Filosofie PO filosofische filmrecensie
China Blue
China Blue is een documentaire over het werken in een jeansfabriek in China. De film volgt Jasmine,
een 17-jarig meisje dat door haar ouders van het platteland naar de stad wordt gestuurd om daar
werk te zoeken en te helpen met de familie onderhouden. De film beschrijft de slechte arbeids- en
werkomstandigheden van de fabrieksarbeiders, het lage salaris en de weinige vrije tijd die er is. Het
kijkt ook naar de manier waarop we allemaal, als consument, producent (fabrieksarbeiders maar ook
managers en eigenaars) en financiers dit systeem in stand houden.
De film focust in de eerste plaats op de omstandigheden van Jasmine en haar vrienden. Zij hebben
allemaal een eigen taak in het productieproces van de spijkerbroeken. De taak van Jasmine is om de
losse draadjes af te knippen en om de broeken klaar te maken voor verzending. Ze doet ongeveer 30
minuten over een broek en per stuk krijgt ze zo’n 5 cent betaald. Ze werkt soms 17 tot 20 uur per
dag en krijgt overuren niet uitbetaald. Ze leeft met 12 anderen op een kleine kamer; de kosten van
huur en van de maaltijden worden van haar salaris afgetrokken; ze heeft geen weekend of vrije
dagen; er wordt veel op haar vingers gekeken en als je fouten maakt word je al snel ontslagen. Dit
zijn voorbeelden van dehumanisering als gevolg van de vrije markt, wat onder andere wordt
besproken in eindterm 27. De arbeid staat hierbij niet ten dienste van de arbeiders zelf (zoals
Jasmine) maar van de kapitalisten (zoals fabriekseigenaren). Hierdoor vervreemden de arbeiders van
hun werk.
De filosoof die het meeste stilstond bij deze slechte omstandigheden was Karl Marx. Marx beschrijft
hoe het principe van de vrije markt leidt tot uitbuiting van het proletariaat, de arbeiders. Door het
principe van concurrentie en winstmaximalisatie wordt er bezuinigt op de arbeiders, zoals op hun
loon en omstandigheden. Dit wordt beschreven in eindterm 24. In de film is ook te zien hoe de
fabriekbaas rondrijdt in een dure auto, en de financiers meeneemt voor een diner in een duur
restaurant. Dit laat zien hoe de bourgeoisie, waar de fabrieksbazen deel van uitmaken, zich verrijken
ten koste van de arbeiders.
Ook Adam Smith heeft geschreven over de marktmechanismen en de effecten op mensen. In
eindterm 21 wordt gesproken over de vooronderstellingen die Smith had om de vrije markt tot
welvaart te laten leiden. Deze vooronderstellingen zijn: arbeidsdeling, sympathie en geld. Het punt
waarop het volgens mijn observatie in China Blue fout gaat is de geringe sympathie die de
consument richting de producent. Het is moeilijk om een schuldige aan te wijzen voor de slechte
omstandigheden van de arbeiders, maar op dit moment vragen wij als consument en als merken die
dit voor de consument faciliteren een zeer lage prijs voor de producten. Daarbij is er weinig
sympathie voor de omstandigheden van de arbeiders. Omdat het lukt om de menselijkheid buiten
de prijs van een product te houden zien we deze omstandigheden vaak niet als probleem.
Smith sprak ook over de dehumaniserende effecten van een vergaande arbeidsdeling. In de
jeansfabriek is de arbeidsdeling ver doorgevoerd, en daarom hebben Jasmine en haar collega’s zeer
afstompend en eentonig werk. Volgens Smith zou de overheid onderwijs moeten geven zodat
mensen in hun vrije tijd meer intellectuele hobby’s kunnen uitoefenen. Jasmine heeft onderwijs
gevolgd, maar ze heeft weinig vrije tijd om een intellectuele hobby. Een interessant moment in de
film is het moment waarop Jasmine in haar dagboek schrijft. Smith zou positief zijn over deze
alfabetisering omdat hij, zoals beschreven in de primaire tekst Onderzoek naar de aard en de
oorzaken van de rijkdom der naties en in eindterm 23, vond dat het een taak van de overheid was
om onderwijs aan kinderen te geven zodat zij zouden kunnen lezen, rekenen en schrijven.
