**Getallen achter zinnen zijn paginanummers van het boek van Lesaffer**
TIJDLIJN tot dominaat
KONINKRIJK 7e eeuw v.C. - 509 v.C. (KONINGSTIJD)
Recht en religie verweven 58
Leges regiae 60
REPUBLIEK; VROEGE REPUBLIEK 509 v.C. - 264 v.C. (ARCHAÏSCHE TIJD)
Vergeldingsrecht (oog om oog, tand om tand) 59
Rechtbank bestond uit gewone burgers 59
Onderscheiding fas en ius, maar niet strikt 59
Rechtsmacht van het college van pontifices of priesters 59
367 v.C. preatuur ingesteld 74
449 v.C. kern van het ius civile gevormd door de twaalftafelenwet 61
451 v.C. twaalftafelenwet 60
Geen onderscheid tussen materieel recht en procesrecht 65
4de en 3de eeuw v.C. —> rijk groter —> diversere en complexere geschillen —> ruimere interpretaties 66
5de eeuw v.C. het recht wordt als eerst ervaren als een flexibel instrument in handen van de mensen zelf 71
Eeuw later; magistratuur verder uitgebouwd 74
Ontstaan formula-proces 77
REPUBLIEK; LATE REPUBLIEK 264 v.C. - 27 v.C. (ARCHAÏSCHE TIJD)
Helft 1ste eeuw v.C Onderscheid juristen en advocaten 81
2de - 1ste eeuw v.C. Cicero: respondere, agere, cavere 82-83
2de - 1ste eeuw v.C. Systematische studie en becommentariëring van het Romeinse recht 84
2de eeuw v.C. monopolie van priesters verdrongen door magistraten 61
2de eeuw v.C. ontstaan permanente rechtbanken die bevoegd waren voor een specifiek misdrijf 67
2de eeuw v.C. Autonome seculiere rechtswetenschap 80
2de eeuw v.C. Rome in de ban van het Griekse denken 69
2de eeuw v.C. praetore stellen gestandaardiseerde formulae op 77
Halverwege 2de eeuw v.C. preator verdrong priester als hoofd van de rechtbanken 75
Einde 2de eeuw v.C. ontstaan ius gentium 68
Einde 2de eeuw v.C. - Begin 1ste eeuw v.C eerste grote rechtsgeleerden waren ook grote redenaars-advocaten 82
Onderscheid publiekrechtelijke misdrijven en burgerrechtelijke misdrijven 67
Einde republiek; crimina publica kunnen door magistraten én burgers worden vervolgd 67
, Meeste misdrijven door particulieren vervolgd 68
Verlies religieus karakter van het recht 68
Ontwikkeling van Romeins recht door magistraten, vooral door de praetor urbanus 75
Ius civile verbreedt met legis actiones 75
67 v.C. beslissing dat praetor aan eigen edict moet houden 77
Legis actio-procedure raakte in onbruik 77
Laatste eeuwen van de republiek; aantal vreemdelingen en niet-burgers namen sterk toe 79
Ontstaan ius gentium 79
Onder de late republiek; senaatsbesluiten worden niet meer voorgelegd aan de volksvergadering 96
KEIZERRIJK; PRINCIPAAT 27 v.C. - 284 (KEIZERTIJD)
Begin principaat; Weinig nieuwe formulae en stilaan einde aan ontwikkelingen van het ius honorarium 92
50 v.C - 250 Bloeitijd Romeinse rechtswetenschap 91
130 edict van Julianus = edictum perpetuum (eeuwig edict) = preatorisch edict in een definitieve tekst 92
160 Institutiones van Gaius 62
1ste - 2de eeuw Systematisering Romeins recht (indeling van het recht) 90-91
2de eeuw; ontstaan rechtsschool in Rome (bestudering van de Institutiones, de responsa-verzamelingen en de keizerlijke
wetgeving) 94
Vanaf de 2de eeuw; vele rechtsgeleerden werden ambtenaars (ambtelijke rechtsgeleerden maakte rescripta op en de
onafhankelijke rechtsgeleerden gaven responsa) 93
205 - 211 Papinianus was praefectus praetorio = soort eerste minister (daarvoor secretaris a libellis)
Vanaf 250 rechtskennis liep terug 94
3de eeuw; de wetgevende macht ging feitelijk van de senaat terug naar de keizer 96
Natuurrecht wordt ervaren als een vaag begrip, het omvatte de regels en instituten die als natuurlijk en redelijk werden ervaren en
die men bij alle volkeren terugvond 73
Onder het principaat; vernieuwen en aanpassen van het recht nu door rechtsgeleerden ipv praetoren 92
Onder het principaat; bepaalde juristen verkregen de bevoegdheid om te antwoorden op het gezag van de princeps 92
Onder het principaat; ‘adviesrecht door rechters en praetoren 92
Onder het principaat; ontstaan nieuwe proces vorm; de cognitio extraordinaria (1 fase) , de iurisdictio bij privaat eerst uit 2 fases
daarna uit 1 95
Onder het principaat; strafrecht —> actieve rol overheid, accusatoire logica vervangen door inquisitoriale logica , enkel
slachtoffers of benadeelde konden nog een klacht indienen, hoger beroep mogelijk bij de cognitio extraordinaria 96
Onder het principaat; de vier vormen van de keizerlijke wetgeving (edicten, mandaten, rescripten en decreten) kregen de
verzamelnaam de constitutiones 97
KEIZERRIJK; DOMINAAT 284 - 565 (KEIZERTIJD)
