H1: Fountain (1917)
De urinoir - kunst
• Marcel Duchamps (1887-1968) vindt de kunstwereld ingedut en wil een geintje
uithalen om de kunstwereld in opschudding te brengen.
• Hij besluit een urinoir te kopen; hij legt hem op zijn achterkant en draait hem om, hij
lijkt ondersteboven te liggen.
• Hij signeert de urinoir en geeft het de naam fountain.
• Het ding was nog maar een paar uur eerder een onopvallend, doodgewoon urinoir,
maar nu dankzij Duchamps handelingen een kunstwerk geworden
• Hij dacht een nieuw soort beeldhouwkunst te hebben uitgevonden,een vorm waarbij
een kunstenaar elk bestaan massaproduct zonder ethische verdiensten kon nemen
en het zijn functionele doel kon bevrijden
• Het nutteloos maken en in een zodanig context plaatsen dat het vanuit een andere
invalshoek werd gezien; readymade. Een beeldhouwwerk dat al gemaakt is
• Hij wilde het begrip ‘kunstwerk’ ter discussie stellen
• Het idee kwam op de eerste plaats daarna het medium
• Hij vond dat kunstenaars zichzelf veel te serieus namen
• Hij koos opzettelijk dit object omdat het een welsprekend voorwerp is, en een groot
deel van de welsprekendheid is seksueel, iets wat hij vaak in zijn werk geëxploreerd
heeft.
• Hij daagden de organisatie van de tentoonstelling uit om de idealen te
verwezenlijken die ze gezamenlijk hadden verkondigd, en wilde dat ze zich nieuwe
liberale, progressieve principes verzetten tegen de gevestigde kunstwereld en de
autoritaire stem van de tentoonstelling
• De tentoonstelling won ,het was te vulgair en fountain is nooit in het openbaar
vertoond. Het is waarschijnlijk door iemand uit de commissie kapot gemaakt
• Toen bleek dat het gefotografeerd was door een van de meest gerespecteerde
leden. Hiermee werd bevestigd dat het een legitiem kunstwerk was en door de
genomen foto bestond heet kunstwerk nog steeds
• Is meest invloedrijke kunstwerk geschapen in de 20ste eeuw
• Hij gaf een nieuwe definitie aan wat kunst is en kan zijn
Pseudoniem: R. Mutt
• Mutt is variant van mott, de winkel waar hij de urinoir kocht
• Verwees naar de strip ‘Mutt and Jeff’. Hieran kwam een personage A. Mutt voor, die
uitsluitend door hebzucht gedreven werd. Jeff, zijn goedgelovige hulpje was patiënt in
het gekkenhuis.
• Gezien het feit dat Duchhamp fountain als kritiek op inhalige speculerende
verzamelaars en pompeuze onwetende museumdirecteuren bedoelden, was dat een
plausibele interpretatie
• R is afkorting van Richard, een Franse volksterm voor rijke stinkerd
H2: het pre-impressionisme (1820-1870)
Claude Mornet (1840-1926) - Waterlelie
• Monet schilderde dit drieluik tegen het eind van zijn leven en had hiervoor jarenlang
zijn geliefde watertuin bij zijn huis in Giverny bestudeerd
• Was gefascineerd door steeds door de effecten van steeds veranderende licht op
water
• In Monet zijn late grande decoration wordt de toeschouwer laanguit tussen de irissen
en lelies vijver zonder randen of hoeken gegooid en je niks anders kan doen dan
jezelf overgeven aan het hypnotiserende effect
, • Als je een paar stappen achteruit zet komt er op wonderbaarlijke manier een beeld tot
stand
Impressionisme
• Is de enige -isme in de moderne kunst waarmee de meeste mensen zich redelijk
vertrouwd voelen
• We bekijken onze beelden uit d 19e eeuw met een schaamteloos romantisch gevoel
• Traditioneel voelende mensen vinden dat impressionisme binnen de moderne kunst
de laatste schilders zijn die echte kunst gemaakt hebben
• Maar eigenlijk klopt dat niet volgens tijdgenoten. Ze waren namelijk de radicaalste en
opstandigste schilders uit de hele kunstgeschiedenis
• Ze waren een stel kunst broeders en zusters die in de jaren 1860, 1870 een originele
dwingende manier ontwikkelde om in en rond Parijs te schilderen
• Ze schilderde geen onderwerpen die toen gebruikelijk waren (geloof, geschiedenis
etc.) Ze wilden de moderne wereld om hen heen vastleggen.
