Vietnamoorlog
In 20e eeuw komen er drie grote mogendheden op: VS, SU en China. VS en SU gaan
vanaf WO II wereldpolitiek bepalen. Beide vertegenwoordigen ideologisch
geïnspireerde systemen: kapitalisme tegenover communisme. Beide mogendheden
wilde hun systeem over de hele wereld verbreiden. Wantrouwende en vijandige
houding die VS en SU tegenover elkaar aannamen wordt Koude Oorlog genoemd.
Na de Tweede wereldoorlog legde Stalin een ‘veiligheidsgordel’ van Oost-Europese
satellietstaten aan. Door de inval van Nazi-Duitsland in de SU (1941) was Stalin zich
pijnlijk bewust geworden van de kwetsbaarheid van de Russische westgrens. Hij
wilde toekomstige invasies voorkomen door het aanleggen van die
‘veiligheidsgordel’.
Spanning in de wereld maakt internationaal overleg noodzakelijk. In juni 1945 wordt
daarom besloten tot de oprichting van de VN. Alleen de Veiligheidsraad kan
besluiten nemen over vrede en veiligheid.
In 1949 werd de Chinese regering door de Chinese communisten verdreven naar het
eiland Taiwan. De VS weigerden de communistische Volksrepubliek China van Mao
Zedong te erkennen. Het gevolg was dat Taiwan, als ‘nationalistisch China’, tot 1972
permanent lid van de Veiligheidsraad bleef en niet China zelf.
In 20e eeuw komt een einde aan koloniale rijken in Azië en Afrika. Dekolonisatie vond
na WO II plaats. Verzet tegen Europees kolonialisme begon al in jaren twintig en
dertig. Gekoloniseerde volkeren kregen meer zelfbewustzijn en er ontstonden
nationalistische bewegingen. Het communisme sloot goed aan bij hun streven naar
onafhankelijkheid. Veel nationalistische bewegingen waren dan ook communistische
geïnspireerd. VS ging er van uit dat de onafhankelijkheidsstrijd veel meer werd geleid
vanuit de SU en China dan vanuit de landen zelf. Toen het Franse regime zich niet
meer kon handhaven in Indochina (Vietnam, Laos en Cambodja) probeerde de VS te
voorkomen dat heel Vietnam communistisch werd.
In Europa kon de vrede bewaard worden:
De wederzijdse afschrikking had een stabiliserend effect.
In 1958 begon Chroetsjov met een politiek van vreedzame co-existentie.
De VS vreesde de communistische wereldrevolutie. Het uitgangspunt van het
Amerikaanse buitenlandse beleid werd daarom de containmentpolitiek.
Politieke vorm: Trumanleer (trumandoctrine).
Economische vorm: Marshallhulp.
SU en China zagen containmentpolitiek als voorbeeld van westers imperialisme.
Uitgangspunt van de politiek van de SU en China werd daarom het verkrijgen van
invloed in gedekoloniseerde gebieden.
Na de Japanse capitulatie ontstond er in de door Japan bezette koloniën een
machtsvacuüm. Daardoor nam de kracht van de nationalistische bewegingen toe. In
veel koloniën brak een strijd voor onafhankelijkheid uit. De West-Europese landen,
verzwakt door WO II, bleken niet in staat hun koloniale rijken te behouden. In
betrekkelijk korte tijd werden daarom veel Aziatische koloniën onafhankelijk.
In september 1945 riep Ho Chi Minh de Democratische Republiek Vietnam uit.
In 20e eeuw komen er drie grote mogendheden op: VS, SU en China. VS en SU gaan
vanaf WO II wereldpolitiek bepalen. Beide vertegenwoordigen ideologisch
geïnspireerde systemen: kapitalisme tegenover communisme. Beide mogendheden
wilde hun systeem over de hele wereld verbreiden. Wantrouwende en vijandige
houding die VS en SU tegenover elkaar aannamen wordt Koude Oorlog genoemd.
Na de Tweede wereldoorlog legde Stalin een ‘veiligheidsgordel’ van Oost-Europese
satellietstaten aan. Door de inval van Nazi-Duitsland in de SU (1941) was Stalin zich
pijnlijk bewust geworden van de kwetsbaarheid van de Russische westgrens. Hij
wilde toekomstige invasies voorkomen door het aanleggen van die
‘veiligheidsgordel’.
Spanning in de wereld maakt internationaal overleg noodzakelijk. In juni 1945 wordt
daarom besloten tot de oprichting van de VN. Alleen de Veiligheidsraad kan
besluiten nemen over vrede en veiligheid.
In 1949 werd de Chinese regering door de Chinese communisten verdreven naar het
eiland Taiwan. De VS weigerden de communistische Volksrepubliek China van Mao
Zedong te erkennen. Het gevolg was dat Taiwan, als ‘nationalistisch China’, tot 1972
permanent lid van de Veiligheidsraad bleef en niet China zelf.
In 20e eeuw komt een einde aan koloniale rijken in Azië en Afrika. Dekolonisatie vond
na WO II plaats. Verzet tegen Europees kolonialisme begon al in jaren twintig en
dertig. Gekoloniseerde volkeren kregen meer zelfbewustzijn en er ontstonden
nationalistische bewegingen. Het communisme sloot goed aan bij hun streven naar
onafhankelijkheid. Veel nationalistische bewegingen waren dan ook communistische
geïnspireerd. VS ging er van uit dat de onafhankelijkheidsstrijd veel meer werd geleid
vanuit de SU en China dan vanuit de landen zelf. Toen het Franse regime zich niet
meer kon handhaven in Indochina (Vietnam, Laos en Cambodja) probeerde de VS te
voorkomen dat heel Vietnam communistisch werd.
In Europa kon de vrede bewaard worden:
De wederzijdse afschrikking had een stabiliserend effect.
In 1958 begon Chroetsjov met een politiek van vreedzame co-existentie.
De VS vreesde de communistische wereldrevolutie. Het uitgangspunt van het
Amerikaanse buitenlandse beleid werd daarom de containmentpolitiek.
Politieke vorm: Trumanleer (trumandoctrine).
Economische vorm: Marshallhulp.
SU en China zagen containmentpolitiek als voorbeeld van westers imperialisme.
Uitgangspunt van de politiek van de SU en China werd daarom het verkrijgen van
invloed in gedekoloniseerde gebieden.
Na de Japanse capitulatie ontstond er in de door Japan bezette koloniën een
machtsvacuüm. Daardoor nam de kracht van de nationalistische bewegingen toe. In
veel koloniën brak een strijd voor onafhankelijkheid uit. De West-Europese landen,
verzwakt door WO II, bleken niet in staat hun koloniale rijken te behouden. In
betrekkelijk korte tijd werden daarom veel Aziatische koloniën onafhankelijk.
In september 1945 riep Ho Chi Minh de Democratische Republiek Vietnam uit.
