BEROEPSONTWIKKELING ENGELEN
ANNE-MIE
HOOFDSTUK 22: PEOP-MODEL: PERSON-ENVIRONMENT-OCCUPATIE-PERFORMANCE
22.1 INLEIDING
- De uitvoering van activiteiten, taken en rollen wordt ondersteund door de persoon en de omgeving.
→ 3 kernelementen = basis van het dagelijks handelen
- Belangrijkste uitgangspunt van ergo centraal: dagelijks handelen bevordert gezondheid en welzijn van de
mens, het is een belangrijk beroep
- Beide een inhouds- en procesmodel
- Ondersteunt het cliënt gecentreerd werken door
· De inbreng van de cliënt
· Narratief levensverhaal
→ Dit moet je een centrale plaats geven in het model.
→ Is een vereiste voor het beschrijven van zijn levenssituatie, het vaststellen van de
aanwezige hulpbronnen en formuleren van doelen voor de ergotherapie-interventie.
- Top- down benadering in het assessment en in gezamenlijke besluitvorming centraal, je kijkt naar het
handelen opzicht en naar de totaliteit van de assessment
- Gericht op:
· De cliënt als persoon en zijn systeem
· Een organisatie
· Een populatie
- Te gebruiken in alle praktijkcontexten, met alle leeftijden, in alle leeftijdsfase en alle mogelijke
handelingsvragen.
- Beide een inhouds- en procesmodel
· PEOP OT process-model gaat uit van de capaciteiten van de persoon en de hulpbronnen uit de
omgeving
- Het doel van het PEOP-model: ergotherapeuten een bruikbare, logische, systematische en
allesomvattende tool te geven die gebruikt kan worden om samen met de cliënt de interventies vorm te
geven
22.2 ACHTERGROND VAN HET MODEL
- Reductionistisch biomedisch model
· S-B-H-model (stoornis → beperking → handelingsprobleem)
→ Gaf vaak geen antwoord op het handelingsvraagstuk
→ Dit wordt opgelost met occupationcentered-modellen!!
→ Kerndomein van het dagelijks handelen wordt in rekening genomen
- Kerndomein = dagelijks handelen → Occupation centred model
- Ergotherapieproces → 4 componenten
· Het narratief
· Assessments en evaluatie
· Interventie
· Resultaat
1
,22.3 THEORETISCHE ONDERBOUWING
3 aandachtspunten
1) Cliënt gecentreerd werken
2) Dagelijks handelen
3) Systeemperspectief
CLIËNT GECENTREERD WERKEN (1)
- Gelijkwaardigheid in de samenwerking
· gelijkwaardige positie: heel goed luisteren naar wat de cliënt wil
- Actieve participatie
· cliënt moet zelf handen uit de mouwen steken en zelf iets moeten doen
· ‘cliënt’ ipv ‘patiënt’
· Versterkt samenwerkende relatie
· Dialoog staat centraal
- Bondgenootschap
· In gezamenlijke besluitvorming stelt de cliënt doelen
- Ergotherapie vormt een brug tussen de medische wereld en het dagelijks handelen vertaalslag
· Hoe handelen mogelijk maken, hoe ondersteunen, welke hulpmiddelen …
DAGELIJKS HANDELEN (2)
- Het doen staat centraal
- Definitie: “ het doen van betekenisvolle activiteiten, taken en rollen, in complexe interactie van de
persoon en zijn omgeving“
- Peop ondersteunt participatie en welzijn
· Individu
· Gemeenschappen
- Dagelijks handelen is divers
· Welke dagelijks handelingen zijn belangrijk voor:
→ Een 5-jarig kind? Spelen, beginnen met veters strikken
→ Een adolescent? Hobby’s, babysitten
→ Een alleenstaande moeder van 45 met 2 tieners? Werken, vrijetijd, grenzen moeten
trekken
→ Een gepensioneerde weduwnaar van 70 met 4 kinderen en 8 kleinkinderen? Nog mobile
