Pedagogiek hoorcollege 2
Pedagogische stromingen en de gehechtheidstheorie
Deel 1 Belangrijke theorieën
19e eeuw: verbetering volksgezondheid – hygiënisten, medische kennis
- Handen wassen voor opereren; operatie hogere kans op slagen
- Baby’s gezond houden in die tijd: in leven houden.
- Zuigelingensterfte per 100 levendgeborenen in Nederland:
Toename interesse ontwikkeling kinderen
Voor 1900: opvoeding stuurt gedrag kind bij
Na 1900: opvoeding van invloed op mentale gezondheid
Moeder verantwoordelijk voor uitkomst
1880: Child Study Movement
G. Stanley Hall (1846-1924)
- Amerikaans psycholoog
- Geïnteresseerd in kinderen, adolescenten en onderwijs
Vragenlijst voor ouders en leraren
Congressen voor moeders
Einde 19e eeuw: Psychoanalyse – Freud
Driftenleer
- Mens streeft primair naar bevrediging van lusten, zoals eten en voortplanten
Verdringing van emotionele ervaringen naar onderbewuste
- Energie zoekt uitweg
Retrospectief: gebaseerd op herinneringen eigen kinderjaren, en verhalen van
patiënten
Taak ouders: kind helpen om impulsen te beheersen (: in goede banen leiden)
“Mental Hygiene Movement” (begin 20ste eeuw)
- Kwam voort uit kennis hygiënisten
- Algemene interesse voor mentale gezondheid
- Medische klacht misschien andere oorzaak
- “Mental Hygiene” begint bij vroege jeugd
- Liever voorkomen dan genezen: aandacht voor ontwikkeling kinderen
Jaren ’30: Behaviorisme “De mens is maakbaar” (nurture)
- John Watson
Behaviorisme: Watson
- Versterken van ketens: stimulus – respons
- Leren door associate (little Albert)
- Grote (!) taak ouders: gedrag aanleren of modificeren, train het kind!
, - Behaviorisme komt voort uit conditioneren: Klassieke conditionering
(Pavlov) & Operante conditionering (Skinner)
- Klassieke conditionering: Little Albert
- Behaviorisme is nu!
Ethologie (jaren ’50)
- Lorenz, Tinbergen
- Observatie in de natuurlijke omgeving
- Aangeboren gedragspatronen, zoals imprinting (eerste levende ding dat net
geboren dieren zien, is hun moeder)
- Taak ouders: in kritische/sensitieve periode het kind iets aanleren
Sociale leertheorie – Bandura
De mens is een cognitief wezen en wordt beïnvloed door denkprocessen en
verwachtingen
Nadruk op leerprocessen in gedrag
- Observatie (observational learning)
- Imitatie
Taak ouders: een goed model zijn voor het kind
Gehechtheidstheorie (jaren ’60-’70) / Security Theory
Bowlby en Ainsworth
Gehechtheid: intieme band of relatie
Gehechtheidsgedrag: nabijheid (proximity) zoeken/houden
Gehechtheidsgedrag: aangeboren neiging
Veronderstelling: om te overleven
Gehechtheidstheorie
Vroege sociaal-emotionele ontwikkeling belangrijk voor later zelfbeeld, relaties en
vriendschappen
Taak ouders: zorgen voor een veilige gehechtheidsrelatie door sensitief te
reageren
Deel 2 Ontstaan van de Gehechtheidstheorie
Hoe ontstaat zo’n belangrijke theorie?
1. Blatz
2. Ainsworth
3. Bowlby
1) William Emet Blatz (18955-1964)
1924: PhD in psychologie
University og Chicago
1924: Child Study Project
University of Toronto
Pedagogische stromingen en de gehechtheidstheorie
Deel 1 Belangrijke theorieën
19e eeuw: verbetering volksgezondheid – hygiënisten, medische kennis
- Handen wassen voor opereren; operatie hogere kans op slagen
- Baby’s gezond houden in die tijd: in leven houden.
- Zuigelingensterfte per 100 levendgeborenen in Nederland:
Toename interesse ontwikkeling kinderen
Voor 1900: opvoeding stuurt gedrag kind bij
Na 1900: opvoeding van invloed op mentale gezondheid
Moeder verantwoordelijk voor uitkomst
1880: Child Study Movement
G. Stanley Hall (1846-1924)
- Amerikaans psycholoog
- Geïnteresseerd in kinderen, adolescenten en onderwijs
Vragenlijst voor ouders en leraren
Congressen voor moeders
Einde 19e eeuw: Psychoanalyse – Freud
Driftenleer
- Mens streeft primair naar bevrediging van lusten, zoals eten en voortplanten
Verdringing van emotionele ervaringen naar onderbewuste
- Energie zoekt uitweg
Retrospectief: gebaseerd op herinneringen eigen kinderjaren, en verhalen van
patiënten
Taak ouders: kind helpen om impulsen te beheersen (: in goede banen leiden)
“Mental Hygiene Movement” (begin 20ste eeuw)
- Kwam voort uit kennis hygiënisten
- Algemene interesse voor mentale gezondheid
- Medische klacht misschien andere oorzaak
- “Mental Hygiene” begint bij vroege jeugd
- Liever voorkomen dan genezen: aandacht voor ontwikkeling kinderen
Jaren ’30: Behaviorisme “De mens is maakbaar” (nurture)
- John Watson
Behaviorisme: Watson
- Versterken van ketens: stimulus – respons
- Leren door associate (little Albert)
- Grote (!) taak ouders: gedrag aanleren of modificeren, train het kind!
, - Behaviorisme komt voort uit conditioneren: Klassieke conditionering
(Pavlov) & Operante conditionering (Skinner)
- Klassieke conditionering: Little Albert
- Behaviorisme is nu!
Ethologie (jaren ’50)
- Lorenz, Tinbergen
- Observatie in de natuurlijke omgeving
- Aangeboren gedragspatronen, zoals imprinting (eerste levende ding dat net
geboren dieren zien, is hun moeder)
- Taak ouders: in kritische/sensitieve periode het kind iets aanleren
Sociale leertheorie – Bandura
De mens is een cognitief wezen en wordt beïnvloed door denkprocessen en
verwachtingen
Nadruk op leerprocessen in gedrag
- Observatie (observational learning)
- Imitatie
Taak ouders: een goed model zijn voor het kind
Gehechtheidstheorie (jaren ’60-’70) / Security Theory
Bowlby en Ainsworth
Gehechtheid: intieme band of relatie
Gehechtheidsgedrag: nabijheid (proximity) zoeken/houden
Gehechtheidsgedrag: aangeboren neiging
Veronderstelling: om te overleven
Gehechtheidstheorie
Vroege sociaal-emotionele ontwikkeling belangrijk voor later zelfbeeld, relaties en
vriendschappen
Taak ouders: zorgen voor een veilige gehechtheidsrelatie door sensitief te
reageren
Deel 2 Ontstaan van de Gehechtheidstheorie
Hoe ontstaat zo’n belangrijke theorie?
1. Blatz
2. Ainsworth
3. Bowlby
1) William Emet Blatz (18955-1964)
1924: PhD in psychologie
University og Chicago
1924: Child Study Project
University of Toronto
