ZSO Comprehensive Geriatric Assessment ( = CGA)
De problematiek van de geriatrische patiënt is vaak complex. Deze patiëntencategorie heeft
vaak te maken met multipele problemen en ziektes en polyfarmacie. Daarnaast zijn er
meestal meer zorgverleners betrokken bij de patiënt zoals de huisarts, ziekenhuisspecialist,
fysiotherapeut en de wijkverpleging en wordt de patiënt thuis vaak ondersteund door een
mantelzorger. Om dit alles helder in kaart te brengen gebruiken we het Comprehensive
Geriatric Assessment (CGA). In deze ZSA leer je wat een CGA is en breng je een geriatrische
patiënt in kaart volgens het CGA.
Samenvatting richtlijn CGA
Het CGA is een uitgebreid klinisch geriatrisch onderzoek, gedefinieerd als een
multidisciplinair onderzoek dat de multipele problemen van een oudere zoveel mogelijk
opspoort, beschrijft en verklaart en de capaciteiten en zorgbehoeften van de persoon
onderzoekt, om zo te komen tot een gecoördineerd en integraal zorgplan voor het individu.
het is multidisciplinair en heeft oa aandacht voor cognitie, mobiliteit en zelfredzaamheid. Er
is onderscheid in problematiek op vier gebieden, namelijk..
- Somatiek
- Psychisch
- Functioneel
- Sociaal
Daarna wordt een behandelplan opgesteld voor acute probleem en onderliggende
problemen. Doel is om zelfredzaamheid en kwaliteit te bevorderen.
Wat is het doel?
Doel is verantwoording en optimalisering / kwaliteitsverbetering van specialistisch
geriatrisch onderzoek. Het doet aanbevelingen over optimale diagnostiek van patient met
als doel te komen tot een behandelplan dat zelfredzaamheid en kwaliteit van leven behoudt
dan wel herwint. De aanbevelingen staan niet op zichzelf. Men dient bij besluitvorming
rekening te houden met omstandigheden en voorkeuren van de patient. Het berust op
wederzijdse communicatie tussen patienten, arts en andere zorgverleners.
Holistische diagnostiek
Aangezien geriatrische syndromen zelden een specifieke oorzaak hebben dient holistische
diagnostiek verricht te worden naar onderliggende aandoeningen, gerelateerde
risicofactoren en uitlokkende factoren. Meestal hebben stoornissen geleid tot een
beperking, die aanleiding vormde voor onderzoek/verwijzing.
Kernaanbevelingen
(1)Alle kwetsbare ouderen die worden opgenomen in het ziekenhuis dienen een CGA te
krijgen. Kwetsbare ouderen dienen bij voorkeur opgenomen t worden op een klinisch
afdeling waar een medisch specialist met klinische en geriatrische competenties de regie
voert. (2) Voor poliklinische patienten is waarde van een CGA minder evident. Toch adivseert
de werkgroep ook voor deze patienten een CGA te doen. Verwachting is verbetering van
functionele status en lagere kans op institutionalisering.
, Onderdelen CGA
Een uitgebreide inventarisatie van medische VG als deel van CGA wordt als standaard
beschouwd Een inventarisatie van medicatie dient ook onderdeel te zijn van CGA.
Een speciele anamnese en tractusanamnese dienen deel uit te maken van het CGA. Daarbij
moet er aandacht zijn voor wensen van patient. Gezien problematiek van patient moet er
naast interne tracti ook gevraagd worden naar neurologische en psychische functies,
familieanamnese en gebruik van genotsmiddelen. Er moet expliciet aandacht zijn voor
geriatrische syndromen. Ook is een heteroanamnese standaard onderdeel van CGA en dient
minimaal de volgende onderwerpen te bevatten, namelijk..
- Probleemverheldering
- Aandacht voor therapietrouw
- Inventarisatie van cognitieve functies, gedrag en psychiatrische symptomatologie
- Indruk van functioneren
- Sociale situatie en zorgconsumptie
- Indruk van systeem en belasting van mantelzorgers
Wat zijn standaard onderdelen van CGA?
