Naam:
Anouck Mud
Studentnummer:
500773911
Groep:
4K2
AFSTUDEERPROJECT: CASE Naam examinator:
M. van Iersel
Naam tweede examinator:
B. Sol
STUDY
Naam studieonderdeel:
Afstuderen: case study
Studiegidsnummer:
Een case study over het effect van de elektronische medicatiebox in combinatie met counseling bij
4520AFCSPA
een niet-medicatietrouwe transplantatiepatiënt naMaximaal
meerdereaantal
transplantaties.
woorden:
3250
Totaal aantal woorden:
3247
Datum van inleveren:
4 januari 2021: conceptversie
15 februari 2021: definitieve versie
10 mei 2021: herkansing
0
,Inhoud
Inleiding..................................................................................................................................................2
Gevalsbeschrijving..................................................................................................................................3
Voorgeschiedenis...............................................................................................................................3
Prevalentie en incidentie....................................................................................................................3
Pathofysiologie...................................................................................................................................3
Prognose.............................................................................................................................................3
Gevolgen functioneren (ICF)...................................................................................................................5
Ethische en juridische aspecten..............................................................................................................6
Verpleegkundige diagnosen...................................................................................................................7
Beleid en taakverdeling..........................................................................................................................7
Gezondheidsprobleem...........................................................................................................................7
Methode.................................................................................................................................................8
Literatuurstudie..................................................................................................................................8
Praktijkonderzoek...............................................................................................................................8
Verdieping..............................................................................................................................................9
Bespreking............................................................................................................................................11
Effect................................................................................................................................................11
Bewijs...............................................................................................................................................11
Aangrijpingspunt..............................................................................................................................12
Werkingsmechanisme......................................................................................................................12
Haalbaarheid....................................................................................................................................12
Aanvaardbaarheid............................................................................................................................12
Discussie...............................................................................................................................................13
Conclusie..............................................................................................................................................14
Aanbevelingen......................................................................................................................................14
Literatuurlijst........................................................................................................................................15
Bijlage 1: interview met nefrologieverpleegkundige............................................................................16
Bijlage 2: enquête onder collega’s........................................................................................................18
1
, Inleiding
Meneer Moleman is 41 jaar en wordt opgenomen op de niertransplantatie-afdeling ter voorbereiding
op een niertransplantatie. In 2004 is hij gediagnosticeerd met cystenieren, grote ontstekingen op en
in de nieren waardoor niervervangende therapie vereist is. Hij is toen gestart met hemodialyse;
filteren van afvalstoffen uit het bloed via een machine. In 2008 heeft hij zijn eerste niertransplantatie
ondergaan, waarbij de nier van een overleden (postmortale) donor kwam. Dit verliep probleemloos,
evenals het herstel. Echter, na enkele maanden trad acute cellulaire rejectie (afstoting) op. Meneer
werd heropgenomen en kreeg een stootkuur methylprednisolon om de afstoting tegen te gaan.
Desondanks trad een ernstige chronische rejectie op, waarna de donornier is verwijderd
(transplantectomie) en is herstart met hemodialyse.
In 2013 kreeg meneer opnieuw een nier van een postmortale donor. Nog geen half jaar later trad
opnieuw acute cellulaire rejectie op, uitgelokt door een inadequate immunosuppressivaspiegel.
Artsen hebben getracht het transplantaat te redden door een stootkuur corticosteroïden. Helaas trad
terminale nierinsufficiëntie op, waardoor meneer weer startte met hemodialyse en opnieuw
transplantectomie is uitgevoerd. Beide rejecties zijn te wijten aan slechte medicatietrouw, wat
objectief te zien was aan instabiele immunosuppressivaspiegels in het bloed.
Nu is meneer voor de derde keer opgeroepen voor een transplantatie, ditmaal van een altruïst.
Meneer is volgens protocol bij beide transplantaties voorgelicht over de medicatie in eigen beheer
(MIEB). Echter zijn de immunosuppressivaspiegels in zijn bloed bij elke controle te laag. Meneer geeft
daarop schamend toe dat hij regelmatig de medicatie vergeet en daarom de dosis overslaat.
In de voorafgaande literatuurstudie kwamen counseling en een elektronische medicatiebox als
effectieve interventies naar voren. Bij counseling krijgt de patiënt basisvoorlichting over de medicatie
van een coach. Daarna stelt de coach samen met de patiënt vast welke obstakels de patiënt
ondervindt rondom medicatie, bijvoorbeeld motivatietekort of niet weten wat je moet doen als je de
pillen uitbraakt (dosis opnieuw nemen of overslaan?). Door middel van ‘’wat als… dan’’ vragen leert
de patiënt hoe hij deze problemen kan oplossen.
De elektronische medicatiebox is een weekdoos waarin medicatie kan worden uitgezet, waardoor de
patiënt overzicht heeft op de medicatie. De box verstuurt tevens reminders naar je smartphone als
het tijd is voor medicatie-inname.
Blijkbaar is alleen MIEB onvoldoende voor meneer om medicatietrouw te bereiken, dus moet
onderzocht worden welke interventie het meest effectief is bij het vergroten en behouden van zijn
medicatietrouw.
Dit levert onderstaande onderzoeksvraag op:
Wat is het effect van een elektronische medicatiebox ten opzichte van counseling bij niet-
medicatietrouwe niertransplantatiepatiënten?
