VZ 4.1 Wat weet jij over dementie?
Verschillende benaderingswijzen benoemen in de zorg voor mensen met
dementie
Persoonsgerichte benadering, waarbij het erom gaat manieren te
vinden om mensen met dementie en hun naasten zo veel mogelijk zelf te
laten doen ondanks toenemende beperkingen. Belangrijk is daarbij dat de
zorg, in samenspraak met de oudere en de (in)formele zorg, wordt
afgestemd op persoonlijke voorkeuren en behoeften
Uitleggen waaruit de verpleegkundige zorg bestaat in het ondersteunen,
begeleiden en verzorgen van de oudere met dementie en zijn individuele
zorgbehoeften
Ondersteunen: zelfmanagement, geheugen, activiteiten
Begeleiden: activiteiten, cognitieve emotionele en sociale gevolgen van
dementie, realiteitsoriëntatie
Verzorgen: ADL
Benoemen welke rol en taken de verpleegkundige heeft in het begeleiden
van mantelzorgers bij zorgvragers met dementie
Vroegtijdig signaleren van (dreigende) overbelasting
Preventieve interventies
Curatieve interventies
o Samenwerken
o Faciliteren
o Ondersteunen
o Afstemmen
Contextuele/intergenerationele therapie: betreft een therapeutische
benadering die problemen en levensvragen niet los ziet van wat
generatie na generatie is doorgegeven en ontvangen. De
verbondenheid die er is met de partner, kinderen, ouders,
grootouders en andere belangrijke relaties, vormt de context. Elke
hulpvraag wordt vanuit deze context benaderd.
Verwijzen (therapeut)
Zelfmanagement ondersteuning
,VZ 4.2 Schei uit over uitscheiding ♥
Aan de hand van casuistiek aangeven welke verpleegkundige zorg wordt
verwacht bij ondersteuning bij de uitscheiding
Verpleegkundige zorg bij uitscheiding:
Helpen, ondersteunen en verzorgen bij uitscheiding
Hulp bij braken en sputum opvangen
Aandachtspunten:
Hygiëne
Welbevinden van de zorgvrager
Uitscheidingsproducten observeren en afwijkingen signaleren
Zorgbehoefte inschatten
Uitscheidingspatroon observeren
Zelfzorgtekorten en acties bij de uitscheiding
Acties bij vaardigheidstekort Acties bij kennistekort of
motivatietekort
Volledige overname van de Gedeeltelijke opname van de Begeleiding bij de zelfzorg
zelfzorg zelfzorg
Een po of urinaal geven Hulpmiddelen bij de Voorlichting geven over
Incontinentiematerialen uitscheiding toepassen hygiënisch omgaan met
toepassen Uitscheiding bevorderen uitscheidingsproducten,
Zorgvragers met een met behulp van het zelf beïnvloeden van
verblijfskatheter natuurlijke middelen het uitscheidingspatroon,
verzorgen Hulp bieden bij het het gebruik van
Een microklysma geven opgeven van sputum incontinentiematerialen
Een zorgvrager verzorgen Hulp bieden bij braken Complicaties door
bij de menstruatie Hulp bieden bij de blaaskatheter voorkomen
Een stoma verzorgen menstruatie Continentietraining en
Een fecescollector Hulp bieden bij hevige zindelijkheidstraining
inbrengen transpiratie geven
Motiveren tot toiletbezoek
of juist gebruik van
hulpmiddelen
Uitscheiding observeren of
vochtbalans bijhouden
Zorg voor de uitscheiding afstemmen op doelgroep
Doelgroep Maatregel Reden
Baby Gebruik katoenen luiers of Iedere ouder heeft zijn
