Samenvatting gebitspathologie

Gebitspathologie

,Inhoudsopgave
Gebitspathologie........................................................................................................................................... 1
1. Verkleuringen en bleken...................................................................................................................................3
2. Hypodontie en hyperdontie..............................................................................................................................8
Hypodontie......................................................................................................................................................8
Hyperdontie...................................................................................................................................................13
3. Ontwikkelingsafwijkingen en afwijkingen in de doorbraaktijd......................................................................16
4. Gebitsslijtage, tandresorptie en fracturen.....................................................................................................21
Gebitsslijtage.................................................................................................................................................21
Erosieve gebitsslijtage...................................................................................................................................25
Tandtrauma’s.................................................................................................................................................31

, 1. Verkleuringen en bleken
Opbouw van een normale tandkleur is dat er in de tanden verschillende kleuren
aanwezig zijn die de tand wit maken. Wanneer één kleur minder wordt zal de tand
ook minder wit kleuren. De tanden zijn het wits in het daglicht. Op de
rechter afbeelding is boven wit, onder zwart, links groen en rechts een rode
kleur weergegeven.

De kleur wordt bepaald door verschillende tinten.
A1 ……… dan A4 A1
Minder zwart Hogere L* (hoe hoger L waarde, hoe witter)
Minder rood Lagere a*
Minder geel Lagere *

Eerst moet iemand zijn basis tandkleur worden bepaald en vervolgens wordt er binnen de
basiskleur bepaald naar welke kleur de tand wordt gebleekt (bijvoorbeeld basiskleur B2 en
wordt gebleekt naar B1). Wanneer er maar “één” stap wordt gebleekt zal het verschil niet
waarneembaar zijn voor buitenstaanders (minimaal 2 stappen naar een andere kleur
bleken). Er zijn in totaal 13 verschillende tinten.
1. ∆ E=TOTALE KLEURVERSCHIL
Oftewel ∆ E=¿ ¿

Interpretatie ∆ E
Als ∆ E = 1 50% de kleur van 2 objecten goed overeenstemt
Voor 2< ∆ E < 3,7 Kleurverschil minimaal zichtbaar
Als ∆ E > 4 Goed kleurverschil

Gebitselementen zijn zelden egaal van kleur, ze zijn licht doorlatend maar de plek waar
dentine zit is niet doorlatend.

Indeling in 3 vlakken – levendigheid aan elementen
1. Incisale deel (te dun door slijtage/ erosie, het heeft een glasachtig aspect – donker in de
mondholte)
2. Middelste deel
3. Cervicale deel

Etiologie van het kleurverschil
 Erfelijkheid;
 Aanleg;
 Veroudering;
 Trauma;
 Etc.

, Tandontwikkeling
Op de rechter afbeelding ontstaat het glazuur en de odontoblasten maken het
dentine. Tijdens dit proces kan er wat mis gaan en kan het proces belemmerd
worden. Het kan zorgen voor verkleuring van het glazuur of verkleuring van het
dentine.

Oorsprong verkleuringen tand – waar het fout kan gaan
1. Dentogenese en (pre)eruptieve-rijping;
2. Na dentogenese geïnfiltreerd in glazuur en/of dentine exogeen of endogeen;
3. Gebrekkige aanleg glazuur en/of dentine primair of secundair;
4. Verkleurende agentia op glazuur;
5. Glazuur of dentine post eruptief verdwenen.

Groepsindeling van de gebitsverkleuringen
Endogeen formatief Uit het lichaam (inclusief pulpa) afkomstige agentia in dentine/glazuur ingebouwd;
hiertoe worden ook gerekend hypocalcificaties en erfelijke structuurstoornissen
van het glazuur en/of dentine.
Endogeen posteruptief Vorming van tertiair dentine in pulpa, pulpa-obliteratie (veroudering), pulpale
bloeding.
Exogene posteruptieve Vanuit de mond in het glazuur/dentine geïnfiltreerd en uit caviteit/ vulling/
infiltratie pulpavulling binnengedrongen.
Exogene posteruptieve Aanslag op buitenzijde van de gebitselementen
pseudoverkleuring
Exogene posteruptieve Dunner wordend/ verdwenen glazuur en blootliggend tandbeen (dit laatste
afbraakverkleuring eventueel secundair verkleurd door infiltratie van agentia) doorschemerende pulpa
na interne dentineresorptie.

Oorsprong verkleuringen van de tand
Endogeen formatieve verkleuring/ intrinsieke verkleuring
 Ontstaat tijdens dentogenese;
 Onduidelijk welke kleurstoffen;
 Sommige zijn uiterst zeldzaam.
Voorbeelden zijn MIH (kaasmolaren), Coeliakie (glazuur is niet aangelegd), Lues, syfilis
(putjes in het glazuur), amelogenesis imperfecta (geen glazuur aangelegd), dentinogenesis
imperfecta (dentine is niet gaangelegd), fluorotische verkleuring (putjes in het glazuur) en
tetracycline (zwarte/ blauwe verkleuring  tijdens het maken van het glazuur).
Kijk college voor afbeeldingen



Endogeen posteruptieve verkleuring
Tertiair dentine, pulpa, avitaliteit (afbraak verkleuring)
 Capillaire bloeding na trauma (kan tijdelijk zijn);
 Necrotische pulpa (avitaliteit);
 Interne invasief cervicale resorptie (er is een proces begonnen net onder de
glazuur-dentine grens, waardoor de tand langzaam kan oplossen, hierbij
moet zo snel mogelijke een endodontische behandeling plaatsvinden
(rechter afbeeldingen)).