Drama hoofdstuk 1
Het doel van drama is het verwerven van inzicht in de functie en betekenis en het eigen dramatische
product en dat van anderen.
Kenmerkende eigenschappen zijn: verbeelding, vormgeving, inzicht en discussie oproepen
Theatraal inzicht is een andere term om dramatisch inzicht aan te duiden
Driedeling kennisbasis dans en drama
- Drama als cultuurgoed
- Drama als didactisch hulpmiddel voor leerinhouden van andere vakken
- Drama als pedagogisch middel
Door drama te doen en naar toneelvorstellingen te gaan ontwikkeld het kind inzicht en smaak
Drama kan ook ingezet worden om meer begrip te ontwikkelen voor de meest uiteenlopende
ontwikkelgebieden.
Of drama om een breed scala aan te leren waaronder sociaal emotionele ontwikkeling.
Als je drama inzet als doel het bevorderen van de sociale ontwikkeling dan noem je heet sociale
vaardigheidstraining (SOVA) en dus geen drama. VB: kanjertraining
Materie: speler zelf en materialen
Vorm: speelstijlen en speeltechnieken
Betekenis: moet betekenisvol zijn voor de speler.
Werkwijze: spelvormen en bijbehorende specifieke aandachtspunten voor leerlingen
Beschouwing: Niet ingezoomd op een iemand maar afgestemd op de groep
Onderzoek: Onderzoekt een spelvorm
Repetitiefase = Je onderzoekt de toepassing van de spelvorm en de aandachtspunten die door de
leerkracht erbij zijn opgegeven.
Reflectieproces = reflecteren betreft jezelf
3 gebieden reflectieproces
- Reflectie tijdens, het beschouwen (op bijvoorbeeld andermans werk)
- Reflectie tijdens onderzoek (jezelf bijsturen op basis van aandachtspunten)
- Reflectie over de werkwijze: een spelvorm vraagt specifieke kwaliteiten van je
= PD-model
Hieronder is het MVB-Model
,In het midden staat creativiteit. Daaromheen staan de materie, betekenis en vorm. Daar weer
omheen staan de 5 componenten: presenteren, spelen, beschouwen, ontwerpen en vormgeven en
regisseren. In de buitenste ring staan kernbegrippen die in de middelste ring staan uitgewerkt.
Presenteren: De wijze waarop de speler op de spelvloer de boodschap overbrengt aan het publiek
Spelen: Het doen-alsof-spel
Beschouwen: Kunnen nadenken over het spel van anderen
Ontwerpen en vormgeven: Iets kunnen omzetten in scenes.
Regisseren: Vormgeven voor buitenstaanders en voor elkaar
Productie: Dit is de opbrengst
Reflectie: Gereflecteerd op eigen werk
Receptie: Openstaan voor speluitingen
Drama heeft echt een procesgericht karakter
Om meer grip op procesgericht drama te krijgen onderscheiden we 3 fases
1. Aftastfase
- Kinderen moeten even wennen aan het vak
2. Kennismaken met spelcriteria
- Kennis maken met dingen als verstaanbaarheid, spelrichting of fysieke spelhouding
3. Inzetten op perfect spel
- Het spel begint echt en de leerlingen reflecteren ook
Drama daagt uit tot:
- Samenwerken
- Opdracht uitvoeren
- Kritisch opbouwend met elkaar omgaan
- Elkaar en elkaars werk respecteren
De sociaal constructivistische leerstijl kan als volgt worden omschreven: iedere speeltechniek heeft
een aantal aandachtspunten c.q. criteria waaraan het moet voldoen. Deze worden door jou
uiteengezet en op 2 manieren door de leerling onderzocht:
1. Praktisch
- Door te oefenen krijgt een kind op ervaringsniveau begrip van de werkvorm en zijn positie ten
opzichte van die werkvorm
2. Cognitief
- Door te beschouwen ontstaat inzicht in inzicht in het belang van kennis en vaardigheidsobjecten
Bij drama leer je Vygotskiaans: door onderlinge dialoog te voeren tussen leraar en leerling. Of terwijl
dialogisch onderwijs
Zelfbeeld = mening of het beeld dat voortvloeit uit de wijze waarop je naar jezelf als totaal kijkt, iets
dat natuurlijk per persoon verschilt.
55% lichaamstaal
38% stem
7% woorden
, Bij drama draait het veelal om fantasie, creativiteit en zelfvertrouwen
Fantasie = verbeeldingskracht – het aangeboren mechanisme waarmee een kind datgene wat hij
ervaart en leert op eigen wijze verwerkt en tot uitdrukking brengt.
