IPO 1B college 2
Onderwijs: theorie en onderzoek
Deel 1: onderwijswetenschappen als vakgebied
Onderwijswetenschappen: een toegepaste wetenschap die het onderwijs
bestudeert en daarmee probeert een bijdrage te leveren aan de verbetering van het
onderwijs.
- In dienst van de praktijk, met middelen van de wetenschap
- “Wetenschap voor het onderwijs”
- Is multidisciplinair: vanuit verschillende vakgebieden -> psychologie,
pedagogiek en sociologie
Psychologie: hoe werkt leren? - INDIVIDUEEL
- Waar in het brein worden Engelse woorden die ik leer opgeslagen?
- Hoe werkt het ophalen van opgeslagen kennis?
- Leer je beter als je beweegt?
Pedagogiek: het leerproces in de klas/groep - INTERACTIES IN DE KLAS
- Hoe kan een leraar leerlingen motiveren voor hun schoolwerk?
- Hoe gaat een leraar het beste om met kinderen met gedragsproblemen in de
klas?
Sociologie: omgeving en maatschappij – NOG BREDER
- Hoe slecht is verzuiling eigenlijk voor de integratie in de samenleving?
- Hoe kan het onderwijs eraan bijdragen dat we beter met het klimaat omgaan?
Verschillende niveaus
Microniveau: de leerling en het leerproces
- Neuro/brein
- Cognitief
- Sociaal-emotioneel
- Relatie leraar-leerling
- Interacties in de klas
- Instructie
Mesoniveau: schoolorganisatie
- Lerarenteams
- Schoolplan
Macroniveau: beleid en bestel
- Onderwijsbeleid
- Onderwijsstelsel
- Maatschappelijke effecten van onderwijs
Wat voor soort onderzoek?
Waar: laboratorium of natuurlijke omgeving
Hoe: experiment/interventie, correlationeel, observatie, gedragsonderzoek
Instrument: observatieschema’s, vragenlijsten, interviews, tests/toetsen, hardop
denken, reactietijden/leestijden, oogbewegingen, fMRI/EEG
, Discussies over onderwijs
- Heel veel belanghebbenden
- Veel geloof, ideologieën: Anekdotisch ‘bewijs’
- IPO2A: wetenschappelijke grote schoonmaak: mythen, pseudo-theorieën,
belangrijke nuanceringen.
- Maar wetenschap kan zelfden scherprechter zijn
- Politici hakken knopen door, op basis van wetenschap en maatschappelijk
debat
Deel 2: het onderwijs
Denk even voor jezelf na: waarom hebben we eigenlijk onderwijs?
- Schrijf ten minste twee doelen op
- Wat is goed onderwijs?
Doelen van het onderwijs: beoogde opbrengsten van het onderwijs
- Doelen voor het individu: cognitief (kennis, vaardigheden, begrip, inzicht),
niet-cognitief (sociale vaardigheden, creativiteit, morele ontwikkeling).
- Maatschappelijke doelen: economische baten (technologie, welvaart),
sociale baten (kwaliteit van leven, democratische samenleving, gelijke
kansen)
De drieslag van Gert Biesta
1. Kwalificatie: verwerven van kennis, vaardigheden en houdingen die in staat
stellen te handelen. O.a. voor vervolgopleiding/beroep (allocatie)
2. Socialisatie: oriëntatie op culturen, praktijken en tradities, waaronder waarden
en normen. Waaronder burgerschap als leergebied.
3. Persoonsvorming/subjectificatie: groeien naar zelfstandigheid om
verantwoordelijk in de wereld te staan.
- Het is niet of-of, maar en-en!
Functies/kerntaken van het onderwijs
1. Allocatie (arbeidsmarkt)
2. Socialisatie (bevorderen sociale en maatschappelijke ontwikkeling)
3. Selectie en gelijke kansen
4. Kwalificatie (kennis en vaardigheden)
Toekomstperspectief
- Maatschappelijke opgaven van het onderwijs
- Focus op dingen die essentieel zijn voor zelfstandig functioneren in de
samenleving
Hoe krijgen functies en doelen vorm in het onderwijs?
Inhoud van het onderwijs
Inrichting van het onderwijs
Inhoud van het onderwijs
- Welke inhouden moeten op school aan bod komen?
- Wie bepaalt dat?
