Sociologie 1
Inleiding
Lesmateriaal: Sociologie een inleiding 3de editie, Pearson Education + Slides &
draaiboek
Staat het niet in de hoofdtekst dan is het ondersteunend materiaal!
Proefexamen op canvas: 4/11 Maak het proefexamen nadat je de eerste 5
hoofdstukken doorlopen hebt.
Hoofdstuk 1: Wat is sociologie?
Duurzaamheid? Dingen/concepten die verder gaan ook al stopt er iemand mee
Voorbeeld: De uni blijft draaien ook al stop jij er mee.
De definitie van sociologie bestaat NIET! Een definitie is beter geschikt om een
verschijnsel vast te leggen, de definitie van de sociologie is voor iedereen ook
anders.
Concreet is sociologie het begrijpen van de samenleving.
Sociologie is een soort avontuur?
- Het is een jonge discipline, hierdoor nog tijd voor verandering
- Het is een diep verdeelde wetenschap
- Wetenschappers zijn het over 1 ding eens (= het is zeer moeilijk om
de sociologie te definiëren)
1.2.
Belangrijke sociologische les: “Alles is contigent, maar daarom niet
arbitrair”
Contigent? Alles wat we in de samenleving aantreffen (regels, instellingen, …)
zouden allemaal anders kunnen zijn. We hadden onze samenleving anders
kunnen opstellen.
Arbitrair? = toevallig. Er zijn goede redenen wrm we de dingen doen op de
manier waarop we ze doen?
Voorbeeld: Huwelijk
In onze cultuur is een huwelijk een verbintenis tussen 2 mensen, Als je het in de
Murdock-files gaat bekijken waren van de 565 culturen maar 20% die hetzelfde
dachten over een huwelijk dan ons.
, Sommige culturen hebben meerdere vrouwen, etc. Alles wat wij in ons leven
hebben is niet opgelegd door een God of door de natuur, alles wat er is gebouwd
heeft de mens gedaan.
1.3.
Hoe mensen wetten eerbieden? Mensen respecteren wetten zolang ze
geloven dat ze van een god of opperwezen komen
Waarom probeert met het contingente te ontkennen? Als mensen gaan
beseffen dat de mens alles heeft ontworpen (regels, wetten, etc.) wrm zouden
wij als samenleving zich daaraan houden?
Gevolg : Het respect voor wetten zwakt af.
Waarom geloven mensen in een God? Mensen zouden op een spontane
manier regels moeten volgen en dat was religie.
Roussseau (18de eeuw) ontwerpt dus een Civiele religie
Civiele religie? Een sociologisch concept dat verwijst naar een algemene, niet-
theïstische religiositeit die burgers in een samenleving verbindt. Met
burgerdeugd centraal.
Burgerdeugd? Verwachtingen van een burger in een samenleving zoals: trouw,
plichtsbesef, eerlijkheid,…
Waarom is het contingente niet toevallig (=arbitrair)?
Drie voorbeelden die dit gaan duidelijk maken:
1) Aanloop naar de ontwikkeling sociologie
2) August Compte: uitvinder sociologie
3) Hedendaagse discussie
Verlichting Tegen-verlichting
- Verwerping religie als ordehaver - Geen + beeld van menselijke
- Mens moet naar zijn natuur natuur
leren leven - Vooral handelen uit eigenbelang
- Kennis van natuur via - Egoïsme en onrecht
wetenschap - Limieten opleggen
- Die kennis zal redelijk gedrag - Zonder geloof: bijgeloof, blind
bevorderen respect voor traditie,
- Dat zak bijdragen tot geluk manipuleren, etc.
Voorbeeld: Godsdienst, Sociologie Voorbeeld: Bart de Weever, dictatuur
Besluit:
Verlichting --> Sociale orde is contigent
Inleiding
Lesmateriaal: Sociologie een inleiding 3de editie, Pearson Education + Slides &
draaiboek
Staat het niet in de hoofdtekst dan is het ondersteunend materiaal!
Proefexamen op canvas: 4/11 Maak het proefexamen nadat je de eerste 5
hoofdstukken doorlopen hebt.
Hoofdstuk 1: Wat is sociologie?
Duurzaamheid? Dingen/concepten die verder gaan ook al stopt er iemand mee
Voorbeeld: De uni blijft draaien ook al stop jij er mee.
De definitie van sociologie bestaat NIET! Een definitie is beter geschikt om een
verschijnsel vast te leggen, de definitie van de sociologie is voor iedereen ook
anders.
Concreet is sociologie het begrijpen van de samenleving.
Sociologie is een soort avontuur?
- Het is een jonge discipline, hierdoor nog tijd voor verandering
- Het is een diep verdeelde wetenschap
- Wetenschappers zijn het over 1 ding eens (= het is zeer moeilijk om
de sociologie te definiëren)
1.2.
Belangrijke sociologische les: “Alles is contigent, maar daarom niet
arbitrair”
Contigent? Alles wat we in de samenleving aantreffen (regels, instellingen, …)
zouden allemaal anders kunnen zijn. We hadden onze samenleving anders
kunnen opstellen.
Arbitrair? = toevallig. Er zijn goede redenen wrm we de dingen doen op de
manier waarop we ze doen?
Voorbeeld: Huwelijk
In onze cultuur is een huwelijk een verbintenis tussen 2 mensen, Als je het in de
Murdock-files gaat bekijken waren van de 565 culturen maar 20% die hetzelfde
dachten over een huwelijk dan ons.
, Sommige culturen hebben meerdere vrouwen, etc. Alles wat wij in ons leven
hebben is niet opgelegd door een God of door de natuur, alles wat er is gebouwd
heeft de mens gedaan.
1.3.
Hoe mensen wetten eerbieden? Mensen respecteren wetten zolang ze
geloven dat ze van een god of opperwezen komen
Waarom probeert met het contingente te ontkennen? Als mensen gaan
beseffen dat de mens alles heeft ontworpen (regels, wetten, etc.) wrm zouden
wij als samenleving zich daaraan houden?
Gevolg : Het respect voor wetten zwakt af.
Waarom geloven mensen in een God? Mensen zouden op een spontane
manier regels moeten volgen en dat was religie.
Roussseau (18de eeuw) ontwerpt dus een Civiele religie
Civiele religie? Een sociologisch concept dat verwijst naar een algemene, niet-
theïstische religiositeit die burgers in een samenleving verbindt. Met
burgerdeugd centraal.
Burgerdeugd? Verwachtingen van een burger in een samenleving zoals: trouw,
plichtsbesef, eerlijkheid,…
Waarom is het contingente niet toevallig (=arbitrair)?
Drie voorbeelden die dit gaan duidelijk maken:
1) Aanloop naar de ontwikkeling sociologie
2) August Compte: uitvinder sociologie
3) Hedendaagse discussie
Verlichting Tegen-verlichting
- Verwerping religie als ordehaver - Geen + beeld van menselijke
- Mens moet naar zijn natuur natuur
leren leven - Vooral handelen uit eigenbelang
- Kennis van natuur via - Egoïsme en onrecht
wetenschap - Limieten opleggen
- Die kennis zal redelijk gedrag - Zonder geloof: bijgeloof, blind
bevorderen respect voor traditie,
- Dat zak bijdragen tot geluk manipuleren, etc.
Voorbeeld: Godsdienst, Sociologie Voorbeeld: Bart de Weever, dictatuur
Besluit:
Verlichting --> Sociale orde is contigent