DPCBEC1B.1 Samenvatting Heezen (H4, H5, H7, H8) en
Hillier (H9.1 t/m 9.4 en 19)
Inhoud
Heezen hoofdstuk 4................................................................................................................................3
4.1 Gelduitgaven en kosten................................................................................................................3
4.2 Gelduitgaven en opbrengsten......................................................................................................3
4.3 Kosten van een product................................................................................................................3
4.4 Kostenindelingen..........................................................................................................................3
4.5 Kosten van grond- en hulpstoffen................................................................................................4
4.7 Berekening loonkosten.................................................................................................................5
4.8 Kosten van duurzame productiemiddelen....................................................................................6
4.9 Afschrijvingsmethoden.................................................................................................................7
Heezen hoofdstuk 5................................................................................................................................9
5.1 Kostprijs en de markt....................................................................................................................9
5.2 Variabele en vaste kosten.............................................................................................................9
5.3 Integrale kostprijs.......................................................................................................................12
5.3.2 Normale en werkelijke kosten.............................................................................................12
5.4 Kostenverbijzondering................................................................................................................14
5.4.2 Toerekening directe kosten.................................................................................................14
5.4.3 Toerekening indirecte kosten..............................................................................................14
5.5 Initiële kosten.............................................................................................................................26
5.5.1 Technische initiële kosten....................................................................................................26
5.5.2..............................................................................................................................................26
Heezen hoofdstuk 7..............................................................................................................................26
7.1 Leiding van een organisatie........................................................................................................26
7.2 Planning op lange en korte termijn.............................................................................................26
7.4 Budgettering van een productieonderneming............................................................................26
7.5 Budgettering van kosten.............................................................................................................28
7.8 Vergelijking van het productiebudget en de werkelijke productiekosten..................................29
7.11 Responsibility accounting.........................................................................................................31
Heezen hoofdstuk 8..............................................................................................................................31
8.1 Lange- en kortetermijnbeslissingen............................................................................................31
8.2 Investeringsselectie....................................................................................................................32
8.3 Beoordeling investeringsproject.................................................................................................32
, 8.4 Methoden om investeringsvoorstellen te beoordelen...............................................................32
8.6 Vergelijking van de selectiemethoden........................................................................................36
Hillier hoofdstuk 9................................................................................................................................37
9.1 Project cash flows: A first look....................................................................................................37
9.2 Incremental cash flows...............................................................................................................37
9.3 Pro forma financial statements and project cash flows..............................................................37
9.4 More about project cash flow.....................................................................................................39
Hillier hoofdstuk 19..............................................................................................................................40
19.1 Introduction to behavioural finance.........................................................................................40
19.2 Biases........................................................................................................................................41
19.3 Framing Effects.........................................................................................................................42
19.4 Heuristics..................................................................................................................................43
2
,Heezen hoofdstuk 4
4.1 Gelduitgaven en kosten
Kosten = aan perioden, functies of producten toegerekende (toekomstige) gelduitgaven, die verband
houden met de opoffering van productiemiddelen (duurzaam of niet duurzaam).
Voorbeelden van kosten:
4.2 Gelduitgaven en opbrengsten
Opbrengsten = Aan perioden, functies of producten toegerekende (toekomstige) geldontvangsten,
die verband houden met de verkoop van producten of levering van diensten.
De opbrengsten worden toegekend aan de periode waarin het verkocht is, ook al vindt de betaling
later plaats.
4.3 Kosten van een product
De kosten van een product (dienst) zijn gelijk aan de geldswaarde van de productiemiddelen die zijn
opgeofferd voor het produceren en verkopen van het product.
Voorbeeld:
Grondstoffen 5 kg X €2/kg = €10
Arbeidskosten 0,1 uur X €40/uur = €4
Machinekosten 0,2 uur X €10/uur = €2
----+
Totale kosten per product (Kostprijs) €16
4.4 Kostenindelingen
De kosten die voor een bepaalde productie onvermijdelijk zijn, noemen we toegestane kosten. Na
afloop van het productieproces kunnen we vaststellen welke kosten in werkelijkheid zijn gemaakt
voor de betreffende productie. De vergelijking van de toegestane kosten (standaardkosten) met de
werkelijke kosten kunnen verschillen vaststellen.