wegwerpluiers naar wens van voorkeur en reden om
de ouders. wegwerpluiers of katoenen
luiers te gebruiken
Peuter Geef zindelijkheidstraining Pas rond 2,5 jaar is dat zinvol,
omdat het kind dan de
sluitspier kan leren beheersen
Zorgvrager met een Leer de zorgvrager of het kind Verstandelijk niveau om goed
verstandelijke beperking/kind vaardigheden voor de om te gaan met hygiene en
toiletgang uitscheiding ontbreekt of
schiet tekort
Kraamvrouw Spoel na iedere toiletgang de Zo voorkom je infecties
genitalien
Bedlegerige Verzorg de huid goed na Zo voorkom je dat de huid
zorgvrager/chronisch toiletgang beschadigt, want stoffen uit de
zieke/lichamelijk gehandicapte urine en ontlasting zijn scherp
en verweken de huid
Adviseer het gebruik van Daarmee zorg je voor een
hulpmiddelen goede houding en vergroot je
de veiligheid
Oudere Ondersteun het gebruik van Zo waarborg je de veiligheid
, hulpmiddelen, houd rekening en voorkom je vallen
met beperkt
gezichtsvermogen en minder
mobiliteit
Psychiatrische zorgvrager Maak afspraken over de Door psychische problemen
toiletgang en het eventueel kan de zorgvrager niet in staat
begeleiden daarbij zijn om de toiletgang
zelfstandig uit te voeren Door
begeleiding voorkom je gevaar
Een vochtbalans berekenen
Vochtinname – vochtverlies = vochtbalans
Verschillend incontinentiemateriaal voor stomaverzorging herkennen en
toepassen in casuistiek.
Po of ondersteek
Wordt gebruikt om urine/feces op te
vangen als de zorgvrager niet naar het
toilet kan of mag, of als de urine of
feces opgevangen moet worden voor
onderzoek.
Postoel
Wordt gebruikt bij zorgvragers die niet naar
het toilet kunnen, maar wel uit het bed mogen
om te urineren of defeceren. Bij oudere
zorgvrager die moeilijk ter been zijn, wordt de
postoel soms ’s nachts naast het bed gezet
zodat ze niet naar het toilet hoeven te lopen
Urinaal
De zorgvrager plaatst de penis in het urinaal en
plast erin. Als de zorgvrager dit niet zelf kan help je hem
hierbij. Een urinaal kan in een rekje aan het bed
gehangen worden, zodat de zorgvrager hem
zelf kan pakken. Kan ook staand gebruikt worden.
Ook voor vrouwen, heeft dan een andere vorm. Bredere opening die tegen
vulva geplaatst kan worden.
Urineschuitje en slof
Deze schuif je bij vrouwen een
stukje tussen de benen onder de
stuit zodat zij platliggend kunnen
plassen. Bedoeld voor
zorgvragers die niet of moeilijk op
een gewone po kunnen zitten.
, Platte kant wordt tussen de benen
onder de stuit geschoven.
Soorten incontinentiematerialen
1. Een- en tweedelige wegwerpsystemen
a. Eendelig = luier
b. Tweedelig = verband op maat die door een fixatiebroekje op
hun plaats worden gehouden
2. Vrouwen- en mannenverbanden
a. Vrouwenverbanden = ziet eruit als maandverband, ander
materiaal
b. Mannenverbanden = absorberend materiaal dat om de penis
en het scrotum wordt gevouwen. Ook verkrijgbaar in de vorm
van een zakje.
3. Fixatie- of netbroekjes
4. Condoomkatheter of uritrip
a. Condoomkatheter (?)
b. Uritip: condoom met een kort slangetje waaraan een urinezak
kan worden bevestigd.