4e eeuw politieke, bestuurlijke en economische crisis van het Rijk 97
TIJDLIJN tot dominaat
KONINKRIJK 7e eeuw v.C. - 509 v.C. (KONINGSTIJD)
Recht en religie verweven 58
Leges regiae 60
REPUBLIEK; VROEGE REPUBLIEK 509 v.C. - 264 v.C. (ARCHAÏSCHE TIJD)
Vergeldingsrecht (oog om oog, tand om tand) 59
Rechtbank bestond uit gewone burgers 59
Onderscheiding fas en ius, maar niet strikt 59
Rechtsmacht van het college van pontifices of priesters 59
367 v.C. preatuur ingesteld 74
449 v.C. kern van het ius civile gevormd door de twaalftafelenwet 61
451 v.C. twaalftafelenwet 60
Geen onderscheid tussen materieel recht en procesrecht 65
4de en 3de eeuw v.C. —> rijk groter —> diversere en complexere geschillen —> ruimere interpretaties 66
5de eeuw v.C. het recht wordt als eerst ervaren als een flexibel instrument in handen van de mensen zelf 71
Eeuw later; magistratuur verder uitgebouwd 74
Ontstaan formula-proces 77
REPUBLIEK; LATE REPUBLIEK 264 v.C. - 27 v.C. (ARCHAÏSCHE TIJD)
Helft 1ste eeuw v.C Onderscheid juristen en advocaten 81
2de - 1ste eeuw v.C. Cicero: respondere, agere, cavere 82-83
2de - 1ste eeuw v.C. Systematische studie en becommentariëring van het Romeinse recht 84
2de eeuw v.C. monopolie van priesters verdrongen door magistraten 61
2de eeuw v.C. ontstaan permanente rechtbanken die bevoegd waren voor een specifiek misdrijf 67
2de eeuw v.C. Autonome seculiere rechtswetenschap 80
2de eeuw v.C. Rome in de ban van het Griekse denken 69
2de eeuw v.C. praetore stellen gestandaardiseerde formulae op 77
Halverwege 2de eeuw v.C. preator verdrong priester als hoofd van de rechtbanken 75
Einde 2de eeuw v.C. ontstaan ius gentium 68
Einde 2de eeuw v.C. - Begin 1ste eeuw v.C eerste grote rechtsgeleerden waren ook grote redenaars-advocaten 82
Onderscheid publiekrechtelijke misdrijven en burgerrechtelijke misdrijven 67
Einde republiek; crimina publica kunnen door magistraten én burgers worden vervolgd 67
, Meeste misdrijven door particulieren vervolgd 68
Verlies religieus karakter van het recht 68
Ontwikkeling van Romeins recht door magistraten, vooral door de praetor urbanus 75
Ius civile verbreedt met legis actiones 75
67 v.C. beslissing dat praetor aan eigen edict moet houden 77
Legis actio-procedure raakte in onbruik 77
Laatste eeuwen van de republiek; aantal vreemdelingen en niet-burgers namen sterk toe 79
Ontstaan ius gentium 79
Onder de late republiek; senaatsbesluiten worden niet meer voorgelegd aan de volksvergadering 96
KEIZERRIJK; PRINCIPAAT 27 v.C. - 284 (KEIZERTIJD)
Begin principaat; Weinig nieuwe formulae en stilaan einde aan ontwikkelingen van het ius honorarium 92
50 v.C - 250 Bloeitijd Romeinse rechtswetenschap 91
130 edict van Julianus = edictum perpetuum (eeuwig edict) = preatorisch edict in een definitieve tekst 92
160 Institutiones van Gaius 62
1ste - 2de eeuw Systematisering Romeins recht (indeling van het recht) 90-91
2de eeuw; ontstaan rechtsschool in Rome (bestudering van de Institutiones, de responsa-verzamelingen en de keizerlijke
wetgeving) 94
Vanaf de 2de eeuw; vele rechtsgeleerden werden ambtenaars (ambtelijke rechtsgeleerden maakte rescripta op en de
onafhankelijke rechtsgeleerden gaven responsa) 93
205 - 211 Papinianus was praefectus praetorio = soort eerste minister (daarvoor secretaris a libellis)
Vanaf 250 rechtskennis liep terug 94
3de eeuw; de wetgevende macht ging feitelijk van de senaat terug naar de keizer 96
Natuurrecht wordt ervaren als een vaag begrip, het omvatte de regels en instituten die als natuurlijk en redelijk werden ervaren en
die men bij alle volkeren terugvond 73
Onder het principaat; vernieuwen en aanpassen van het recht nu door rechtsgeleerden ipv praetoren 92
Onder het principaat; bepaalde juristen verkregen de bevoegdheid om te antwoorden op het gezag van de princeps 92
Onder het principaat; ‘adviesrecht door rechters en praetoren 92
Onder het principaat; ontstaan nieuwe proces vorm; de cognitio extraordinaria (1 fase) , de iurisdictio bij privaat eerst uit 2 fases
daarna uit 1 95
Onder het principaat; strafrecht —> actieve rol overheid, accusatoire logica vervangen door inquisitoriale logica , enkel
slachtoffers of benadeelde konden nog een klacht indienen, hoger beroep mogelijk bij de cognitio extraordinaria 96
Onder het principaat; de vier vormen van de keizerlijke wetgeving (edicten, mandaten, rescripten en decreten) kregen de
verzamelnaam de constitutiones 97
KEIZERRIJK; DOMINAAT 284 - 565 (KEIZERTIJD)
4e eeuw politieke, bestuurlijke en economische crisis van het Rijk 97
