Economie samenvatting H3 werken en belasting betalen
Als je in loondienst als werknemer werkt, ontvang je loon of salaris. Ben je zzp’er
(zelfstandige zonder personeel) dan heet je beloning winst uit eigen zaak. Je kunt ook
inkomen verdienen uit sparen, beleggen en verhuren. Over elk inkomen moet je
inkomstenbelasting en premies volksverzekeringen betalen. Uit de premies wordt onder
andere de AOW betaald en de kosten voor langdurige zorg.
Als je loon verdient met een baantje dan houdt je werkgever op je loon de loonheffing
(verzamelnaam voor loonbelasting en premie volksverzekeringen) in en draagt deze af aan
de belastingdienst. Dit bedrag is pas definitief als er een jaar voorbij is gegaan, want dan is
pas duidelijk hoe hoog het inkomen precies is. De overheid geeft kortingen om minder
belasting te hoeven betalen. Er is een algemene heffingskorting die afhangt van je inkomen.
Mensen die werken kunnen recht hebben op een inkomensafhankelijke arbeidskorting.
Door heffingskortingen of doordat je niet een heel jaar hebt gewerkt, kan het zijn dat er te
veel loonheffing is ingehouden. Dit kan je terugvragen bij de belastingdienst.
Brutoloon: het totale bedrag van je loon
nettoloon: het bedrag dat je op je rekening ontvangt
Oefening: Hanne heeft een bruto jaarloon van 42.000 Stappen
en er is afgelopen jaar 12.422 aan loonheffing op haar
loon ingehouden. Ze heeft een hypotheekrenteaftrek 1. Trek aftrekposten af van het brutoloon.
van 4.500. Haar algemene heffingskorting is 1.700 en (dan heb je het belastbaar inkomen)
2. Bereken de inkomensheffing met de
haar arbeidskorting is 3.700 euro.
schijven en het belastbaar inkomen.
a. Bereken het belastbaar inkomen van Hanne. schijven: <68.507= 37,10%
42.00-4.500= 37.500 euro >68.507= 49,50%
3. Trek de heffingskortingen af van de
b. Bereken de inkomensheffing die ze moet betalen. inkomensheffing
37.000 valt onder de eerste schijf: 37,10% dus 4. Bereken het nettoloon door
37,10/100×37.500 = 13.912 euro brutoloon-inkomensheffing =nettoloon
13.912 – 1700 – 3700 = 8.512
c. bereken hoeveel zij terugkrijgt
12.422 – 8.512 = 3.910 euro
Met een progressief belastingstelsel betalen mensen met een hoog inkomen procentueel
meer belasting dan mensen met een lager inkomen en dit nivelleert de inkomensverdeling.
Bij een proportioneel belastingstelsel betaalt iedereen procentueel evenveel belasting, dit
heeft geen invloed op de inkomensverdeling. Bij een degressief belastingstelsel betalen
mensen met een hoger inkomen procentueel minder belasting en mensen met een lager
inkomen betalen procentueel meer belasting, dit denivelleert de inkomensverdeling.
, Je kunt berekenen hoeveel procent iemand moet afdragen aan inkomstenbelasting en
premies volksverzekeringen. Dan bereken je het gemiddelde heffingstarief of
belastingtarief.
inkomensheffing
gemiddelde heffingstarief = × 100 %
brutoloon
Het marginale heffingstarief geeft weer hoeveel procent heffing je moet betalen over het
extra verdiende inkomen. Bij iemand die eerst een inkomen had van 40.000 euro en nu
1.000 euro extra verdient is het marginale heffingstarief 37,1%, want het bedrag valt in die
schijf.
Lucia haar hypotheekrenteaftrek is 6.000 euro, ze heeft een brutoloon van 90.000 euro. Haar
belastbaar inkomen is dus 84.000 euro. Zonder die hypotheekrenteaftrek was haar
belastbaar inkomen 6.000 euro hoger geweest, die 6.000 zou dan in de tweede schijf komen.
