Inhoudsopgave
Hoofdstuk 0 De revolutie van organisatie en management...................................................................2
0.1 Inleiding........................................................................................................................................2
0.2 Ontstaan van het vakgebied.........................................................................................................2
0.3 Ontwikkeling van handel en ontstaan van multinationale ondernemingen.................................2
0.4 Denkrichtingen en persoonlijkheden............................................................................................2
0.5 Periode voor de industriële revolutie (400 v. Chr. – 1900 na Chr.)...............................................3
0.6 Frederick Taylor en het scientific management (± 1900)..............................................................3
0.7 Henri Fayol en de Generaal Ganagement-theorie (± 1900)..........................................................3
0.8 Max Weber en de theorie van de bureaucratie (± 1920)..............................................................4
0.9 Elton Mayo en de Human Relations-beweging (± 1945)...............................................................5
0.10 Rensis Likert (E.A.) en het revisionisme (± 1950)........................................................................5
0.11 kenneth Boulding en de systeembenadering (± 1950)...............................................................6
0.12 Paul Lawrence en Jay Lorsch en de contingentiebenadering (± 1965)........................................6
0.13 Recente organisatietheorieën (1980+).......................................................................................6
Philip Crosby (1926-2001) en kwaliteitszorg...................................................................................6
Henry Mintzberg (1939) en organisatiestructurering en strategische planning.............................6
Tom Peters (1942)en managementprincipes voor bedrijfsvoering.................................................7
Michael Porter (1947) en strategie.................................................................................................7
Michael Hammer (1948-2008) en herstructureren van bedrijfsprocessen.....................................7
C.K. Prahalad (1941-2010) en concurrentie....................................................................................8
Jim Collins (1958) en bedrijfscultuur en leiderschap......................................................................8
Kjell Anders Nordström (1958) & Jonas Ridderstråle (1966) en veranderingen in organisaties.....8
Clayton Christensen (1952) en disruptie.........................................................................................8
Martin Seligman (1942) en de positieve technologie.....................................................................8
Kim Cameron (1946) en positief leiderschap..................................................................................9
1
, Hoofdstuk 0 De revolutie van organisatie en
management
0.1 Inleiding
Organisatiekunde kan je definiëren als ‘een interdisciplinaire wetenschap die zich bezighoudt met het
bestuderen van het gedrag van organisaties alsmede de factoren die dit gedrag bepalen en de wijze
waarop organisaties het meest doeltreffend bestuurd kunnen worden’. De definitie van
organisatiekunde omvat twee aspecten van het vakgebied, namelijk:
1. Een descriptief aspect. Dit is een beschrijving van het gedrag van organisaties, met de
motieven en gevolgen.
2. Een prescriptief aspect. Dit is een advies over te volgen van handelwijze en organisatie-
inrichtingen.
Bij organisatiekunde wordt het begrip interdisciplinariteit genoemd, een vaak misbruikte term.
Hiermee wordt bedoel dat de organisatiekunde veel elementen bevat die afkomstig zijn uit andere
wetenschappen.
Als we alle bijdragen uit deze vakgebieden verzamelen die we nodig hebben voor een onderzoek of
project is dit echter nog geen interdisciplinaire, maar een zogenoemde multidisciplinaire aanpak. Een
interdisciplinaire aanpak gaat nog een stap verder.
Twee andere begrippen uit de definitie zijn besturing en doeltreffendheid ofwel effectiviteit.
Besturing kunnen we omschrijven als ‘pogingen tot gerichte beïnvloeding’. De mate waarin de
besturing slaagt, wordt aangeduid met het begrip doeltreffendheid of effectiviteit.
0.2 Ontstaan van het vakgebied
In Nederland is organisatiekunde als afstudeerrichting aan de technische hogescholen kort na de
Tweede Wereldoorlog geïntroduceerd. Het vak heette toen bedrijfsorganisatie en was sterk
technisch georiënteerd.
Het vak bedrijfskunde binnen overige studierichtingen aan universiteiten en hogescholen wordt ook
wel aangeduid met: Organisatiekunde, Bedrijfsorganisatie, Organisatieleer, Management en
Organisatie, Organisatie en Management of alleen Management.
0.3 Ontwikkeling van handel en ontstaan van
multinationale ondernemingen
De eerste, vroege voorbeelden van internationale handel gaan terug naar de tijd van de zogenoemde
handelsroutes. De zijderoute is een van de oudste handelsroutes, opgericht 2 v. Chr. Deze route
verbond Europa met het Midden-Oosten en Azië en daardoor de grote Romeinse en Chinese
beschavingen met elkaar.
0.4 Denkrichtingen en persoonlijkheden
De belangrijkste personen uit de geschiedenis van de organisatiekunde vertegenwoordigen vaak een
bepaalde stroming of denkrichting binnen de organisatiekunde.