Creativiteit = het scheppend vermogen om nieuwe en/of ongebruikelijke maar toepasbare
oplossingen voor bestaande problemen te vinden. Dat creatieve vermogen wordt het sterkst
ontwikkeld in een rijke leeromgeving waarin kinderen gestimuleerd worden om zelf oplossingen te
bedenken.
Creativiteit met een kleine c = heeft betrekking op het dagelijks leven en is daarmee ook verbonden
met het onderwijs
Creativiteit met een grote c = heeft betrekking op de uniciteit van bijvoorbeeld kunstenaars en
uitvinders. Het betreft hier dus unieke wereldwijde vernieuwingen.
Creativiteit stimuleert het vermogen om divergent te denken, dus verschillende oplossingen te
bedenken voor een probleem, zodat een gesteld doel vanuit verschillende invalshoeken benaderd
kan worden.
Zelfvertrouwen groeit wanneer een kind succes heeft. Resultaten mogen nooit afgekeurd worden.
bepaald gedrag kun je afkeuren maar het kind zelf nooit. Bespreek werk altijd aandachtig na.
Drama: stamt uit griekse oudheid en betekent handeling, verrichting, bewuste daad.
14e eeuw: er zijn overleveringen waaruit blijkt dat er door leerlingen van wat later de Latijnse scholen
zouden worden voorstellingen werden gegeven.
16e eeuw: functie van drama wordt verder uitgebreid, vooral binnen de colleges van de jezuïeten.
17e en 18e eeuw: treedt het schooltoneel naar buiten en krijgt het een vaste en steeds belangrijkere
rol in de maatschappij.
Tijdens 18e eeuw: steeds meer toevoegingen zoals decor, kostuums en dans.
19e en 20e eeuw: schooltoneel verdwijnt niet helemaal maar heeft duidelijk niet meer de status van
weleer.
Laatste decennium 20e eeuw: stijgende lijn, mede door bijvoorbeeld festivals voor schooltoneels en
het project cultuur & school.
Verschillende namen voordat het drama ging heten
- Voordrachtskunst
- Creatief spel
- Vrije expressie
- Toneelkunst
- Expressie door woord en gebaar
- Dramatische vorming
De nadruk lag toen vooral op het voordragen van gedichten, verhalen en enkele toneeltekst.
Wanda ruemer
- Richtte in 1956 haar academie voor expressie door woord en gebaar op
- Was voor leraar drama
- Vooral een visie op onderwijs die nog steeds van belang is, bijvoorbeeld als het gaat om
onderwijsgericht leren.
Het doel van drama is het verwerven van inzicht in de functie en betekenis en het eigen dramatische
product en dat van anderen.
Kenmerkende eigenschappen zijn: verbeelding, vormgeving, inzicht en discussie oproepen
Theatraal inzicht is een andere term om dramatisch inzicht aan te duiden
Driedeling kennisbasis dans en drama
- Drama als cultuurgoed
- Drama als didactisch hulpmiddel voor leerinhouden van andere vakken
- Drama als pedagogisch middel
Door drama te doen en naar toneelvorstellingen te gaan ontwikkeld het kind inzicht en smaak
Drama kan ook ingezet worden om meer begrip te ontwikkelen voor de meest uiteenlopende
ontwikkelgebieden.
Of drama om een breed scala aan te leren waaronder sociaal emotionele ontwikkeling.
Als je drama inzet als doel het bevorderen van de sociale ontwikkeling dan noem je heet sociale
vaardigheidstraining (SOVA) en dus geen drama. VB: kanjertraining
Materie: speler zelf en materialen
Vorm: speelstijlen en speeltechnieken
Betekenis: moet betekenisvol zijn voor de speler.
Werkwijze: spelvormen en bijbehorende specifieke aandachtspunten voor leerlingen
Beschouwing: Niet ingezoomd op een iemand maar afgestemd op de groep
Onderzoek: Onderzoekt een spelvorm
Repetitiefase = Je onderzoekt de toepassing van de spelvorm en de aandachtspunten die door de
leerkracht erbij zijn opgegeven.
Reflectieproces = reflecteren betreft jezelf
3 gebieden reflectieproces
- Reflectie tijdens, het beschouwen (op bijvoorbeeld andermans werk)
- Reflectie tijdens onderzoek (jezelf bijsturen op basis van aandachtspunten)
- Reflectie over de werkwijze: een spelvorm vraagt specifieke kwaliteiten van je
= PD-model
Hieronder is het MVB-Model
,In het midden staat creativiteit. Daaromheen staan de materie, betekenis en vorm. Daar weer
omheen staan de 5 componenten: presenteren, spelen, beschouwen, ontwerpen en vormgeven en
regisseren. In de buitenste ring staan kernbegrippen die in de middelste ring staan uitgewerkt.
