Samenvatting Klinisch redeneren leerpakket 6

Klinisch redeneren
helpen om gezond te blijven ondanks
uitdagingen. Zijn de oorzaken van
leerpakket
Sociale wijkteams 6 gezondheid.
Visie op gezondheid
Gezondheidszorg en ziektezorg
Zijn beide gericht op het bevorderen
van gezondheid, maar ze verschillen in
focus en benadering. Het concept van salutogenese kijkt naar
Gezondheidszorg wat mensen helpt om in balans te
Richt zich op het bevorderen van blijven en zich goed te voelen, zelfs
gezondheid en het voorkomen van wanneer ze te maken krijgen met stress
ziekt. Het gaat om activiteiten zoals: of ziekte. Het draait om het versterken
 Preventie van de veerkracht, het vergroten van
 Gezondheidsvoorlichting het gevoel van controle, en het
 Vaccinaties verbeteren van sociale steun en andere
 Ondersteunen van een gezonde positieve aspecten van het leven.
leefstijl Kortom  salutogenese gaat over het
Het is gericht op het onderhouden van bevorderen van gezondheid en het
gezondheid, ook voor gezonde mensen begrijpen van wat mensen helpt om
Ziektezorg goed om te gaan met stress en te
Richt zich specifiek op het behandelen blijven functioneren, in plaats van zich
van ziekten en het verlichten van alleen te richten op ziekte en de
symptomen bij mensen die al ziek zijn. oorzaken daarvan.
Het omvat:
 Medische behandelingen Meer aandacht voor levensstijl en
 Diagnostiek preventie in plaats van altijd de focus
 Revalidatie om mensen beter te op ziekte!
maken
Kortom  gezondheidszorg gaat over Zorguitgaven in Nederland
preventie en welzijn, terwijl ziektezorg
gaat over behandelingen en herstel.

Pathogenese
Pathogenese is het proces waarin een
ziekte zich ontwikkelt in het lichaam.
Het beschrijft de manier waarop
ziekteverwekkers zoals, bacteriën,
virussen of andere schadelijke stoffen,
het lichaam binnendringen en schade Blue zones
veroorzaken. Blue zones zijn gebieden in de wereld
Pathogenese gaat ook over hoe het waar mensen langer en gezonder leven
lichaam reageert op deze veroveraars. dan gemiddeld. Inwoners van deze
Kortom  het is de reeks van plekken worden vaak ouder dan 100
gebeurtenissen die leidt tot het jaar zonder veel ziektes. Onderzoekers
ontstaan van een ziekte, vanaf het hebben ontdekt dat dit komt door hun
moment dar de ziekteverwekker het gezonde levensstijl.
lichaam binnendringt, tot het moment
waarop symptomen optreden. Cijfers uit de blue zones
 7 jaar meer levensverwachting
Salutogenese  12 jaar meer gezonde
Salutogenese is het tegenovergestelde levensverwachting
van pathogenese. Het richt zich op het  1/5 van het aantal kankers
begrijpen van de factoren die  1/6 van het aantal hart- en
gezondheid bevorderen en mensen vaatziekten

