Nefrologie
Anatomie
We hebben 2 nieren, zijn zo groot als een vuist.
Bestaat uit 3 lagen
- Buitenste laag; nierkapsel
- Niermerg
- Nierschors
In het niermerg en nierschors liggen de functionele
delen van de nieren: nefronen
Nierschors: glomerulus en kapsel bouwman
Niermerg: proximale tubulus, lis van henle, distale
tubulus en verzamelbuizen
In de nier moet voorurine worden gemaakt, dat uiteindelijk via
de verzamelbuizen naar de blaas gaat waar het urine wordt.
Daarom zit er aan de binnenkant van de nier
- Het nierbekken, hier wordt de voorurine verzameld en
doorgestuurd richting de urineleider
Om de nier van bloed te voorzien
- Nierslagader
- Nierader
Histologie
De nieren zijn opgebouwd uit nefronen, dit zijn de actieve delen van onze nieren.
Deze bestaat ook uit verschillende onderdelen.
Een bloedcel komt als eerste tegen:
- Lichaampje van Malpighi, die weer bestaat uit
o Kapsel van bouwman
o Glomeruli (gekronkelde bloedvaatjes)
Dan kom je bij de
- Tubulus
o Proximale tubulus (het eerst gelegen deel)
o Lis van henle
o Distale tubulus
o Verzamelbuis
Fysiologie
De nieren hebben 3 belangrijkste functies:
- Volume en osmoregulatie
- Uitscheiden van afvalstoffen
- Hormonale functie
Volume en osmoregulatie
In de nieren vindt urinevorming plaats. Die urinevorming vindt plaats door zowel het
nierschors als de niermerg in de nefronen. In die nefronen vindt het proces; ultrafiltratie
plaats.
Ultrafiltratie passief proces, kost het lichaam dus geen energie. Wordt mogelijk gemaakt
door de hoge bloeddruk die zich in de bloedvaten bevindt
In de nefron komt het bloed aan in de glomeruli (bol van lussen van bloedvaten die in het
lichaam van malpighi zit). Daar is de bloeddruk hoog, en die zorgt ervoor dat er door het
- Semipermeabel membraan (filter van de nier), bloed vanuit de bloedvaten richting
Het kapsel van bouwman gaat dus er zit tussen de glomeruli en het kapsel van bouwman
een semipermeabel membraan. Dat wil zeggen dat
, - Water en opgeloste stoffen vanuit de glomeruli naar het kapsel van bouwman gedrukt
worden, doormiddel van de bloeddruk
- Eiwitten en bloedcellen blijven aanwezig in de glomeruli, en die gaat dus vanuit de
nierslagader verder richting de nier ader.
In dat kapsel van bouwman zit dus veel water en opgeloste stoffen, en vanuit dat kapsel van
bouwman zal die vloeistof uiteindelijk verder door de tubulus gaan en voorurine vormen.
Per dag wordt er door de nieren zo’n 170-180 liter voorurine geproduceerd
Zoveel plassen we niet op een dag. Dus na die ultrafiltratie gebeurt er nog veel
Dit proces heet Reabsorptie, terugbrengen van essentiële stoffen naar het bloed
Als eerste komt de voorurine terecht in de
proximale tubulus. Hier vindt de terug
resorptie plaats van de grote stoffen die door
de filter toch in de voorurine zijn
terechtgekomen (zoals glucose, en iets
grotere stoffen of voedingsstoffen)
Daarnaast kan het lichaam hier met een
actief proces (dus doormiddel van energie en
kanalen) ervoor zorgen dat toxische stoffen
bijv. drugs in die voorurine terecht komen.
In de proximale tubulus zorgt het lichaam er
dus voor dat er veel grote stoffen weer terug
gaan richting het nierschors. Dus dat in het
nierschors weer stoffen terecht komen die
dus uiteindelijk weer in onze bloedbaan en
dus in ons lichaam terechtkomen. Omdat er
veel grote stoffen uit de proximale tubulus
gaan zal ook water meegaan weer richting de nierschors. Want de osmolariteit van zowel de
voorurine als de nierschors zullen ongeveer gelijk aan elkaar blijven. (het lichaam wil een
evenwicht houden in osmolariteit.
