Ontwikkelingspsychologie
H1 inleiding in de ontwikkelingspsychologie
1.1 inleidende begrippen
nature vs. nurture debat
= de vraag stellen of de veranderingen die we bij het kind zien
veroorzaakt worden door een aangeboren mechanisme of veeleer door
leren of een combinatie
nature = aard, verwijzing naar genetische code
nurture= opvoeding, omgeving, onderwijs
sensitieve periode
= Aanleren van vaardigheden is soms gebonden aan een bepaalde
periode. Binnen die periode zijn invloeden van de omgeving het sterkst
voelbaar. Dit heeft te maken met een afname van de plasticiteit van de
hersenen.
1.2 periodes en leeftijden
->ontwikkelingsfases voorgesteld in een schema
,1.3 visies op de ontwikkeling van de kinderen
Psychodynamische benaderingen
- Focus op wisselwerking tussen onbewuste en omgeving
- Ervaringen kindertijd van belang voor sociale en
persoonlijkheidsontwikkeling
- Freud, Erikson vertrekken vanuit deze benadering
- Dromen interpreteren, kindertekeningen analyseren, vrije
associatie, …
- Probleem: lastig wetenschappelijk te staven
Behaviorisme
- Ook wel leertheorieën
- Focus op ervaringen en meetbaar gedrag (geen dromen, gedachten,
verlangens)
- Voor onderwijs: aandacht voor de effecten van straf en beloning en
conditionering
-> klassieke en operante conditionering
Cognitief-wetenschappelijke benaderingen
- Wat zijn de denkprocessen die schuilgaan achter gedrag (hoe
onthouden, waarnemen, informatie verwerken, denken enz.)
- Conditioneringen krijgen minder (geen) aandacht
- Soms gelijkenis met werking computer (=
informatieverwerkingsbenadering)
- Onderwijs: hoe moeten instructies worden gegeven zodat leren
optimaal wordt?
Systeembenaderingen
- hoe kan de ontwikkeling van kind tot kind zo sterk verschillen?
- Dus focus op interactie kind – omgeving elke ontwikkeling is
uniek, dus geen gemiddeld gedrag!
o Bv: kind op school en kind thuis kan zich anders voordoen
persoonlijkheid?
o Bv: rekeninterventie geven vertrekkende van wat het kind
reeds kan
, Neurowetenschappelijke benadering
- Verbanden zoeken tussen functies van de hersenen en gedrag
soms hersenfuncties in beeld brengen met bv MRI machine
- Educatieve neurowetenschappen
o rol van hersenfuncties onderzoeken in ADHD, dyscalculie
o Lateralisatie in de hersenen effect op leren rekenen,
schrijven,
H1 inleiding in de ontwikkelingspsychologie
1.1 inleidende begrippen
nature vs. nurture debat
= de vraag stellen of de veranderingen die we bij het kind zien
veroorzaakt worden door een aangeboren mechanisme of veeleer door
leren of een combinatie
nature = aard, verwijzing naar genetische code
nurture= opvoeding, omgeving, onderwijs
sensitieve periode
= Aanleren van vaardigheden is soms gebonden aan een bepaalde
periode. Binnen die periode zijn invloeden van de omgeving het sterkst
voelbaar. Dit heeft te maken met een afname van de plasticiteit van de
hersenen.
1.2 periodes en leeftijden
->ontwikkelingsfases voorgesteld in een schema
,1.3 visies op de ontwikkeling van de kinderen
Psychodynamische benaderingen
- Focus op wisselwerking tussen onbewuste en omgeving
- Ervaringen kindertijd van belang voor sociale en
persoonlijkheidsontwikkeling
- Freud, Erikson vertrekken vanuit deze benadering
- Dromen interpreteren, kindertekeningen analyseren, vrije
associatie, …
- Probleem: lastig wetenschappelijk te staven
Behaviorisme
- Ook wel leertheorieën
- Focus op ervaringen en meetbaar gedrag (geen dromen, gedachten,
verlangens)
- Voor onderwijs: aandacht voor de effecten van straf en beloning en
conditionering
-> klassieke en operante conditionering
Cognitief-wetenschappelijke benaderingen
- Wat zijn de denkprocessen die schuilgaan achter gedrag (hoe
onthouden, waarnemen, informatie verwerken, denken enz.)
- Conditioneringen krijgen minder (geen) aandacht
- Soms gelijkenis met werking computer (=
informatieverwerkingsbenadering)
- Onderwijs: hoe moeten instructies worden gegeven zodat leren
optimaal wordt?
Systeembenaderingen
- hoe kan de ontwikkeling van kind tot kind zo sterk verschillen?
- Dus focus op interactie kind – omgeving elke ontwikkeling is
uniek, dus geen gemiddeld gedrag!
o Bv: kind op school en kind thuis kan zich anders voordoen
persoonlijkheid?
o Bv: rekeninterventie geven vertrekkende van wat het kind
reeds kan
, Neurowetenschappelijke benadering
- Verbanden zoeken tussen functies van de hersenen en gedrag
soms hersenfuncties in beeld brengen met bv MRI machine
- Educatieve neurowetenschappen
o rol van hersenfuncties onderzoeken in ADHD, dyscalculie
o Lateralisatie in de hersenen effect op leren rekenen,
schrijven,
