SAMENVATTING ZIMBARDO:
PSYCHOLOGIE EEN INLEIDING
Door: Cheyenne Pols en Sarah Kerssemeijer
,Inhoud
Samenvatting hoofdstuk 3: sensatie en perceptie .................................................................................. 3
Kernvraag 1: hoe verandert stimulatie in sensatie? ........................................................................... 3
Kernvraag 2: waarin lijken de zintuigen op elkaar? Waarin verschillen ze? ....................................... 6
Kernvraag 3: wat is de relatie tussen perceptie en sensatie? ........................................................... 17
Samenvatting Hoofdstuk 4: leren en omgeving .................................................................................... 22
Kernvraag 1: hoe verklaart klassieke conditionering leren? ............................................................. 22
Kernvraag 2: hoe leren we nieuw gedrag door operante conditionering? ....................................... 28
Kernvraag 3: hoe verklaart de cognitieve psychologie leren? .......................................................... 35
Samenvatting hoofdstuk 5: geheugen .................................................................................................. 40
Kernvraag 1: wat is het geheugen? ................................................................................................... 40
Kernvraag 2: hoe vormen we herinneringen?................................................................................... 41
Kernvraag 3: hoe halen we herinneringen terug?............................................................................. 47
Kernvraag 4: waarom laat ons geheugen ons soms in de steek? ..................................................... 49
Samenvatting hoofdstuk 6: Denken en intelligentie ............................................................................. 54
Kernvraag 1: wat zijn de bouwstenen van denken? ......................................................................... 54
Kernvraag 2: over welke vaardigheden beschikken geode denkers? ............................................... 57
Kernvraag 3: hoe wordt intelligentie gemeten? ............................................................................... 61
Kernvraag 4: wat zijn de bouwstenen van intelligentie? .................................................................. 63
Kernvraag 5: hoe verklaren psychologen IQ-verschillen tussen groepen? ....................................... 66
Samenvatting Hoofdstuk 7 psychologische ontwikkeling ..................................................................... 69
Kernvraag 1: wat kan een pasgeboren baby? ................................................................................... 69
Kernvraag 2: welke vaardigheden moet een kind zich eigen maken? .............................................. 73
Kernvraag 3: welke ontwikkelingen vinden plaats tijdens de adolescentie? .................................... 78
Kernvraag 4: welke ontwikkelingen vinden plaats tijdens de volwassenheid? ................................ 80
Samenvatting hoofdstuk 8: vormen van bewustzijn ............................................................................. 84
Kernvraag 1: op welke wijze is het bewustzijn aan andere geestelijke processen gerelateerd? ..... 84
Kernvraag 2: hoe ziet de cyclus van het normale bewustzijn eruit? ................................................. 89
Kernvraag 3: welke andere vormen kan het bewustzijn aannemen? ............................................... 94
Samenvatting hoofdstuk 9: motivatie en emotie................................................................................ 100
Kernvraag 1: wat motiveert ons? .................................................................................................... 100
Kernvraag 2: hoe worden onze motivatieprioriteiten gesteld? ...................................................... 102
Kernvraag 3: waar staan honger en seksuele motivatie in de motivatiehiërarchie? ...................... 107
Kernvraag 4: hoe motiveren onze emoties ons?............................................................................. 111
Kernvraag 5: waar komen onze emoties vandaag? ........................................................................ 114
Samenvatting hoofdstuk 10: persoonlijkheid: theorieën van de gehele persoon. ............................. 120
1
, Kernvraag 1: door welke krachten wordt de persoonlijkheid gevormd? ....................................... 120
Kernvraag 2: uit welke blijvende patronen of disposities bestaat onze persoonlijkheid?.............. 122
Kernvraag 3: op welke manier helpen mentale processen bij het vormen van onze persoonlijkheid?
......................................................................................................................................................... 125
Kernvraag 4: welke theorieën gebruiken mensen om zichzelf en anderen te begrijpen? ............. 134
Samenvatting hoofdstuk 12: psychische stoornissen ......................................................................... 137
Kernvraag 1: wat is een psychische stoornis? ................................................................................. 137
Kernvraag 2: hoe worden psychische stoornissen geclassificeerd?................................................ 140
Samenvatting hoofdstuk 14: stress, gezondheid en welzijn ............................................................... 149
Kernvraag 1: wat veroorzaakt stress? ............................................................................................. 149
Kernvraag 2: wat zijn de lichamelijke effecten van stress? ............................................................. 155
Kernvraag 3: wie is het meest kwetsbaar voor stress? ................................................................... 159
Kernvraag 4: hoe kunnen we de invloed van stress op onze gezondheid verminderen? ............... 163
2
, Tip van ons!
Voor meer uitleg → check Youtube video’s van JufDanielle
https://www.youtube.com/channel/UC9xl-7L_w9JFuzZ8RXloirg
Samenvatting hoofdstuk 3: sensatie en perceptie
Centrale vraag:
Hoe weten we of de wereld die we in onze geest ‘zien’ overeenkomt met de buitenwereld? Hoe weten
we of we de wereld net zo zien als anderen?