Vervolgens gaat de voorurine verder naar beneden richting het dalende deel van de Lis van
Henle. En anders als in de proximale tubulus is het voor die grote en kleine stoffen, in het
dalende deel van de lis van henle, niet mogelijk om vanuit de voorurine naar de niermerg te
gaan. Het dalende deel van de Lis van Henle is alleen doorlaatbaar voor water. Omdat de
osmolariteit in het niermerg best wel hoog is en de osmolariteit van die voorurine zojuist
omlaag is gegaan doordat heel veel stoffen in de proximale tubulus richting het lichaam weer
terug zijn gegaan kan water hier, door en passief proces, namelijk door het verschil in
osmose, van het dalende deel van de lis van henle (dus vanuit de voorurine) terug gaan het
niermerg in. En omdat alle andere stoffen vanuit het dalende deel van de lis van henle niet
naar het niermerg kunnen, omdat dit nier doorlaad baar is, gaan al die andere stoffen verder
naar het opstijgende deel van de lis van henle. Omdat er net passief water uit de voorurine is
gegaan richting het niermerg zorgt dat ervoor dat in het opstijgende deel van lis van henle de
osmolariteit van de voorurine weer wat hoger is geworden. Daartegenover staat dat de
osmolariteit van het niermerg juist wat omlaag is gegaan, omdat er water vanuit de voorurine
richting de niermerg is gegaan. In het opstijgende deel van de lis van henle kan water niet
meer naar buiten vanuit de voorurine. Dat is dus niet doorgankelijk voor water. Wat wel naar
buiten kan is NaCl (de zouten). Dus het opstijgende deel van lis van henle is doorlaatbaar
voor zouten. Omdat we net een verschil in osmose hebben gecreëerd, namelijk tussen de
voorurine waar de osmolariteit wat omhoog is gegaan, en in het niermerg waar de
osmolariteit omlaag is gegaan kan nu met een passief proces de NaCl van de voorurine naar
buiten toe. Waardoor je uiteindelijk weer een wat hogere osmolariteit krijgt in het niermerg en
een wat lagere osmolariteit in de voorurine. Als we wat verder omhoog gaan in het
opstijgende deel van de lis van henle dan hebben we dat verschil in osmolariteit niet meer zo
zeer, dus we kunnen niet met een passief proces ervoor zorgen dat NaCl weer opgenomen
wordt in het lichaam, maar het gebeurt wel via een actief proces. Dus via kanalen en het
Anatomie
We hebben 2 nieren, zijn zo groot als een vuist.
Bestaat uit 3 lagen
- Buitenste laag; nierkapsel
- Niermerg
- Nierschors
In het niermerg en nierschors liggen de functionele
delen van de nieren: nefronen
Nierschors: glomerulus en kapsel bouwman
Niermerg: proximale tubulus, lis van henle, distale
tubulus en verzamelbuizen
In de nier moet voorurine worden gemaakt, dat uiteindelijk via
de verzamelbuizen naar de blaas gaat waar het urine wordt.
Daarom zit er aan de binnenkant van de nier
- Het nierbekken, hier wordt de voorurine verzameld en
doorgestuurd richting de urineleider
Om de nier van bloed te voorzien
- Nierslagader
- Nierader
Histologie
De nieren zijn opgebouwd uit nefronen, dit zijn de actieve delen van onze nieren.
Deze bestaat ook uit verschillende onderdelen.
Een bloedcel komt als eerste tegen:
- Lichaampje van Malpighi, die weer bestaat uit
o Kapsel van bouwman
o Glomeruli (gekronkelde bloedvaatjes)
Dan kom je bij de
- Tubulus
o Proximale tubulus (het eerst gelegen deel)
o Lis van henle
o Distale tubulus
o Verzamelbuis
Fysiologie
De nieren hebben 3 belangrijkste functies:
- Volume en osmoregulatie
- Uitscheiden van afvalstoffen
- Hormonale functie
Volume en osmoregulatie
In de nieren vindt urinevorming plaats. Die urinevorming vindt plaats door zowel het
nierschors als de niermerg in de nefronen. In die nefronen vindt het proces; ultrafiltratie
plaats.
Ultrafiltratie passief proces, kost het lichaam dus geen energie. Wordt mogelijk gemaakt
door de hoge bloeddruk die zich in de bloedvaten bevindt
In de nefron komt het bloed aan in de glomeruli (bol van lussen van bloedvaten die in het
lichaam van malpighi zit). Daar is de bloeddruk hoog, en die zorgt ervoor dat er door het
- Semipermeabel membraan (filter van de nier), bloed vanuit de bloedvaten richting
Het kapsel van bouwman gaat dus er zit tussen de glomeruli en het kapsel van bouwman
een semipermeabel membraan. Dat wil zeggen dat
, - Water en opgeloste stoffen vanuit de glomeruli naar het kapsel van bouwman gedrukt
worden, doormiddel van de bloeddruk
- Eiwitten en bloedcellen blijven aanwezig in de glomeruli, en die gaat dus vanuit de
nierslagader verder richting de nier ader.
