Laboratorium onderzoek:
1.1doel van laboratorium onderzoek
bevestigen van diagnose of aanwezigheid onopgemerkte ziekte signaleren:
- urineonderzoek: aanwezigheid bestanddelen vaststelling, concentratie
vermogen van de nieren door soortelijke massa en microscopisch
onderzoek
- bloedonderzoek: is er bloedarmoede, aanwijzingen voor infecties, keratine
voor bepalen nierfunctie en glucoseconcentratie voor suikerziekte. Bij
verdenking ondervoeding kan eiwitbepaling worden onderzocht.
- feces onderzoek: stoornissen in de spijsvertering vaststellen of
worminfectie.
- onderzoek van huid/haren: microscopisch onderzoek om MO’s op te sporen
- onderzoek van melkmonster: bepalen kiemgetal, veroorzaker mastitis
opsporen andere bacteriologische bepalingen om de kwaliteit van melk te
bepalen.
1.2Hygiëne en veiligheid in het laboratorium
Hygiëne:
- niet roken en eten
- Witte jas dragen
- Was geregeld je handen met desinfecterende zeep
- Tafels afnemen met desinfecterend middel
- Onderzoeksmateriaal vernietigen
Veiligheid:
- Twee uitgangen
- Brandblusser (nooit in brandende massa spuiten
- Nooit dingen terug gieten
- Hoofdkranen gas/elektra buiten laboratorium
- Douche
- Etiketten
- Haar in staart
- Chemische resten apart afvoeren
Bij verlaten: handenwassen gaskraandicht opruimen en elektrische
apparaten uit.
1.3glaswerk en andere benodigdheden
- mortier met stamper: om stoffen te verfijnen of homogeen mengsel te
maken.
- Horlogeglazen: om stoffen af te wegen
- Spatels: stoffen uit potten halen
- Sedimentbuisje: voor in de centrifuge
- Maatcilinder: hoeveelheid vloeistof afmeten
- Pasteurse pipetten: in de vlam uitgetrokken stukken glasbuizen om kleine
hoeveelheden vloeistof over te brengen druppelend
- Filtreerpapier: om troebele vloeistof helder te maken
1.4reinigen van glaswerk
- afspoelen
- water + zeep
- plastic afwasbak
- schoonragen
- naspoelen met gedestilleerd water
- droog rek
,bij kleurstoffen met zoutzure alcohol reinigen. Als iets zeer breekbaar is
afzonderlijk reinigen (pipetten(spoelen), telramen (water en watje alcohol),
waterstraalluchtpomp (aceton)
1.5veelvoorkomende laboratorium handelingen
Filteren: vouwen en in trechter plaatsen. Scheiding tussen vast en vloeibaar.
Kleurstoffen gaan er doorheen.
Centrifugeren: zorg voor evenwicht. Urineonderzoek: sediment. Bloedonderzoek:
HT, serum/plasma. Scheiden door verschil massa door cirkelvormige beweging.
Vaste deeltjes komen onderop.
Verwarmen: gasbrander, verwarmen vloeistof of steriel maken van oppervlakten
(glaswerk ent-öse)
Pipetteren: instellen juiste volume, uitproberen in verticale stand houden.
1.6microscoop
- Statief met voet:
- Tubus:
- Revolver: bevestigd aan de tubus en draaibaar
- Tafel: verstelbaar
- Kruistafel: om onderzoek voorwerp op te plaatsen
- Grofregelaar: om de kruistafel op en neer te bewegen
- Fijnregelaar: om het beeld scherp te stellen
- Objectieven: hangen aan de revolver. Verschillende vergrotingen.
- Oculair: ooglens, ligt boven de tubus en maakt een vergroting van 10x
- Condensor: samenstel van lenzen dient om het voorwerp van onderaf te
belichten
- Diafragma: onder de condensor dient om de openingshoek van licht te
meten.
2.1 Verzamelen van urine
- Opvangen van urine
o Spontaan opvangen
o Manueel leegduwen van blaas
, o Katheterisatie als de urine steriel moet worden opgevangen (poezen
lastig)
o Cystocentesis: gaatje in de blaas via huid en urine er uit zuigen
- Bewaren van urine monsters
o Voorkeur ochtendurine
o 0-4 graden bewaren
o Onderzoek binnen 12 uur anders invriezen (niet meer voor sediment
te gebruiken)
- Verpakken en verzenden urinemonsters
o Afplakken met tape
o Lekvrije potjes
o Niet vlak voor het weekend
o Inzendformulier volledig invullen
2.2 fysisch urineonderzoeken
- Hoeveelheid
- Kleur: normaal licht/donkergeel. Ochtendurine is donkerder. Bij afwijkende
kleur is er niet meteen sprake van ziekte.