2
Anouck Mud
Studentnummer:
500773911
Groep:
4K2
AFSTUDEERPROJECT: CASE Naam examinator:
M. van Iersel
Naam tweede examinator:
B. Sol
STUDY
Naam studieonderdeel:
Afstuderen: case study
Studiegidsnummer:
Een case study over het effect van de elektronische medicatiebox in combinatie met counseling bij
4520AFCSPA
een niet-medicatietrouwe transplantatiepatiënt naMaximaal
meerdereaantal
transplantaties.
woorden:
3250
Totaal aantal woorden:
3247
Datum van inleveren:
4 januari 2021: conceptversie
15 februari 2021: definitieve versie
10 mei 2021: herkansing
0
,Inhoud
Inleiding..................................................................................................................................................2
Gevalsbeschrijving..................................................................................................................................3
Voorgeschiedenis...............................................................................................................................3
Prevalentie en incidentie....................................................................................................................3
Pathofysiologie...................................................................................................................................3
Prognose.............................................................................................................................................3
Gevolgen functioneren (ICF)...................................................................................................................5
Ethische en juridische aspecten..............................................................................................................6
Verpleegkundige diagnosen...................................................................................................................7
Beleid en taakverdeling..........................................................................................................................7
Gezondheidsprobleem...........................................................................................................................7
Methode.................................................................................................................................................8
Literatuurstudie..................................................................................................................................8
Praktijkonderzoek...............................................................................................................................8
Verdieping..............................................................................................................................................9
Bespreking............................................................................................................................................11
Effect................................................................................................................................................11
Bewijs...............................................................................................................................................11
Aangrijpingspunt..............................................................................................................................12
Werkingsmechanisme......................................................................................................................12
Haalbaarheid....................................................................................................................................12
Aanvaardbaarheid............................................................................................................................12
Discussie...............................................................................................................................................13
Conclusie..............................................................................................................................................14
Aanbevelingen......................................................................................................................................14
Literatuurlijst........................................................................................................................................15
Bijlage 1: interview met nefrologieverpleegkundige............................................................................16
Bijlage 2: enquête onder collega’s........................................................................................................18
1
, Inleiding
Meneer Moleman is 41 jaar en wordt opgenomen op de niertransplantatie-afdeling ter voorbereiding
op een niertransplantatie. In 2004 is hij gediagnosticeerd met cystenieren, grote ontstekingen op en
in de nieren waardoor niervervangende therapie vereist is. Hij is toen gestart met hemodialyse;
filteren van afvalstoffen uit het bloed via een machine. In 2008 heeft hij zijn eerste niertransplantatie
ondergaan, waarbij de nier van een overleden (postmortale) donor kwam. Dit verliep probleemloos,
evenals het herstel. Echter, na enkele maanden trad acute cellulaire rejectie (afstoting) op. Meneer
werd heropgenomen en kreeg een stootkuur methylprednisolon om de afstoting tegen te gaan.
Desondanks trad een ernstige chronische rejectie op, waarna de donornier is verwijderd
(transplantectomie) en is herstart met hemodialyse.
In 2013 kreeg meneer opnieuw een nier van een postmortale donor. Nog geen half jaar later trad
opnieuw acute cellulaire rejectie op, uitgelokt door een inadequate immunosuppressivaspiegel.
Artsen hebben getracht het transplantaat te redden door een stootkuur corticosteroïden. Helaas trad
terminale nierinsufficiëntie op, waardoor meneer weer startte met hemodialyse en opnieuw
transplantectomie is uitgevoerd. Beide rejecties zijn te wijten aan slechte medicatietrouw, wat
objectief te zien was aan instabiele immunosuppressivaspiegels in het bloed.
Nu is meneer voor de derde keer opgeroepen voor een transplantatie, ditmaal van een altruïst.
Meneer is volgens protocol bij beide transplantaties voorgelicht over de medicatie in eigen beheer
(MIEB). Echter zijn de immunosuppressivaspiegels in zijn bloed bij elke controle te laag. Meneer geeft
daarop schamend toe dat hij regelmatig de medicatie vergeet en daarom de dosis overslaat.
In de voorafgaande literatuurstudie kwamen counseling en een elektronische medicatiebox als
effectieve interventies naar voren. Bij counseling krijgt de patiënt basisvoorlichting over de medicatie
van een coach. Daarna stelt de coach samen met de patiënt vast welke obstakels de patiënt
ondervindt rondom medicatie, bijvoorbeeld motivatietekort of niet weten wat je moet doen als je de
pillen uitbraakt (dosis opnieuw nemen of overslaan?). Door middel van ‘’wat als… dan’’ vragen leert
de patiënt hoe hij deze problemen kan oplossen.
De elektronische medicatiebox is een weekdoos waarin medicatie kan worden uitgezet, waardoor de
patiënt overzicht heeft op de medicatie. De box verstuurt tevens reminders naar je smartphone als
het tijd is voor medicatie-inname.
Blijkbaar is alleen MIEB onvoldoende voor meneer om medicatietrouw te bereiken, dus moet
onderzocht worden welke interventie het meest effectief is bij het vergroten en behouden van zijn
medicatietrouw.
Dit levert onderstaande onderzoeksvraag op:
Wat is het effect van een elektronische medicatiebox ten opzichte van counseling bij niet-
medicatietrouwe niertransplantatiepatiënten?
2