• Ze schaften de regels af door de muur tussen het atelier en de echte wereld weg te
halen
• Als de schilder de sensatie van het moment wilde vastleggen was dan was snelheid
essentieel
• De dikke korte kleurige komma-achtige klodders gaven hun schilderijen een
jeugdachtige energie
• Toen de impressionisten besloten hadden om hun onderwerpen op locatie te
schilderen, raakten ze geobsedeerd door de nauwkeurige weergave van lichteffecten
die ze zagen
• Ze waren ook op de goede plaats, in Parijs kon er gebroken worden met alles
Verschillende vormen
• Maar niet alleen het onderwerp van de schilderijen veranderde. Ook de schilderstijl
veranderde. De in die tijd meest voorkomende en meest geapprecieerde schilderstijl
was die van schilders zoals Leonardo da Vinci, Michelangelo en Rafaël, genaamd
de grande manière . In deze kunststijl draaide alles om precisie, tonale kleuren en
nauwkeurigheid met het penseel.
• Impressionisten werkten overduidelijk met een heel andere stijl, en daarbij werkten zij
niet in een atelier zoals de artiesten van de grande manière , maar en plein air ,
oftewel, in de buitenlucht, waar, in tegenstelling tot een atelier, dingen zoals
bijvoorbeeld hoe het licht valt binnen seconden verandert.
Het begin /process
• In het begin werden de impressionisten vooral belachelijk gemaakt en uitgelachen,
omdat ze werden gezien als beginners met een karikaturale kunststijl die geen ‘echte
schilderijen’ maakten. De impressionisten hadden het geluk dat ze in een tijd leefden
toen Frankrijk nogal in een breuk lag met tradities, door nieuwe vormen van denken
die mainstream werden, de opkomst van de fotografie en hevige politieke
veranderingen. Ook veranderde de technologie.
• Zo werd er een manier bedacht om olieverf in tubes te doen, en op deze manier
konden impressionisten dus op locatie gaan schilderen.
Geïnspireerd door impressionisme
• Terug naar zijn schilderij Het vlot van de Medusa . De man die je hier op zijn buik
ziet liggen , is waarschijnlijk gebaseerd op de kunstschilder Eugène Delacroix , een
schilder die veel heeft betekend voor impressionisten. Eén van zijn bekendste
schilderijen is La Liberté guidant le peuple dat in het Louvre hangt, een schilderij
met als thema de Julirevolutie in 1830. Op dit schilderij is trouwens ook het
Vrijheidsbeeld gebaseerd.
De urinoir - kunst
• Marcel Duchamps (1887-1968) vindt de kunstwereld ingedut en wil een geintje
uithalen om de kunstwereld in opschudding te brengen.
• Hij besluit een urinoir te kopen; hij legt hem op zijn achterkant en draait hem om, hij
lijkt ondersteboven te liggen.
• Hij signeert de urinoir en geeft het de naam fountain.
• Het ding was nog maar een paar uur eerder een onopvallend, doodgewoon urinoir,
maar nu dankzij Duchamps handelingen een kunstwerk geworden
• Hij dacht een nieuw soort beeldhouwkunst te hebben uitgevonden,een vorm waarbij
een kunstenaar elk bestaan massaproduct zonder ethische verdiensten kon nemen
en het zijn functionele doel kon bevrijden
• Het nutteloos maken en in een zodanig context plaatsen dat het vanuit een andere
invalshoek werd gezien; readymade. Een beeldhouwwerk dat al gemaakt is
• Hij wilde het begrip ‘kunstwerk’ ter discussie stellen
• Het idee kwam op de eerste plaats daarna het medium
• Hij vond dat kunstenaars zichzelf veel te serieus namen
• Hij koos opzettelijk dit object omdat het een welsprekend voorwerp is, en een groot
deel van de welsprekendheid is seksueel, iets wat hij vaak in zijn werk geëxploreerd
heeft.
• Hij daagden de organisatie van de tentoonstelling uit om de idealen te
verwezenlijken die ze gezamenlijk hadden verkondigd, en wilde dat ze zich nieuwe
liberale, progressieve principes verzetten tegen de gevestigde kunstwereld en de
autoritaire stem van de tentoonstelling
• De tentoonstelling won ,het was te vulgair en fountain is nooit in het openbaar
vertoond. Het is waarschijnlijk door iemand uit de commissie kapot gemaakt
• Toen bleek dat het gefotografeerd was door een van de meest gerespecteerde
leden. Hiermee werd bevestigd dat het een legitiem kunstwerk was en door de
genomen foto bestond heet kunstwerk nog steeds
• Is meest invloedrijke kunstwerk geschapen in de 20ste eeuw
• Hij gaf een nieuwe definitie aan wat kunst is en kan zijn
Pseudoniem: R. Mutt
• Mutt is variant van mott, de winkel waar hij de urinoir kocht
• Verwees naar de strip ‘Mutt and Jeff’. Hieran kwam een personage A. Mutt voor, die
uitsluitend door hebzucht gedreven werd. Jeff, zijn goedgelovige hulpje was patiënt in
het gekkenhuis.