5. Incontinentiematerialen voor feces
a. Eendelig systeem
b. Anaaltampon
c. Opvangzakje met een kleefstrip dat over de anus geplakt
wordt. Levert nog wel eens lekkage op en zit niet comfortabel
> kleine kinderen
6. Bedbeschermende hulpmiddelen
a. Broekluiers, pasvormluiers, inlegluier, onderlegger,
fixatiebroekje, materiaal voor de man, gevouwen verband,
jarretelverband
Verschillende benaderingswijzen benoemen in de zorg voor mensen met
dementie
Persoonsgerichte benadering, waarbij het erom gaat manieren te
vinden om mensen met dementie en hun naasten zo veel mogelijk zelf te
laten doen ondanks toenemende beperkingen. Belangrijk is daarbij dat de
zorg, in samenspraak met de oudere en de (in)formele zorg, wordt
afgestemd op persoonlijke voorkeuren en behoeften
Uitleggen waaruit de verpleegkundige zorg bestaat in het ondersteunen,
begeleiden en verzorgen van de oudere met dementie en zijn individuele
zorgbehoeften
Ondersteunen: zelfmanagement, geheugen, activiteiten
Begeleiden: activiteiten, cognitieve emotionele en sociale gevolgen van
dementie, realiteitsoriëntatie
Verzorgen: ADL
Benoemen welke rol en taken de verpleegkundige heeft in het begeleiden
van mantelzorgers bij zorgvragers met dementie
Vroegtijdig signaleren van (dreigende) overbelasting
Preventieve interventies
Curatieve interventies
o Samenwerken
o Faciliteren
o Ondersteunen
o Afstemmen
Contextuele/intergenerationele therapie: betreft een therapeutische
benadering die problemen en levensvragen niet los ziet van wat
generatie na generatie is doorgegeven en ontvangen. De
verbondenheid die er is met de partner, kinderen, ouders,
grootouders en andere belangrijke relaties, vormt de context. Elke
hulpvraag wordt vanuit deze context benaderd.
Verwijzen (therapeut)
Zelfmanagement ondersteuning
,VZ 4.2 Schei uit over uitscheiding ♥
Aan de hand van casuistiek aangeven welke verpleegkundige zorg wordt
verwacht bij ondersteuning bij de uitscheiding
Verpleegkundige zorg bij uitscheiding:
Helpen, ondersteunen en verzorgen bij uitscheiding
Hulp bij braken en sputum opvangen
Aandachtspunten:
Hygiëne
Welbevinden van de zorgvrager
Uitscheidingsproducten observeren en afwijkingen signaleren
Zorgbehoefte inschatten
Uitscheidingspatroon observeren
Zelfzorgtekorten en acties bij de uitscheiding
Acties bij vaardigheidstekort Acties bij kennistekort of
motivatietekort
Volledige overname van de Gedeeltelijke opname van de Begeleiding bij de zelfzorg
zelfzorg zelfzorg
Een po of urinaal geven Hulpmiddelen bij de Voorlichting geven over
Incontinentiematerialen uitscheiding toepassen hygiënisch omgaan met
toepassen Uitscheiding bevorderen uitscheidingsproducten,
Zorgvragers met een met behulp van het zelf beïnvloeden van
verblijfskatheter natuurlijke middelen het uitscheidingspatroon,
verzorgen Hulp bieden bij het het gebruik van
Een microklysma geven opgeven van sputum incontinentiematerialen
Een zorgvrager verzorgen Hulp bieden bij braken Complicaties door
bij de menstruatie Hulp bieden bij de blaaskatheter voorkomen
Een stoma verzorgen menstruatie Continentietraining en
Een fecescollector Hulp bieden bij hevige zindelijkheidstraining
inbrengen transpiratie geven
Motiveren tot toiletbezoek
of juist gebruik van
hulpmiddelen
Uitscheiding observeren of
vochtbalans bijhouden
Zorg voor de uitscheiding afstemmen op doelgroep
Doelgroep Maatregel Reden
Baby Gebruik katoenen luiers of Iedere ouder heeft zijn