Het bestaat uit een anamnese van functiestoornissen in gehoor, spraak, taal en visus. Er is
een anamnese van ADL ( = algemeen dagelijkse levensverrichtingen) en IADL functie. Er
moet een anamnese gedaan worden van factoren van ondervoeding en van valindicenten in
het afgelopen jaar en beperkingen in mobiliteit. Verder wordt er gevraagd naar
incontinentie en er wordt een sociale anamnese gedaan waarin wordt gekeken naar
biografische gegevens en aanwezige mantelzorg. De belasting van mantelzorger is belangrijk
binnen CGA.
Welke onderdelen bevat het lichamelijk onderzoek van CGA?
Het dient een algemeen lichamelijk, orthopedisch, neurologisch en psychiatrisch onderzoek
te bevatten, met aandacht voor frequent voorkomende aandoeningen bij kwetsbare
ouderen. Functioneel onderzoek naar stoornissen in gehoor, communicatie en visus is
standaard. Aanbevolen wordt om gewicht te meten. Verder onderzoek naar voeding
behoort NIET standaard tot CGA. Onderzoek in beperking in mobiliteit hoort er standaard in.
Aanbevolen wordt ook om genitalia interna/externe te beoordelen wanneer er sprake is van
incontinentie. Verder onderzoek van urine behoort niet tot CGA standaard.
Wat voor aanvullend onderzoek kan er uitgevoerd worden?
MMSE ( = mini mental state examination) wordt standard gedaan, eventueel gecombineerd
met kloktekentest. De kloktekentest moet alleen in combinatie gebruikt worden, het heeft
vooral bij hogere MMSE scores een meerwaarde. Op indicatie kan de GDS ( = geriatric
depression scale) afgenomen worden. Als men wil kan men de ADL functie kwantificeren, er
wordt aanbevolen om dan gebruik te maken van instrumenten van Barthel en Katz, voor het
kwantificeren van IADL functie kan gebruik gemaakt worden van Lawton & Brody. Voor het
objectiveren van voedingstoestand dient men MNA ( = mini nutritional assessment) te
gebruiken. Voor het beoordelen van belasting van mantelzorgers kan ook gebruik worden
gemaakt van instrumenten, namelijk de Zarit, CSI ( = caregiver strain index) en EDIZ ( =
ervaren druk door informele zorg). Ook wordt er geadviseerd om een bladderscan en ECG uit
te voeren bij ruime indicatie en om standaard een aantal dingen te bepalen, namelijk..
De problematiek van de geriatrische patiënt is vaak complex. Deze patiëntencategorie heeft
vaak te maken met multipele problemen en ziektes en polyfarmacie. Daarnaast zijn er
meestal meer zorgverleners betrokken bij de patiënt zoals de huisarts, ziekenhuisspecialist,
fysiotherapeut en de wijkverpleging en wordt de patiënt thuis vaak ondersteund door een
mantelzorger. Om dit alles helder in kaart te brengen gebruiken we het Comprehensive
Geriatric Assessment (CGA). In deze ZSA leer je wat een CGA is en breng je een geriatrische
patiënt in kaart volgens het CGA.
Samenvatting richtlijn CGA
Het CGA is een uitgebreid klinisch geriatrisch onderzoek, gedefinieerd als een
multidisciplinair onderzoek dat de multipele problemen van een oudere zoveel mogelijk
opspoort, beschrijft en verklaart en de capaciteiten en zorgbehoeften van de persoon
onderzoekt, om zo te komen tot een gecoördineerd en integraal zorgplan voor het individu.
het is multidisciplinair en heeft oa aandacht voor cognitie, mobiliteit en zelfredzaamheid. Er
is onderscheid in problematiek op vier gebieden, namelijk..
- Somatiek
- Psychisch
- Functioneel
- Sociaal
Daarna wordt een behandelplan opgesteld voor acute probleem en onderliggende
problemen. Doel is om zelfredzaamheid en kwaliteit te bevorderen.
Wat is het doel?
Doel is verantwoording en optimalisering / kwaliteitsverbetering van specialistisch
geriatrisch onderzoek. Het doet aanbevelingen over optimale diagnostiek van patient met
als doel te komen tot een behandelplan dat zelfredzaamheid en kwaliteit van leven behoudt
dan wel herwint. De aanbevelingen staan niet op zichzelf. Men dient bij besluitvorming
rekening te houden met omstandigheden en voorkeuren van de patient. Het berust op
wederzijdse communicatie tussen patienten, arts en andere zorgverleners.