2
Hoofdstuk 0 De revolutie van organisatie en management...................................................................2
0.1 Inleiding........................................................................................................................................2
0.2 Ontstaan van het vakgebied.........................................................................................................2
0.3 Ontwikkeling van handel en ontstaan van multinationale ondernemingen.................................2
0.4 Denkrichtingen en persoonlijkheden............................................................................................2
0.5 Periode voor de industriële revolutie (400 v. Chr. – 1900 na Chr.)...............................................3
0.6 Frederick Taylor en het scientific management (± 1900)..............................................................3
0.7 Henri Fayol en de Generaal Ganagement-theorie (± 1900)..........................................................3
0.8 Max Weber en de theorie van de bureaucratie (± 1920)..............................................................4
0.9 Elton Mayo en de Human Relations-beweging (± 1945)...............................................................5
0.10 Rensis Likert (E.A.) en het revisionisme (± 1950)........................................................................5
0.11 kenneth Boulding en de systeembenadering (± 1950)...............................................................6
0.12 Paul Lawrence en Jay Lorsch en de contingentiebenadering (± 1965)........................................6
0.13 Recente organisatietheorieën (1980+).......................................................................................6
Philip Crosby (1926-2001) en kwaliteitszorg...................................................................................6
Henry Mintzberg (1939) en organisatiestructurering en strategische planning.............................6
Tom Peters (1942)en managementprincipes voor bedrijfsvoering.................................................7
Michael Porter (1947) en strategie.................................................................................................7
Michael Hammer (1948-2008) en herstructureren van bedrijfsprocessen.....................................7
C.K. Prahalad (1941-2010) en concurrentie....................................................................................8
Jim Collins (1958) en bedrijfscultuur en leiderschap......................................................................8
Kjell Anders Nordström (1958) & Jonas Ridderstråle (1966) en veranderingen in organisaties.....8
Clayton Christensen (1952) en disruptie.........................................................................................8
Martin Seligman (1942) en de positieve technologie.....................................................................8
Kim Cameron (1946) en positief leiderschap..................................................................................9
1
, Hoofdstuk 0 De revolutie van organisatie en
management
0.1 Inleiding
Organisatiekunde kan je definiëren als ‘een interdisciplinaire wetenschap die zich bezighoudt met het
bestuderen van het gedrag van organisaties alsmede de factoren die dit gedrag bepalen en de wijze
waarop organisaties het meest doeltreffend bestuurd kunnen worden’. De definitie van
organisatiekunde omvat twee aspecten van het vakgebied, namelijk:
1. Een descriptief aspect. Dit is een beschrijving van het gedrag van organisaties, met de
motieven en gevolgen.
2. Een prescriptief aspect. Dit is een advies over te volgen van handelwijze en organisatie-
inrichtingen.
Bij organisatiekunde wordt het begrip interdisciplinariteit genoemd, een vaak misbruikte term.
Hiermee wordt bedoel dat de organisatiekunde veel elementen bevat die afkomstig zijn uit andere
wetenschappen.
Als we alle bijdragen uit deze vakgebieden verzamelen die we nodig hebben voor een onderzoek of
project is dit echter nog geen interdisciplinaire, maar een zogenoemde multidisciplinaire aanpak. Een
interdisciplinaire aanpak gaat nog een stap verder.
Twee andere begrippen uit de definitie zijn besturing en doeltreffendheid ofwel effectiviteit.
Besturing kunnen we omschrijven als ‘pogingen tot gerichte beïnvloeding’. De mate waarin de
besturing slaagt, wordt aangeduid met het begrip doeltreffendheid of effectiviteit.
0.2 Ontstaan van het vakgebied
In Nederland is organisatiekunde als afstudeerrichting aan de technische hogescholen kort na de
Tweede Wereldoorlog geïntroduceerd. Het vak heette toen bedrijfsorganisatie en was sterk
technisch georiënteerd.
Het vak bedrijfskunde binnen overige studierichtingen aan universiteiten en hogescholen wordt ook
wel aangeduid met: Organisatiekunde, Bedrijfsorganisatie, Organisatieleer, Management en
Organisatie, Organisatie en Management of alleen Management.
0.3 Ontwikkeling van handel en ontstaan van
multinationale ondernemingen
De eerste, vroege voorbeelden van internationale handel gaan terug naar de tijd van de zogenoemde
handelsroutes. De zijderoute is een van de oudste handelsroutes, opgericht 2 v. Chr. Deze route
verbond Europa met het Midden-Oosten en Azië en daardoor de grote Romeinse en Chinese
beschavingen met elkaar.
0.4 Denkrichtingen en persoonlijkheden
De belangrijkste personen uit de geschiedenis van de organisatiekunde vertegenwoordigen vaak een
bepaalde stroming of denkrichting binnen de organisatiekunde.
2