3
, In totaal zijn er 7 verschillende soorten kosten die in de volgende paragrafen behandeld worden:
1. Kosten van grond- en hulpstoffen
2. Kosten van arbeid
3. Kosten van duurzame productiemiddelen
4. Kosten van grond
5. Kosten van diensten van derden
6. Kostprijsverhogende belastingen
7. Kosten van vermogen
4.5 Kosten van grond- en hulpstoffen
Verschil afval en uitval:
Afval is verloren grondstof tijdens het productieproces en uitval is een eindproduct dat niet aan de
eisen voldoet.
Kostprijs per product berekenen:
VOORBEELD:
Door een uitgeverij wordt in één opgave 10.000 exemplaren gedrukt. Een studieboek bevat één
kilogram papier. Eén kilogram papier kost €5. Voor de productie van 10.000 exemplaren zijn 30
arbeidsuren en 10 machine-uren nodig. Tijdens het productieproces treedt voor het papierverbruik
2% afval op. Het afval heeft geen waarde en wordt kosteloos door een plaatselijke
oudpapierhandelaar opgehaald. Aan het einde van het productieproces blijkt dat 1% van de boeken
worden afgekeurd. De afgekeurde boeken hebben een waarde van €2 per exemplaar. De kosten van
één arbeidsuur bedragen €90 en van een machine-uur €50.
Wat zijn de kosten per goedgekeurd boek?
Uitwerking
Allereerst moet bepaald worden hoeveel grondstof er nodig is om 10.000 (ongekeurde) boeken te
drukken.
Hoeveel grondstof is in bewerking genomen? 100%
2% afval 2%
Hoeveelheid grondstof (papier) in het boek 98% = 1kg
Om 100% te halen moet er dus:
100/98 * 10.000kg = 10.204kg
Kosten:
Grondstofkosten: (100/98)* 10.000kg * €5/kg) = €51.020
Arbeidskosten: (30 uur * €90) = €2.700
Machinekosten: (10 uur * €50) = €500 +
Kosten per ongekeurd boek = €54.220
Opbrengst afgekeurde boeken: (1% van 10.000 = 100 * €2) = €200 -
Kosten per 9.900 goedgekeurde boeken = €54.020
Kosten per goedgekeurd boek (€54.020 : 9.900) = €5,45
4
Hillier (H9.1 t/m 9.4 en 19)
Inhoud
Heezen hoofdstuk 4................................................................................................................................3
4.1 Gelduitgaven en kosten................................................................................................................3
4.2 Gelduitgaven en opbrengsten......................................................................................................3
4.3 Kosten van een product................................................................................................................3
4.4 Kostenindelingen..........................................................................................................................3
4.5 Kosten van grond- en hulpstoffen................................................................................................4
4.7 Berekening loonkosten.................................................................................................................5
4.8 Kosten van duurzame productiemiddelen....................................................................................6
4.9 Afschrijvingsmethoden.................................................................................................................7
Heezen hoofdstuk 5................................................................................................................................9
5.1 Kostprijs en de markt....................................................................................................................9
5.2 Variabele en vaste kosten.............................................................................................................9
5.3 Integrale kostprijs.......................................................................................................................12
5.3.2 Normale en werkelijke kosten.............................................................................................12
5.4 Kostenverbijzondering................................................................................................................14
5.4.2 Toerekening directe kosten.................................................................................................14
5.4.3 Toerekening indirecte kosten..............................................................................................14
5.5 Initiële kosten.............................................................................................................................26
5.5.1 Technische initiële kosten....................................................................................................26
5.5.2..............................................................................................................................................26
Heezen hoofdstuk 7..............................................................................................................................26
7.1 Leiding van een organisatie........................................................................................................26
7.2 Planning op lange en korte termijn.............................................................................................26
7.4 Budgettering van een productieonderneming............................................................................26
7.5 Budgettering van kosten.............................................................................................................28
7.8 Vergelijking van het productiebudget en de werkelijke productiekosten..................................29
7.11 Responsibility accounting.........................................................................................................31
Heezen hoofdstuk 8..............................................................................................................................31
8.1 Lange- en kortetermijnbeslissingen............................................................................................31
8.2 Investeringsselectie....................................................................................................................32
8.3 Beoordeling investeringsproject.................................................................................................32
, 8.4 Methoden om investeringsvoorstellen te beoordelen...............................................................32
8.6 Vergelijking van de selectiemethoden........................................................................................36
Hillier hoofdstuk 9................................................................................................................................37
9.1 Project cash flows: A first look....................................................................................................37
9.2 Incremental cash flows...............................................................................................................37
9.3 Pro forma financial statements and project cash flows..............................................................37
9.4 More about project cash flow.....................................................................................................39
Hillier hoofdstuk 19..............................................................................................................................40
19.1 Introduction to behavioural finance.........................................................................................40
19.2 Biases........................................................................................................................................41
19.3 Framing Effects.........................................................................................................................42
19.4 Heuristics..................................................................................................................................43
2
,Heezen hoofdstuk 4
4.1 Gelduitgaven en kosten
Kosten = aan perioden, functies of producten toegerekende (toekomstige) gelduitgaven, die verband
houden met de opoffering van productiemiddelen (duurzaam of niet duurzaam).
