Samenvatting Duurzaam Denken en Handelen – Preventie (Mondeling Examen)

Samenvatting: Duurzaam
Denken en Handelen
Mondeling examen - Preventie


Inhoudsopgave
1 Hoofdstuk 1: Inleiding tot preventie en gezondheidsbevordering.......................2
1.1 Duurzaam denken en handelen binnen de preventiemodule.......................2
1.2 Belangrijke begrippen uit de theorie............................................................2
1.3 Evolutie doorheen de tijd.............................................................................. 3
1.4 Preventiebeleid in Vlaanderen......................................................................5
2 Hoofdstuk 2: Analyse van gedrag en gezondheidsproblemen............................7
2.1 Waarom starten met een gedragsanalyse?..................................................7
2.2 Analyse van het gezondheidsprobleem........................................................7
2.2.1 Relevantie vaststellen............................................................................ 7
2.2.2 Beschrijving van het gezondheidsprobleem...........................................8
2.3 Determinanten van het gezondheidsprobleem.............................................8
2.3.1 Onveranderbare determinanten.............................................................8
2.3.2 (Deels) veranderbare determinanten.....................................................8
2.4 Analyse van gedrag...................................................................................... 8
2.4.1 Wat is gedrag?........................................................................................ 8
2.4.2 Subgedrag selecteren.............................................................................9
2.4.3 Gedragswiel gebruiken voor gedragsanalyse.........................................9
3 Hoofdstuk 3: Determinanten van gedrag – Het gedragswiel...............................9
3.1 Wat Is het gedragswiel?................................................................................ 9
3.2 Competenties............................................................................................... 9
3.2.1 Lichamelijke competenties...................................................................10
3.2.2 Psychosociale competenties.................................................................10
3.3 Drijfveren.................................................................................................... 10
3.3.1 Reflectieve drijfveren........................................................................... 11
3.3.2 Automatische drijfveren.......................................................................11
3.4 Context....................................................................................................... 11
3.4.1 Fysieke context.................................................................................... 11
3.4.2 Sociaal-culturele context......................................................................11
3.4.3 Economische context........................................................................... 12
3.4.4 Politieke context...................................................................................12

1

, 4 Hoofdstuk 4: Veranderdoelen opstellen............................................................12
4.1 Waarom veranderdoelen formuleren?........................................................12
4.2 Criteria voor goede veranderdoelen...........................................................13
4.3 Verhouding tot gedragswiel en strategieën................................................13

1 Hoofdstuk 1: Inleiding tot preventie en
gezondheidsbevordering
1.1 Duurzaam denken en handelen binnen de preventiemodule
🟨 Duurzaam denken en handelen betekent dat je niet enkel kijkt naar het hier
en nu, maar ook naar de lange termijnimpact van keuzes op gezondheid, welzijn
en maatschappij. Als verpleegkundige beïnvloed je gedrag van anderen bewust
of onbewust, bv. via patiënteneducatie of gezondheidsvoorlichting.

📌 Het doel is duurzame gedragsverandering: gewenst gedrag dat ook op lange
termijn volgehouden wordt.

🔍 Als verpleegkundige werk je niet enkel op individueel niveau, maar ook op
micro-, meso- en macroniveau aan gezondheidswinst.

🎓 Voorbeeld: Een patiënt informeren over gezonde voeding heeft pas effect als
je ook zijn omgeving (bv. thuissituatie, socio-economische context) mee in
overweging neemt.

1.2 Belangrijke begrippen uit de theorie
🟨 Ziektepreventie
📌 Doel: Het voorkomen van specifieke ziekten of aandoeningen.

🔍 Strategieën:
 Primaire preventie: voorkomen vóór optreden
 Secundaire preventie: vroegtijdig opsporen
 Tertiaire preventie: verergering of invaliditeit vermijden
 Quaternaire preventie: vermijden van overbodige interventies

🟨 Gezondheidsbescherming
📌 Doel: Voorkomen van ziekten, aandoeningen of invaliditeit

🔍 Strategieën:
 Voorkomen of beperken van blootstelling aan risico’s (vb. milieumaatregelen,
regelgeving, vaccinaties).

🔍 Doelgroep
 Volledige populatie
 Individuen die blootstaan aan bepaalde risico’s

🔍 Acties: Beschermende maatregelen

🟨 Gezondheidsvoorlichting en -educatie (GVO)

2