Samenvatting Tentamenstof Internationaal Privaatrecht (notariaat)

HOORCOLLEGES INTERNATIONAAL PRIVAATRECHT (notariaat)

Week 1 bevoegdheid

Week 2 bevoegdheid

Week 3 overeenkomstenrecht

Week 4 echtscheiding, alimentatie, huwelijksvermogensrecht

Week 5 erfrecht

Week 6 rechtspersonenrecht

,WEEK 1

Hoofdonderdelen

1. Internationale bevoegdheid;
2. Toepasselijk recht;
3. Erkenning en tenuitvoerlegging – kan een buitenlands vonnis in bijv. Nederland
worden erkend?

 Internationaal procesrecht (bewijsverkrijging, betekening, etc.) – hier n.v.t.

Aangrenzende rechtsgebieden:
- Internationaal publiekrecht;
- Eenvormig privaatrecht;
- Nationaliteitsrecht;
- Interregionaal privaatrecht;
- Privaatrechtelijke vreemdelingenrecht;
- Rechtsvergelijking.

 Doelstelling IPR: doelmatige en rechtvaardige regeling van het internationale
rechtsverkeer;
 Doelstelling Europees IPR: interne markt en Europese rechtsruimte: mogelijk maken
van vrij verkeer/wegnemen van belemmeringen, tegengaan misbruik open grenzen.

Belangen:
- Internationale rechtsverkeer in abstracto;
- Partijen en betrokken derden;
- Betrokken staten.

Stappenplan

1. Welke van de hoofdvragen van het IPR speelt hier?
2. Op welk rechtsgebied (vennootschapsrecht, overeenkomstenrecht, etc.) – voorlopige
kwalificatie?
3. Wat zijn dan de relevante bronnen?
4. Welke is in concreto van toepassing?

,Bevoegdheid

Bronnen

Verdragen
- Verdrag van Lugano 2007;
- Haags Forumkeuzeverdrag 2005.

Europees recht
- Brussel I bis Verordening;
- Brussel II bis Verordening, Insolventie Verordening, Alimentatie Verordening, etc.

Wet
art. 1-14 Rv

 hiërarchie

Toepassingsgebied
Welke bron of bronnen is/zijn van toepassing?

Materieel toepassingsgebied
Waar gaat de regeling over?

Formeel toepassingsgebied
Zijn er nadere voorwaarden voor toepassing, bijv. m.b.t. de woonplaats of nationaliteit
van betrokkenen?

Temporeel toepassingsgebied
Wat is de werking in de tijd?

 Meer dan één regeling van toepassing? Samenloop: welke regeling heeft voorrang?

Brussel I bis-Vo

Materieel toepassingsgebied
art. 1 – burgerlijke en handelszaken, ongeacht de aard van het gerecht.

Met name niet: fiscale zaken, douanezaken en administratiefrechtelijke zaken en acta
iure imperii.

Niet van toepassing op:
- familierecht (Brussel II bis-Vo);
- arbitrage;
- faillissement (Insolventie Vo).

, Burgerlijke en handelszaken
 Verordeningsautonome + ruime uitleg;
 Niet zozeer afhankelijk van de positie van procespartijen;
 Wel (HvJ EU Obala / NLB Leasing – vordering van gemeente vanwege het niet betalen
van parkeergeld, burgerlijke en handelszaak?):
 Ofwel aard rechtsbetrekkingen tussen partijen bij het geschil en het voorwerp
van het geschil;
 Ofwel grondslag vordering en de wijze waarop die wordt ingesteld.

 HvJ EU Obala/NLB Leasing: heeft de gemeente meer rechten, kan de gemeente van
meer middelen gebruik maken dan wanneer een private partij de vordering zou
instellen? Nee. De rechtsverhouding is privaatrechtelijk, gaat om het niet betalen van
parkeergeld en geen boete/sanctie! Dus burgerlijke en handelszaak.

Formeel toepassingsgebied
art. 4 en 5 – hoofdregel: Brussel I bis is formeel van toepassing als de gedaagde/
verweerder zijn woonplaats in een EU-lidstaat heeft.

art. 6 – als de gedaagde/verweerder niet in een EU-lidstaat zit, is het nationaal recht
van toepassing onverminderd art. 18 lid 1 (consument), art. 21 lid 2, art. 24 (exclusieve
bevoegdheid) en art. 25 (forumkeuze).

Woonplaats
art. 62 – natuurlijke personen: nationaal recht  voor Nederland: art. 1:10 BW.

art. 63 – rechtspersonen: autonoom
1) plaats statutaire zetel; of
2) plaats hoofdbestuur (= centrum bestuursactiviteiten); of
3) plaats van de hoofdvestiging (centrum bedrijfsactiviteiten).

Temporeel toepassingsgebied
art. 66 – rechtsvorderingen die zijn ingesteld, op of na 10 januari 2015.

Op beslissingen gegeven inzake rechtsvorderingen die zijn ingesteld voor 10 januari
2015, blijft Vo 44/2001 van toepassing.

Structuur Brussel I bis-Vo

 Hoofdregel: art. 4 (ook formeel toepassingsgebied) – algemene bevoegdheid op basis
van woonplaats verweerder.
 Alternatieve bevoegdheid voor specifieke vorderingen en situaties: afd. 2, art. 7-9.
 Bijzondere regels voor zwakkere contractspartijen: afd. 3, 4 en 5.
 Exclusieve bevoegdheid: afd. 6.
 Impliciete en expliciete forumkeuze: afd. 7.
 Voorlopige en bezwarende maatregelen: art. 35.