Verpleegkundige Vaardigheden
H1: Algemene inzichten rond VDI
Verplegingstechnieken
Verplegingstechniek
= één van de mogelijke antwoorden op de vraag hoe een bepaalde zorg of behandeling
uitgevoerd kan worden, rekening houdend met de vooropgestelde principes.
Belang:
- Vaak terugkerende handelingen
- Ontwikkelen van vaste werkwijze
- Steeds op dezelfde wijze uitvoeren —> vaardigheden w geïntegreerd
- Wijs gebruik:
o Telkens evalueren of het de meest geschikte wijze is
o Kan beïnvloed worden door ptfactoren (bv: pt vindt het vervelend) of
situatiefactoren (bv: te weinig personeel, tijdsdruk)
- Afgesproken techniek bevordert het samen uitvoeren ervan
Basisprincipes (HV BZ CEEE)
1. Hygiëne en asepsis (kiemvrij, steriel)
2. Veiligheid – voorkomen van specifieke gevaren
3. Beleving van de patiënt
4. Zelfzorg en inspraak
5. Comfort
6. Ergonomie
7. Economie
8. Ecologie
➔ Verplegingstechniek probeert aan de verschillende principes tegemoet te komen
➔ Volgorde kan in bepaalde situaties verschillen (bv: bij terminale patiënt zal beleving
voor hygiëne komen)
Basisprincipes
Hygiëne – asepsis
➔ De kans op besmetting voor de patiënt zo klein mogelijk maken
Letten op volgende aspecten bij uitvoeren handelingen:
- Preventie van besmetting van patiënt door patïent zelf
o Overbrengen kiemen van de ene naar de andere plek (bv: anus naar de
mond, wonden op verschillende lichaamsdelen,…)
- Preventie van kruisinfecties
o Overbrengen van de/het ene naar de andere (bv via handen VPK)
- Emotionele, niet rationele elementen in de hygiëne (bv: niet eerst voeten wassen
en dan gezicht, niet uit glas drinken waaruit een ander net gedronken heeft,…)
1
,Preventie infectie:
- Contact met besmettingsbron vermijden (direct & indirect)
- Vermijden dat kiemen zich verspreiden
In depraktijk:
- Handhygiëne voor en na ptcontact
- Handen ontsmetten en wassen na aanraken besmettingsbron
- Eerst contact met niet-besmette (proper), dan met besmet
- Bij niet-besmette worden: zorgen dat kiemen niet dichter bij ingangspoort komen
- Besmette wonden: kiemen niet verder verspreiden (steeds naar de wond toe
ontsmetten)
- Proper en bevuild materiaal scheiden
- Mogelijks besmet materiaal —> direct verwijderen
Veiligheid en het voorkomen van specifieke gevaren
Veel handelingen houden voor de patiënt een risico in —> gevaren voorkomen!
Bv: bedhek omhoog zetten, gesloten schoenen, naaldcontainer,..
Beleving van de patiënt
Quasi alles roept gevoelens op. Vaak gaan er angsten, negatieve gevoelens samen met een
ziekte/behandeling. Waardoor de pt nog gevoeliger is.
Wijze waarop een VPK optreedt, kan de gevoelens van de pt sterk beïnvloeden —> steeds
de betekenis toelichten, dit kan de pt helpen de negatieve gevoelens zin te geven
Vaak voorkomende gevoelens:
- Angst voor het onbekende
o Pt zo vroeg mogelijk informeren
o Specifieke regels hanteren mbt info over bedreigende situaties
o Vermijd beroepsjargon
- Angst en ongenoegen tgv het verstoren van de privacy
o Patiënt centered care
o Afstand houden, afschermen, geen verzorging, toelating,…
- Onrust over de diagnose
o Pt kans geven onrust te uiten
o Gevoelens niet negeren, coping bespreken
Zelfzorg en inspraak van de patiënt
Pt zoveel mogelijk impact laten hebben op de zorg.