genoeg is om naar zijn kinderen en kleinkinderen te gaan, huishoudelijke taken, als de
kinderen op bezoek komen deftig er voor zorgen, zelfstandigheid
· Waarom? 1 ding gemeen:
→ Elk doel weerspiegelt de wens om volledig te participeren in het dagelijks en
maatschappelijk leven (Bass et al.2015)
- Handelingsprofiel van een cliënt in kaart brengen
· Individuele ervaring in de levensloop
→ Dagelijks handelen
→ Rollen → mogelijkheden en uitdagingen
→ Interesses & verantwoordelijkheden
2
, SYSTEEMPERSPECTIEF (3)
- Systeemmodel
· Iedere component heeft de potentie om impact te hebben op de andere componenten en op het
systeem als een geheel
- Het dagelijks handelen wordt bepaald door:
· Uitvoeren van taken, activiteiten en rollen
· Karakteristieken van de persoon
· Omgeving
Maximale fit = alle componenten die je nodig hebt in het dagelijks handelen zijn goed op elkaar afgesteld
22.4 STRUCTUUR EN TOEPASSING VAN HET PEOP-INHOUDSMODEL
- Personal narrative:
· Organisatie als client
→ Een door deelnemers bewust gezocht samenwerkingsverband tussen natuurlijke of
rechtspersonen om specifieke doeleinden te bereiken.
- Organizational narrative:
· Populatie als cliënt
→ Een populatie is een groep of een aantal mensen die in een bepaald gebied leven of
gelijkaardige kenmerken (beroep, leeftijd) hebben
- Population narrative
- Person (persoonlijke factoren): Capaciteiten, Beperkingen
- Environment (omgevings factoren): Faciliteren, Barrières
- Occupation: Activiteiten, Taken, Rollen
- Transsectioneel model: wisselwerking → individu en omgeving
- Cliëntgecentreerd
- Top-downbenadering
3
ANNE-MIE
HOOFDSTUK 22: PEOP-MODEL: PERSON-ENVIRONMENT-OCCUPATIE-PERFORMANCE
22.1 INLEIDING
- De uitvoering van activiteiten, taken en rollen wordt ondersteund door de persoon en de omgeving.
→ 3 kernelementen = basis van het dagelijks handelen
- Belangrijkste uitgangspunt van ergo centraal: dagelijks handelen bevordert gezondheid en welzijn van de
mens, het is een belangrijk beroep
- Beide een inhouds- en procesmodel
- Ondersteunt het cliënt gecentreerd werken door
· De inbreng van de cliënt
· Narratief levensverhaal
→ Dit moet je een centrale plaats geven in het model.
→ Is een vereiste voor het beschrijven van zijn levenssituatie, het vaststellen van de
aanwezige hulpbronnen en formuleren van doelen voor de ergotherapie-interventie.
- Top- down benadering in het assessment en in gezamenlijke besluitvorming centraal, je kijkt naar het
handelen opzicht en naar de totaliteit van de assessment
- Gericht op:
· De cliënt als persoon en zijn systeem
· Een organisatie
· Een populatie
- Te gebruiken in alle praktijkcontexten, met alle leeftijden, in alle leeftijdsfase en alle mogelijke
handelingsvragen.
- Beide een inhouds- en procesmodel
· PEOP OT process-model gaat uit van de capaciteiten van de persoon en de hulpbronnen uit de
omgeving
- Het doel van het PEOP-model: ergotherapeuten een bruikbare, logische, systematische en
allesomvattende tool te geven die gebruikt kan worden om samen met de cliënt de interventies vorm te
geven
22.2 ACHTERGROND VAN HET MODEL
- Reductionistisch biomedisch model
· S-B-H-model (stoornis → beperking → handelingsprobleem)
→ Gaf vaak geen antwoord op het handelingsvraagstuk
→ Dit wordt opgelost met occupationcentered-modellen!!
