—HISTORISCHE KRITIEK—
>Inleiding HC 1
>Achtergrond
● Uitgangspunt ⇒ Aanleren van systematische kritische reflectie bij verzamelen,
evalueren en verwerken van informatie.
○ Dat is een essentiële academische vaardigheid
○ Dat is een wezenlijke vaardigheid om als kritisch burger in hedendaagse
samenleving te navigeren
● Actuele relevantie: een acute relevantie
○ Er is een explosie van informatie ⇒ *desinformation age
■ Fakenews, propaganda, complottheorieën…
■ Zorgt voor een groeiend wantrouwen, polarisatie
Daarom moeten we vechten tegen desinformatie ⇒ Historische Kritiek
kan ons hierbij helpen
>Betrouwbaarheidsproblemen
● Fictieve gebeurtenissen
● Foute berichtgeving
● Verdraaide weergave
● Selectieve berichtgeving
● …
⇒ Er is een breed spectrum van mogelijke betrouwbaarheidsproblemen in informatie: van
bewuste vervalsingen tot selectieve berichtgeving
>Fake news heeft echte gevolgen (!)
● Casus: Haïtiaanse migranten in Springfield worden lastiggevallen nadat Trump fake
news verspreid over hen: ze zouden katten en honden uit de buurt opeten.
>De uitdaging
● Je moet een systematisch-kritische houding ontwikkelen bij het evalueren van
informatie, zonder te vervallen in hyper relativering of hyperkritiek ⇒ balans vinden
, >Waarom is het een centrale kwestie voor historici?
Het verleden is niet hetzelfde als geschiedschrijving
Historisch werk ⇒ ‘lezing’ van (delen van) verleden
● Lezing door historici is onvermijdelijk selectief
● Bepaalde groepen en gebeurtenissen uit verleden (lang) ‘verborgen’ in
geschiedschrijving
>Katie Digan
Geschiedenis is een perspectief. Er zijn er verschillende ⇒ niet of-of, maar en-en
⚠Wil wel niet zeggen dat je zomaar kan beweren wat je wil.
>Kernprobleem: relatie feit-verhaal
1. De bron (vb. ooggetuige) geeft reeds een
interpretatie van de feiten
2. De onderzoeker evalueert en interpreteert
deze bron opnieuw
3. De onderzoeker bouwt een bredere
interpretatie tot rapport
⇒ Eigen opvatting
Elk van deze stappen kan de informatie vertroebelen
of verhelderen
>Inleiding HC 1
>Achtergrond
● Uitgangspunt ⇒ Aanleren van systematische kritische reflectie bij verzamelen,
evalueren en verwerken van informatie.
○ Dat is een essentiële academische vaardigheid
○ Dat is een wezenlijke vaardigheid om als kritisch burger in hedendaagse
samenleving te navigeren
● Actuele relevantie: een acute relevantie
○ Er is een explosie van informatie ⇒ *desinformation age
■ Fakenews, propaganda, complottheorieën…
■ Zorgt voor een groeiend wantrouwen, polarisatie
Daarom moeten we vechten tegen desinformatie ⇒ Historische Kritiek
kan ons hierbij helpen
>Betrouwbaarheidsproblemen
● Fictieve gebeurtenissen
● Foute berichtgeving
● Verdraaide weergave
● Selectieve berichtgeving
● …
⇒ Er is een breed spectrum van mogelijke betrouwbaarheidsproblemen in informatie: van
bewuste vervalsingen tot selectieve berichtgeving
>Fake news heeft echte gevolgen (!)
● Casus: Haïtiaanse migranten in Springfield worden lastiggevallen nadat Trump fake
news verspreid over hen: ze zouden katten en honden uit de buurt opeten.
>De uitdaging
● Je moet een systematisch-kritische houding ontwikkelen bij het evalueren van
informatie, zonder te vervallen in hyper relativering of hyperkritiek ⇒ balans vinden
, >Waarom is het een centrale kwestie voor historici?
Het verleden is niet hetzelfde als geschiedschrijving
Historisch werk ⇒ ‘lezing’ van (delen van) verleden
● Lezing door historici is onvermijdelijk selectief
● Bepaalde groepen en gebeurtenissen uit verleden (lang) ‘verborgen’ in
geschiedschrijving
>Katie Digan
Geschiedenis is een perspectief. Er zijn er verschillende ⇒ niet of-of, maar en-en
⚠Wil wel niet zeggen dat je zomaar kan beweren wat je wil.
>Kernprobleem: relatie feit-verhaal
1. De bron (vb. ooggetuige) geeft reeds een
interpretatie van de feiten
2. De onderzoeker evalueert en interpreteert
deze bron opnieuw
3. De onderzoeker bouwt een bredere
interpretatie tot rapport
⇒ Eigen opvatting
Elk van deze stappen kan de informatie vertroebelen
of verhelderen