Onderwijs: theorie en onderzoek
Deel 1: onderwijswetenschappen als vakgebied
Onderwijswetenschappen: een toegepaste wetenschap die het onderwijs
bestudeert en daarmee probeert een bijdrage te leveren aan de verbetering van het
onderwijs.
- In dienst van de praktijk, met middelen van de wetenschap
- “Wetenschap voor het onderwijs”
- Is multidisciplinair: vanuit verschillende vakgebieden -> psychologie,
pedagogiek en sociologie
Psychologie: hoe werkt leren? - INDIVIDUEEL
- Waar in het brein worden Engelse woorden die ik leer opgeslagen?
- Hoe werkt het ophalen van opgeslagen kennis?
- Leer je beter als je beweegt?
Pedagogiek: het leerproces in de klas/groep - INTERACTIES IN DE KLAS
- Hoe kan een leraar leerlingen motiveren voor hun schoolwerk?
- Hoe gaat een leraar het beste om met kinderen met gedragsproblemen in de
klas?
Sociologie: omgeving en maatschappij – NOG BREDER
- Hoe slecht is verzuiling eigenlijk voor de integratie in de samenleving?
- Hoe kan het onderwijs eraan bijdragen dat we beter met het klimaat omgaan?
Verschillende niveaus
Microniveau: de leerling en het leerproces
- Neuro/brein
- Cognitief
- Sociaal-emotioneel
- Relatie leraar-leerling
- Interacties in de klas
- Instructie
Mesoniveau: schoolorganisatie
- Lerarenteams
- Schoolplan
Macroniveau: beleid en bestel
- Onderwijsbeleid
- Onderwijsstelsel
- Maatschappelijke effecten van onderwijs
Wat voor soort onderzoek?
Waar: laboratorium of natuurlijke omgeving
Hoe: experiment/interventie, correlationeel, observatie, gedragsonderzoek
Instrument: observatieschema’s, vragenlijsten, interviews, tests/toetsen, hardop
denken, reactietijden/leestijden, oogbewegingen, fMRI/EEG
, Discussies over onderwijs
- Heel veel belanghebbenden
- Veel geloof, ideologieën: Anekdotisch ‘bewijs’
- IPO2A: wetenschappelijke grote schoonmaak: mythen, pseudo-theorieën,
belangrijke nuanceringen.
- Maar wetenschap kan zelfden scherprechter zijn
- Politici hakken knopen door, op basis van wetenschap en maatschappelijk
debat
Deel 2: het onderwijs
Denk even voor jezelf na: waarom hebben we eigenlijk onderwijs?
- Schrijf ten minste twee doelen op
- Wat is goed onderwijs?
Doelen van het onderwijs: beoogde opbrengsten van het onderwijs
- Doelen voor het individu: cognitief (kennis, vaardigheden, begrip, inzicht),
niet-cognitief (sociale vaardigheden, creativiteit, morele ontwikkeling).
- Maatschappelijke doelen: economische baten (technologie, welvaart),
sociale baten (kwaliteit van leven, democratische samenleving, gelijke
kansen)
De drieslag van Gert Biesta
1. Kwalificatie: verwerven van kennis, vaardigheden en houdingen die in staat
stellen te handelen. O.a. voor vervolgopleiding/beroep (allocatie)
2. Socialisatie: oriëntatie op culturen, praktijken en tradities, waaronder waarden
en normen. Waaronder burgerschap als leergebied.
3. Persoonsvorming/subjectificatie: groeien naar zelfstandigheid om
verantwoordelijk in de wereld te staan.
- Het is niet of-of, maar en-en!
Functies/kerntaken van het onderwijs
1. Allocatie (arbeidsmarkt)
2. Socialisatie (bevorderen sociale en maatschappelijke ontwikkeling)
3. Selectie en gelijke kansen
4. Kwalificatie (kennis en vaardigheden)
Toekomstperspectief
- Maatschappelijke opgaven van het onderwijs
- Focus op dingen die essentieel zijn voor zelfstandig functioneren in de
samenleving
Hoe krijgen functies en doelen vorm in het onderwijs?
Inhoud van het onderwijs
Inrichting van het onderwijs
Inhoud van het onderwijs
- Welke inhouden moeten op school aan bod komen?
- Wie bepaalt dat?
