. Door industrialisering
kwam er een explosieve groei van steden dit heeft geleid tot het creëren van
samenlevingen, waardoor ook nieuwe opvattingen over democratie en politieke rechten dit
was het begin van de sociologie
Voor de modernisering
Iedereen leefde in kleine gemeenschappen (op het land) met hun eigen gedeelde normen
en waarden. De mens was van elkaar afhankelijk en moest voor elkaar zorgen = solidariteit.
Binnen de kleinere groepen waren er dan ook eigen rituelen, tradities en sterke
geloofsovertuigingen. zorgde voor zingeving en betekenis van het leven.
Gevolgen van de modernisering
Deze maatschappelijke verandering heeft geleid tot grote sociale veranderingen
1) Kleine gemeenschappen verdwenen
2) Persoonlijke rationele keuzemogelijkheden vergroot
3) Grotere sociale diversiteit & diverse waarden- en gedragspatroon (veel verschillende
gemeenschappen kwamen bij elkaar, waardoor rituelen en tradities niet meer
overeen kwamen)
4) Toekomst- en tijdsgericht
Sociologische vragen
Leiden maatschappelijke of technologische veranderingen, zoals de modernisering, tot
sociale verandering:
- Durkheim: vroeg zich af over de sociale orde in de samenleving
- Weber: in de onttovering/zingeving en rationalisering in de samenleving
- Marx: maakte zicht zorgen over de in (on)gelijkheid tussen groepen mensen
, Theoretisch perspectief = Verschillende manieren van kijken binnen de sociologie
- Dat noemen we ook wel theoretische benaderingen of paradigma’s: ‘een
fundamenteel beeld van de samenleving dat als richtsnoer dient voor theorie en
onderzoek’ (Macionis, Peper & Van der Leun, 2019: 28)
Wat is sociologie en de sociologische perspectieven
Wat is sociologie?
Sociologie = kunnen we omschrijven als het systematisch onderzoek van de menselijke
samenleving
Het sociologisch perspectief (de bril)
Het algemene in het bijzondere zien: zijn er meer mensen die dit hebben mee
gemaakt?
In het bekende het ongewone gaan zien: dingen die iedereen doet, gaan wij normaal
vinden. Maar waarom vinden wij dit normaal?
Persoonlijke keuzes in hun sociale context: hoe persoonlijk zijn de keuzes die
mensen maken? denk aan bijvoorbeeld het krijgen van kinderen (in Europa minder
dan Afrika)
Kijken als een socioloog: het buitenstaandersperspectief
Zien van de wisselwerking tussen:
Mens en samenleving
Levensloop en historie
Individu en de omgeving
Dit is het sociologisch voorstellingsvermogen!
Stappenplan om te kijken als socioloog:
Bewust van jouw sociale gedrag neem hiervan even afstand observeer sociaal gedrag
bij meerdere mensen verwonder je over dat wat je normaal vind wees nieuwsgierig
over dat wat je opvalt onderzoek de patronen en categorieën.
Mondiale visie = het bestuderen van de wereld in zijn geheel en de plaats die onze
samenleving daarin inneemt. wordt gezien als een logisch verlengstuk van het
sociologisch perspectief.
- Het leven dat we leiden wordt gevormd door het land waarin we leven
- De contacten tussen samenlevingen zijn sterk toegenomen
- Veel sociale problemen waarmee de westerse wereld geconfronteerd wordt zijn
elders veel ernstiger
- Globaal denken helpt ons om meer inzicht in onszelf te krijgen
,De functie van sociologie
1. Overheidsbeleid: opstellen van voorzieningen en regels die categorieën mensen in
de samenleving helpen, beschermen, evenwicht brengen, stimuleren
2. Persoonlijke groei & effectiviteit: mythekraker, inzicht in mogelijkheden en
hindernissen, deelname aan de samenleving, positionering bij diversiteit in
samenleving = heb jij meer inzicht in je eigen groei, dan kan jij ook makkelijker een
inzicht krijgen in de samenleving en hoe andere mensen in de samenleving staan.
3. Succes in je werk: inzicht in groepen mensen over overtuigingen, opvoeden,
opgroeien, ontwikkelen effectievere en efficiëntere pedagogen
- Inzicht sociale patronen per categorie mensen
- Begrip voor diversiteit bij mensen in samenleven en opvoeden
- Antenne voor mogelijke of niet zichtbare problemen
- Oplossingsrichtingen voor complexe problemen
Het ontstaan van sociologie (1838)
De modernisering
Algemeen; Sociologie is ontstaan toen samenlevingen zijn ontstaan. Door industrialisering
kwam er een explosieve groei van steden dit heeft geleid tot het creëren van
samenlevingen, waardoor ook nieuwe opvattingen over democratie en politieke rechten dit
was het begin van de sociologie
Voor de modernisering
Iedereen leefde in kleine gemeenschappen (op het land) met hun eigen gedeelde normen
en waarden. De mens was van elkaar afhankelijk en moest voor elkaar zorgen = solidariteit.
Binnen de kleinere groepen waren er dan ook eigen rituelen, tradities en sterke
geloofsovertuigingen. zorgde voor zingeving en betekenis van het leven.
Gevolgen van de modernisering
Deze maatschappelijke verandering heeft geleid tot grote sociale veranderingen
1) Kleine gemeenschappen verdwenen
2) Persoonlijke rationele keuzemogelijkheden vergroot
3) Grotere sociale diversiteit & diverse waarden- en gedragspatroon (veel verschillende
gemeenschappen kwamen bij elkaar, waardoor rituelen en tradities niet meer
overeen kwamen)
4) Toekomst- en tijdsgericht
Sociologische vragen
Leiden maatschappelijke of technologische veranderingen, zoals de modernisering, tot
sociale verandering:
- Durkheim: vroeg zich af over de sociale orde in de samenleving
- Weber: in de onttovering/zingeving en rationalisering in de samenleving
- Marx: maakte zicht zorgen over de in (on)gelijkheid tussen groepen mensen
, Theoretisch perspectief = Verschillende manieren van kijken binnen de sociologie
- Dat noemen we ook wel theoretische benaderingen of paradigma’s: ‘een
fundamenteel beeld van de samenleving dat als richtsnoer dient voor theorie en
onderzoek’ (Macionis, Peper & Van der Leun, 2019: 28)