4 patiëntencategorieën voor de MVG score
1. Basisondersteuning
2. Gedeeltelijke hulp
3. Volledige hulp
4. Permanente aanwezigheid en guiding
2
,BELANGRIJK
- De pt zelf laten uitvoeren wat hij kan
- Pt laten beslissen waar hij kan
Hoe minder pt zelf kan —-> hoe belangrijker het is hemzelf te laten beslissen
Comfort
Houding, t°, lawaai, interpersoonlijke sfeer
Ergonomie
Materiaal aanpassen aan de persoon
Nieuwe technieken staan ergonomisch minder goed op punt
Economie
Gezondheidszorg = duur + de middelen zijn schaars
(Zorg voor het welslagen ve onderzoek/behandeling, niet meer materiaal gebruiken dan
nodig, tijd)
Ecologie
Ziekenhuis —> hinderlijk bedrijf —> veel afval
Niet risicohoudend Risicohoudend
Verzorgingsafval, GEEL VAT KARTONNEN DOOS
Afval met geabsorbeerde
lichaamsvochten, Bloezakken met rest, redon, Afval afkomstig vd
Gipsafval, pampers, thoraxdrainageset, geneeskundige behandeling
Stomazakken, sondes, aspiraties, volle urinezak, v geïsoleerde pt besmet
Restafval, spuiten zonder spuiten met restvloeistof, met: hep A-B-C, HIV, TBV,
naald, lege infusen en anatomisch afval, MRSA, Rota, RSV, Meningitis
infuusleidingen orgaandelen,
amputatiedelen, kunstnieren Volle afgesloten
+ vloedlijnen, cytostatisca naaldcontainers, medisch
➔ NIET gevaarlijk glas (laboglas, pipetten,
➔ NIET besmet petrischalen), bloedstalen
➔ NIET snijdend
➔ NIET recycleerbaar
Cultuursensitieve aandacht in de basisprincipes
Sommigen zullen bv niet mogen gewassen worden door een man/vrouw —> principe
hygiëne zal dan niet op 1 kunnen staan indien er in een bepaalde shift enkel een vrouw
aanwezig is
3
, Inleiding van de zorg
Uitvoeren van een techniek, kan men in 3 delen: voorbereiding, werkwijze, nazorg
Voorbereiding
1. De verpleegkundige
a. Persoonlijke hygiene (haren vast, kledij, nagels, juwelen,..)
b. Opdracht (briefing, verpleegdossier checken, vragen, zorg aankondigen)
2. Het materiaal
3. De kamer
a. Aanwezigheidslichtje, privacy, verlichting, verluchting, verwarming,…
4. De patiënt
a. Geruststellen, goede houding, toilet aanbieden
De werkwijze
- Aandacht voor de patiënt (beleving)
- Kalmte, rust, veiligheid scheppen (veiligheid)
- Zorgen juist uitvoeren
- Techniek aanpassen aan pt (zelfzorg en inspraak, ergonomie, ecologie)
- Pijn en vermoeienis vermijden (comfort)
- Uitvoering in de kortst mogelijke tijd (economie)
De nazorg
1. De verpleegkundige
a. Handhygiëne
b. (Zo nodig) verwisselen beroepskledij
c. Observaties
d. Zorg aftekenen
2. Het materiaal
a. Bevuild linnen in linnenkarren
b. Voorwerpen reinigen
c. Alles terugleggen
3. De kamer
a. Stoelen schikken
b. Verlichting, verwarming, verluchting
c. Wens van de pt
d. Orde
e. Wielen van het bed binnenwaarts keren
f. Gebruikte materiaal meenemen
4. De patiënt
a. Onderlaag bed en nachtkledij ordelijk leggen
b. Kussens goed schikken
c. Bovenlaag bed schikken
d. Informeren of pt nog iets nodig heeft
e. Spullen binnen handbereik
4
H1: Algemene inzichten rond VDI
Verplegingstechnieken
Verplegingstechniek
= één van de mogelijke antwoorden op de vraag hoe een bepaalde zorg of behandeling
uitgevoerd kan worden, rekening houdend met de vooropgestelde principes.
