College aantekeningen Goederenrecht Praktisch Goederenrecht , ISBN: 9789001862817

Goederenrecht
Hoorcollege 1
Goederenrecht is het rechtsgebied wat gaat over de rechtsrelatie tussen een persoon en een goed.

Goederenrecht maakt onderdeel uit van het vermogensrecht. Een vermogen noemt men juridisch gezien
bezittingen en schulden (vermogen bestaat uit activa en passiva). Goederen wordt mee bedoeld: het positieve
deel van het vermogen. Goederen kunnenn verdeeld worden in 2 delen: recht en zaken.

Het verschil tussen rechten en zaken: zaken zijn stoffelijk (tastbaar) rechten zijn dit niet (vb. aandeelbewijs is
een zaak, aandeel zelf is een recht). Dit vak gaat alleen over zaken.

Vermogensrecht is een recht met vermogenswaarde, in geld uit te drukken. Art 3:6 bw vermogensrecht bestaat
uit 3 verschillende categorieën, namelijk:

 Overdraagbaar: rechten die afzonderlijk of tezamen met een ander recht overdraagbaar zijn
(eigendomsrecht bv. Eigenaar van eigendom mag dit recht aan een ander overdragen), of;
 Stoffelijk voordeel: die ertoe strekken de rechtshebbende stoffelijk voordeel te verschaffen (recht op
smartengeld, dit is erop gericht materieël voordeel te verschaffen aan de rechtshebbende van dat
recht), of;
 In ruil voor stoffelijk voordeel: die verkregen zijn in ruil voor verstrekt of in het vooruitzicht gesteld
stoffelijk voordeel (oud iemand laat boodschappen doen door buurman, in ruil hiervoor een
vergoeding. Recht op boodschappen doen, in ruil voor stoffelijk deel de vergoeding).

Wanneer is iets een zaak: Art. 3:2 bw: een zaak is stoffelijk en iets is pas een zaak als het waarde
vertegenwoordigd. Dat kan zijn vermogenswaarde (uit te drukken in geld) of affectieve waarde (emotioneel). Je
moet heerschappij kunnen uitoefenen over een zaak (de baas over moeten kunnen zijn). Bijv. boot die op de
kade ligt kun je besturen, wanneer deze gezonken is kan dit niet meer, dus geen zaak meer. Een voorwerp is
pas een zaak als het 1 geheel vormt. Bijv. fiets bestaat uit meerdere onderdelen, dit zijn de bestanddelen van
de fiets. Iets is pas een zaak als alle bestanddelen een geheel vormen. Dieren zijn over het algemeen geen
zaken maar er zijn uitzonderingen, let hier altijd op!!!!!

Bestanddelen van een zaak (hieraan moet een zaak voldoen): Art. 3:4 bw:

 Stoffelijk object
 Waarde zowel in geld uit te drukken als emotioneel
 Voor menselijke beheersing vatbaar
 Geheel

Wanneer iets vastzit maar eigenlijk niet ergens bij hoort is het een bestanddeel. Aquarium op de kast: als je
deze weg doet treed er geen beschadiging op in huis. Als het in de muur gemetseld is is het wel een
bestanddeel. Het is geen bestanddeel volgens lid 1, maar wel volgens lid 2.

Zakelijke rechten zijn rechten die je vestigd op een zaak in zn geheel. Iemand kan dus geen eigenaar zijn van het
zadel van jouw fiets, zolang deze op jouw fiets zit.

, Natrekking: 1 van de manieren van eigendomsverkrijging. Art. 5:3 bw: eigenaar hoofdzaak is eveneens eigenaar
van de bestanddelen.

 Voorbeeld 1: ik koop dakpannen en heb ze betaald, ze staan in mijn tuin. Ik ben eigenaar omdat de
verkoper ze mij heeft geleverd.
 Voorbeeld 2: ik koop dakpannen en heb ze niet betaald, ze staan al wel in mijn tuin. Ik ben eigenaar
omdat de verkoper ze mij heeft geleverd (wel eigenaar maar als ik niet betaald pleeg ik wanprestatie).
Verkoper kan daarom in koopovereenkomst eigendomsvoorbehoud opnemen: verkoper blijft eigenaar
totdat hij de verkoopprijs heeft verkregen.
 Voorbeeld 3: ik koop dakpannen en betaal ze niet, eigendomsvoorbehoud staat in het
koopovereenkomst. Ik krijg ze geleverd en leg ze op het dak. Ik ben nu de eigenaar want de
bestanddelen zijn nu een bestanddeel van mijn huis. Nu treed er natrekking op: eigenaar hoofdzaak is
eigenaar bestanddelen.
 Natrekking zorgt er dus voor dat eigendomsvoorbehoud frustreerd (niks waard is).

Zaken kunnen roerend en onroerend zijn: art 3:3 bw

Onroerende zaken zijn de grond en alles wat daar nagelvast aan zit (panden en bomen bijvoorbeeld). Roerende
is alles wat je gemakkelijk kunt verplaatsen.

Registergoederen: goederen waarvan de goederenrechtelijke rechtspositie is opgenomen in een register. Je
kunt dus in het register kijken wie de eigenaar is etc. Alle onroerende zaken (+schepen en vliegtuigen) zijn
registergoederen. Register heet het kadaster. Zolang een raam vast zit aan een huis (bestanddeel) is het een
registergoed.

Zakelijke rechten: een aantal van deze rechten zijn altijd zakelijk (gevestigd op een zaak boek 5 bw) en sommige
zijn soms zakelijk (gevestigd op goederen: zaken en rechten boek 3 bw). Dit rijtje is een limitatieve opsomming
(kun je niks aan toevoegen), 8 absolute rechten:

1. Eigendomsrecht (boek 5)
2. Hypotheekrecht (boek 3)
3. Pandrecht (boek 3)
4. Recht van vruchtgebruik (boek 3)
5. Recht van erfdienstbaarheid (boek 5)
6. Erfpachtrecht (boek 5)
7. Opstalrecht (boek 5)
8. Appartementsrecht (boek 5)

Blz 47 theorieboek voor volledige uitleg!!

Dit zijn allemaal absolute rechten: deze rechten kun je handhaven ten opzichte van iedereen. Niemand mag
hier op inbreken. Ze hebben allemaal droit de suite, priorite (in geval dat er meerdere absolute rechten op een
goed rusten, gaat het eerder gevestigde recht voor) en preference (in beginsel alle goederen in failissement 
absoluut recht dan vallen die goederen niet onder het failissement, door rechtshebbende buiten failissement
houden).