Kennisclip 5
Structurele benadering (Hofstede): de kern van cultuurverschillen zit in de waarden (wat is
nu echt belangrijk)
Cultuur speelt een rol bij menselijk gedrag, 3 lagen (piramide):
1. Human Nature: algemeen menselijke behoefte die ons gedrag stuurt gedrag dat
ieder mens moet vertonen, wordt min of meer afgedwongen door ons biologische
structuur (eten, drinken)
2. Culture: groepsniveau, bepaalde manier om te denken, voelen en handelen
(geprogrammeerd)
3. Personality: individuele verschillen waarin mensen echt van elkaar verschillen,
individuele voorkeuren (deels aangeboren, deels aangeleerd
Waaraan zie je cultuurverschillen? → Ui-diagram van Hofstede
Kern van cultuur = waarden die belangrijk worden gevonden in een bepaalde cultuur - kun je
niet direct waarnemen
Praktijken: de dingen die je daadwerkelijk kunt zien
- Symbolen kunnen iets weergeven van een cultuur: vlag van Amerika
- Helden: wie worden bewonderd binnen een bepaalde cultuur
- Rituelen: welke gewoontes heb je binnen een cultuur
Verhalen: wat zijn belangrijke verhalen binnen een cultuur (hieraan kun je ook
cultuurverschillen zien)
- welke handelingen worden bewonderd en leiden tot succes?
- welke handelingen worden afgekeurd en leiden tot negatieve gevolgen?
Waarden als kern van cultuurverschillen (welke waarden zijn belangrijk in een bepaalde
cultuur?)
Schwartz: waarden zijn situatie-overschrijdende doelen, variërend in belangrijk en helpen je
keuzes maken (richtinggevende principes) in het leven van een individu of een groep
→ Waarden sturen oordelen en gedragskeuzes
→ Waarden als doelen
- Mensen floreren en opereren in een groep
Schwartz: er moet aan een drietal voorwaarden voldaan worden:
, - De bevrediging van de menselijke behoeften, overleving individu (slaap,
voedsel)
- Coördineren van sociale interactie: gedrag afstemmen (wat willen anderen en
wat wil jij)
- Het soepel functioneren en overleven van de groep
Waar komen de cultuurdimensies van Hofstede vandaan? - vragenlijsten > statistische
analyses lieten de volgende dilemma’s zien (dimensies):
1. Machtsafstand: de mate waarin minder machtige leden verwachten en accepteren
dat de macht ongelijk verdeeld is
Hangt samen met waarden: autoriteit vs gelijkheid
2. Individualisme: iedereen wordt geacht uitsluitend te zorgen voor zichzelf en directe
familie belangen individu vs belangen groep
Collectivisme: individu opgenomen in hechte, sterke groep die voor je zorgt en
bescherming biedt in ruil voor onvoorwaardelijke loyaliteit
Hangt samen met waarden: vrijheid/genot vs harmonie/traditie
3. Masculiniteit vs Femininiteit
Masculiene samenleving: duidelijk gescheiden genderrollen (mannen zijn assertief
en gericht op materieel succes, vrouwen zijn gescheiden en gericht op kwaliteit van
het bestaan)
Feminiene samenleving: genderrollen overlappen elkaar (vrouwen kunnen ook
‘masculiene rollen’ aannemen en andersom)
4. Onzekerheidsvermijding: hoe gaan we om met nieuwe, onbekende situaties?
Verschillen in de mate waarin leden van een cultuur zich bedreigd/ongelukkig voelen
door onzekere en onbekende situaties (en de daaruit voortvloeiende behoefte aan
regels en procedures)
Kan hoog (regels en procedures) en laag zijn (‘komt wel goed’, aanpassen)
Hangt samen met waarden: zekerheid/stabiliteit vs creativiteit
Duck & McMahan zijn kritisch over structurele benaderingen van cultuur:
Hofstede koppelt culturen aan landen, maar verschillen zijn gemiddelde van individuen (er
zijn verschillen ook binnen een cultuur). Nationaliteitsverschillen zijn dus niet direct
toepasbaar op elk individu
Schwartz’ value circle: welke waarden staan op gespannen voet met elkaar?
