Stofwisseling les 4
Cholesterol heeft een hele typische structuur die 4 koolstofringen heeft
(steraanskelet). Alle verbindingen tussen koolstoffen en waterstoffen zijn
heel erg apolair. Dat zorgt ervoor dat cholesterol voor een heel groot deel
heel apolair is. Er zit 1 polair/hydrofiel stukje aan, de OH-groep. De
structuur van cholesterol noemen we ook een steroïde, een vet waar 4
koolstofringen in verstopt zitten. Alleen mensen en dieren hebben
cholesterol in het lichaam.
Cholesterol heeft veel functies in het lichaam:
- Component van plasmamembranen
Cholesterol zit in ons plasmamembraan, het beïnvloedt de vloeibaarheid.
Dat deed dat door net zoals de fosfolipiden, het hydrofiele hoofdje en de
hydrofobe staart door tussen de fosfolipiden in die laag te gaan zitten. De
OH-groep zit aan de bovenkant dus hydrofiele kant. En de rest dus de
koolstofringen (steraanskelet) zit tussen de andere hydrofobe
vetzuurstaarten. Cholesterol zorgen ervoor bij verschillende
omstandigheden dat het membraan niet te vast zit maar ook niet te
vloeibaar. Bij hoge temperatuur remt cholesterol de thermische beweging
van de vetstaarten = membraan niet te vloeibaar.
Bij lage temperatuur verhindert cholesterol de kristallisatie van de
vetstaarten = membraan niet te vast.
- Uitgangsproduct steroïde hormoon synthese
We maken er ook steroïde hormonen ervan. Ze worden gemaakt door het
basis cholesterol molecuul te verbouwen. Heel veel van ons
geslachtshormonen: testosteron en progesteron zijn afkomstig van
cholesterol. Ook het stresshormoon: cortison en aldosteron: het molecuul
wat je bloeddruk reguliert zijn ook afkomstig van cholesterol. Al die
steroïde hormonen hebben een beetje hetzelfde typische structuur. Dus
de 4 koolstofringen (steraanskelet) met daaraan eventueel andere
groepen. Dus als je de structuur met 4 koolstofringen ziet kun je
herkennen als een steroïde hormoon, iets dat gemaakt is van cholesterol.
Al die hormonen lijken heel erg op elkaar, pas als je heel goed oplet zie je
dat er hele kleine verschillen zijn maar die een groot verschil van de
functie van het hormoon maakt. Als we het typische mannelijke
geslachtshormonen met het typische vrouwelijke geslachtshormonen
vergelijken dan zien we dat ze allebei gemaakt zijn van cholesterol en dat
er maar 1 kleine verschil is. Dat is dat het vrouwelijke hormoon een functie
mist namelijk een functionele groep die testosteron wel heeft en de CH3
groep (de methylgroep) zit wel aan de testosteron vast maar niet aan het
oestrogeen molecuul. 1 zo’n kleine verschil in functionele groep bepaalt
dus de functie. Dat maakt verschil tussen ontwikkeling van het mannelijke
vorm en de ontwikkeling van het vrouwelijke vorm.
, - Uitgangsproduct galzout synthese
Steroïde hormonen maken nog andere moleculen, de zogenaamde
oxysterolen. Dit zijn moleculen die veel van jouw .. processen kunnen
regulieren. Ze reguleren bijvoorbeeld je cholesterol homeostase (de balans
van cholesterol in het lichaam), ze reguleren ook hoe je bloedplaatjes
aggregeren, maar we maken er ook galzouten van. Galzouten zijn de
belangrijkste componenten van gal, ze worden door de lever gemaakt
omdat je lever jouw lever cholesterol kan omzetten naar galzouten.
- Uitgangsproduct vitamine D3 synthese
Het lichaam kan van cholesterol ook vitamine D3 (cholecalciferol) maken.
Als je goed naar de structuur van cholesterol kijkt zie je dit ook bij de
structuur van vitamine D3, 2 koolstofringen en het staart die eraan vastzit
vind je ook terug bij de structuur van vitamine D3. Als het ware wordt een
groep aan vast gezet om van cholesterol vitamine D3 te maken.