, 1/6 van het aantal dementerenden - Religieus of spiritueel
Waarom zijn blue zones interessant voor zijn helpt bij relativeren
ons? en geeft richting in het
 Evolutie van de zorgkosten leven.
 Organisatie van de zorg: Kwaliteit van - Gezonde sociale
leven omgeving: langdurige
reparatiezorg, end-of-the-pipe
vriendschappen en
 Behoeften aan meer voorzorg en aandacht voor familie
kwaliteit van leven staan centraal.
- Natuurlijke
Kenmerken van de blue zones leefomgeving met
1) Effecten van zitten van de blue minder luchtvervuiling,
zones  de stofwisseling zonlicht en weinig
vertraagd zo’n 90% nadat je een lawaai.
half uur hebt gezeten. De Meedoen - Sterke sociale
enzymen die het slechte vet in je (participatie) netwerken (vrienden,
aderen naar je spieren vervoeren, familie en
gemeenschap) zorgen
waar het verbrand kan worden,
voor betrokkenheid en
verlagen hun activiteit. De participatie.
spieren in je onderlijf worden Dagelijks - Kleine, gezonde
uitgeschakeld. En als je twee uur functioneren routines en balans
hebt gezeten, daalt de goede tussen inspanning en
cholesterol (HDL) in je bloed met ontspanning zorgen
20%. ervoor dat mensen
2) Doelen hebben zelfstandig en vitaal
3) Relax, even tot rust komen blijven.
4) Veel groenten en fruit eten,
onbewerkt Nudging
5) Religieus of spiritueel, relativeren Nudging is een techniek uit de
6) Langdurig vriendschappen gedragspsychologie waarbij mensen op
7) De familie voorop een subtiele manier worden
8) De kracht van betekenis gestimuleerd om bepaald gedrag te
(aandacht, betekenisvol, vertonen, zonder dat ze verplicht
connectiviteit  vitamine ABC) worden. Het idee is om hun keuzes op
9) Positief denken een positieve en onbewuste manier te
Vitaliteit in de blue zones gaat over beïnvloeden, zonder straf of beloning.
omgeving.
Tiny Habits
6 domeinen Tiny habits is een methode van
Domeinen Leefstijl principes gedragsverandering ontwikkeld voor BJ
positieve Blue Zones Fogg. Het idee is om door kleine,
gezondheid eenvoudige gewoontes stap voor stap
Lichaamsfunct - Veel groenten en fruit, nieuw gedrag aan te leren. In plaats van
ies onbewerkt voedsel. grote veranderingen, begin je met iets
- Regelmatig bewegen, kleins, zodat het makkelijker vol te
niet te lang zitten. houden is. Deze kleine gewoontes
Mentaal - Positief denken en
groeien uiteindelijk tot grotere
welbevinden relativeren.
- Even tot rust komen
gedragsveranderingen.
(stress verminderen Hoe werkt Tiny habits?
door ontspanning en 1) Maak het klein – begin met een
mindfulness). gewoonte die bijna geen moeite
Zingeving - Doelen hebben en de kost.
kracht van betekenis 2) Koppel het aan een bestaande
(aandacht, gewoonte – doe het direct na een
betekenisvolle relaties, gewoonte die je al hebt.
spirituele groei).

, 3) Vier je succes – beloon jezelf op basis van epidemiologische
meteen na het uitvoeren van de data.
kleine gewoonte.  Zorgplanning en beleid:
 Gezonder leven, meer dankbaarheid, epidemiologische gegevens
minder stress & betere focus. helpen verpleegkundigen bij het
maken van zorgplannen en het
Gezondheidsindicatoren uitvoeren van
Gezondheidsindicatoren zijn meetbare volksgezondheidsbeleid.
gegevens die de gezondheidstoestand
van een individu of een populatie Gezondheidsindicatoren
weergeven. Voorbeelden zijn  Mortaliteit (sterftecijfers):
levensverwachting, ziektelast, BMI, Het aantal sterftegevallen binnen
bloeddruk en mentale gezondheid. een bepaalde populatie over een
bepaalde periode. Het geeft
inzicht in de algemene
gezondheidstoestand van een
populatie.
Belang voor de verpleegkundige  Levensverwachting:
beroepsuitoefening Het gemiddeld aantal jaren dat
 Signaleren van een persoon kan verwachten te
gezondheidsproblemen: leven, op basis van statistieken
vroegtijdig herkennen van risico’s van de bevolkingsgroep waarin ze
en ziekten. zich bevinden.
 Evalueren van zorg en preventie:  Gezonde levensverwachting
inzicht in de effectiviteit van Het aantal jaren dat iemand naar
behandelingen en verwachting in goede gezondheid
gezondheidsinterventies. zal leven, zonder ernstige ziekte
 Ondersteunen van beleid en of beperking.
zorgplanning: helpen bij het  Qaly (Quality-adjusted life years)
maken van onderbouwde keuzes & Daly (disability-adjusted life
in de zorgverlening. years)
Qaly meet de kwaliteit van de
Epidemiologie levensjaren die mensen
Epidemiologie is de wetenschap die zich verwachten te leven, waarbij
bezighoudt met het bestuderen van de zowel de kwantiteit als de
verspreiding en determinanten van kwaliteit van het leven in
ziekten en gezondheidsproblemen aanmerking wordt genomen.
binnen en populatie. Het onderzoekt Daly meet het verlies van
hoe ziekten zich verspreiden, wie er gezondheid door ziekte of
vatbaar voor is, en welke risicofactoren handicap, door zowel de jaren
een rol spelen. verloren aan ziekte (mortaliteit)
als de jaren die mensen met een
Belang voor de verpleegkundige aandoening leven (morbiditeit) te
beroepsoefening combineren.
 Gezondheidsrisico’s inschatten:  Incidentie & prevalentie
verpleegkundige kunnen met Incidentie: het aantal nieuwe
kennis van epidemiologie de gevallen van een ziekte binnen
risicofactoren voor ziekten bij een bepaalde tijdsperiode.
individuen of groepen beter Prevalentie: het totale aantal
inschatten. gevallen van een ziekte op een
 Preventie en voorlichting: ze bepaald moment, inclusief zowel
kunnen preventieve maatregelen nieuwe als bestaande gevallen.
toepassen en voorlichting geven
Sociale wijkteams