In dat kapsel van bouwman zit dus veel water en opgeloste stoffen, en vanuit dat kapsel van
bouwman zal die vloeistof uiteindelijk verder door de tubulus gaan en voorurine vormen.
Per dag wordt er door de nieren zo’n 170-180 liter voorurine geproduceerd
Zoveel plassen we niet op een dag. Dus na die ultrafiltratie gebeurt er nog veel
Dit proces heet Reabsorptie, terugbrengen van essentiële stoffen naar het bloed
Als eerste komt de voorurine terecht in de
proximale tubulus. Hier vindt de terug
resorptie plaats van de grote stoffen die door
de filter toch in de voorurine zijn
terechtgekomen (zoals glucose, en iets
grotere stoffen of voedingsstoffen)
Daarnaast kan het lichaam hier met een
actief proces (dus doormiddel van energie en
kanalen) ervoor zorgen dat toxische stoffen
bijv. drugs in die voorurine terecht komen.
In de proximale tubulus zorgt het lichaam er
dus voor dat er veel grote stoffen weer terug
gaan richting het nierschors. Dus dat in het
nierschors weer stoffen terecht komen die
dus uiteindelijk weer in onze bloedbaan en
dus in ons lichaam terechtkomen. Omdat er
veel grote stoffen uit de proximale tubulus
gaan zal ook water meegaan weer richting de nierschors. Want de osmolariteit van zowel de
voorurine als de nierschors zullen ongeveer gelijk aan elkaar blijven. (het lichaam wil een
evenwicht houden in osmolariteit.
Vervolgens gaat de voorurine verder naar beneden richting het dalende deel van de Lis van
Henle. En anders als in de proximale tubulus is het voor die grote en kleine stoffen, in het
dalende deel van de lis van henle, niet mogelijk om vanuit de voorurine naar de niermerg te
gaan. Het dalende deel van de Lis van Henle is alleen doorlaatbaar voor water. Omdat de
osmolariteit in het niermerg best wel hoog is en de osmolariteit van die voorurine zojuist
omlaag is gegaan doordat heel veel stoffen in de proximale tubulus richting het lichaam weer
terug zijn gegaan kan water hier, door en passief proces, namelijk door het verschil in
osmose, van het dalende deel van de lis van henle (dus vanuit de voorurine) terug gaan het
niermerg in. En omdat alle andere stoffen vanuit het dalende deel van de lis van henle niet
naar het niermerg kunnen, omdat dit nier doorlaad baar is, gaan al die andere stoffen verder
naar het opstijgende deel van de lis van henle. Omdat er net passief water uit de voorurine is
gegaan richting het niermerg zorgt dat ervoor dat in het opstijgende deel van lis van henle de
osmolariteit van de voorurine weer wat hoger is geworden. Daartegenover staat dat de
osmolariteit van het niermerg juist wat omlaag is gegaan, omdat er water vanuit de voorurine
richting de niermerg is gegaan. In het opstijgende deel van de lis van henle kan water niet
meer naar buiten vanuit de voorurine. Dat is dus niet doorgankelijk voor water. Wat wel naar
buiten kan is NaCl (de zouten). Dus het opstijgende deel van lis van henle is doorlaatbaar
voor zouten. Omdat we net een verschil in osmose hebben gecreëerd, namelijk tussen de
voorurine waar de osmolariteit wat omhoog is gegaan, en in het niermerg waar de
osmolariteit omlaag is gegaan kan nu met een passief proces de NaCl van de voorurine naar
buiten toe. Waardoor je uiteindelijk weer een wat hogere osmolariteit krijgt in het niermerg en
een wat lagere osmolariteit in de voorurine. Als we wat verder omhoog gaan in het
opstijgende deel van de lis van henle dan hebben we dat verschil in osmolariteit niet meer zo
zeer, dus we kunnen niet met een passief proces ervoor zorgen dat NaCl weer opgenomen
wordt in het lichaam, maar het gebeurt wel via een actief proces. Dus via kanalen en het