Sensatie = een vroeg stadium van perceptie waarin receptoren een stimulus omzetten in een patroon
van zenuwimpulsen. Deze signalen worden vervolgens voor verdere bewerking doorgestuurd naar de
hersenen. Sensatie is dus onze eerste gewaarwording van de stimulus.
Onze sensorische ervaring is in de meeste gevallen zeer betrouwbaar. Toch hebben wij mensen onze
zintuiglijke beperkingen, net als andere diersoorten.
➔ Het proces waarbij gestimuleerde receptoren (zoals in de oren of ogen) een patroon van
neurale impulsen creëren dat waargenomen stimuli representeert in de hersenen, waardoor
een initiële ervaring van de stimuli ontstaat → dus onze eerste gewaarwording van de
stimulus
Perceptie (of waarneming) = proces waarbij aan het patroon van sensorische zenuwimpulsen een
gedetailleerde betekenis wordt toegekend. Perceptie wordt sterk beïnvloed door herinnering,
motivatie, emotie en andere psychologische processen. Dankzij de perceptiepsychologie weten we
hoe de menselijke hersenen een reeks tonen kunnen samenvoegen tot een bekende melodie, en hoe
ze een verzameling vormen en schaduwen combineren tot een bekend gezicht. Perceptie creëert een
interpretatie van de sensatie.
➔ Een proces dat de inkomende sensorische patronen bewerkt en er betekenis aan geeft →
perceptie creëert dus een interpretatie van de sensatie.
➔ Perceptie = het proces waarin een sensatie bewerkt en geïnterpreteerd wordt. Het begrip
‘sensatie’ verwijst naar de eerste stappen in het proces waarin een stimulus wordt verwerkt.
Kernvraag 1: hoe verandert stimulatie in sensatie?
Je zintuigen waarschuwen je voor gevaar. Onze zintuigen hebben nog meer functies die ons helpen
overleven door onze aandacht op bepaalde sensaties te richten, zoals smakelijk voedsel dat nieuwe
energie geeft. Onze zintuigen helpen ook bij het lokaliseren van een mogelijke partner, het vinden
van beschutting en het herkennen van vrienden. En dankzij onze zintuigen kunnen we genieten van
muziek, kunst, sport, voedsel en seks.
Onze zintuigelijke indrukken bestaan uit neurale representaties van stimuli, niet uit de werkelijke
stimuli.
De hersenen nemen de wereld indirect waar, omdat de zintuigen alle stimuli omzetten in de taal van
het zenuwstelsel: neurale impulsen.
3
PSYCHOLOGIE EEN INLEIDING
Door: Cheyenne Pols en Sarah Kerssemeijer
,Inhoud
Samenvatting hoofdstuk 3: sensatie en perceptie .................................................................................. 3
Kernvraag 1: hoe verandert stimulatie in sensatie? ........................................................................... 3
Kernvraag 2: waarin lijken de zintuigen op elkaar? Waarin verschillen ze? ....................................... 6
Kernvraag 3: wat is de relatie tussen perceptie en sensatie? ........................................................... 17
Samenvatting Hoofdstuk 4: leren en omgeving .................................................................................... 22
Kernvraag 1: hoe verklaart klassieke conditionering leren? ............................................................. 22
Kernvraag 2: hoe leren we nieuw gedrag door operante conditionering? ....................................... 28
Kernvraag 3: hoe verklaart de cognitieve psychologie leren? .......................................................... 35
Samenvatting hoofdstuk 5: geheugen .................................................................................................. 40
Kernvraag 1: wat is het geheugen? ................................................................................................... 40
Kernvraag 2: hoe vormen we herinneringen?................................................................................... 41
Kernvraag 3: hoe halen we herinneringen terug?............................................................................. 47
Kernvraag 4: waarom laat ons geheugen ons soms in de steek? ..................................................... 49
Samenvatting hoofdstuk 6: Denken en intelligentie ............................................................................. 54
Kernvraag 1: wat zijn de bouwstenen van denken? ......................................................................... 54
Kernvraag 2: over welke vaardigheden beschikken geode denkers? ............................................... 57
Kernvraag 3: hoe wordt intelligentie gemeten? ............................................................................... 61
Kernvraag 4: wat zijn de bouwstenen van intelligentie? .................................................................. 63
Kernvraag 5: hoe verklaren psychologen IQ-verschillen tussen groepen? ....................................... 66
Samenvatting Hoofdstuk 7 psychologische ontwikkeling ..................................................................... 69
Kernvraag 1: wat kan een pasgeboren baby? ................................................................................... 69
Kernvraag 2: welke vaardigheden moet een kind zich eigen maken? .............................................. 73
Kernvraag 3: welke ontwikkelingen vinden plaats tijdens de adolescentie? .................................... 78
Kernvraag 4: welke ontwikkelingen vinden plaats tijdens de volwassenheid? ................................ 80
Samenvatting hoofdstuk 8: vormen van bewustzijn ............................................................................. 84
Kernvraag 1: op welke wijze is het bewustzijn aan andere geestelijke processen gerelateerd? ..... 84
Kernvraag 2: hoe ziet de cyclus van het normale bewustzijn eruit? ................................................. 89
Kernvraag 3: welke andere vormen kan het bewustzijn aannemen? ............................................... 94
Samenvatting hoofdstuk 9: motivatie en emotie................................................................................ 100
Kernvraag 1: wat motiveert ons? .................................................................................................... 100
Kernvraag 2: hoe worden onze motivatieprioriteiten gesteld? ...................................................... 102
Kernvraag 3: waar staan honger en seksuele motivatie in de motivatiehiërarchie? ...................... 107
Kernvraag 4: hoe motiveren onze emoties ons?............................................................................. 111
Kernvraag 5: waar komen onze emoties vandaag? ........................................................................ 114
Samenvatting hoofdstuk 10: persoonlijkheid: theorieën van de gehele persoon. ............................. 120
1
, Kernvraag 1: door welke krachten wordt de persoonlijkheid gevormd? ....................................... 120
Kernvraag 2: uit welke blijvende patronen of disposities bestaat onze persoonlijkheid?.............. 122
Kernvraag 3: op welke manier helpen mentale processen bij het vormen van onze persoonlijkheid?
