Hoofdstuk 3 Duitsland 1871-1945
Paragraaf 1
De Duitse eenwording
De Pruisische Rijkskanselier Bismarck wist Duitse staten en staatjes bijeen te brengen in het Duitse
keizerrijk door de vele Duitse staten te laten samenwerken tijden de Frans-Duitse oorlog (1870-
1871). Na de overwinning van de Duitsers werd het Duitse keizerrijk uitgeroepen in Frankrijk, in de
spiegelzaal van het paleis van Versailles.
Gelaagdheid van de bevolking
- Adel, officieren en hoge ambtenaren (beheersten te openbare mening)
- Grote fabrikanten en bankiers
- Werknemers in de dienstensector, lagere ambtenaren, kleine ondernemers, chefs van afdelingen
van grote ondernemingen
- Boeren, arbeiders in de landbouw en industrie en lagere ambtenaren.
Alliantiepolitiek
Bismarck sluit allianties met de landen om hem heen om zowel de positie van Duitsland in de wereld
te versterken en om vrede met de sterke mogendheden om Duitsland heen te bewaren.
In de Conferentie van Berlijn kwamen belangrijke staten bijeen om afspraken te maken over de
kolonisatie van Afrika. Dit is een goed voorbeeld van de alliantiepolitiek, want alles draait om het te
vriend houden van de andere mogendheden.
Weltpolitik
Keizer Wilhelm II wil zich meer gaan richten op het overzees imperialisme (het verkrijgen van
koloniën). Om te kunnen winnen van de andere koloniale grootmacht Engeland komt de keizer in
1898 met de Vlootwet. Er werd een oorlogsvloot gebouwd om zo de grootste macht in het overzees
imperialisme te krijgen. Vloot was niet sterk genoeg en Duitsland gaat zich richten op Europa.
Bondgenootschappen in Europa
De weltpolitik bracht bedreigingen met zich mee, want Duitsland werd ook economisch en
militaristisch sterker. De vraag om bondgenootschappen werd hierdoor groter dan ooit. Men zocht
steun bij elkaar.
, Paragraaf 2
Oorzaken Eerste Wereldoorlog
Dieper liggende oorzaken Belangrijkste landen die Directe oorzaak
tegenover elkaar stonden
Toenemend militarisme Oostenrijk-Hongarije, De moordaanslag op Frans-
vergrootte de kans op oorlog, Duitsland en Turkije stonden Ferdinand, de troonopvolger
doordat oorlog als een tegenover Rusland, Frankrijk, van Oostenrijk-Hongarije, en
bruikbaar middel werd gezien Engeland en (later) Italië en de zijn vrouw, gepleegd door een
om de belangen van het VS. groepje Bosnisch-Servische
vaderland te dienen. nationalisten in Sarajewo
(Bosnië) in juni 1914. Want die
aanslag leidde tot een
kettingreactie van mobilisaties
en oorlogsverklaringen.
Modern Imperialisme leidde Dieperliggende oorzaken bij
tot een koloniale wedloop die de directe oorzaak
spanningen tussen Engeland,
Frankrijk en Duitsland tot
gevolg had.
Een bewapeningswedloop was Het nationalisme:
het gevolg van nationalisme, De aanslag in Sarajewo werd
imperialisme en militarisme, gepleegd door Bosnisch-
omdat men sterker wilde zijn Servische nationalisten.
dan de anderen.
Bondgenootschappen De bondgenootschappen:
vergrootten de kans op oorlog, Wenen rekende op Duitse
omdat regeringen zich steun en Servië op Russische
onvoorzichtiger gingen steun.
gedragen.
Nationalisme van de Slaven op
de Balkan en nationalisme van
Duitsland, Frankrijk en
Engeland leidde tot
spanningen.
Van moordaanslag tot wereldoorlog
1. Moord op Frans Ferdinand (gepleegd door Servische nationalisten)
2. Oostenrijk-Hongarije besluit Servië aan te pakken
3. Oostenrijk-Hongarije zoekt uit angst voor Rusland contact met Wilhelm II (Duitsland)
4. Duitsland geeft Oostenrijk-Hongarije ‘Blanco Cheque’ (onvoorwaardelijke steun)
5. 28 juli 1914: Oostenrijk-Hongarije verklaart Servië de oorlog
6. 30 juli 1914: Rusland mobiliseert om Servië te steunen
7. Frankrijk geeft Rusland ‘Blanco Cheque’ (onvoorwaardelijke steun)
Zo raakte de hele wereld erbij betrokken.