Haar belastingvoordeel van de hypotheekrenteaftrek is dus: 49,5% × 6000 = 2970 euro. Haar
netto rentelast is: 6000 – 2970 = 3030.
Aandeelhouders zijn de eigenaren van een nv (Naamloze Vennootschap). Over de winst van
een nv moet belasting worden betaald volgens de onderstaande belastingschijven. De
vennootschapsbelasting is progressief. Dit kan ondernemingen aanmoedigen zich op te
splitsen in verschillende vennootschappen.
tot 245.00 = 15%
meer dan 245.00 = 25%
Hoofdstuk 3 Sparen en lenen
Sparen is het niet uitgeven van een deel van het inkomen. Als je spaart, stel je je besteding
uit. Dit heet ruilen over de tijd. Je kan nu minder besteden maar in de toekomst juist meer.
Ook kan je geld lenen, dan kan je nu meer betalen maar in de toekomst minder.
De mediaan is de middelste waarde in een groep getallen. Dit betekent bijvoorbeeld dat als
de mediaan 20 euro is, dat 50% van de leerlingen minder dan 20 euro spaart en 50% meer.
Het gemiddelde bedrag is hoger dan de mediaan, omdat het gemiddelde bedrag omhoog
wordt getrokken door de bedragen die boven de mediaan liggen.
Een bank vergoed rente als je een spaarrekening hebt. Dit is een vergoeding voor het
uitlenen van je geld, want je kan niks met het geld kopen als het op de spaarrekening staat.
Rente over je spaargeld is dus een vergoeding van dat jij je geld ter beschikking stelt, dat
anderen kunnen lenen. De bank leent dus jouw spaargeld uit aan mensen die een lening
aanvragen, de mensen die een lening van de bank hebben moeten dan rente betalen. Die
rente is hoger dan de rente die je krijgt bij een spaarrekening. Het verschil in rente die de
bank krijgt is een bron van inkomsten voor de bank.
Banken bieden meer rente aan kinderspaarrekeningen en depositorekeningen. Bij een
depositorekening kan je tussentijds geen geld opnemen en kan je geld voor een lange tijd
vastzetten.
Als je in loondienst als werknemer werkt, ontvang je loon of salaris. Ben je zzp’er
(zelfstandige zonder personeel) dan heet je beloning winst uit eigen zaak. Je kunt ook
inkomen verdienen uit sparen, beleggen en verhuren. Over elk inkomen moet je
inkomstenbelasting en premies volksverzekeringen betalen. Uit de premies wordt onder
andere de AOW betaald en de kosten voor langdurige zorg.
Als je loon verdient met een baantje dan houdt je werkgever op je loon de loonheffing
(verzamelnaam voor loonbelasting en premie volksverzekeringen) in en draagt deze af aan
de belastingdienst. Dit bedrag is pas definitief als er een jaar voorbij is gegaan, want dan is
pas duidelijk hoe hoog het inkomen precies is. De overheid geeft kortingen om minder
belasting te hoeven betalen. Er is een algemene heffingskorting die afhangt van je inkomen.
Mensen die werken kunnen recht hebben op een inkomensafhankelijke arbeidskorting.
Door heffingskortingen of doordat je niet een heel jaar hebt gewerkt, kan het zijn dat er te
veel loonheffing is ingehouden. Dit kan je terugvragen bij de belastingdienst.
Brutoloon: het totale bedrag van je loon
nettoloon: het bedrag dat je op je rekening ontvangt
Oefening: Hanne heeft een bruto jaarloon van 42.000 Stappen
en er is afgelopen jaar 12.422 aan loonheffing op haar
loon ingehouden. Ze heeft een hypotheekrenteaftrek 1. Trek aftrekposten af van het brutoloon.
van 4.500. Haar algemene heffingskorting is 1.700 en (dan heb je het belastbaar inkomen)
2. Bereken de inkomensheffing met de
haar arbeidskorting is 3.700 euro.
schijven en het belastbaar inkomen.
