College Pediatrie – Groei
Leerdoelen:
Normale groei onderscheiden van abnormale groei.
Invloed van DNA/erfelijkheid op de groei van het kind.
Puberteitsontwikkeling inschatten.
Zelf een groeicurve invullen.
Normale groei vs. abnormale groei
Het niet diagnosticeren van abnormale lengtegroei is gevaarlijk, omdat het vaak deel uitmaakt van
een groter ziektebeeld. In sommige gevallen kan het zelfs dodelijke gevolgen hebben.
Belangrijk om naar te kijken bij de beoordeling van de groei van het kind is de groeicurve, oude groei
gegevens, groei in de familie en puberteitsontwikkeling in de familie.
De ouderlengte is de doel lengte ofwel target height (TH) en wordt berekent
als het gemiddelde van de vader en moeder. Deze doellengte bepaald op
welke lengte het kind in de groeidiagram ligt.
Seculaire groei is het verschil tussen generaties -> we worden steeds groter.
Te klein
Er is een pathologische groeistoornis waarbij het kind te klein blijft. 80% van de kinderen die worden
verwezen vanwege te klein zijn, blijft zonder diagnose. Met de inzet van DNA technieken blijken
meer dan 400 genen geassocieerd met kleine lengte en in 2018 waren er 300 diagnoses, waarbij te
klein zijn deel uitmaakte van de symptomen.
Te lang
In 2018 waren er 60 diagnoses, waarbij lang zijn deel uitmaakte van de symptomen. Enkele diagnoses
hebben grote gevolgen indien niet herkent. Met de inzet van DNA technieken blijken tientallen
genen gevonden te worden die geassocieerd zijn met grote lengte.
Groei van de mens
Een gezond kind heeft zijn/haar groeikanaal bereikt tussen 2 en 3 jaar en verlaat dit niet meer tot de
puberteitsperiode. Het groeikanaal bepaalt bij gezonde kinderen de eindlengte.
In de puberteit groeien we het hardst in vergelijking met de tijd er
omheen, maar in de eerste drie maanden voor ons leven groeien we
het meeste. Na de geboorte groeit een baby ongeveer 1cm per week.
Hierbij is goede voeding belangrijk, zoals borstvoeding. Na het eerste
levensjaar zakt de groei weer naar 10cm per jaar en daarna +/- 5cm
per jaar tot de puberteit.
Voor de puberteit is er nauwelijks verschil in lengte tussen geslachten,
maar na de puberteit zijn jongens over het algemeen langer.
Testosteron draagt namelijk bij aan spier- en lengtegroei en niet aan vetontwikkeling.
Het gewicht hangt veel samen met lengte. Meiden komen na hun menarche een paar kilo’s aan en bij
jongens begint de groei van de zaadballen aan het begin van de
puberteit.
Verschillen in lengte tussen culturen komt doordat andere culturen
dan Nederland bijvoorbeeld achterlopen in de factoren die de
lengtegroei stimuleren. Denk hierbij aan: betere voeding, minder
Leerdoelen:
Normale groei onderscheiden van abnormale groei.
Invloed van DNA/erfelijkheid op de groei van het kind.
Puberteitsontwikkeling inschatten.
Zelf een groeicurve invullen.
Normale groei vs. abnormale groei
Het niet diagnosticeren van abnormale lengtegroei is gevaarlijk, omdat het vaak deel uitmaakt van
een groter ziektebeeld. In sommige gevallen kan het zelfs dodelijke gevolgen hebben.
Belangrijk om naar te kijken bij de beoordeling van de groei van het kind is de groeicurve, oude groei
gegevens, groei in de familie en puberteitsontwikkeling in de familie.
De ouderlengte is de doel lengte ofwel target height (TH) en wordt berekent
als het gemiddelde van de vader en moeder. Deze doellengte bepaald op
welke lengte het kind in de groeidiagram ligt.
Seculaire groei is het verschil tussen generaties -> we worden steeds groter.
Te klein
Er is een pathologische groeistoornis waarbij het kind te klein blijft. 80% van de kinderen die worden
verwezen vanwege te klein zijn, blijft zonder diagnose. Met de inzet van DNA technieken blijken
meer dan 400 genen geassocieerd met kleine lengte en in 2018 waren er 300 diagnoses, waarbij te
klein zijn deel uitmaakte van de symptomen.
Te lang
In 2018 waren er 60 diagnoses, waarbij lang zijn deel uitmaakte van de symptomen. Enkele diagnoses
hebben grote gevolgen indien niet herkent. Met de inzet van DNA technieken blijken tientallen
genen gevonden te worden die geassocieerd zijn met grote lengte.
Groei van de mens
Een gezond kind heeft zijn/haar groeikanaal bereikt tussen 2 en 3 jaar en verlaat dit niet meer tot de
puberteitsperiode. Het groeikanaal bepaalt bij gezonde kinderen de eindlengte.
In de puberteit groeien we het hardst in vergelijking met de tijd er
omheen, maar in de eerste drie maanden voor ons leven groeien we
het meeste. Na de geboorte groeit een baby ongeveer 1cm per week.
Hierbij is goede voeding belangrijk, zoals borstvoeding. Na het eerste
levensjaar zakt de groei weer naar 10cm per jaar en daarna +/- 5cm
per jaar tot de puberteit.
Voor de puberteit is er nauwelijks verschil in lengte tussen geslachten,
maar na de puberteit zijn jongens over het algemeen langer.
Testosteron draagt namelijk bij aan spier- en lengtegroei en niet aan vetontwikkeling.
Het gewicht hangt veel samen met lengte. Meiden komen na hun menarche een paar kilo’s aan en bij
jongens begint de groei van de zaadballen aan het begin van de
puberteit.
Verschillen in lengte tussen culturen komt doordat andere culturen
dan Nederland bijvoorbeeld achterlopen in de factoren die de
lengtegroei stimuleren. Denk hierbij aan: betere voeding, minder