Belang:
- Vaak terugkerende handelingen
- Ontwikkelen van vaste werkwijze
- Steeds op dezelfde wijze uitvoeren —> vaardigheden w geïntegreerd
- Wijs gebruik:
o Telkens evalueren of het de meest geschikte wijze is
o Kan beïnvloed worden door ptfactoren (bv: pt vindt het vervelend) of
situatiefactoren (bv: te weinig personeel, tijdsdruk)
- Afgesproken techniek bevordert het samen uitvoeren ervan
Basisprincipes (HV BZ CEEE)
1. Hygiëne en asepsis (kiemvrij, steriel)
2. Veiligheid – voorkomen van specifieke gevaren
3. Beleving van de patiënt
4. Zelfzorg en inspraak
5. Comfort
6. Ergonomie
7. Economie
8. Ecologie
➔ Verplegingstechniek probeert aan de verschillende principes tegemoet te komen
➔ Volgorde kan in bepaalde situaties verschillen (bv: bij terminale patiënt zal beleving
voor hygiëne komen)
Basisprincipes
Hygiëne – asepsis
➔ De kans op besmetting voor de patiënt zo klein mogelijk maken
Letten op volgende aspecten bij uitvoeren handelingen:
- Preventie van besmetting van patiënt door patïent zelf
o Overbrengen kiemen van de ene naar de andere plek (bv: anus naar de
mond, wonden op verschillende lichaamsdelen,…)
- Preventie van kruisinfecties
o Overbrengen van de/het ene naar de andere (bv via handen VPK)
- Emotionele, niet rationele elementen in de hygiëne (bv: niet eerst voeten wassen
en dan gezicht, niet uit glas drinken waaruit een ander net gedronken heeft,…)
1
,Preventie infectie:
- Contact met besmettingsbron vermijden (direct & indirect)
- Vermijden dat kiemen zich verspreiden
In depraktijk:
- Handhygiëne voor en na ptcontact
- Handen ontsmetten en wassen na aanraken besmettingsbron
- Eerst contact met niet-besmette (proper), dan met besmet
- Bij niet-besmette worden: zorgen dat kiemen niet dichter bij ingangspoort komen
- Besmette wonden: kiemen niet verder verspreiden (steeds naar de wond toe
ontsmetten)
- Proper en bevuild materiaal scheiden
- Mogelijks besmet materiaal —> direct verwijderen
Veiligheid en het voorkomen van specifieke gevaren
Veel handelingen houden voor de patiënt een risico in —> gevaren voorkomen!
Bv: bedhek omhoog zetten, gesloten schoenen, naaldcontainer,..
Beleving van de patiënt
Quasi alles roept gevoelens op. Vaak gaan er angsten, negatieve gevoelens samen met een
ziekte/behandeling. Waardoor de pt nog gevoeliger is.
Wijze waarop een VPK optreedt, kan de gevoelens van de pt sterk beïnvloeden —> steeds
de betekenis toelichten, dit kan de pt helpen de negatieve gevoelens zin te geven
Vaak voorkomende gevoelens:
- Angst voor het onbekende
o Pt zo vroeg mogelijk informeren
o Specifieke regels hanteren mbt info over bedreigende situaties
o Vermijd beroepsjargon
- Angst en ongenoegen tgv het verstoren van de privacy
o Patiënt centered care
o Afstand houden, afschermen, geen verzorging, toelating,…
- Onrust over de diagnose
o Pt kans geven onrust te uiten
o Gevoelens niet negeren, coping bespreken
Zelfzorg en inspraak van de patiënt
Pt zoveel mogelijk impact laten hebben op de zorg.