wegwerpluiers naar wens van voorkeur en reden om
de ouders. wegwerpluiers of katoenen
luiers te gebruiken
Peuter Geef zindelijkheidstraining Pas rond 2,5 jaar is dat zinvol,
omdat het kind dan de
sluitspier kan leren beheersen
Zorgvrager met een Leer de zorgvrager of het kind Verstandelijk niveau om goed
verstandelijke beperking/kind vaardigheden voor de om te gaan met hygiene en
toiletgang uitscheiding ontbreekt of
schiet tekort
Kraamvrouw Spoel na iedere toiletgang de Zo voorkom je infecties
genitalien
Bedlegerige Verzorg de huid goed na Zo voorkom je dat de huid
zorgvrager/chronisch toiletgang beschadigt, want stoffen uit de
zieke/lichamelijk gehandicapte urine en ontlasting zijn scherp
en verweken de huid
Adviseer het gebruik van Daarmee zorg je voor een
hulpmiddelen goede houding en vergroot je
de veiligheid
Oudere Ondersteun het gebruik van Zo waarborg je de veiligheid
, hulpmiddelen, houd rekening en voorkom je vallen
met beperkt
gezichtsvermogen en minder
mobiliteit
Psychiatrische zorgvrager Maak afspraken over de Door psychische problemen
toiletgang en het eventueel kan de zorgvrager niet in staat
begeleiden daarbij zijn om de toiletgang
zelfstandig uit te voeren Door
begeleiding voorkom je gevaar
Een vochtbalans berekenen
Vochtinname – vochtverlies = vochtbalans
Verschillend incontinentiemateriaal voor stomaverzorging herkennen en
toepassen in casuistiek.
Po of ondersteek
Wordt gebruikt om urine/feces op te
vangen als de zorgvrager niet naar het
toilet kan of mag, of als de urine of
feces opgevangen moet worden voor
onderzoek.
Postoel
Wordt gebruikt bij zorgvragers die niet naar
het toilet kunnen, maar wel uit het bed mogen
om te urineren of defeceren. Bij oudere
zorgvrager die moeilijk ter been zijn, wordt de
postoel soms ’s nachts naast het bed gezet
zodat ze niet naar het toilet hoeven te lopen
Urinaal
De zorgvrager plaatst de penis in het urinaal en
plast erin. Als de zorgvrager dit niet zelf kan help je hem
hierbij. Een urinaal kan in een rekje aan het bed
gehangen worden, zodat de zorgvrager hem
zelf kan pakken. Kan ook staand gebruikt worden.
Ook voor vrouwen, heeft dan een andere vorm. Bredere opening die tegen
vulva geplaatst kan worden.
Urineschuitje en slof
Deze schuif je bij vrouwen een
stukje tussen de benen onder de
stuit zodat zij platliggend kunnen
plassen. Bedoeld voor
zorgvragers die niet of moeilijk op
een gewone po kunnen zitten.
, Platte kant wordt tussen de benen
onder de stuit geschoven.
Soorten incontinentiematerialen
1. Een- en tweedelige wegwerpsystemen
a. Eendelig = luier
b. Tweedelig = verband op maat die door een fixatiebroekje op
hun plaats worden gehouden
2. Vrouwen- en mannenverbanden
a. Vrouwenverbanden = ziet eruit als maandverband, ander
materiaal
b. Mannenverbanden = absorberend materiaal dat om de penis
en het scrotum wordt gevouwen. Ook verkrijgbaar in de vorm
van een zakje.
3. Fixatie- of netbroekjes
4. Condoomkatheter of uritrip
a. Condoomkatheter (?)
b. Uritip: condoom met een kort slangetje waaraan een urinezak
kan worden bevestigd.
5. Incontinentiematerialen voor feces
a. Eendelig systeem
b. Anaaltampon
c. Opvangzakje met een kleefstrip dat over de anus geplakt
wordt. Levert nog wel eens lekkage op en zit niet comfortabel
> kleine kinderen
6. Bedbeschermende hulpmiddelen
a. Broekluiers, pasvormluiers, inlegluier, onderlegger,
fixatiebroekje, materiaal voor de man, gevouwen verband,
jarretelverband