, China Blue toont echter ook de kant van de fabrikanten. Op een punt in de documentaire zien we
hoe de inkopers van grote merken onderhandelen met de fabrikant. Hier is te zien hoe deze
inkopers een erg lage prijs bieden, en als ze dat bij de ene fabriek niet kunnen krijgen, ze wel naar de
concurrent zullen gaan. De fabrikanten zijn dus niet de enige oorzaak van de uitbuiting. Marx spreekt
in diezelfde eindterm 24 over de negatieve effecten van concurrentie.
Volgens Smith is onderhandelen een typisch menselijk verschijnsel wat samen met de arbeidsdeling
zou moeten leiden tot economische vooruitgang. Omdat mensen weinig van elkaar verschillen
zouden zij door arbeidsdeling in kunnen spelen op het eigenbelang van iemand anders. Daardoor
zou de welvaart voor iedereen groeien (eindterm 22). In China Blue is er wel sprake van
arbeidsdeling en onderhandelen, maar dit komt niet iedereen ten goede omdat de verhoudingen
scheef zijn. Doordat fabrieksbazen de productiemiddelen bezitten en de arbeiders alleen hun arbeid
kunnen verkopen, kunnen alleen de fabrieksbazen de producten verkopen. De fabrieksbazen en
inkopers spelen in op elkaars eigenbelang, maar de arbeiders spelen hier geen rol in. De prijs die de
arbeiders daarom voor hun arbeid krijgen is erg laag.
De theorie achter deze documentaire is dat wij als mens het systeem van de vrije markt hebben
gecrëerd en vandaag de dag in stand houden, en dat dat systeem vergaande consequenties heeft.
De concurrentie, winstmaximalisatie, de vrije markt en de arbeidsdeling maken in het geval van de
naaisters in de jeansfabrieken de woon- en werkomstandigheden erg slecht. Deze film komt uit 2005
en was een van de eerste die deze omstandigheden zo toonde aan het grote publiek. Het doel was
om schok en verontwaardiging te wekken bij het publiek en bij mij persoonlijk is dat gelukt. Deze
film zette mij aan het denken over wat iemand als consument tegen deze situatie kan doen. Dat is
echter lastig omdat het systeem als geheel deze situatie in stand houdt. Concluderend ben ik over
deze film erg positief. Het heeft me veel bijgebracht over de problemen die meekomen met het
systeem van de vrije markt.
China Blue
China Blue is een documentaire over het werken in een jeansfabriek in China. De film volgt Jasmine,
een 17-jarig meisje dat door haar ouders van het platteland naar de stad wordt gestuurd om daar
werk te zoeken en te helpen met de familie onderhouden. De film beschrijft de slechte arbeids- en
werkomstandigheden van de fabrieksarbeiders, het lage salaris en de weinige vrije tijd die er is. Het
kijkt ook naar de manier waarop we allemaal, als consument, producent (fabrieksarbeiders maar ook
managers en eigenaars) en financiers dit systeem in stand houden.
De film focust in de eerste plaats op de omstandigheden van Jasmine en haar vrienden. Zij hebben
allemaal een eigen taak in het productieproces van de spijkerbroeken. De taak van Jasmine is om de
losse draadjes af te knippen en om de broeken klaar te maken voor verzending. Ze doet ongeveer 30
minuten over een broek en per stuk krijgt ze zo’n 5 cent betaald. Ze werkt soms 17 tot 20 uur per
dag en krijgt overuren niet uitbetaald. Ze leeft met 12 anderen op een kleine kamer; de kosten van
huur en van de maaltijden worden van haar salaris afgetrokken; ze heeft geen weekend of vrije
dagen; er wordt veel op haar vingers gekeken en als je fouten maakt word je al snel ontslagen. Dit
zijn voorbeelden van dehumanisering als gevolg van de vrije markt, wat onder andere wordt
besproken in eindterm 27. De arbeid staat hierbij niet ten dienste van de arbeiders zelf (zoals
Jasmine) maar van de kapitalisten (zoals fabriekseigenaren). Hierdoor vervreemden de arbeiders van
hun werk.
De filosoof die het meeste stilstond bij deze slechte omstandigheden was Karl Marx. Marx beschrijft
hoe het principe van de vrije markt leidt tot uitbuiting van het proletariaat, de arbeiders. Door het
principe van concurrentie en winstmaximalisatie wordt er bezuinigt op de arbeiders, zoals op hun
loon en omstandigheden. Dit wordt beschreven in eindterm 24. In de film is ook te zien hoe de
fabriekbaas rondrijdt in een dure auto, en de financiers meeneemt voor een diner in een duur
restaurant. Dit laat zien hoe de bourgeoisie, waar de fabrieksbazen deel van uitmaken, zich verrijken
ten koste van de arbeiders.