Holistische diagnostiek
Aangezien geriatrische syndromen zelden een specifieke oorzaak hebben dient holistische
diagnostiek verricht te worden naar onderliggende aandoeningen, gerelateerde
risicofactoren en uitlokkende factoren. Meestal hebben stoornissen geleid tot een
beperking, die aanleiding vormde voor onderzoek/verwijzing.
Kernaanbevelingen
(1)Alle kwetsbare ouderen die worden opgenomen in het ziekenhuis dienen een CGA te
krijgen. Kwetsbare ouderen dienen bij voorkeur opgenomen t worden op een klinisch
afdeling waar een medisch specialist met klinische en geriatrische competenties de regie
voert. (2) Voor poliklinische patienten is waarde van een CGA minder evident. Toch adivseert
de werkgroep ook voor deze patienten een CGA te doen. Verwachting is verbetering van
functionele status en lagere kans op institutionalisering.
, Onderdelen CGA
Een uitgebreide inventarisatie van medische VG als deel van CGA wordt als standaard
beschouwd Een inventarisatie van medicatie dient ook onderdeel te zijn van CGA.
Een speciele anamnese en tractusanamnese dienen deel uit te maken van het CGA. Daarbij
moet er aandacht zijn voor wensen van patient. Gezien problematiek van patient moet er
naast interne tracti ook gevraagd worden naar neurologische en psychische functies,
familieanamnese en gebruik van genotsmiddelen. Er moet expliciet aandacht zijn voor
geriatrische syndromen. Ook is een heteroanamnese standaard onderdeel van CGA en dient
minimaal de volgende onderwerpen te bevatten, namelijk..
- Probleemverheldering
- Aandacht voor therapietrouw
- Inventarisatie van cognitieve functies, gedrag en psychiatrische symptomatologie
- Indruk van functioneren
- Sociale situatie en zorgconsumptie
- Indruk van systeem en belasting van mantelzorgers
Wat zijn standaard onderdelen van CGA?
Het bestaat uit een anamnese van functiestoornissen in gehoor, spraak, taal en visus. Er is
een anamnese van ADL ( = algemeen dagelijkse levensverrichtingen) en IADL functie. Er
moet een anamnese gedaan worden van factoren van ondervoeding en van valindicenten in
het afgelopen jaar en beperkingen in mobiliteit. Verder wordt er gevraagd naar
incontinentie en er wordt een sociale anamnese gedaan waarin wordt gekeken naar
biografische gegevens en aanwezige mantelzorg. De belasting van mantelzorger is belangrijk
binnen CGA.
Welke onderdelen bevat het lichamelijk onderzoek van CGA?
Het dient een algemeen lichamelijk, orthopedisch, neurologisch en psychiatrisch onderzoek
te bevatten, met aandacht voor frequent voorkomende aandoeningen bij kwetsbare
ouderen. Functioneel onderzoek naar stoornissen in gehoor, communicatie en visus is
standaard. Aanbevolen wordt om gewicht te meten. Verder onderzoek naar voeding
behoort NIET standaard tot CGA. Onderzoek in beperking in mobiliteit hoort er standaard in.
Aanbevolen wordt ook om genitalia interna/externe te beoordelen wanneer er sprake is van
incontinentie. Verder onderzoek van urine behoort niet tot CGA standaard.
Wat voor aanvullend onderzoek kan er uitgevoerd worden?
MMSE ( = mini mental state examination) wordt standard gedaan, eventueel gecombineerd
met kloktekentest. De kloktekentest moet alleen in combinatie gebruikt worden, het heeft
vooral bij hogere MMSE scores een meerwaarde. Op indicatie kan de GDS ( = geriatric
depression scale) afgenomen worden. Als men wil kan men de ADL functie kwantificeren, er
wordt aanbevolen om dan gebruik te maken van instrumenten van Barthel en Katz, voor het
kwantificeren van IADL functie kan gebruik gemaakt worden van Lawton & Brody. Voor het
objectiveren van voedingstoestand dient men MNA ( = mini nutritional assessment) te
gebruiken. Voor het beoordelen van belasting van mantelzorgers kan ook gebruik worden
gemaakt van instrumenten, namelijk de Zarit, CSI ( = caregiver strain index) en EDIZ ( =
ervaren druk door informele zorg). Ook wordt er geadviseerd om een bladderscan en ECG uit
te voeren bij ruime indicatie en om standaard een aantal dingen te bepalen, namelijk..