Structurele benadering (Hofstede): de kern van cultuurverschillen zit in de waarden (wat is
nu echt belangrijk)
Cultuur speelt een rol bij menselijk gedrag, 3 lagen (piramide):
1. Human Nature: algemeen menselijke behoefte die ons gedrag stuurt gedrag dat
ieder mens moet vertonen, wordt min of meer afgedwongen door ons biologische
structuur (eten, drinken)
2. Culture: groepsniveau, bepaalde manier om te denken, voelen en handelen
(geprogrammeerd)
3. Personality: individuele verschillen waarin mensen echt van elkaar verschillen,
individuele voorkeuren (deels aangeboren, deels aangeleerd
Waaraan zie je cultuurverschillen? → Ui-diagram van Hofstede
Kern van cultuur = waarden die belangrijk worden gevonden in een bepaalde cultuur - kun je
niet direct waarnemen
Praktijken: de dingen die je daadwerkelijk kunt zien
- Symbolen kunnen iets weergeven van een cultuur: vlag van Amerika
- Helden: wie worden bewonderd binnen een bepaalde cultuur
- Rituelen: welke gewoontes heb je binnen een cultuur
Verhalen: wat zijn belangrijke verhalen binnen een cultuur (hieraan kun je ook
cultuurverschillen zien)
- welke handelingen worden bewonderd en leiden tot succes?
- welke handelingen worden afgekeurd en leiden tot negatieve gevolgen?
Waarden als kern van cultuurverschillen (welke waarden zijn belangrijk in een bepaalde
cultuur?)
Schwartz: waarden zijn situatie-overschrijdende doelen, variërend in belangrijk en helpen je
keuzes maken (richtinggevende principes) in het leven van een individu of een groep
→ Waarden sturen oordelen en gedragskeuzes
→ Waarden als doelen
- Mensen floreren en opereren in een groep
Schwartz: er moet aan een drietal voorwaarden voldaan worden:
, - De bevrediging van de menselijke behoeften, overleving individu (slaap,
voedsel)
- Coördineren van sociale interactie: gedrag afstemmen (wat willen anderen en
wat wil jij)
- Het soepel functioneren en overleven van de groep
Waar komen de cultuurdimensies van Hofstede vandaan? - vragenlijsten > statistische
analyses lieten de volgende dilemma’s zien (dimensies):
1. Machtsafstand: de mate waarin minder machtige leden verwachten en accepteren
dat de macht ongelijk verdeeld is
Hangt samen met waarden: autoriteit vs gelijkheid
2. Individualisme: iedereen wordt geacht uitsluitend te zorgen voor zichzelf en directe
familie belangen individu vs belangen groep
Collectivisme: individu opgenomen in hechte, sterke groep die voor je zorgt en
bescherming biedt in ruil voor onvoorwaardelijke loyaliteit
Hangt samen met waarden: vrijheid/genot vs harmonie/traditie
3. Masculiniteit vs Femininiteit
Masculiene samenleving: duidelijk gescheiden genderrollen (mannen zijn assertief
en gericht op materieel succes, vrouwen zijn gescheiden en gericht op kwaliteit van
het bestaan)
Feminiene samenleving: genderrollen overlappen elkaar (vrouwen kunnen ook
‘masculiene rollen’ aannemen en andersom)
4. Onzekerheidsvermijding: hoe gaan we om met nieuwe, onbekende situaties?
Verschillen in de mate waarin leden van een cultuur zich bedreigd/ongelukkig voelen
door onzekere en onbekende situaties (en de daaruit voortvloeiende behoefte aan
regels en procedures)
Kan hoog (regels en procedures) en laag zijn (‘komt wel goed’, aanpassen)
Hangt samen met waarden: zekerheid/stabiliteit vs creativiteit
Duck & McMahan zijn kritisch over structurele benaderingen van cultuur:
Hofstede koppelt culturen aan landen, maar verschillen zijn gemiddelde van individuen (er
zijn verschillen ook binnen een cultuur). Nationaliteitsverschillen zijn dus niet direct
toepasbaar op elk individu
Schwartz’ value circle: welke waarden staan op gespannen voet met elkaar?