Ook Adam Smith heeft geschreven over de marktmechanismen en de effecten op mensen. In
eindterm 21 wordt gesproken over de vooronderstellingen die Smith had om de vrije markt tot
welvaart te laten leiden. Deze vooronderstellingen zijn: arbeidsdeling, sympathie en geld. Het punt
waarop het volgens mijn observatie in China Blue fout gaat is de geringe sympathie die de
consument richting de producent. Het is moeilijk om een schuldige aan te wijzen voor de slechte
omstandigheden van de arbeiders, maar op dit moment vragen wij als consument en als merken die
dit voor de consument faciliteren een zeer lage prijs voor de producten. Daarbij is er weinig
sympathie voor de omstandigheden van de arbeiders. Omdat het lukt om de menselijkheid buiten
de prijs van een product te houden zien we deze omstandigheden vaak niet als probleem.
Smith sprak ook over de dehumaniserende effecten van een vergaande arbeidsdeling. In de
jeansfabriek is de arbeidsdeling ver doorgevoerd, en daarom hebben Jasmine en haar collega’s zeer
afstompend en eentonig werk. Volgens Smith zou de overheid onderwijs moeten geven zodat
mensen in hun vrije tijd meer intellectuele hobby’s kunnen uitoefenen. Jasmine heeft onderwijs
gevolgd, maar ze heeft weinig vrije tijd om een intellectuele hobby. Een interessant moment in de
film is het moment waarop Jasmine in haar dagboek schrijft. Smith zou positief zijn over deze
alfabetisering omdat hij, zoals beschreven in de primaire tekst Onderzoek naar de aard en de
oorzaken van de rijkdom der naties en in eindterm 23, vond dat het een taak van de overheid was
om onderwijs aan kinderen te geven zodat zij zouden kunnen lezen, rekenen en schrijven.
, China Blue toont echter ook de kant van de fabrikanten. Op een punt in de documentaire zien we
hoe de inkopers van grote merken onderhandelen met de fabrikant. Hier is te zien hoe deze
inkopers een erg lage prijs bieden, en als ze dat bij de ene fabriek niet kunnen krijgen, ze wel naar de
concurrent zullen gaan. De fabrikanten zijn dus niet de enige oorzaak van de uitbuiting. Marx spreekt
in diezelfde eindterm 24 over de negatieve effecten van concurrentie.
Volgens Smith is onderhandelen een typisch menselijk verschijnsel wat samen met de arbeidsdeling
zou moeten leiden tot economische vooruitgang. Omdat mensen weinig van elkaar verschillen
zouden zij door arbeidsdeling in kunnen spelen op het eigenbelang van iemand anders. Daardoor
zou de welvaart voor iedereen groeien (eindterm 22). In China Blue is er wel sprake van
arbeidsdeling en onderhandelen, maar dit komt niet iedereen ten goede omdat de verhoudingen
scheef zijn. Doordat fabrieksbazen de productiemiddelen bezitten en de arbeiders alleen hun arbeid
kunnen verkopen, kunnen alleen de fabrieksbazen de producten verkopen. De fabrieksbazen en
inkopers spelen in op elkaars eigenbelang, maar de arbeiders spelen hier geen rol in. De prijs die de
arbeiders daarom voor hun arbeid krijgen is erg laag.
De theorie achter deze documentaire is dat wij als mens het systeem van de vrije markt hebben
gecrëerd en vandaag de dag in stand houden, en dat dat systeem vergaande consequenties heeft.
De concurrentie, winstmaximalisatie, de vrije markt en de arbeidsdeling maken in het geval van de
naaisters in de jeansfabrieken de woon- en werkomstandigheden erg slecht. Deze film komt uit 2005
en was een van de eerste die deze omstandigheden zo toonde aan het grote publiek. Het doel was
om schok en verontwaardiging te wekken bij het publiek en bij mij persoonlijk is dat gelukt. Deze
film zette mij aan het denken over wat iemand als consument tegen deze situatie kan doen. Dat is
echter lastig omdat het systeem als geheel deze situatie in stand houdt. Concluderend ben ik over
deze film erg positief. Het heeft me veel bijgebracht over de problemen die meekomen met het
systeem van de vrije markt.