Voorbeelden van kosten:
4.2 Gelduitgaven en opbrengsten
Opbrengsten = Aan perioden, functies of producten toegerekende (toekomstige) geldontvangsten,
die verband houden met de verkoop van producten of levering van diensten.
De opbrengsten worden toegekend aan de periode waarin het verkocht is, ook al vindt de betaling
later plaats.
4.3 Kosten van een product
De kosten van een product (dienst) zijn gelijk aan de geldswaarde van de productiemiddelen die zijn
opgeofferd voor het produceren en verkopen van het product.
Voorbeeld:
Grondstoffen 5 kg X €2/kg = €10
Arbeidskosten 0,1 uur X €40/uur = €4
Machinekosten 0,2 uur X €10/uur = €2
----+
Totale kosten per product (Kostprijs) €16
4.4 Kostenindelingen
De kosten die voor een bepaalde productie onvermijdelijk zijn, noemen we toegestane kosten. Na
afloop van het productieproces kunnen we vaststellen welke kosten in werkelijkheid zijn gemaakt
voor de betreffende productie. De vergelijking van de toegestane kosten (standaardkosten) met de
werkelijke kosten kunnen verschillen vaststellen.
3
, In totaal zijn er 7 verschillende soorten kosten die in de volgende paragrafen behandeld worden:
1. Kosten van grond- en hulpstoffen
2. Kosten van arbeid
3. Kosten van duurzame productiemiddelen
4. Kosten van grond
5. Kosten van diensten van derden
6. Kostprijsverhogende belastingen
7. Kosten van vermogen
4.5 Kosten van grond- en hulpstoffen
Verschil afval en uitval:
Afval is verloren grondstof tijdens het productieproces en uitval is een eindproduct dat niet aan de
eisen voldoet.
Kostprijs per product berekenen:
VOORBEELD:
Door een uitgeverij wordt in één opgave 10.000 exemplaren gedrukt. Een studieboek bevat één
kilogram papier. Eén kilogram papier kost €5. Voor de productie van 10.000 exemplaren zijn 30
arbeidsuren en 10 machine-uren nodig. Tijdens het productieproces treedt voor het papierverbruik
2% afval op. Het afval heeft geen waarde en wordt kosteloos door een plaatselijke
oudpapierhandelaar opgehaald. Aan het einde van het productieproces blijkt dat 1% van de boeken
worden afgekeurd. De afgekeurde boeken hebben een waarde van €2 per exemplaar. De kosten van
één arbeidsuur bedragen €90 en van een machine-uur €50.
Wat zijn de kosten per goedgekeurd boek?
Uitwerking
Allereerst moet bepaald worden hoeveel grondstof er nodig is om 10.000 (ongekeurde) boeken te
drukken.
Hoeveel grondstof is in bewerking genomen? 100%
2% afval 2%
Hoeveelheid grondstof (papier) in het boek 98% = 1kg
Om 100% te halen moet er dus:
100/98 * 10.000kg = 10.204kg
Kosten:
Grondstofkosten: (100/98)* 10.000kg * €5/kg) = €51.020
Arbeidskosten: (30 uur * €90) = €2.700
Machinekosten: (10 uur * €50) = €500 +
Kosten per ongekeurd boek = €54.220
Opbrengst afgekeurde boeken: (1% van 10.000 = 100 * €2) = €200 -
Kosten per 9.900 goedgekeurde boeken = €54.020
Kosten per goedgekeurd boek (€54.020 : 9.900) = €5,45
4
