Hoofdstuk 8 Geschiedenis
+ Examen boekje
“De Tijd van Burgers en
Stoommachines”
Algemene informatie over het Tijdvak:
De tijd van Burgers en Stoommachines duurt van 1800-1900. Burgers verwijst
naar de nieuwe opkomende democratische stromingen die de normale burger
vertegenwoordigt. Stoommachines verwijst naar de industriële revolutie die door
Europa en de koloniën vloeit. Frankrijk, Groot-Brittannië, Oostenrijk, Rusland en
Pruissen(later Duitsland) zijn nog steeds de machtigste mogendheden met
groeiende kolonies. Zo wordt Afrika deze eeuw volledig onder Europese landen
verdeeld. Binnen het Nederlandse koninkrijk vinden vele belangrijke
gebeurtenissen plaats. Zo wordt België onafhankelijk, maakt Thorbecke een
nieuwe grondwet en wordt de kolonie Indonesië verder uitgemolken.
Paragraaf 1. – De Industriële Revolutie
Kenmerkend aspect paragraaf: “De Industriële revolutie
die in de westerse wereld de basis legde voor een
industriële samenleving.”
De industriële revolutie was een periode met een voortdurende
technologische vooruitgang waarbij de productie van goederen werd
gemechaniseerd. Handwerktuigen en spierkracht maakten plaats voor
machines aangedreven door stoom, gas en elektriciteit. De industrialisatie
begon in Groot-Brittannië rond 1750 en maakte het land tot een grootmacht. Dit
valt te verklaren door het feit dat hier kapitalisten waren die winst wilden
maken. Zij investeerde daarvoor geld in machines en fabrieken. Om zo veel
mogelijk winst te maken en om de strijd met hun concurrenten vol te houden,
probeerden deze ondernemers voortdurend goedkoper te werken en betere
producten te maken.
De revolutie begon met tamelijk simpele uitvinden, zo werden bijvoorbeeld
spinnenwielen gemechaniseerd tot houten machines. Vanaf 1800 kwamen er
sterke ijzeren machines die werden aangedreven op stoom, ontstaan uit de
verbranding van steenkool. Deze stoommachines werden bijvoorbeeld in de
mijnbouw gebruikt om water omhoog te pompen en in de textielindustrie
gebruikt om katoendraden te spinnen en weven. Al met al maakte deze machines
het produceren van producten goedkoper, sneller, grootschaliger en
, kwalitatiever. Vanaf 1850 verspreidde de industriële revolutie zich naar de rest
van de wereld.
De term revolutie is niet volledig gepast, de industriële revolutie was namelijk
een lang proces in plaats van een snelle plotselinge verandering. Daarnaast werd
de industriële revolutie mogelijk gemaakt door drie andere revoluties.
1. De transport revolutie bestond uit het verbeteren van de infrastructuur om
zo producten goedkoper en sneller te kunnen vervoeren en aanvoeren. Hierbij
hoorde het aanleggen van wegen en het graven van kanalen. De stoommachine
zorgde voor een nieuw revolutionair vervoersmiddel: de stoomtrein. Vanaf 1830
werd in Engeland massaal spoorwegen aangelegd. Deze treinbouw bevorderde
weer de machine industrie en de steenkool- en ijzer winning.
2. De agrarische revolutie zorgde voor een grote bevolkingsgroei. Boeren
waren er namelijk in geslaagd om de landbouwmethodes te verbeteren. Daardoor
kwam er meer voedsel beschikbaar en konden meer mensen worden gevoed. Op
het platteland was daardoor minder man nodig met als gevolg dat er een grote
groep arbeiders naar de steden trok om hier te gaan werken. Nieuwe steden
groeiden als kool.
3. De communicatie revolutie maakte het makkelijker om berichten te
verzenden. Dit kwam door nieuwe uitvinden als de telegraaf en de telefoon.
Ook kon post sneller worden verzonden als gevolg van de transport revolutie.
Tot 1850 draaide de industriële revolutie om textiel, ijzer en steenkool. Vanaf
1880 veranderde dit naar staal, chemie en elektrotechniek. Deze
ontwikkeling werd de tweede industriële revolutie genoemd. Door staal kon
beter en groter gebouwd worden, door chemie werden uitvinden als kunstmest
en plastic gedaan en door de elektrotechniek kwam de telefoon en gloeilamp op.
De industriële revolutie veranderde onze maatschappij, een landbouw-stedelijke
samenleving werd een nieuw type maatschappij: de industriële-samenleving.
Hierin werkte 80% van de bevolking in de fabrieken in de steden en nog maar
20% op het platteland.
Paragraaf 2. – Politiek-Maatschappelijke Stromingen.