→ Kerndomein van het dagelijks handelen wordt in rekening genomen
- Kerndomein = dagelijks handelen → Occupation centred model
- Ergotherapieproces → 4 componenten
· Het narratief
· Assessments en evaluatie
· Interventie
· Resultaat
1
,22.3 THEORETISCHE ONDERBOUWING
3 aandachtspunten
1) Cliënt gecentreerd werken
2) Dagelijks handelen
3) Systeemperspectief
CLIËNT GECENTREERD WERKEN (1)
- Gelijkwaardigheid in de samenwerking
· gelijkwaardige positie: heel goed luisteren naar wat de cliënt wil
- Actieve participatie
· cliënt moet zelf handen uit de mouwen steken en zelf iets moeten doen
· ‘cliënt’ ipv ‘patiënt’
· Versterkt samenwerkende relatie
· Dialoog staat centraal
- Bondgenootschap
· In gezamenlijke besluitvorming stelt de cliënt doelen
- Ergotherapie vormt een brug tussen de medische wereld en het dagelijks handelen vertaalslag
· Hoe handelen mogelijk maken, hoe ondersteunen, welke hulpmiddelen …
DAGELIJKS HANDELEN (2)
- Het doen staat centraal
- Definitie: “ het doen van betekenisvolle activiteiten, taken en rollen, in complexe interactie van de
persoon en zijn omgeving“
- Peop ondersteunt participatie en welzijn
· Individu
· Gemeenschappen
- Dagelijks handelen is divers
· Welke dagelijks handelingen zijn belangrijk voor:
→ Een 5-jarig kind? Spelen, beginnen met veters strikken
→ Een adolescent? Hobby’s, babysitten
→ Een alleenstaande moeder van 45 met 2 tieners? Werken, vrijetijd, grenzen moeten
trekken
→ Een gepensioneerde weduwnaar van 70 met 4 kinderen en 8 kleinkinderen? Nog mobile
genoeg is om naar zijn kinderen en kleinkinderen te gaan, huishoudelijke taken, als de
kinderen op bezoek komen deftig er voor zorgen, zelfstandigheid
· Waarom? 1 ding gemeen:
→ Elk doel weerspiegelt de wens om volledig te participeren in het dagelijks en
maatschappelijk leven (Bass et al.2015)
- Handelingsprofiel van een cliënt in kaart brengen
· Individuele ervaring in de levensloop
→ Dagelijks handelen
→ Rollen → mogelijkheden en uitdagingen
→ Interesses & verantwoordelijkheden
2
, SYSTEEMPERSPECTIEF (3)
- Systeemmodel
· Iedere component heeft de potentie om impact te hebben op de andere componenten en op het
systeem als een geheel
- Het dagelijks handelen wordt bepaald door:
· Uitvoeren van taken, activiteiten en rollen
· Karakteristieken van de persoon
· Omgeving
Maximale fit = alle componenten die je nodig hebt in het dagelijks handelen zijn goed op elkaar afgesteld
22.4 STRUCTUUR EN TOEPASSING VAN HET PEOP-INHOUDSMODEL
- Personal narrative:
· Organisatie als client
→ Een door deelnemers bewust gezocht samenwerkingsverband tussen natuurlijke of
rechtspersonen om specifieke doeleinden te bereiken.
- Organizational narrative:
· Populatie als cliënt
→ Een populatie is een groep of een aantal mensen die in een bepaald gebied leven of
gelijkaardige kenmerken (beroep, leeftijd) hebben
- Population narrative
- Person (persoonlijke factoren): Capaciteiten, Beperkingen
- Environment (omgevings factoren): Faciliteren, Barrières
- Occupation: Activiteiten, Taken, Rollen
- Transsectioneel model: wisselwerking → individu en omgeving
- Cliëntgecentreerd
- Top-downbenadering
3