samenvatting psychologie 1.1a

Samenvatting psychologie 1.1a
Hoofdstuk 1: Geest, gedrag en psychologische wetenschap.

Definitie van psychologie: studie van de geest.

In welke situaties komen verpleegkundige met psychologie in aanraking (voorbeelden):
 Ze gaan een vertrouwensband aan met de patiënt.
 Motiveren medicijnen te nemen.
 Patiënt leren een stoma te verzorgen.
 Patiënt bijstaan in verdriet.
 Adequaat omgaan met psychische stoornissen.
 Motiveren om uit bed te komen.


In de psychologie hebben we 6 soorten perspectieven:
 Biologische perspectief
 Cognitieve perspectief
 Behavioristische perspectief
 Perspectieven van de gehele persoon
 Ontwikkelingsperspectief
 Socio-culturele perspectief

Biologische perspectief: kunnen we het gedrag terugvinden in de genen? Het DNA, de
hersenen, het zenuwstelsel en het hormoonstelsel.

- oplossing: ervoor zorgen dat het signaal minder goed doorgestuurd kan worden naar de
hersenen. Bijvoorbeeld door een roesje (lachgas), diazepam om te ontspannen.


Cognitieve perspectief: gedrag wordt bepaald door interpretaties/gedachten (cognities) over
de omgeving.

- oplossing: cognitieve gedragstherapie, bijvoorbeeld RET-therapie. Proberen anders naar
een situatie te kijken wat bijvoorbeeld de angst oproept. Klopt het wel wat ik denk en is de
angst nodig?


Behavioristisch perspectief: gedrag ontstaat door een prikkel uit de omgeving afhankelijk van
de consequenties van de reactie. Aangeleerd gedrag door ervaringen.

- oplossing: je blootstellen aan het bepaalde gedrag wat je vertoont. Zodat de reactie
onderbroken kan worden. Bijvoorbeeld bij een bepaalde angst, moet je de angst onder ogen
komen om het te kunnen overwinnen.

,Perspectieven van de gehele persoon: zijn onveranderbare
persoonlijkheidskenmerken/eigenschappen (de big five). Hierbij speelt ook het onbewuste
een grote rol. (Psychoanalyse van Freud) wordt uitgebreider verteld in hst 10.
 Biologie en evolutie
 Ontwikkeling
 Nature (omgeving)
 Sociale netwerken en cultuur


Ontwikkelingsperspectief: wordt bepaald door erfelijke eigenschappen en onze omgeving
(aangeleerd). Deze 2 krachten komen hier samen.

-oplossing: onderzoek naar de genen en omgeving wat daardoor samen het gedrag bepalen.


Socio-cultureel perspectief: wordt bepaald door cultuur/sociale situaties.

- oplossing: de omgeving anders indelen zodat diegene minder aan die bepaalde reactie bij
de omgeving terugdenkt en zo dus een andere reactie kan krijgen. Bijvoorbeeld als een kind
bang is voor het ziekenhuis omdat hij daar altijd geprikt wordt, dan zorgen we ervoor dat het
kind afleiding heeft en dus niet zo met zijn omgeving bezig is.

, Hoofstuk 10: persoonlijkheid, theorieën van de gehele persoon.

Definitie van de gehele persoon: psychologische kenmerken die zekere continuïteit verlenen
aan het gedrag van de individu die op verschillende momenten naar voren komen. Dit zijn
vaak ook kenmerken van persoonlijkheid die je niet kunt veranderen.

De 5 belangrijk aspecten bij de gehele persoon zijn:
 Biologie en evolutie
 Ontwikkeling
 Nature (omgeving)
 Sociale netwerken en cultuur




De big five: 5 dominante persoonlijkheidsfactoren (karaktertrekken) waarmee jee= de
persoonlijkheid van iemand kan beschrijven. Hier ligt de nadruk op motivationele en
emotionele componenten. Dus niet op IQ, vaardigheden en creativiteit.


De test van de big five: de big 5 heeft een test bedacht zodat je snel een overzicht kan
krijgen van hoe jouw persoonlijkheid is. Je krijgt dan stellingen en dan kan je antwoorden
tussen zeer mee eens en zeer mee oneens.


De 5 gebruikelijke dimensies zijn:
 Openheid
 Conscientieusheid.
 Extravert : ocean (ezelsbruggetje)
 Aangenaamheid
 Neurotiscisme

Hieronder geef ik een tabel met soorten uitkomsten die kunnen komen per dimensie.

Open - nieuwsgierig Openheid Gesloten - ongeïnteresseerd