Samenvatting Biologische grondslagen: Neuropsychologie en
Psychofarmacologie
Samenvatting Biologische grondslagen:
Neuropsychologie en Psychofarmacologie
Boek: Klinische Neuropsychologie
Hoofdstuk 1 Klinische neuropsychologie: een historische schets
Luria probeerde een synthese te maken over neuro(psycho)logische theorieën.
Hij zocht het evenwicht tussen holistische en lokalisationistische opvattingen.
Hij zag de hersenen als een geheel, waarbinnen verschillende subsystemen
samenwerken.
Deze subsystemen ontstaan door interacties tussen de ontwikkeling van een
individu en zijn omgeving.
Hij was er van overtuigd dat als een van de subsystemen uitvalt andere
subsystemen de taken over zouden nemen.
Volgens dit standpunt zou je dus verkeerde conclusies kunnen trekken als je
enkel kijkt naar het uiterlijke gedragsresultaat als je conclusies wilt trekken over
de oorzaak van het probleem.
Aan de andere kant was hij er van overtuigd dat als je een nauwkeurige analyse
zou doen je wel een specifiek gestoorde factor kan aantonen.
Luria vatte de functionele architectuur van de hersenen samen in drie indelingen:
1. Voortdurend interacterende functionele eenheden (subcorticaal (activatie),
posterieur (input) en anterieur (output))
2. Hiërarchische geordede niveau’s van verwerking (primaire, secundaire en
tertiaire)
3. Gedrag dat wel of niet gereguleerd wordt door taalprocessen (links of rechts)
Luria heeft zich niet uitvoerig uitgelaten over lateraliteit.
Franz en Halstead deden voornamelijk onderzoek naar hersenletsel, door middel
van verschillende soorten tests.
Deze tests werden samengevoegd tot de Halstead-Reitan-testbatterij met behulp
van Reitan.
Golden ontwikkelde een vergelijkbare testbatterij, Luria-Nebraska
Neuropsychological Battery (LNNB), die gebaseerd was op de ideeen van Luria,
maar dan met objectieve scores.
Rond 1960 zijn er twee belangrijke ontwikkelingen in Amerika die leidden tot het
otnstaan van neuropsychologie als een apart wetenschapsgebied:
1. Geschwind, je kunt van onafhankelijke functies spreken als bij een laesie op
plaats X functie A is aangetast, maar niet functie B en als bij een laesie op plaats
Y functie B is aangetast maar niet functie A.
2. Sperry, onderzoek naar splitbrain operaties (epilepsie), gevolgen waren
hemisfeerspecialisatie en onderzoek door psychologen naar localisatie van
functies.
, Samenvatting Biologische grondslagen: Neuropsychologie en
Psychofarmacologie
Fodor (the modularity of mind) beschreef modules.
Module = aangeboren specifieke eigenschap, niet bewust en niet mogelijk om
invloed op uit te oefenen, waarbij onderscheid wordt gemaakt in representatie en
het proces.
Representatie = de informatie die door een module verwerkt kan worden of als
output wordt opgeleverd
Proces = de berekeningendie op de representaties worden uitgevoerd.
Fodor formuleerde kenmerken waaraan een module moet voldoen:
1. Domein specifiek
2. Aangeboren
3. Andere processen beïnvloeden de module niet
4. Computationeel autonoom en beschikt over zijn eigen neurale architectuur.
Cognitieve neuropsychologie analyseert systematisch effecten van
hersenbeschadigingen op cognitieve functies.
Dit wordt vaak gedaan met behulp van boxlogy.
Boxology = door middel van boxen de verschillende stappen in functies weer te
geven met pijlen en lijnen kan worden nagegaan, waar de oorzaak van het
probleem ligt.
Marr formuleerde uitgangspunten voor het construeren van een theorie over een
cognitieve functie.
Bij een cognitieve functie gaat het om informatie van een bepaald soort dat
omgezet wordt in informatie van een ander soort. (klank betekenis)
Hij gaf aan dat er van al deze omzettingen algoritmes waren, zoals wiskundige
formules.
Daarnaast veronderstelde hij dat de beschrijving van representatie niveaus en
tranformatieregels eigenlijk losstaan van de hardware waarmee de functie
gerealiseerd wordt.
Marr gaat uit van een seriële verwerking, stap voor stap.
Maar er was ook een opvatting dat verwerking parallel kon lopen (parallel
distributed processing (PDP)).
Momenteel wordt de term neuraal netwerk voornamelijk gebruikt, die verwijst
naar parallele verwerking.
Neurale netwerken = computersimulatie die cognitieve functies nabootst.
Emergente eigenschap = als je leert door trail-and-error.
, Samenvatting Biologische grondslagen: Neuropsychologie en
Psychofarmacologie
Graceful degradation = als een aantal knopen beschadigd raakt valt niet meteen
de hele functie uit, maar wordt sommige informatie niet meegewogen in de
beslissing.
Content addressability = aanbieding van een klein deel van de informatie kan het
gehele geheugenspoor activeren.
Het grootste probleem tussen het trekken van conclusies op basis van neurale
netwerken over hersenen is dat het beschrijvend is en er niet wordt uitgelegd
waarom iets gebeurd.
In Nederland waren er weinig capaciteiten voor onderzoek op neuropsychologisch
gebied.
In 1893 werd er voor het eerst onderzoek hiernaar gedaan door Winkler en
Jelgersma.
In 1970 werd de Nederlandse Vereniging voor Neuropsychologie formeel
gevestigd.
