Regeling
, Regeling en homeostase
Je lichaam handhaaft factoren zoals de zuurstofconcentratie en glucose concentratie in het
bloed, de osmotische waarde van lichaamsvloeistoffen en de lichaamstemperatuur rondom
een bepaalde waarde (normwaarde). De normwaarde schommelt rond de 37 graden door
beïnvloeding van factoren zoals de omgevingstemperatuur en activiteiten. Hier is sprake van
een dynamisch evenwicht. Dit wordt in stand gehouden door een regelkring.
Homeostase: het in stand houden van een dynamisch evenwicht in het inwendige milieu van
organismen.
Een regelkring in een huis voor de kamertemperatuur bestaat uit een sensor (thermostaat),
een controlecentrum (verwarmingsketel) en een effector (radiator).
Negatieve terugkoppeling: wanneer een toename van het resultaat (stijging van de
temperatuur) een remming van het proces veroorzaakt.
Positieve terugkoppeling: wanneer een toename van het resultaat het proces versterkt.
Bij meercellige organismen hebben de meeste cellen geen direct contact met het uitwendig
milieu (de omgeving) doordat ze worden omgeven door andere cellen.
Inwendige milieu: het bloed en weefselvloeistof (bevindt zich tussen cellen van weefsel)
samen.
Tussen het inwendige en uitwendige milieu bevindt zich minstens 1 cellaag. De inhoud van
darmen, longen en blaas hoort bij het uitwendige milieu.
Homeostatische regelkringen: zorgen ervoor dat de omstandigheden in het inwendige milieu
van je lichaam niet te veel veranderen. De zuurstofconcentratie, glucoseconcentratie en
osmotische waarde van weefselvloeistof en bloed schommelen voortdurend rond de
normwaarde.
Homeostase is een voorbeeld van zelfregulatie van een organismen.
Hormonale regulatie
Voor homeostase in meercellige organismen is communicatie tussen cellen nodig. Dit vindt
plaats via signaalmoleculen (signaalstoffen). Dit is zelfs mogelijk over grote afstanden. De
signaalmoleculen die de cellen van hormoonklieren afgeven zijn hormonen. Ze worden
afgegeven aan het bloed dat door de hormoonklier stroomt. Je noemt hormoonklieren
daarom endocriene klieren.
Secretie: de afgifte van hormonen door de hormoonklier.
Exocriene klieren: klieren met een afvoerbuis.
Zweetklieren en speekselklieren geven hun product af via een afvoerbuis. Dit heet excretie
of uitscheiding.
Het bloed transporteert hormonen door het lichaam. Vanuit de bloedvaten gaan hormonen
via de weefselvloeistof naar alle cellen van een organismen. Hormonen zijn alleen werkzaam
in organen waarvan de cellen receptoren bezitten waaraan het hormoon kan binden:
doelwitorganen. De binding kan een reactie op gang brengen of stop zetten. De mate van de
reactie van een doelwitorgaan wordt onder andere bepaald door de hormoonconcentratie
(hormoonspiegel) in het bloed en het aantal hormoonreceptoren voor een bepaald
hormoon op de cellen van een bepaald doelwitorgaan. Een hormoon kan processen in
meerdere doelwitorganen regelen. De effecten houden vaak lang aan doordat de hormonen
, Regeling en homeostase
Je lichaam handhaaft factoren zoals de zuurstofconcentratie en glucose concentratie in het
bloed, de osmotische waarde van lichaamsvloeistoffen en de lichaamstemperatuur rondom
een bepaalde waarde (normwaarde). De normwaarde schommelt rond de 37 graden door
beïnvloeding van factoren zoals de omgevingstemperatuur en activiteiten. Hier is sprake van
een dynamisch evenwicht. Dit wordt in stand gehouden door een regelkring.
Homeostase: het in stand houden van een dynamisch evenwicht in het inwendige milieu van
organismen.
Een regelkring in een huis voor de kamertemperatuur bestaat uit een sensor (thermostaat),
een controlecentrum (verwarmingsketel) en een effector (radiator).
Negatieve terugkoppeling: wanneer een toename van het resultaat (stijging van de
temperatuur) een remming van het proces veroorzaakt.
Positieve terugkoppeling: wanneer een toename van het resultaat het proces versterkt.
Bij meercellige organismen hebben de meeste cellen geen direct contact met het uitwendig
milieu (de omgeving) doordat ze worden omgeven door andere cellen.
Inwendige milieu: het bloed en weefselvloeistof (bevindt zich tussen cellen van weefsel)
samen.
Tussen het inwendige en uitwendige milieu bevindt zich minstens 1 cellaag. De inhoud van
darmen, longen en blaas hoort bij het uitwendige milieu.
Homeostatische regelkringen: zorgen ervoor dat de omstandigheden in het inwendige milieu
van je lichaam niet te veel veranderen. De zuurstofconcentratie, glucoseconcentratie en
osmotische waarde van weefselvloeistof en bloed schommelen voortdurend rond de
normwaarde.
Homeostase is een voorbeeld van zelfregulatie van een organismen.
Hormonale regulatie
Voor homeostase in meercellige organismen is communicatie tussen cellen nodig. Dit vindt
plaats via signaalmoleculen (signaalstoffen). Dit is zelfs mogelijk over grote afstanden. De
signaalmoleculen die de cellen van hormoonklieren afgeven zijn hormonen. Ze worden
afgegeven aan het bloed dat door de hormoonklier stroomt. Je noemt hormoonklieren
daarom endocriene klieren.
Secretie: de afgifte van hormonen door de hormoonklier.
Exocriene klieren: klieren met een afvoerbuis.
Zweetklieren en speekselklieren geven hun product af via een afvoerbuis. Dit heet excretie
of uitscheiding.
Het bloed transporteert hormonen door het lichaam. Vanuit de bloedvaten gaan hormonen
via de weefselvloeistof naar alle cellen van een organismen. Hormonen zijn alleen werkzaam
in organen waarvan de cellen receptoren bezitten waaraan het hormoon kan binden:
doelwitorganen. De binding kan een reactie op gang brengen of stop zetten. De mate van de
reactie van een doelwitorgaan wordt onder andere bepaald door de hormoonconcentratie
(hormoonspiegel) in het bloed en het aantal hormoonreceptoren voor een bepaald
hormoon op de cellen van een bepaald doelwitorgaan. Een hormoon kan processen in
meerdere doelwitorganen regelen. De effecten houden vaak lang aan doordat de hormonen