Bij hematurie is de urine roodachtig, zitten er bloedlichaampjes in het urine
sediment.
Hemolyse: wel roodachtige kleur geen bloedlichaampjes in sediment. Deze
zijn dan kapot gegaan.
Hemoglobinurie: de inhoud van de rode bloedlichaampjes zit dan in de
urine.
- Helderheid: Bij troebelheid is er niet meteen sprake van ziekte.
o Erytrocyten: rode vlokjes in de urine kan wijze op bloeding in
urinewegen
o Leukocyten: dikke witte troebeling of witte neerslag
o Epitheelellen: lichte troebeling na staan grijswitte neerslag
o Bacteriën: troebeling door bacterie groei
o Neerslag/uitgekristalliseerde zouten: in zure urine amorfe uraten, in
alkalische urine amorfe fosfaten. Uraten lossen op in alkalisch milieu
en fosfaten lossen op in zuur milieu.
- Geur: sterke ammoniak geur urine weg infecties.
Rotte eieren ernstige urineweginfecties
Aceton ernstige vorm diabetes mellitus
- Soortelijk gewicht (dichtheid): hoeveel gram van 1 ml de vloeistof weegt.
Altijd meer dan 1,000 want er zitten altijd andere stoffen bij urine. Vertelt
iets over concentratie vermogen nieren, hoge dichtheid goede nierfunctie.
Meten met refractormeter of teststrookjes.
Schuimvorming: Billrubinuri: Bij geel/bruine kleur een schuim bij schudden
bevat de urine veel galkleurstoffen.
Paard 3-6 liter
Koe 6-12 liter
Schaap/geit 0,5-1 liter
Varken 2-4 liter
Hond 0,5-2 liter
Kat tot 0,1 liter
Mens 1-1,2 liter
2.3 chemisch urineonderzoek
1.1doel van laboratorium onderzoek
bevestigen van diagnose of aanwezigheid onopgemerkte ziekte signaleren:
- urineonderzoek: aanwezigheid bestanddelen vaststelling, concentratie
vermogen van de nieren door soortelijke massa en microscopisch
onderzoek
- bloedonderzoek: is er bloedarmoede, aanwijzingen voor infecties, keratine
voor bepalen nierfunctie en glucoseconcentratie voor suikerziekte. Bij
verdenking ondervoeding kan eiwitbepaling worden onderzocht.
- feces onderzoek: stoornissen in de spijsvertering vaststellen of
worminfectie.
- onderzoek van huid/haren: microscopisch onderzoek om MO’s op te sporen
- onderzoek van melkmonster: bepalen kiemgetal, veroorzaker mastitis
opsporen andere bacteriologische bepalingen om de kwaliteit van melk te
bepalen.
1.2Hygiëne en veiligheid in het laboratorium
Hygiëne:
- niet roken en eten
- Witte jas dragen
- Was geregeld je handen met desinfecterende zeep
- Tafels afnemen met desinfecterend middel
- Onderzoeksmateriaal vernietigen
Veiligheid:
- Twee uitgangen
- Brandblusser (nooit in brandende massa spuiten
- Nooit dingen terug gieten
- Hoofdkranen gas/elektra buiten laboratorium
- Douche
- Etiketten
- Haar in staart
- Chemische resten apart afvoeren
Bij verlaten: handenwassen gaskraandicht opruimen en elektrische
apparaten uit.
1.3glaswerk en andere benodigdheden
- mortier met stamper: om stoffen te verfijnen of homogeen mengsel te
maken.