, Stellingen Antwoorden
Welke van de WMO-consulent Deelnemers
onderstaande Wie schakel je in bij welk probleem?
hulpverleners is in de 1. Jeugd(hulp)verlener → Bij
meeste sociale problemen met kinderen,
wijkteams een jongeren of opvoeding.
deelnemer van het
2. Wmo-consulent → Als iemand
team?
Alle gemeenten Onjuist
hulpmiddelen of zorg vanuit de
hebben een sociaal gemeente nodig heeft (bv.
wijkteam traplift, huishoudelijke hulp).
Wat is het doel van Burgers kunnen 3. Wijkverpleegkundige → Voor
een sociaal wijkteam? laagdrempelig medische zorg aan huis, zoals
hulp inschakelen wondzorg of hulp bij medicatie.
& er wordt meer 4. MEE-consulent → Voor
multidisciplinair ondersteuning van mensen met
gewerkt. een beperking of chronische
Er zijn verschillende Juist aandoening. Maatschappelijk
vormen van werker → Bij persoonlijke
organisatie van een
problemen zoals schulden,
sociaal wijkteam
Een sociaal wijkteam Onjuist
relatieproblemen of eenzaamheid.
bestaat altijd uit een à Dit is samen sociale work
combinatie van geworden.
generalisten en
specialisten Samenwerkingspartners
Iedere burger mag Juist  Veilig Thuis → Bij huiselijk
gebruik maken van geweld of kindermishandeling.
het sociaal wijkteam  Politie → Bij onveiligheid of
Een sociaal wijkteam Onjuist overlast.
zorgt voor een  Woningcorporatie → Als er
integrale aanpak: 1 woonproblemen zijn, zoals
regisseur met
dreigende huisuitzetting.
meerdere zorgplannen
 Tweedelijnszorg (specialisten)
voor een gezin.
→ Voor complexe zorgvragen, bv.
Modellen psychische problemen.
 Centrum Jeugd & Gezin → Voor
Model A: Burgers  Team
Model B: Burger  Team/ Team vragen over opvoeding en
Model C: Burger  Team  ontwikkeling van kinderen.
Specialistisch team/ Specialistisch team
Kortom, hangt af van de gemeente, zij M&G verpleegkundige
kiezen welke model ze fijner vinden Een M&G-verpleegkundige is een
verpleegkundige Maatschappij en
Model B: Gezondheid. Deze verpleegkundigen
richten zich op de preventieve zorg en
het bevorderen van de gezondheid van
groepen mensen (in plaats van
individuele patiënten in het ziekenhuis).
Ze werken vaak bij de GGD,
gemeenten, of in de publieke
gezondheidszorg.
Specialisatie: Jeugdverpleegkundige;
Infectieziektebestrijding-
verpleegkundige; Sociaal
verpleegkundige;
Bedrijfsverpleegkundige.