Paragraaf 1
De Duitse eenwording
De Pruisische Rijkskanselier Bismarck wist Duitse staten en staatjes bijeen te brengen in het Duitse
keizerrijk door de vele Duitse staten te laten samenwerken tijden de Frans-Duitse oorlog (1870-
1871). Na de overwinning van de Duitsers werd het Duitse keizerrijk uitgeroepen in Frankrijk, in de
spiegelzaal van het paleis van Versailles.
Gelaagdheid van de bevolking
- Adel, officieren en hoge ambtenaren (beheersten te openbare mening)
- Grote fabrikanten en bankiers
- Werknemers in de dienstensector, lagere ambtenaren, kleine ondernemers, chefs van afdelingen
van grote ondernemingen
- Boeren, arbeiders in de landbouw en industrie en lagere ambtenaren.
Alliantiepolitiek
Bismarck sluit allianties met de landen om hem heen om zowel de positie van Duitsland in de wereld
te versterken en om vrede met de sterke mogendheden om Duitsland heen te bewaren.
In de Conferentie van Berlijn kwamen belangrijke staten bijeen om afspraken te maken over de
kolonisatie van Afrika. Dit is een goed voorbeeld van de alliantiepolitiek, want alles draait om het te
vriend houden van de andere mogendheden.
Weltpolitik
Keizer Wilhelm II wil zich meer gaan richten op het overzees imperialisme (het verkrijgen van
koloniën). Om te kunnen winnen van de andere koloniale grootmacht Engeland komt de keizer in
1898 met de Vlootwet. Er werd een oorlogsvloot gebouwd om zo de grootste macht in het overzees
imperialisme te krijgen. Vloot was niet sterk genoeg en Duitsland gaat zich richten op Europa.
Bondgenootschappen in Europa
De weltpolitik bracht bedreigingen met zich mee, want Duitsland werd ook economisch en
militaristisch sterker. De vraag om bondgenootschappen werd hierdoor groter dan ooit. Men zocht
steun bij elkaar.
, Paragraaf 2
Oorzaken Eerste Wereldoorlog
Dieper liggende oorzaken Belangrijkste landen die Directe oorzaak
tegenover elkaar stonden
Toenemend militarisme Oostenrijk-Hongarije, De moordaanslag op Frans-
vergrootte de kans op oorlog, Duitsland en Turkije stonden Ferdinand, de troonopvolger
doordat oorlog als een tegenover Rusland, Frankrijk, van Oostenrijk-Hongarije, en
bruikbaar middel werd gezien Engeland en (later) Italië en de zijn vrouw, gepleegd door een
om de belangen van het VS. groepje Bosnisch-Servische
vaderland te dienen. nationalisten in Sarajewo
(Bosnië) in juni 1914. Want die
aanslag leidde tot een
kettingreactie van mobilisaties
en oorlogsverklaringen.
Modern Imperialisme leidde Dieperliggende oorzaken bij
tot een koloniale wedloop die de directe oorzaak
spanningen tussen Engeland,
Frankrijk en Duitsland tot
gevolg had.
Een bewapeningswedloop was Het nationalisme:
het gevolg van nationalisme, De aanslag in Sarajewo werd
imperialisme en militarisme, gepleegd door Bosnisch-
omdat men sterker wilde zijn Servische nationalisten.
dan de anderen.
Bondgenootschappen De bondgenootschappen:
vergrootten de kans op oorlog, Wenen rekende op Duitse
omdat regeringen zich steun en Servië op Russische
onvoorzichtiger gingen steun.
gedragen.
Nationalisme van de Slaven op
de Balkan en nationalisme van
Duitsland, Frankrijk en
Engeland leidde tot
spanningen.
Van moordaanslag tot wereldoorlog
1. Moord op Frans Ferdinand (gepleegd door Servische nationalisten)
2. Oostenrijk-Hongarije besluit Servië aan te pakken
3. Oostenrijk-Hongarije zoekt uit angst voor Rusland contact met Wilhelm II (Duitsland)
4. Duitsland geeft Oostenrijk-Hongarije ‘Blanco Cheque’ (onvoorwaardelijke steun)
5. 28 juli 1914: Oostenrijk-Hongarije verklaart Servië de oorlog
6. 30 juli 1914: Rusland mobiliseert om Servië te steunen
7. Frankrijk geeft Rusland ‘Blanco Cheque’ (onvoorwaardelijke steun)
Zo raakte de hele wereld erbij betrokken.