Claes, P. (2011). Echo’s, Echo’s. Uitgeverij Vantilt: Nijmegen.
Samenvatting Echo’s Echo’s van Paul Claes.
Hoofdstuk 1 t/m 4
, Claes, P. (2011). Echo’s, Echo’s. Uitgeverij Vantilt: Nijmegen.
Hoofdstuk 1
De twee esthetica’s
Joeri Lotman bedacht twee modellen van tekstproductie in de westerse literatuur.
1. Esthetica van de gelijkheid: steunt op herhaling van dezelfde patronen. Nu
ook wel imitatio genoemd. “Het voortduren herhalen van het bekende
bevestigt het heersende bestel en verheerlijkt het als het algemeen
menselijke.” (Claes, 2011, p. 20).
- Folkloristische, middeleeuwse en classicistische teksten.
Creëren van teksten (inventio): De auteurs schreven door onderwerpen
en formuleringen uit andere teksten te putten. Originaliteit was
ongehoord.
Ordenen van stof (dispositio): De auteurs gebruikten vaste schema’s,
structuren en formuleringen.
Wedijver (aemulatio): De auteurs wilden de klassieke meesters
overtreffen.
---
De breuklijn tussen de esthetica’s ligt in de 18de eeuw: vanaf dat moment wordt
vernieuwing en originaliteit als iets goeds gezien. Dit komt vooral door
concurrentiedrang in de renaissance.
---
2. Esthetica van de tegenstelling: steunt op afwijking van bestaande patronen.
- Romantische, realistische en avant-gardistische teksten.
Barok: imitatiedrang werd minder.
Romantiek: breekt met het ideaal van imitatie. “Het product is als het
ware zijn eigen origine.” (Claes, 2011, p. 24). De waarde van het werk
is groter als breekt met het bekende. De auteur krijgt de rol van
schepper die creëert vanuit zijn eigen verbeeldingskracht. De auteur
verliest de rol als eervolle kunstenaar en wordt een soort balling of
eenzame figuur.
Een belangrijke nieuwe methode: evaluatie. Veel teksten ontvangen
kritiek. Men zoekt naar oorsprongen, stromingen en bronnen om
een beeld te krijgen van historische betekenis in teksten.
Negentiende eeuw: opkomst van de wetenschap. Wetenschap krijgt
steeds meer vaste regels, maar auteurs gaan juist meer zoeken naar
originaliteit.
Begin twintigste eeuw: Oude waarde worden definitief opzijgezet. Er
komt avant-gardekunst, vernieuwing en vooruitgang. Enkel vrijheid en
verandering worden nog als norm geaccepteerd.
Er is nog meer ruimte voor kritiek en engagement.
Samenvatting Echo’s Echo’s van Paul Claes.
Hoofdstuk 1 t/m 4
, Claes, P. (2011). Echo’s, Echo’s. Uitgeverij Vantilt: Nijmegen.
Hoofdstuk 1
De twee esthetica’s
Joeri Lotman bedacht twee modellen van tekstproductie in de westerse literatuur.
1. Esthetica van de gelijkheid: steunt op herhaling van dezelfde patronen. Nu
ook wel imitatio genoemd. “Het voortduren herhalen van het bekende
bevestigt het heersende bestel en verheerlijkt het als het algemeen
menselijke.” (Claes, 2011, p. 20).
- Folkloristische, middeleeuwse en classicistische teksten.
Creëren van teksten (inventio): De auteurs schreven door onderwerpen
en formuleringen uit andere teksten te putten. Originaliteit was
ongehoord.
Ordenen van stof (dispositio): De auteurs gebruikten vaste schema’s,
structuren en formuleringen.
Wedijver (aemulatio): De auteurs wilden de klassieke meesters
overtreffen.
---
De breuklijn tussen de esthetica’s ligt in de 18de eeuw: vanaf dat moment wordt
vernieuwing en originaliteit als iets goeds gezien. Dit komt vooral door
concurrentiedrang in de renaissance.
---
2. Esthetica van de tegenstelling: steunt op afwijking van bestaande patronen.
- Romantische, realistische en avant-gardistische teksten.
Barok: imitatiedrang werd minder.
Romantiek: breekt met het ideaal van imitatie. “Het product is als het
ware zijn eigen origine.” (Claes, 2011, p. 24). De waarde van het werk
is groter als breekt met het bekende. De auteur krijgt de rol van
schepper die creëert vanuit zijn eigen verbeeldingskracht. De auteur
verliest de rol als eervolle kunstenaar en wordt een soort balling of
eenzame figuur.
Een belangrijke nieuwe methode: evaluatie. Veel teksten ontvangen
kritiek. Men zoekt naar oorsprongen, stromingen en bronnen om
een beeld te krijgen van historische betekenis in teksten.
Negentiende eeuw: opkomst van de wetenschap. Wetenschap krijgt
steeds meer vaste regels, maar auteurs gaan juist meer zoeken naar
originaliteit.
Begin twintigste eeuw: Oude waarde worden definitief opzijgezet. Er
komt avant-gardekunst, vernieuwing en vooruitgang. Enkel vrijheid en
verandering worden nog als norm geaccepteerd.
Er is nog meer ruimte voor kritiek en engagement.