a. Bereken het belastbaar inkomen van Hanne. schijven: <68.507= 37,10%
42.00-4.500= 37.500 euro >68.507= 49,50%
3. Trek de heffingskortingen af van de
b. Bereken de inkomensheffing die ze moet betalen. inkomensheffing
37.000 valt onder de eerste schijf: 37,10% dus 4. Bereken het nettoloon door
37,10/100×37.500 = 13.912 euro brutoloon-inkomensheffing =nettoloon
13.912 – 1700 – 3700 = 8.512
c. bereken hoeveel zij terugkrijgt
12.422 – 8.512 = 3.910 euro
Met een progressief belastingstelsel betalen mensen met een hoog inkomen procentueel
meer belasting dan mensen met een lager inkomen en dit nivelleert de inkomensverdeling.
Bij een proportioneel belastingstelsel betaalt iedereen procentueel evenveel belasting, dit
heeft geen invloed op de inkomensverdeling. Bij een degressief belastingstelsel betalen
mensen met een hoger inkomen procentueel minder belasting en mensen met een lager
inkomen betalen procentueel meer belasting, dit denivelleert de inkomensverdeling.
, Je kunt berekenen hoeveel procent iemand moet afdragen aan inkomstenbelasting en
premies volksverzekeringen. Dan bereken je het gemiddelde heffingstarief of
belastingtarief.
inkomensheffing
gemiddelde heffingstarief = × 100 %
brutoloon
Het marginale heffingstarief geeft weer hoeveel procent heffing je moet betalen over het
extra verdiende inkomen. Bij iemand die eerst een inkomen had van 40.000 euro en nu
1.000 euro extra verdient is het marginale heffingstarief 37,1%, want het bedrag valt in die
schijf.
Lucia haar hypotheekrenteaftrek is 6.000 euro, ze heeft een brutoloon van 90.000 euro. Haar
belastbaar inkomen is dus 84.000 euro. Zonder die hypotheekrenteaftrek was haar
belastbaar inkomen 6.000 euro hoger geweest, die 6.000 zou dan in de tweede schijf komen.
Haar belastingvoordeel van de hypotheekrenteaftrek is dus: 49,5% × 6000 = 2970 euro. Haar
netto rentelast is: 6000 – 2970 = 3030.
Aandeelhouders zijn de eigenaren van een nv (Naamloze Vennootschap). Over de winst van
een nv moet belasting worden betaald volgens de onderstaande belastingschijven. De
vennootschapsbelasting is progressief. Dit kan ondernemingen aanmoedigen zich op te
splitsen in verschillende vennootschappen.
tot 245.00 = 15%
meer dan 245.00 = 25%
Hoofdstuk 3 Sparen en lenen
Sparen is het niet uitgeven van een deel van het inkomen. Als je spaart, stel je je besteding
uit. Dit heet ruilen over de tijd. Je kan nu minder besteden maar in de toekomst juist meer.
Ook kan je geld lenen, dan kan je nu meer betalen maar in de toekomst minder.
De mediaan is de middelste waarde in een groep getallen. Dit betekent bijvoorbeeld dat als
de mediaan 20 euro is, dat 50% van de leerlingen minder dan 20 euro spaart en 50% meer.
Het gemiddelde bedrag is hoger dan de mediaan, omdat het gemiddelde bedrag omhoog
wordt getrokken door de bedragen die boven de mediaan liggen.
Een bank vergoed rente als je een spaarrekening hebt. Dit is een vergoeding voor het
uitlenen van je geld, want je kan niks met het geld kopen als het op de spaarrekening staat.
Rente over je spaargeld is dus een vergoeding van dat jij je geld ter beschikking stelt, dat
anderen kunnen lenen. De bank leent dus jouw spaargeld uit aan mensen die een lening
aanvragen, de mensen die een lening van de bank hebben moeten dan rente betalen. Die
rente is hoger dan de rente die je krijgt bij een spaarrekening. Het verschil in rente die de
bank krijgt is een bron van inkomsten voor de bank.
Banken bieden meer rente aan kinderspaarrekeningen en depositorekeningen. Bij een
depositorekening kan je tussentijds geen geld opnemen en kan je geld voor een lange tijd
vastzetten.