Presenteren: De wijze waarop de speler op de spelvloer de boodschap overbrengt aan het publiek
Spelen: Het doen-alsof-spel
Beschouwen: Kunnen nadenken over het spel van anderen
Ontwerpen en vormgeven: Iets kunnen omzetten in scenes.
Regisseren: Vormgeven voor buitenstaanders en voor elkaar
Productie: Dit is de opbrengst
Reflectie: Gereflecteerd op eigen werk
Receptie: Openstaan voor speluitingen
Drama heeft echt een procesgericht karakter
Om meer grip op procesgericht drama te krijgen onderscheiden we 3 fases
1. Aftastfase
- Kinderen moeten even wennen aan het vak
2. Kennismaken met spelcriteria
- Kennis maken met dingen als verstaanbaarheid, spelrichting of fysieke spelhouding
3. Inzetten op perfect spel
- Het spel begint echt en de leerlingen reflecteren ook
Drama daagt uit tot:
- Samenwerken
- Opdracht uitvoeren
- Kritisch opbouwend met elkaar omgaan
- Elkaar en elkaars werk respecteren
De sociaal constructivistische leerstijl kan als volgt worden omschreven: iedere speeltechniek heeft
een aantal aandachtspunten c.q. criteria waaraan het moet voldoen. Deze worden door jou
uiteengezet en op 2 manieren door de leerling onderzocht:
1. Praktisch
- Door te oefenen krijgt een kind op ervaringsniveau begrip van de werkvorm en zijn positie ten
opzichte van die werkvorm
2. Cognitief
- Door te beschouwen ontstaat inzicht in inzicht in het belang van kennis en vaardigheidsobjecten
Bij drama leer je Vygotskiaans: door onderlinge dialoog te voeren tussen leraar en leerling. Of terwijl
dialogisch onderwijs
Zelfbeeld = mening of het beeld dat voortvloeit uit de wijze waarop je naar jezelf als totaal kijkt, iets
dat natuurlijk per persoon verschilt.
55% lichaamstaal
38% stem
7% woorden
, Bij drama draait het veelal om fantasie, creativiteit en zelfvertrouwen
Fantasie = verbeeldingskracht – het aangeboren mechanisme waarmee een kind datgene wat hij
ervaart en leert op eigen wijze verwerkt en tot uitdrukking brengt.
Creativiteit = het scheppend vermogen om nieuwe en/of ongebruikelijke maar toepasbare
oplossingen voor bestaande problemen te vinden. Dat creatieve vermogen wordt het sterkst
ontwikkeld in een rijke leeromgeving waarin kinderen gestimuleerd worden om zelf oplossingen te
bedenken.
Creativiteit met een kleine c = heeft betrekking op het dagelijks leven en is daarmee ook verbonden
met het onderwijs
Creativiteit met een grote c = heeft betrekking op de uniciteit van bijvoorbeeld kunstenaars en
uitvinders. Het betreft hier dus unieke wereldwijde vernieuwingen.
Creativiteit stimuleert het vermogen om divergent te denken, dus verschillende oplossingen te
bedenken voor een probleem, zodat een gesteld doel vanuit verschillende invalshoeken benaderd
kan worden.
Zelfvertrouwen groeit wanneer een kind succes heeft. Resultaten mogen nooit afgekeurd worden.
bepaald gedrag kun je afkeuren maar het kind zelf nooit. Bespreek werk altijd aandachtig na.
Drama: stamt uit griekse oudheid en betekent handeling, verrichting, bewuste daad.
14e eeuw: er zijn overleveringen waaruit blijkt dat er door leerlingen van wat later de Latijnse scholen
zouden worden voorstellingen werden gegeven.
16e eeuw: functie van drama wordt verder uitgebreid, vooral binnen de colleges van de jezuïeten.
17e en 18e eeuw: treedt het schooltoneel naar buiten en krijgt het een vaste en steeds belangrijkere
rol in de maatschappij.
Tijdens 18e eeuw: steeds meer toevoegingen zoals decor, kostuums en dans.
19e en 20e eeuw: schooltoneel verdwijnt niet helemaal maar heeft duidelijk niet meer de status van
weleer.
Laatste decennium 20e eeuw: stijgende lijn, mede door bijvoorbeeld festivals voor schooltoneels en
het project cultuur & school.
Verschillende namen voordat het drama ging heten
- Voordrachtskunst
- Creatief spel
- Vrije expressie
- Toneelkunst
- Expressie door woord en gebaar
- Dramatische vorming
De nadruk lag toen vooral op het voordragen van gedichten, verhalen en enkele toneeltekst.
Wanda ruemer
- Richtte in 1956 haar academie voor expressie door woord en gebaar op
- Was voor leraar drama
- Vooral een visie op onderwijs die nog steeds van belang is, bijvoorbeeld als het gaat om
onderwijsgericht leren.
