Hoihoiii,
In deze samenvatting ga ik in op tijdvak 1 en 2. En heb ik een aantal filmpjes in de samenvatting gezet om je te helpen alles te begrijpen!
Succes met leren!
Tijdvak 1: Tijd van jagers & boeren (prehistorie)
tot 3000 V. Chr
Eerste mensen (kleine groepen) ➙ jagen op eetbare dieren
11.000 v. Chr ➙ landbouw ontdekt (Midden-Oosten)
1. ‘Ontdekken’ van zaaien
2. Vaak terugkeren op dezelfde plaats
3. Niet meer rondtrekken (op 1 plek waar veel voedsel kan groeien) + jagen
en verzamelen
4. Werktuigen ontwikkeld ➙ voedsel bewaard in gebakken potten
Gaan dieren ‘domesticeren’ (fokke ), hond. Runderen, die voor vlees en achter
wagen stond.
Ontstaat specialisatie = Mensen trekken niet meer rond en blijven op 1 plek om
akkers & veeteelt te onderhouden, mensen bouwen hutten en ontwikkelen
technieken
- ➙ irrigatie
- werd gespecialiseerd daardoor kwamen ambachten
- ➙ mensen gaan bij elkaar wonen, ontstaan steden (Mesopotamië)
- ➙ machthebbers (regels bedenken) zoals belasting heffen
Mesopotamië ➙ hier kwamen de eerste steden tot
bloei
- gesticht door de Soemeriërs (inwoners van
Mesopotamië)
- Waarom hier? vruchtbaar gebied ➙ hoge
voedselproductie mogelijk
- lag tussen de rivieren: Eufraat & Tigris
- ontstond spijkerschrift
Centrum van Mesopotamië gevormd door tempelcomplexen, vooral op de
Ziggurats (heuvels waar tempels werden gebouwd)
Ontstaan stadstaat: doordat tempeldienaren de rol van een huidig ambtenaar
over gingen nemen.
- ➙ boeren moesten bijv. een deel van hun oogsten afstaan om bij te
dragen aan de tempel.
- hun leven steeds meer bepaald door ‘centrale’ overheid.
1
, - ➙ eerste ambtenaren hadden leiding over; irrigatielandbouw
- ➙ regelden het opmeten van land, organiseren van de waterverdeling &
stelden hoogte van belastingen vast.
- Mesapotamie: https://youtu.be/XyPKb2ZDcC0 (niet alles is van belang)
Koningen & priesters verbleven onder andere in de tempelcomplexen.
● Priesters hielden zich bezig met godsdienstige zaken & tempel beheer.
● Koningen hield zich bezig met ‘wereldse zaken’ ➙ noemde zichzelf de
hoogste vertegenwoordiger van de goden op aarde.
○ hield zich bezig met oorlogvoering
➙ grensconflicten tussen andere stadstaten;
○ ➙ rijkdom van stadstaat zorgde voor aantrekkelijk voor nomaden
(rondtrekkers, die in arme delen leefden)
Soemeriërs hebben belangrijke uitvindingen nagelaten:
● bronsgieten
● wagenwiel
● spijkerschrift 3300 V. Chr (Urk) = kleitabletten met goederen die in het
steen staan gekerfd.
- veel invloed op ontwikkeling van samenleving
- regels vastgelegd in wetten
- ambtenaren houden administratie bij
- einde van de prehistorie (want vanaf nu waren er geschreven
bronnen)
Soemerië bestond uit een aantal steden met ieder een eigen koning.
Rond 2300 v. Chr: Soemerië door de Akkadiërs (aangrenzend volk) veroverd.
➙ de Akkadische koning Sargon werd koning van Soemerië
➙ Rond 2200 v. Chr nam hij stad Ur over (maakte grote bloei door)
- later in opgravingen van (koning tombes) is te zien dat de
levensstandaard van de elite erg hoog was
Rond 2000 v. Chr: Soemerische gebieden werden onderdeel van
het Oud Babylonische Rijk;
● Oud Babylonische Rijk = rijk gesticht in Babylonië* door
koning Hammoerabi (eerste grote wetgever)
○ Hammoerabi liet op een stenen zuil 282 wetsartikelen
schrijven
2
, ○ die zuil stond op een openbare plek zodat iedereen de wetten kon
lezen
■ wetten ging over:
● grondbezit, handel, slavernij & kinderrechten
○ Hammoerabi gezien als de eerste grote wetgever, ook al
bestonden er al een veel wetten, hij heeft ze als eerst verzameld &
opgeschreven.
Het laatste Mesopotamische Rijk = Nieuw-Babylonische Rijk
- koning Nebukadnezar die regeerde over dit gebied was bekend doordat;
- 587 v. Chr hij verwoestte Jeruzalem als afstraffing van joodse opstand.
- Joden geloofde in 1 god (monotheïstisch) wat de Mesopotamiërs niet
deden (polytheïstisch).
➙ joden daarom meegenomen naar Babylonië* & mochten na 50
jaar terug naar eigen land (Babylonische ballingschap) (mochten
wel eigen geloof blijven doen)
- Babylonië = Babylonische Rijk
- Babylon = een stad
539 v. Chr: einde aan het Babylonische Rijk toen Babylon
werd veroverd door de Perzen.
Egypte
Rond 7000 v. Chr: landbouw in de Sahara
- deze boeren trokken vanwege de droogte
➙ gebied langs de Nijl
Rond 5500 v. Chr: landbouw in de Nijldelta
geïntroduceerd
- Nijl overstroomde eens per jaar & liet slib achter
➙ grond heel vruchtbaar
Na aanleg van waterreservoirs & irrigatiewerken ➙ ook verdere gebieden op
verbouwd worden.
- steeds meer nederzettingen (dorpjes) langs de nijl.
Nijl was ‘gunstiger’ dan Mesopotamië:
- Nijl heeft natuurlijke overstroming
- minder zout dan de Eufraat & Tigris
Egypte & de Nijl: https://youtu.be/H3zlu_8DoBs
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gwenvanspronseleerling. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