- Horlogeglazen: om stoffen af te wegen
- Spatels: stoffen uit potten halen
- Sedimentbuisje: voor in de centrifuge
- Maatcilinder: hoeveelheid vloeistof afmeten
- Pasteurse pipetten: in de vlam uitgetrokken stukken glasbuizen om kleine
hoeveelheden vloeistof over te brengen druppelend
- Filtreerpapier: om troebele vloeistof helder te maken
1.4reinigen van glaswerk
- afspoelen
- water + zeep
- plastic afwasbak
- schoonragen
- naspoelen met gedestilleerd water
- droog rek
,bij kleurstoffen met zoutzure alcohol reinigen. Als iets zeer breekbaar is
afzonderlijk reinigen (pipetten(spoelen), telramen (water en watje alcohol),
waterstraalluchtpomp (aceton)
1.5veelvoorkomende laboratorium handelingen
Filteren: vouwen en in trechter plaatsen. Scheiding tussen vast en vloeibaar.
Kleurstoffen gaan er doorheen.
Centrifugeren: zorg voor evenwicht. Urineonderzoek: sediment. Bloedonderzoek:
HT, serum/plasma. Scheiden door verschil massa door cirkelvormige beweging.
Vaste deeltjes komen onderop.
Verwarmen: gasbrander, verwarmen vloeistof of steriel maken van oppervlakten
(glaswerk ent-öse)
Pipetteren: instellen juiste volume, uitproberen in verticale stand houden.
1.6microscoop
- Statief met voet:
- Tubus:
- Revolver: bevestigd aan de tubus en draaibaar
- Tafel: verstelbaar
- Kruistafel: om onderzoek voorwerp op te plaatsen
- Grofregelaar: om de kruistafel op en neer te bewegen
- Fijnregelaar: om het beeld scherp te stellen
- Objectieven: hangen aan de revolver. Verschillende vergrotingen.
- Oculair: ooglens, ligt boven de tubus en maakt een vergroting van 10x
- Condensor: samenstel van lenzen dient om het voorwerp van onderaf te
belichten
- Diafragma: onder de condensor dient om de openingshoek van licht te
meten.
2.1 Verzamelen van urine
- Opvangen van urine
o Spontaan opvangen
o Manueel leegduwen van blaas
, o Katheterisatie als de urine steriel moet worden opgevangen (poezen
lastig)
o Cystocentesis: gaatje in de blaas via huid en urine er uit zuigen
- Bewaren van urine monsters
o Voorkeur ochtendurine
o 0-4 graden bewaren
o Onderzoek binnen 12 uur anders invriezen (niet meer voor sediment
te gebruiken)
- Verpakken en verzenden urinemonsters
o Afplakken met tape
o Lekvrije potjes
o Niet vlak voor het weekend
o Inzendformulier volledig invullen
2.2 fysisch urineonderzoeken
- Hoeveelheid
- Kleur: normaal licht/donkergeel. Ochtendurine is donkerder. Bij afwijkende
kleur is er niet meteen sprake van ziekte.
Bij hematurie is de urine roodachtig, zitten er bloedlichaampjes in het urine
sediment.
Hemolyse: wel roodachtige kleur geen bloedlichaampjes in sediment. Deze
zijn dan kapot gegaan.
Hemoglobinurie: de inhoud van de rode bloedlichaampjes zit dan in de
urine.
- Helderheid: Bij troebelheid is er niet meteen sprake van ziekte.
o Erytrocyten: rode vlokjes in de urine kan wijze op bloeding in
urinewegen
o Leukocyten: dikke witte troebeling of witte neerslag
o Epitheelellen: lichte troebeling na staan grijswitte neerslag
o Bacteriën: troebeling door bacterie groei
o Neerslag/uitgekristalliseerde zouten: in zure urine amorfe uraten, in
alkalische urine amorfe fosfaten. Uraten lossen op in alkalisch milieu
en fosfaten lossen op in zuur milieu.
- Geur: sterke ammoniak geur urine weg infecties.
Rotte eieren ernstige urineweginfecties
Aceton ernstige vorm diabetes mellitus
- Soortelijk gewicht (dichtheid): hoeveel gram van 1 ml de vloeistof weegt.
Altijd meer dan 1,000 want er zitten altijd andere stoffen bij urine. Vertelt
iets over concentratie vermogen nieren, hoge dichtheid goede nierfunctie.
Meten met refractormeter of teststrookjes.
Schuimvorming: Billrubinuri: Bij geel/bruine kleur een schuim bij schudden
bevat de urine veel galkleurstoffen.
Paard 3-6 liter
Koe 6-12 liter
Schaap/geit 0,5-1 liter
Varken 2-4 liter
Hond 0,5-2 liter
Kat tot 0,1 liter
Mens 1-1,2 liter
2.3 chemisch urineonderzoek