Waar komt cholesterol in je lichaam vandaan?:
Cholesterol komt uit:
- Synthese in de lever:
Gemiddeld zit er ongeveer 500 gram in je dieet aan cholesterol. Hiervan
neem je ongeveer de helft daadwerkelijk op. De helft verlaat zonder dat
het opgenomen is je lichaam via de darmen. We scheiden ook ongeveer
1000 mg uit en dat betekent dat je lever ook nog een heel groot deel van
jouw cholesterol behoefte maakt. Je hebt dus ongeveer 1000 gram per dag
dat uitgescheiden wordt. Afhankelijk van hoe je het opneemt maakt je
lever de rest aan. Als je heel veel cholesterol in je dieet hebt zitten, dan
maak je cholesterol zelf. Als je weinig/geen cholesterol in je dieet hebt dan
maak je zelf juist meer aan. Het lichaam kan zelf cholesterol maken van
het molecuul Acetyl coA. Acetyl coA doet de citroenzuurcyclus, het is een
hele centrale molecuul in de metabolisme in de cel. Cholesterol wordt in
het lichaam gemaakt door acetyl coA om te zetten. Het lichaam kan
cholesterol wel aanmaken maar niet afbreken, hiervoor voert het lichaam
het af in de vorm van gal om ervan af te komen. Je lichaam maakt van dat
cholesterol galzouten en wordt gebruikt om vet te verteren en wordt dat
vervolgens uitgescheiden.
- Dieet:
Cholesterol neem je ook uit je dieet (ong. 150 tot 300 mg). Al het
cholesterol wat je uit je dieet haalt wordt eigenlijk op de zelfde manier als
vetten vervoerd. Vetten worden niet op dezelfde manier vervoerd als de
suiker, eiwitten en nucleïnezuren omdat ze hydrofoob zijn en dus niet
worden opgelost in water. Maar vetten worden door middel van
chylomicronen (delen die aan de buitenkant hydrofiel en aan de
Cholesterol heeft een hele typische structuur die 4 koolstofringen heeft
(steraanskelet). Alle verbindingen tussen koolstoffen en waterstoffen zijn
heel erg apolair. Dat zorgt ervoor dat cholesterol voor een heel groot deel
heel apolair is. Er zit 1 polair/hydrofiel stukje aan, de OH-groep. De
structuur van cholesterol noemen we ook een steroïde, een vet waar 4
koolstofringen in verstopt zitten. Alleen mensen en dieren hebben
cholesterol in het lichaam.
Cholesterol heeft veel functies in het lichaam:
- Component van plasmamembranen
Cholesterol zit in ons plasmamembraan, het beïnvloedt de vloeibaarheid.
Dat deed dat door net zoals de fosfolipiden, het hydrofiele hoofdje en de
hydrofobe staart door tussen de fosfolipiden in die laag te gaan zitten. De
OH-groep zit aan de bovenkant dus hydrofiele kant. En de rest dus de
koolstofringen (steraanskelet) zit tussen de andere hydrofobe
vetzuurstaarten. Cholesterol zorgen ervoor bij verschillende
omstandigheden dat het membraan niet te vast zit maar ook niet te
vloeibaar. Bij hoge temperatuur remt cholesterol de thermische beweging
van de vetstaarten = membraan niet te vloeibaar.
Bij lage temperatuur verhindert cholesterol de kristallisatie van de
vetstaarten = membraan niet te vast.
- Uitgangsproduct steroïde hormoon synthese
We maken er ook steroïde hormonen ervan. Ze worden gemaakt door het
basis cholesterol molecuul te verbouwen. Heel veel van ons
geslachtshormonen: testosteron en progesteron zijn afkomstig van
cholesterol. Ook het stresshormoon: cortison en aldosteron: het molecuul
wat je bloeddruk reguliert zijn ook afkomstig van cholesterol. Al die
steroïde hormonen hebben een beetje hetzelfde typische structuur. Dus
de 4 koolstofringen (steraanskelet) met daaraan eventueel andere
groepen. Dus als je de structuur met 4 koolstofringen ziet kun je
herkennen als een steroïde hormoon, iets dat gemaakt is van cholesterol.
