Samenvatting Taal therapie, neurogene communicatiestoornissen, hoorcollege 1

Taal – neurogene communicatiestoornissen – HC 1
Hoofdstuk 1: Algemeen kader

(0.) Opfrissing terminologie taal diagnostiek
Gestoorde communicatie:
 Impact op sociale participatie
 Familiale interactie
 Persoonlijk succes / kwaliteit van leven
= stressvol
 Voor persoon met neurogene
communicatiestoornis
 Voor omgeving: zorgprofessionals + naasten

1. Conceptuele referentiekaders taal therapie
Startpunt taaltherapie: ‘primum non nocere – als eerste geen kwaad doen’
Hoofddoel: functionele communicatie verbeteren
 Vanuit verschillende invalshoeken:
o EBP
o ICF
o Multimodaal
o Taakspecifiek

2 soorten behandelstrategieën bij taaltherapie:
(1) Stoornisgerichte therapie – bottom-up
(2) Functionele therapie – top-down

1.1.EBP: algemeen
Conceptueel referentiekader: EBP 

EBP= het beste bewijsmateriaal uit de klinische
praktijk via wetenschappelijk onderbouwde
onderzoeken icm klinische expertise als logopedist
en met voorkeur vd persoon

Beslissing is pas EBP als ze beantwoordt aan 4 criteria:
(1) Evidentie uit wetenschappelijk onderzoek
(2) Expertise vd behandelaar
(3) Voorkeuren vd persoon
(4) Beschikbare middelen

Stappenplan om zelf een beslissing te nemen à la EBP:
(1) Stel jezelf een klinische vraag
(2) Zoek daarvoor de beste evidentie in de literatuur
(3) Beoordeel die evidentie
(4) Maak samen met de persoon een behandelkeuze
(5) Evalueer achteraf je behandeling

1.2.ICF
ICF = gestandaardiseerd instrument waarmee het menselijk functioneren wordt beschreven
vanuit 3 aspecten van gezondheid:
 Het menselijk organisme (functies en eigenschappen)
 Menselijk handelen (activiteiten)
 Mens als deelnemer aan het maatschappelijk leven (participatie)




1

, Taal – neurogene communicatiestoornissen – HC 1




ICF-model = wetenschappelijke grondslag + gemeenschappelijke taal
 Cognitieve shift:
o Remediëren van stoornis => verhogen van levenskwaliteit
o Therapeutische => coachende aanpak
o Verantwoordelijkheid bij therapeut als deskundige => gedeelde
verantwoordelijkheid
o Aandacht voor functies => aandacht voor participatie en context
o Met focus op gelijkwaardigheid van ≠ componenten:
 Het ‘alles beïnvloedt alles’-principe
 Hoe > inzicht in probleem  hoe < machteloos  hoe < gefixeerd op
probleem
 ICF-categorieën:
o Functies en anatomische eigenschappen
 Mentale functies: aandacht, cognitieve flexibiliteit
 Stem- en spraakfuncties
o Activiteiten en participatie
 Leren en toepassen van kennis
 Algemene taken en eisen
 Communicatie
 Tussenmenselijke interacties en relaties
o Externe factoren
 Producten en technologie
 Ondersteuning en relaties
o Persoonlijke factoren: geen specifieke codes

1.3.Multimodaal model met focus op communicatie
Uitgangspunt voor traditionele stimulatietherapie: bij taalstoornis staan begripsmoeilijkheden
centraal
 Therapie is vooral gericht op stimuleren van auditief taalbegrip

Stimulatieprincipes:
 Multimodaal aanbieden van stimuli
 Inzetten van adequate stimuli (bv: langzaam spreken in korte zinnen met
hoogfrequente woorden)
 Telkens opnieuw uitlokken van reactie (bv: op elke stimulus moet een, niet noodzakelijk
correcte, reactie volgen)
 Herhalen van stimuli
 Minimaal corrigeren van stimuli


2