Oudheid van de gezondheidszorg; Dit was de taak van familie en niet van de overheid
(thuiszorg). Kruiden en planten werden als geneesmiddel gebruikt. Asklepios heeft zijn naam
gegevens aan het bekende symbool voor geneeskunde. De eed van Hippocrates (vader
geneeskunde) houdt artsen verbonden aan de geheimhoudingsplicht, en verklaren daarbij
dat zij niemand kwaad doen en hun patiënten zo goed mogelijk behandelen. Hij benadrukt
de natuurlijke verloop van processen in het lichaam (eet-drinkgewoonte, frisse lucht). Rond
de 16e eeuw werd liefdadigheid verandert in professionele ziekenzorg. Vincent de paul richtte
in 1633 de eerste opleiding voor zusters op (dochters van liefde). In 1860 startte
verpleegkundige Florence Nightingale in Engeland een opleiding voor verpleegkundige waar
toelatingseisen aan waren verbonden. Haar motto was verplegen is de patiënt helpen te
leven. Ze was teven de eerste die verpleging loskoppelde van liefdadigheid (beroep
waarvoor je betaald hoorde te krijgen). Haar geboortedag 12 mei is de dag van de verpleging
en wordt nog steeds gevierd.
20e eeuw; Ouderen werden vaak gezet in rusthuizen terwijl ze nog zelfstandig waren, voor
het uitrusten van het harde werken. Daarmee werden de ouderen afhankelijk van de
zorgverlening. Lichamelijk en geestelijk gingen ze achteruit, ze vervreemdde van de
samenleving. In de jaren 80 werd er flink bezuinigd. Zorgvragers en familie werden
gestimuleerd om zoveel mogelijk zelf te doen (visie is nog steeds). Zorg nu; samenwerking
met anderen in eigen omgeving. Transmurale zorg; Eigen omgeving met
samenwerkingsverbanden over de muren van de instelling. Dit wordt door de overheid
gestimuleerd omdat deze zorg goedkoper is dan specialistische zorg.
Visie op gezondheid;
De World Health Organization (WHO) publiceerde een definitie wat niet haalbaar is waarin
werd gesteld dat gezondheid een toestand is van volledig fysiek, geestelijk en sociaal
welbevinden is.
Nieuwe visie van Huber; gezondheid is het vermogen van mensen zich aan te passen en
een eigen regie te voeren, in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het
leven. De visie houdt in dat gezondheid niet langer de nadruk legt op een ziekte maar meer
op wat men wel kan. Eigen verantwoordelijkheid en eigen regie zijn belangrijk!
Visie op de gezondheid bestaat uit 6 dimensies:
1 Lichaamsfuncties (medische feiten, klachten kunnen zien dmv onderzoek)
2 Mentale functies (emotionele toestanden, eigenwaarde, zelfmanagement)
3 Spirituele/ existentiele dimentie (doelen nastreven, idealen, toekomst, acceptatie)
4 Kwaliteit van leven (welbevinden, geluk, genieten, ervaren, balans en levenslust)
5 Sociaal maatschappelijke participatie (acceptatie, betrokkenheid, werk en contact)
6 Dagelijks functioneren (algemene dagelijkse levensverrichtingen adl, werkvermogen.
Uit onderzoek blijkt dat artsen vaak naar lichamelijke functies kijken terwijl de zorgvrager alle
dimensies even belangrijk vindt. Zorg richt zich vooral op het ondersteunen van
zelfmanagement met als doel het behouden of verbeteren van het dagelijks functioneren in
relatie tot gezondheidszorg en ziekte en kwaliteit van leven.
Men kan de sociale (maatschappelijke), psychische (geestelijke) en somatische
(lichamelijke) onderdelen wel onderscheiden maar niet scheiden. Er is dus een
wisselwerking tussen geest, lichaam en omgevingsfactoren. Homeostase wordt ook wel een
dynamisch evenwicht genoemd. Homeostase is het vermogen van mensen om het interne
milieu in evenwicht te houden.