• Gezien het feit dat Duchhamp fountain als kritiek op inhalige speculerende
verzamelaars en pompeuze onwetende museumdirecteuren bedoelden, was dat een
plausibele interpretatie
• R is afkorting van Richard, een Franse volksterm voor rijke stinkerd
H2: het pre-impressionisme (1820-1870)
Claude Mornet (1840-1926) - Waterlelie
• Monet schilderde dit drieluik tegen het eind van zijn leven en had hiervoor jarenlang
zijn geliefde watertuin bij zijn huis in Giverny bestudeerd
• Was gefascineerd door steeds door de effecten van steeds veranderende licht op
water
• In Monet zijn late grande decoration wordt de toeschouwer laanguit tussen de irissen
en lelies vijver zonder randen of hoeken gegooid en je niks anders kan doen dan
jezelf overgeven aan het hypnotiserende effect
, • Als je een paar stappen achteruit zet komt er op wonderbaarlijke manier een beeld tot
stand
Impressionisme
• Is de enige -isme in de moderne kunst waarmee de meeste mensen zich redelijk
vertrouwd voelen
• We bekijken onze beelden uit d 19e eeuw met een schaamteloos romantisch gevoel
• Traditioneel voelende mensen vinden dat impressionisme binnen de moderne kunst
de laatste schilders zijn die echte kunst gemaakt hebben
• Maar eigenlijk klopt dat niet volgens tijdgenoten. Ze waren namelijk de radicaalste en
opstandigste schilders uit de hele kunstgeschiedenis
• Ze waren een stel kunst broeders en zusters die in de jaren 1860, 1870 een originele
dwingende manier ontwikkelde om in en rond Parijs te schilderen
• Ze schilderde geen onderwerpen die toen gebruikelijk waren (geloof, geschiedenis
etc.) Ze wilden de moderne wereld om hen heen vastleggen.
• Ze schaften de regels af door de muur tussen het atelier en de echte wereld weg te
halen
• Als de schilder de sensatie van het moment wilde vastleggen was dan was snelheid
essentieel
• De dikke korte kleurige komma-achtige klodders gaven hun schilderijen een
jeugdachtige energie
• Toen de impressionisten besloten hadden om hun onderwerpen op locatie te
schilderen, raakten ze geobsedeerd door de nauwkeurige weergave van lichteffecten
die ze zagen
• Ze waren ook op de goede plaats, in Parijs kon er gebroken worden met alles
Verschillende vormen
• Maar niet alleen het onderwerp van de schilderijen veranderde. Ook de schilderstijl
veranderde. De in die tijd meest voorkomende en meest geapprecieerde schilderstijl
was die van schilders zoals Leonardo da Vinci, Michelangelo en Rafaël, genaamd
de grande manière . In deze kunststijl draaide alles om precisie, tonale kleuren en
nauwkeurigheid met het penseel.
• Impressionisten werkten overduidelijk met een heel andere stijl, en daarbij werkten zij
niet in een atelier zoals de artiesten van de grande manière , maar en plein air ,
oftewel, in de buitenlucht, waar, in tegenstelling tot een atelier, dingen zoals
bijvoorbeeld hoe het licht valt binnen seconden verandert.
Het begin /process
• In het begin werden de impressionisten vooral belachelijk gemaakt en uitgelachen,
omdat ze werden gezien als beginners met een karikaturale kunststijl die geen ‘echte
schilderijen’ maakten. De impressionisten hadden het geluk dat ze in een tijd leefden
toen Frankrijk nogal in een breuk lag met tradities, door nieuwe vormen van denken
die mainstream werden, de opkomst van de fotografie en hevige politieke
veranderingen. Ook veranderde de technologie.
• Zo werd er een manier bedacht om olieverf in tubes te doen, en op deze manier
konden impressionisten dus op locatie gaan schilderen.
Geïnspireerd door impressionisme
• Terug naar zijn schilderij Het vlot van de Medusa . De man die je hier op zijn buik
ziet liggen , is waarschijnlijk gebaseerd op de kunstschilder Eugène Delacroix , een
schilder die veel heeft betekend voor impressionisten. Eén van zijn bekendste
schilderijen is La Liberté guidant le peuple dat in het Louvre hangt, een schilderij
met als thema de Julirevolutie in 1830. Op dit schilderij is trouwens ook het
Vrijheidsbeeld gebaseerd.