4 patiëntencategorieën voor de MVG score
1. Basisondersteuning
2. Gedeeltelijke hulp
3. Volledige hulp
4. Permanente aanwezigheid en guiding
2
,BELANGRIJK
- De pt zelf laten uitvoeren wat hij kan
- Pt laten beslissen waar hij kan
Hoe minder pt zelf kan —-> hoe belangrijker het is hemzelf te laten beslissen
Comfort
Houding, t°, lawaai, interpersoonlijke sfeer
Ergonomie
Materiaal aanpassen aan de persoon
Nieuwe technieken staan ergonomisch minder goed op punt
Economie
Gezondheidszorg = duur + de middelen zijn schaars
(Zorg voor het welslagen ve onderzoek/behandeling, niet meer materiaal gebruiken dan
nodig, tijd)
Ecologie
Ziekenhuis —> hinderlijk bedrijf —> veel afval
Niet risicohoudend Risicohoudend
Verzorgingsafval, GEEL VAT KARTONNEN DOOS
Afval met geabsorbeerde
lichaamsvochten, Bloezakken met rest, redon, Afval afkomstig vd
Gipsafval, pampers, thoraxdrainageset, geneeskundige behandeling
Stomazakken, sondes, aspiraties, volle urinezak, v geïsoleerde pt besmet
Restafval, spuiten zonder spuiten met restvloeistof, met: hep A-B-C, HIV, TBV,
naald, lege infusen en anatomisch afval, MRSA, Rota, RSV, Meningitis
infuusleidingen orgaandelen,
amputatiedelen, kunstnieren Volle afgesloten
+ vloedlijnen, cytostatisca naaldcontainers, medisch
➔ NIET gevaarlijk glas (laboglas, pipetten,
➔ NIET besmet petrischalen), bloedstalen
➔ NIET snijdend
➔ NIET recycleerbaar
Cultuursensitieve aandacht in de basisprincipes
Sommigen zullen bv niet mogen gewassen worden door een man/vrouw —> principe
hygiëne zal dan niet op 1 kunnen staan indien er in een bepaalde shift enkel een vrouw
aanwezig is
3
, Inleiding van de zorg
Uitvoeren van een techniek, kan men in 3 delen: voorbereiding, werkwijze, nazorg
Voorbereiding
1. De verpleegkundige
a. Persoonlijke hygiene (haren vast, kledij, nagels, juwelen,..)
b. Opdracht (briefing, verpleegdossier checken, vragen, zorg aankondigen)
2. Het materiaal
3. De kamer
a. Aanwezigheidslichtje, privacy, verlichting, verluchting, verwarming,…
4. De patiënt
a. Geruststellen, goede houding, toilet aanbieden
De werkwijze
- Aandacht voor de patiënt (beleving)
- Kalmte, rust, veiligheid scheppen (veiligheid)
- Zorgen juist uitvoeren
- Techniek aanpassen aan pt (zelfzorg en inspraak, ergonomie, ecologie)
- Pijn en vermoeienis vermijden (comfort)
- Uitvoering in de kortst mogelijke tijd (economie)
De nazorg
1. De verpleegkundige
a. Handhygiëne
b. (Zo nodig) verwisselen beroepskledij
c. Observaties
d. Zorg aftekenen
2. Het materiaal
a. Bevuild linnen in linnenkarren
b. Voorwerpen reinigen
c. Alles terugleggen
3. De kamer
a. Stoelen schikken
b. Verlichting, verwarming, verluchting
c. Wens van de pt
d. Orde
e. Wielen van het bed binnenwaarts keren
f. Gebruikte materiaal meenemen
4. De patiënt
a. Onderlaag bed en nachtkledij ordelijk leggen
b. Kussens goed schikken
c. Bovenlaag bed schikken
d. Informeren of pt nog iets nodig heeft
e. Spullen binnen handbereik
4
