Samenvatting Inleiding in het Nederlandse recht H5, ISBN: 9789082849554 Algemene Rechtswetenschap II

ARW2 – Inleiding in het Nederlands Recht H5
Afdeling I
Bestuursrecht:
1. Materieel bestuursrecht
2. Formeel bestuursrecht / bestuursprocesrecht
Materieel bestuursrecht:
 Bestuursrecht  bestuursactiviteiten van de overheid, bepaalt welke
bevoegdheden en plichten het bestuur heeft ter uitvoering van zijn taken
o Relatie tussen bestuur en burger
 2 soorten bestuusrecht:
o Algemeen bestuursrecht
o Bijzonder bestuursrecht  regels over verschillende specifieke
deelterreinen van het bestuursrecht, bijv. milieurecht, belastingrecht en
sociaal zekerheidsrecht
 Algemene wet bestuursrecht (Awb) als fundament van het bestuursrecht
o Voorschriften waaraan bestuursorganen zich moeten houden
o 11 hoofdstukken – elk hoofdstuk begint met art. 1  6:18 = art. 18 h6
 Bestuursorgaan  uitoefenaar van het bestuursrecht, 2 soorten:
o Een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld
o Een ander persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed

A-organen:
 Bestuursorganen van rechtspersonen die krachtens publiekrecht zijn ingesteld
o De Staat
o Provincies
o Gemeenten
o Waterschappen
o Alle lichamen die volgens de Grondwet rechtspersoonlijkheid hebben
 SER, Nederlandse Orde van Advocaten
 Bijvoorbeeld: de Staat
o De Staat is de rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld
o Regering en individuele ministers treden namens de Staat als bestuursorgaan
op  a-organen
B-organen:
 Ander persoon of college met enig openbaar gezag bekleed
 Oefenen bevoegdheid uit op een specifiek terrein van maatschappelijk leven
 Vaak colleges en personen van privaatrechtelijke rechtspersonen (bijv.
Nederlandsche Bank, Nederlands Meetinstituut en APK-keurder)
 Maar: art. 1:1 sub 2 Awb  organen, personen en colleges die niet als
bestuursorgaan worden aangemerkt en dus niet onder Awb vallen, bijv.:
o Wetgevende macht (Eerste en Tweede Kamer)
o Rechterlijke macht
o Raad van State
o Algemene Rekenkamer
o Koning

, Handelingen van bestuursorganen:
 2 soorten handelingen die bestuursorganen kunnen verrichten:
o Feitelijke handelingen
o Publiekrechtelijke rechtshandelingen
 Feitelijke handelingen  handelingen met een rechtsgevolg, ongeacht de wil van
het bestuursorgaan
o Bijv. onderhoud van wegen, etc.
o Schade ontstaat bij onderhoud weg  wil van de overheid maakt niet uit
 Onrechtmatige overheidsdaad  onrechtmatig toebrengen van
schade door de overheid
 Rechtmatige overheidsdaad  overheid brengt schade toe zonder
onrechtmatig te handelen
 Privaatrechtelijke rechtshandelingen  handelingen met een beoogd
rechtsgevolg (bijv, sluiten koopovereenkomst voor computers) – gewone
privaatrechtelijke regels gelden
 Publiekrechtelijke rechtshandelingen
o Bestuursorgaan treedt op binnen de hem exclusief toegekende
overheidsbevoegdheid
o Handeling gericht op een rechtsgevolg
o 2 soorten:
 Awb-besluiten  schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan,
inhoudende een publiekrechtelijke rechtshandeling
 Besluiten die niet onder de werking van de Awb vallen 
besluiten door publiekrechtelijke organen die geen bestuursorganen in
de zin van de Awb zijn
 Besluiten die geen rechtsgevolg in het leven roepen zijn ook
geen Awb-besluiten!
Pagina 162 – schematische weergave van bovenstaande
4 soorten Awb-besluiten:
1. Algemeen verbindende voorschriften (avv’s)
2. Andere besluiten van algemene strekking die geen avv’s zijn
3. Beleidsregels
4. Beschikkingen  rechtsvaststeling in een individueel geval
AVV’s:
 DUS: amvb’s, ministeriële regelingen en verordeningen
 GEEN: wetten afkomstig van regering en Staten-Generaal tezamen
 Van toepassing in een onbepaald aantal gevallen
Andere besluiten van algemene strekking die geen avv’s zijn:
 Niet van toepassing in een onbepaald aantal gevallen
 Besluiten die betrekking hebben op de werkingssfeer of het toepassingsbereik van
avv’s
 Geen zelfstandige normen
 Ook wel aanwijzingsbesluiten