Samenvatting Blaaskatheter

Blaaskatheter:


Indicaties voor een blaaskatheter:
Het urinewegstelsel bestaat uit beide renes met daarbij de urinewegen. Tot de
urinewegen behoren beide ureteren, vescia urinaria en de urethra. Nieren
regelen vocht balans. Met teveel aan water worden schadelijke stoffen door de
nieren uit het lichaam verwijderd. Gevormde urine stroomt uit het nierbekken
naar de urineleider (ureter). Iedere neer heeft 1 ureter. Beide monden uit in de
blaas. Als de druk in de blaas hoog wordt> aandrang om te plassen. Urine verlaat
het lichaam via de urethra. Als de blaas niet goed geleegd kan worden, is dit
schadelijk. Als er na het plassen urine achterblijft (residu) in de blaas
(urineretentie) is dit een goede voedingsbodem voor bacteriën> snel
vermenigvuldigen> urineweginfectie. Als de blaas niet spontaan geleegd kan
worden, kan deze zover uitrekken dat deze niet meer kan samentrekken. Er
ontstaat een vorm van incontinentie waarbij druppels weglopen.
Een (blaas)katheter(slangetje) maakt een eind aan deze ongezonde situatie. Dit
kan 1malig of voor een onbepaalde tijd. Redenen om een blaaskatheter in te
brengen:
1. Leegmaken en houden van de blaas:
- Iemand kan niet meer spontaan urineren.
- Afwijking aan de urinewegen.
- Als een zorgvrager te ziek is om van het toilet, po, urinaal of INCO
materiaal gebruik te maken.
- Bij operatie of onderzoek dat daarom vraagt.
2. Stellen van een diagnose:
- Afnemen van urine voor microbiologisch onderzoek.
- Exacte bepaling residu
- Bij bepaalde röntgenonderzoeken zoals een cystografie.
3. Blaas spoelen om therapeutisch reden.
Katheteriseren kan soms voorkomen worden door een bladderscan. Echografisch
onderzoek waarbij geschat wordt hoeveel urine in de blaas achterblijft. Dan niet
nodig om een katheter in te brengen om te kijken hoeveel er achter blijft. Niet
pijnlijk, belastend en kan in elke seconde (kort tijdsbestek gebeuren).
Soorten katheters:
Er zijn katheters voor mannen, vrouwen en kinderen. Deze verschillen in lengte
en dikte. Er zijn katheters voor eenmalig of langdurig. De reden voor een
katheter, het geslacht, de leeftijd en o het eenmalig of langer is zijn bepaalde
afwegingen die gemaakt worden als er een katheter wordt ingebracht.
Reden van de katheter en het te kiezen materiaal:
De periode waarin de katheter in het lichaam moet verblijven heeft invloed op
het soort materiaal. Er zijn 3 soorten katheters te onderscheiden: eenmalige
katheters, verblijfskatheter en de katheters die dienen om de blaas continue te
spoelen.
Eenmalige katheter:

, Breng je in om de blaas te ledigen en verwijder je vervolgens weer. Ook kun je
een eventuele medicinale spoeling toedienen. Als het niet noodzakelijk is om een
katheter continue in te hebben, is een eenmalig katheter een goede oplossing.
De blaas wordt dan met tussenpozen geleegd (intermitterend katheteriseren). Dit
wordt gedaan bij aandoeningen aan de zenuwen van de blaas en
ruggenmergletsel. Als iemand voor een langere periode of misschien wel
levenslang afhankelijk is van een katheter en intermitterend katheteriseren, is dit
voor de meeste mensen snel aan te leren. Het verschil in de eenmalige katheter
voor een vrouw of man zit in de lengte van de katheter. Eenmalige katheter is
een enkelloops katheter en heeft maar 1 opening (lumen). Verschillende soorten
eenmalige katheters:

- De ongecoate katheter: wand van deze katheter heeft geen speciale
bijwerking ondergaan, gebruik van glijmiddel noodzakelijk.
- De gecoate katheter: wand van katheter is voorzien van speciale laag
die glad wordt als hij nat in gemaakt. Soms steriel water en soms
kraanwater ( halve minuut laten stromen), fabrikanten bevelen dit aan.
- Gebruiksklare katheter: deze katheter bevindt zich in een verpakking
met een vloeistof. Coating is dan al geactiveerd.
Verblijfskatheter:
Verblijfskatheter/ catheter a demeure/ CAD / Foleykatheter. Katheter die een
langere tijd moet blijven zitten. Het is een dubbelloops katheter (2lumen). Vlak
na de tip is een klein ballonetje verwerkt. Dit blaas je op als de katheter in de
blaas zit. 1 opening is voor urine afvoer en de andere opening is om het
ballonnetje op te vullen met vloeistof. Verblijfskatheters hebben dezelfde lengte
voor mannen en vrouwen. Wel een verschil aan het uiteinde (gebogen of recht).
Rechte katheter= Nelaton katheter> meest gebruikt. Iets gebogen Tiemann-
Katheter> bij vernauwing aan de urinebuis (alleen bij mannen. Bijvoorbeeld
vergrote prostaat).
Katheters voor continue spoeling:
Aan een verblijfskatheter kan en blaasspoelsysteem worden aangesloten. Hierbij
dient er een opening voor aanvoer spoelvloeistof, opening afvoervloeistof en
opening voor het vullen en laten leeglopen van ballon zodat de katheter niet uit
de blaas glijd.
Materialen katheters:
 Latex (rubber): Soepel, na 3 weken wisselen, minder gebruikt door veel
aanslag en allergie die cliënten kunnen hebben, goedkoper en daarom
voor een korte periode prima te gebruiken.
 Siliconenkatheters: iets stugger vergleken latex, gladde materiaal> minder
aanslag, pas na 6 weken verwisselen, kan hydrogel aangebracht zijn,
vermindert kans op infecties en irritaties.
 Pvc katheters: vrij stijf, niet geschikt voor langdurig gebruik, bestemd voor
eenmalig.
 Hydrogel katheters: voorzien van hydrogel, gel wordt glibberig als hij nat
word, minder snel irritaties en infecties, er zijn latex en siliconenhydrogel
katheters, 6 weken blijven zitten.