Al die hormonen lijken heel erg op elkaar, pas als je heel goed oplet zie je
dat er hele kleine verschillen zijn maar die een groot verschil van de
functie van het hormoon maakt. Als we het typische mannelijke
geslachtshormonen met het typische vrouwelijke geslachtshormonen
vergelijken dan zien we dat ze allebei gemaakt zijn van cholesterol en dat
er maar 1 kleine verschil is. Dat is dat het vrouwelijke hormoon een functie
mist namelijk een functionele groep die testosteron wel heeft en de CH3
groep (de methylgroep) zit wel aan de testosteron vast maar niet aan het
oestrogeen molecuul. 1 zo’n kleine verschil in functionele groep bepaalt
dus de functie. Dat maakt verschil tussen ontwikkeling van het mannelijke
vorm en de ontwikkeling van het vrouwelijke vorm.
, - Uitgangsproduct galzout synthese
Steroïde hormonen maken nog andere moleculen, de zogenaamde
oxysterolen. Dit zijn moleculen die veel van jouw .. processen kunnen
regulieren. Ze reguleren bijvoorbeeld je cholesterol homeostase (de balans
van cholesterol in het lichaam), ze reguleren ook hoe je bloedplaatjes
aggregeren, maar we maken er ook galzouten van. Galzouten zijn de
belangrijkste componenten van gal, ze worden door de lever gemaakt
omdat je lever jouw lever cholesterol kan omzetten naar galzouten.
- Uitgangsproduct vitamine D3 synthese
Het lichaam kan van cholesterol ook vitamine D3 (cholecalciferol) maken.
Als je goed naar de structuur van cholesterol kijkt zie je dit ook bij de
structuur van vitamine D3, 2 koolstofringen en het staart die eraan vastzit
vind je ook terug bij de structuur van vitamine D3. Als het ware wordt een
groep aan vast gezet om van cholesterol vitamine D3 te maken.
Waar komt cholesterol in je lichaam vandaan?:
Cholesterol komt uit:
- Synthese in de lever:
Gemiddeld zit er ongeveer 500 gram in je dieet aan cholesterol. Hiervan
neem je ongeveer de helft daadwerkelijk op. De helft verlaat zonder dat
het opgenomen is je lichaam via de darmen. We scheiden ook ongeveer
1000 mg uit en dat betekent dat je lever ook nog een heel groot deel van
jouw cholesterol behoefte maakt. Je hebt dus ongeveer 1000 gram per dag
dat uitgescheiden wordt. Afhankelijk van hoe je het opneemt maakt je
lever de rest aan. Als je heel veel cholesterol in je dieet hebt zitten, dan
maak je cholesterol zelf. Als je weinig/geen cholesterol in je dieet hebt dan
maak je zelf juist meer aan. Het lichaam kan zelf cholesterol maken van
het molecuul Acetyl coA. Acetyl coA doet de citroenzuurcyclus, het is een
hele centrale molecuul in de metabolisme in de cel. Cholesterol wordt in
het lichaam gemaakt door acetyl coA om te zetten. Het lichaam kan
cholesterol wel aanmaken maar niet afbreken, hiervoor voert het lichaam
het af in de vorm van gal om ervan af te komen. Je lichaam maakt van dat
cholesterol galzouten en wordt gebruikt om vet te verteren en wordt dat
vervolgens uitgescheiden.
- Dieet:
Cholesterol neem je ook uit je dieet (ong. 150 tot 300 mg). Al het
cholesterol wat je uit je dieet haalt wordt eigenlijk op de zelfde manier als
vetten vervoerd. Vetten worden niet op dezelfde manier vervoerd als de
suiker, eiwitten en nucleïnezuren omdat ze hydrofoob zijn en dus niet
worden opgelost in water. Maar vetten worden door middel van
chylomicronen (delen die aan de buitenkant hydrofiel en aan de