Kenmerkend aspect paragraaf: “De opkomst van
politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme,
nationalisme, socialisme , conservatisme”
Congres van Wenen 1814-1815
Nadat Napoleon was verslagen maakten de overwinnaars (Rusland, Oostenrijk,
Groot-Brittannië en Pruisen) op het congres van Wenen afspraken voor het
naoorlogse Europa. Er was een grote behoefte aan stabiliteit. Op het congres
werden drie belangrijke dingen besloten:
De Restauratie van de absolute macht. Door de situatie van voor de
Franse Revolutie zo veel mogelijk te herstellen en de politieke gevolgen van
+ Examen boekje
“De Tijd van Burgers en
Stoommachines”
Algemene informatie over het Tijdvak:
De tijd van Burgers en Stoommachines duurt van 1800-1900. Burgers verwijst
naar de nieuwe opkomende democratische stromingen die de normale burger
vertegenwoordigt. Stoommachines verwijst naar de industriële revolutie die door
Europa en de koloniën vloeit. Frankrijk, Groot-Brittannië, Oostenrijk, Rusland en
Pruissen(later Duitsland) zijn nog steeds de machtigste mogendheden met
groeiende kolonies. Zo wordt Afrika deze eeuw volledig onder Europese landen
verdeeld. Binnen het Nederlandse koninkrijk vinden vele belangrijke
gebeurtenissen plaats. Zo wordt België onafhankelijk, maakt Thorbecke een
nieuwe grondwet en wordt de kolonie Indonesië verder uitgemolken.
Paragraaf 1. – De Industriële Revolutie
Kenmerkend aspect paragraaf: “De Industriële revolutie
die in de westerse wereld de basis legde voor een
industriële samenleving.”
De industriële revolutie was een periode met een voortdurende
technologische vooruitgang waarbij de productie van goederen werd
gemechaniseerd. Handwerktuigen en spierkracht maakten plaats voor
machines aangedreven door stoom, gas en elektriciteit. De industrialisatie
begon in Groot-Brittannië rond 1750 en maakte het land tot een grootmacht. Dit
valt te verklaren door het feit dat hier kapitalisten waren die winst wilden
maken. Zij investeerde daarvoor geld in machines en fabrieken. Om zo veel
mogelijk winst te maken en om de strijd met hun concurrenten vol te houden,
probeerden deze ondernemers voortdurend goedkoper te werken en betere
producten te maken.
De revolutie begon met tamelijk simpele uitvinden, zo werden bijvoorbeeld
spinnenwielen gemechaniseerd tot houten machines. Vanaf 1800 kwamen er
sterke ijzeren machines die werden aangedreven op stoom, ontstaan uit de
verbranding van steenkool. Deze stoommachines werden bijvoorbeeld in de
mijnbouw gebruikt om water omhoog te pompen en in de textielindustrie
gebruikt om katoendraden te spinnen en weven. Al met al maakte deze machines
het produceren van producten goedkoper, sneller, grootschaliger en
, kwalitatiever. Vanaf 1850 verspreidde de industriële revolutie zich naar de rest
van de wereld.
De term revolutie is niet volledig gepast, de industriële revolutie was namelijk
een lang proces in plaats van een snelle plotselinge verandering. Daarnaast werd
de industriële revolutie mogelijk gemaakt door drie andere revoluties.
1. De transport revolutie bestond uit het verbeteren van de infrastructuur om
zo producten goedkoper en sneller te kunnen vervoeren en aanvoeren. Hierbij
hoorde het aanleggen van wegen en het graven van kanalen. De stoommachine
zorgde voor een nieuw revolutionair vervoersmiddel: de stoomtrein. Vanaf 1830
werd in Engeland massaal spoorwegen aangelegd. Deze treinbouw bevorderde
weer de machine industrie en de steenkool- en ijzer winning.
2. De agrarische revolutie zorgde voor een grote bevolkingsgroei. Boeren
waren er namelijk in geslaagd om de landbouwmethodes te verbeteren. Daardoor
kwam er meer voedsel beschikbaar en konden meer mensen worden gevoed. Op
het platteland was daardoor minder man nodig met als gevolg dat er een grote
groep arbeiders naar de steden trok om hier te gaan werken. Nieuwe steden
groeiden als kool.
3. De communicatie revolutie maakte het makkelijker om berichten te
verzenden. Dit kwam door nieuwe uitvinden als de telegraaf en de telefoon.
Ook kon post sneller worden verzonden als gevolg van de transport revolutie.
Tot 1850 draaide de industriële revolutie om textiel, ijzer en steenkool. Vanaf
1880 veranderde dit naar staal, chemie en elektrotechniek. Deze
ontwikkeling werd de tweede industriële revolutie genoemd. Door staal kon
beter en groter gebouwd worden, door chemie werden uitvinden als kunstmest
en plastic gedaan en door de elektrotechniek kwam de telefoon en gloeilamp op.
De industriële revolutie veranderde onze maatschappij, een landbouw-stedelijke
samenleving werd een nieuw type maatschappij: de industriële-samenleving.
Hierin werkte 80% van de bevolking in de fabrieken in de steden en nog maar
20% op het platteland.
Paragraaf 2. – Politiek-Maatschappelijke Stromingen.
Kenmerkend aspect paragraaf: “De opkomst van
politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme,
nationalisme, socialisme , conservatisme”
Congres van Wenen 1814-1815
Nadat Napoleon was verslagen maakten de overwinnaars (Rusland, Oostenrijk,
Groot-Brittannië en Pruisen) op het congres van Wenen afspraken voor het
naoorlogse Europa. Er was een grote behoefte aan stabiliteit. Op het congres
werden drie belangrijke dingen besloten:
De Restauratie van de absolute macht. Door de situatie van voor de
Franse Revolutie zo veel mogelijk te herstellen en de politieke gevolgen van
