Samenvatting dieetleer 3: onderdeel diabetes mellitus + casus

DIABETES MELLITUS
INLEIDING


INHOUD


 Analyse van de gegevens en probleemstelling
 Opstellen van het behandelplan
 De 4 pijlers van de behandeling
 Voeding
 Medicatie
 Beweging
 Educatie
 Specifieke situaties en doelgroepen
 Begeleiding


PREVALENTIE


Volwassen Belgische bevolking 8% (type 2 7%, type 1 0,4%)
Vaker bij Turkse, Marokaanse Belgen door levensstijl, genetische
achtergrond en S-E status
Preventie: goede glycemieregeling en controle bloedwaarden


LANGDURIGE COMPLICATIE


 Macro-angiopathie (aandoening van de grote bloedvaten) met risico op:
o Slechte bloedcirculatie benen, hartinfarct en hersentrombose
 Micro-angiopathie (aandoening van de kleine bloedvaten) met risico
op:
o Nefropathie (nierbeschadiging)
 CNI (chronisch nierfalen
o Retinopathie (aantasting netvlies)
 Blindheid
 Neuropathie (aandoening van de zenuwen)

 Vertraagde maaglediging
(gastroparese)
 Gangreen (afsterven weefsel)
 Diabetesvoet

, ACUTE COMPLICATIE



HYPOGLYCEMIE: te lage bloedglucosewaarden (<60-70 mg/dl).
HYPERGLYCEMIE: Te hoge bloedglucose waarden (>250 mg/dl).
KETOACIDOSE: Mogelijk levensbedreigende complicatie van
hyperglycemie.




PREVENTIE DIABETES TYPE 2


Aanpassing levenstijl dat bestaad uit gezonde voeding, matige
alcoholgebruik, rookstop en fysieke activiteit. Onderstaande risicogroepen
krijgen extra aandacht:

o >45 jaar en familiale voorgeschiedenis
o >45 jaar en metabool syndroom
o >65 jaar
o Personen met aandoeningen die diabetes kunnen uitlokken (bv
chronische pancreatitis, alcoholisme)
o Personen met gestoorde bloedglucosewaarden( bv.: prediabets,
zwangerschapsdiabets, stresshyperglycemie bij een chirurgische
ingreep)
o Personen onder behandeling met glucosemetabolisme
beïnvloedende medicatie (bv corticosteroïden, neuroleptica, anti-
depressiva, protease-inhibitoren, antiretroviale middelen en
immunosuppressiva)

, Classificatie



DIABETES TYPE 1


Absoluut tekort aan insuline  Defect B-cellen
Oorzaak: auto immuunziekte zorgt voor defect
Risicofactor: genetisch ? Virus?
Voorkomen: Vaak kinderen en <40 jaar jongvolwassenen
Symptomen: Hyperglycemie, Polyurie, Polydipsie, Vermageren
Behandeling: Dieet + LB + insuline


DIABETES TYPE 2


Relatief tekort aan insuline
 1. Glucoseresistentie door BG stijging en insuline werkt onvoldoende
 2. Insulineresistentie waarbij insuline wordt aangemaakt maar pancreas
wordt uitgeput
Risicofactor: Inactiviteit en ongezonde leefstijl, overgewicht, Genetische
voorbeschiktheid, Hypertensie, Leeftijd
Symptomen: Minder uitgesproken, Hyperglycemie, polyurie Polydipsie
Behandeling: Dieet + LB (+ medicatie: OAD en/of insuline)

, Doelstellingen



DIABETES TYPE 1 DIABETES TYPE 2



HbA1c < 7%
Indien niet mogelijk: < 8% HbA1c < 7%
o Hypo’s Indien mogelijk: < 6,5%
o Leeftijd Indien niet mogelijk: < 8%
o Complicaties lange o Hypo’s
termijn o Leeftijd
o Duur diabetes o Complicaties lange
termijn
o Duur diabetes



DIABETES TYPE 1/2

RR < 140/90
< 130/80 hoog
risico
LDL < 100 mg/dl
< 70 mg/dl ↑
risico
↓30 – 40%
Gewicht 18,5 – 24,9
Middelomtr Man <
ek Vrouw <
Roken Rookstop




ALGEMENE DOELSTELLINGEN DIABETES TYPE 1



Beperken acute klachten
hypo en hyper Volwaardige evenwichtige
Preventie lange termijn voeding op maat van de
complicaties patiënt i.f.v.

Gezond gewicht en Persoonlijke voorkeur,
middelomtrek bij wensen en behoeften
overgewicht: Risicofactoren en
- 5 – 10% lichaamsgewicht complicaties
- 10% middelomtrek
Educatie over alle aspecten
Normale groei en behandeling: Kennis en
ontwikkeling vaardigheden
Normalisatie glycemie /
bloeddruk / lipidenprofiel