......................................................................................................................................................... 125
Kernvraag 4: welke theorieën gebruiken mensen om zichzelf en anderen te begrijpen? ............. 134
Samenvatting hoofdstuk 12: psychische stoornissen ......................................................................... 137
Kernvraag 1: wat is een psychische stoornis? ................................................................................. 137
Kernvraag 2: hoe worden psychische stoornissen geclassificeerd?................................................ 140
Samenvatting hoofdstuk 14: stress, gezondheid en welzijn ............................................................... 149
Kernvraag 1: wat veroorzaakt stress? ............................................................................................. 149
Kernvraag 2: wat zijn de lichamelijke effecten van stress? ............................................................. 155
Kernvraag 3: wie is het meest kwetsbaar voor stress? ................................................................... 159
Kernvraag 4: hoe kunnen we de invloed van stress op onze gezondheid verminderen? ............... 163
2
, Tip van ons!
Voor meer uitleg → check Youtube video’s van JufDanielle
https://www.youtube.com/channel/UC9xl-7L_w9JFuzZ8RXloirg
Samenvatting hoofdstuk 3: sensatie en perceptie
Centrale vraag:
Hoe weten we of de wereld die we in onze geest ‘zien’ overeenkomt met de buitenwereld? Hoe weten
we of we de wereld net zo zien als anderen?
Sensatie = een vroeg stadium van perceptie waarin receptoren een stimulus omzetten in een patroon
van zenuwimpulsen. Deze signalen worden vervolgens voor verdere bewerking doorgestuurd naar de
hersenen. Sensatie is dus onze eerste gewaarwording van de stimulus.
Onze sensorische ervaring is in de meeste gevallen zeer betrouwbaar. Toch hebben wij mensen onze
zintuiglijke beperkingen, net als andere diersoorten.
➔ Het proces waarbij gestimuleerde receptoren (zoals in de oren of ogen) een patroon van
neurale impulsen creëren dat waargenomen stimuli representeert in de hersenen, waardoor
een initiële ervaring van de stimuli ontstaat → dus onze eerste gewaarwording van de
stimulus
Perceptie (of waarneming) = proces waarbij aan het patroon van sensorische zenuwimpulsen een
gedetailleerde betekenis wordt toegekend. Perceptie wordt sterk beïnvloed door herinnering,
motivatie, emotie en andere psychologische processen. Dankzij de perceptiepsychologie weten we
hoe de menselijke hersenen een reeks tonen kunnen samenvoegen tot een bekende melodie, en hoe
ze een verzameling vormen en schaduwen combineren tot een bekend gezicht. Perceptie creëert een
interpretatie van de sensatie.
➔ Een proces dat de inkomende sensorische patronen bewerkt en er betekenis aan geeft →
perceptie creëert dus een interpretatie van de sensatie.
➔ Perceptie = het proces waarin een sensatie bewerkt en geïnterpreteerd wordt. Het begrip
‘sensatie’ verwijst naar de eerste stappen in het proces waarin een stimulus wordt verwerkt.
Kernvraag 1: hoe verandert stimulatie in sensatie?
Je zintuigen waarschuwen je voor gevaar. Onze zintuigen hebben nog meer functies die ons helpen
overleven door onze aandacht op bepaalde sensaties te richten, zoals smakelijk voedsel dat nieuwe
energie geeft. Onze zintuigen helpen ook bij het lokaliseren van een mogelijke partner, het vinden
van beschutting en het herkennen van vrienden. En dankzij onze zintuigen kunnen we genieten van
muziek, kunst, sport, voedsel en seks.
Onze zintuigelijke indrukken bestaan uit neurale representaties van stimuli, niet uit de werkelijke
stimuli.
De hersenen nemen de wereld indirect waar, omdat de zintuigen alle stimuli omzetten in de taal van
het zenuwstelsel: neurale impulsen.
3