Psychofarmacologie
Samenvatting Biologische grondslagen:
Neuropsychologie en Psychofarmacologie
Boek: Klinische Neuropsychologie
Hoofdstuk 1 Klinische neuropsychologie: een historische schets
Luria probeerde een synthese te maken over neuro(psycho)logische theorieën.
Hij zocht het evenwicht tussen holistische en lokalisationistische opvattingen.
Hij zag de hersenen als een geheel, waarbinnen verschillende subsystemen
samenwerken.
Deze subsystemen ontstaan door interacties tussen de ontwikkeling van een
individu en zijn omgeving.
Hij was er van overtuigd dat als een van de subsystemen uitvalt andere
subsystemen de taken over zouden nemen.
Volgens dit standpunt zou je dus verkeerde conclusies kunnen trekken als je
enkel kijkt naar het uiterlijke gedragsresultaat als je conclusies wilt trekken over
de oorzaak van het probleem.
Aan de andere kant was hij er van overtuigd dat als je een nauwkeurige analyse
zou doen je wel een specifiek gestoorde factor kan aantonen.
Luria vatte de functionele architectuur van de hersenen samen in drie indelingen:
1. Voortdurend interacterende functionele eenheden (subcorticaal (activatie),
posterieur (input) en anterieur (output))
2. Hiërarchische geordede niveau’s van verwerking (primaire, secundaire en
tertiaire)
3. Gedrag dat wel of niet gereguleerd wordt door taalprocessen (links of rechts)
Luria heeft zich niet uitvoerig uitgelaten over lateraliteit.
Franz en Halstead deden voornamelijk onderzoek naar hersenletsel, door middel
van verschillende soorten tests.
Deze tests werden samengevoegd tot de Halstead-Reitan-testbatterij met behulp
van Reitan.
Golden ontwikkelde een vergelijkbare testbatterij, Luria-Nebraska
Neuropsychological Battery (LNNB), die gebaseerd was op de ideeen van Luria,
maar dan met objectieve scores.
Rond 1960 zijn er twee belangrijke ontwikkelingen in Amerika die leidden tot het
otnstaan van neuropsychologie als een apart wetenschapsgebied:
1. Geschwind, je kunt van onafhankelijke functies spreken als bij een laesie op
plaats X functie A is aangetast, maar niet functie B en als bij een laesie op plaats
Y functie B is aangetast maar niet functie A.
2. Sperry, onderzoek naar splitbrain operaties (epilepsie), gevolgen waren
hemisfeerspecialisatie en onderzoek door psychologen naar localisatie van
functies.
, Samenvatting Biologische grondslagen: Neuropsychologie en
Psychofarmacologie
Fodor (the modularity of mind) beschreef modules.
Module = aangeboren specifieke eigenschap, niet bewust en niet mogelijk om
invloed op uit te oefenen, waarbij onderscheid wordt gemaakt in representatie en
het proces.
Representatie = de informatie die door een module verwerkt kan worden of als
output wordt opgeleverd
Proces = de berekeningendie op de representaties worden uitgevoerd.
Fodor formuleerde kenmerken waaraan een module moet voldoen:
1. Domein specifiek
2. Aangeboren
3. Andere processen beïnvloeden de module niet
4. Computationeel autonoom en beschikt over zijn eigen neurale architectuur.
Cognitieve neuropsychologie analyseert systematisch effecten van
hersenbeschadigingen op cognitieve functies.
Dit wordt vaak gedaan met behulp van boxlogy.
Boxology = door middel van boxen de verschillende stappen in functies weer te
geven met pijlen en lijnen kan worden nagegaan, waar de oorzaak van het
probleem ligt.
Marr formuleerde uitgangspunten voor het construeren van een theorie over een
cognitieve functie.
Bij een cognitieve functie gaat het om informatie van een bepaald soort dat
omgezet wordt in informatie van een ander soort. (klank betekenis)
Hij gaf aan dat er van al deze omzettingen algoritmes waren, zoals wiskundige
formules.
Daarnaast veronderstelde hij dat de beschrijving van representatie niveaus en
tranformatieregels eigenlijk losstaan van de hardware waarmee de functie
gerealiseerd wordt.
Marr gaat uit van een seriële verwerking, stap voor stap.
Maar er was ook een opvatting dat verwerking parallel kon lopen (parallel
distributed processing (PDP)).
Momenteel wordt de term neuraal netwerk voornamelijk gebruikt, die verwijst
naar parallele verwerking.
Neurale netwerken = computersimulatie die cognitieve functies nabootst.
Emergente eigenschap = als je leert door trail-and-error.
, Samenvatting Biologische grondslagen: Neuropsychologie en
Psychofarmacologie
Graceful degradation = als een aantal knopen beschadigd raakt valt niet meteen
de hele functie uit, maar wordt sommige informatie niet meegewogen in de
beslissing.
Content addressability = aanbieding van een klein deel van de informatie kan het
gehele geheugenspoor activeren.
Het grootste probleem tussen het trekken van conclusies op basis van neurale
netwerken over hersenen is dat het beschrijvend is en er niet wordt uitgelegd
waarom iets gebeurd.
In Nederland waren er weinig capaciteiten voor onderzoek op neuropsychologisch
gebied.
In 1893 werd er voor het eerst onderzoek hiernaar gedaan door Winkler en
Jelgersma.
In 1970 werd de Nederlandse Vereniging voor Neuropsychologie formeel
gevestigd.
