100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten 4.2 TrustPilot
logo-home
Samenvatting

Samenvatting - Levenslooppsychologie (psychologie van de levensloop, inleiding in de ontwikkelingspsychologie)

Beoordeling
-
Verkocht
-
Pagina's
173
Geüpload op
11-08-2025
Geschreven in
2024/2025

Een samenvatting van lesnotities, het boek, de PowerPoints die in de lessen werden behandeld en additionele teksten van het opleidingsonderdeel. Deze samenvatting is erg volledig, volgt het boek chronologisch en bevat veel informatie die kan helpen om het studiemateriaal te begrijpen. Anderen hebben ook gebruik gemaakt van deze samenvatting en zijn hierdoor geslaagd op het vak.

Meer zien Lees minder

















Oeps! We kunnen je document nu niet laden. Probeer het nog eens of neem contact op met support.

Documentinformatie

Heel boek samengevat?
Ja
Geüpload op
11 augustus 2025
Aantal pagina's
173
Geschreven in
2024/2025
Type
Samenvatting

Onderwerpen

Voorbeeld van de inhoud

S2




Levenslooppsychologie
ACADEMIEJAAR 2024-2025 AP HOGE SCHOOOL
MAYRA VERMEULEN

,Inhoud
I..................................................................................................................................................................................................................................0
1) Terreinverkenning ..................................................................................................................................................................................................... 8
1.1 Een korte historiek .....................................................................................................................................................................................................8
1.1.1 Een korte historiek ...........................................................................................................................................................................................8
1.1.2 Start van de ‘genetische’ psychologie.............................................................................................................................................................10
1.1.3 Omvorming tot een ontwikkelingspsychologie ...............................................................................................................................................10
1.1.4 Uitgroei tot een volwaardige levenslooppsychologie .....................................................................................................................................11
+++ Tekst: Methodes om de ontwikkeling wetenschappelijk te observeren .................................................................................................................................12
++.1 Longitudinale onderzoeksmethode ...............................................................................................................................................................................12
++.2 Transversale onderzoeksmethode .................................................................................................................................................................................12
++.3 Cohorteffecten ..............................................................................................................................................................................................................12
++.4 Tijdseffecten ..................................................................................................................................................................................................................13
1.2 De inleiding in fasen .................................................................................................................................................................................................14
1.2.1 Continuïteit of discontinuïteit in de ontwikkeling ...........................................................................................................................................14
1.2.2 Het trapmodel................................................................................................................................................................................................15
1.2.3 Het gelaagde model .......................................................................................................................................................................................17
1.2.4 Het lijnmodel .................................................................................................................................................................................................19
1.2.5 Poging tot synthese ........................................................................................................................................................................................20
1.3 Factoren die de ontwikkeling sturen ........................................................................................................................................................................21
1.3.1 Rol van de erfelijkheid ....................................................................................................................................................................................21
a. Structuur v/h erfelijke materiaal ..........................................................................................................................................................................21
b. De omzetting in lichaamseigenschappen ..............................................................................................................................................................21
c. Complicerende processen .....................................................................................................................................................................................21
1.3.2 IInvloeden van het milieu ...............................................................................................................................................................................22
a. Het microsysteem ................................................................................................................................................................................................22
b. Het mesosysteem ................................................................................................................................................................................................23
c. Het exosysteem ...................................................................................................................................................................................................23
d. Het macrosysteem ...............................................................................................................................................................................................23
e. Het chronosysteem ..............................................................................................................................................................................................23
f. Naar een bio-ecologisch ontwikkelingsmodel .......................................................................................................................................................24
1.3.3 Interacties tussen erfelijkheid en milieu .........................................................................................................................................................24
a. Het relatieve gewicht van erfelijkheid en milieu ...................................................................................................................................................24
b. Invloed van de erfelijkheid op het milieu ..............................................................................................................................................................24
c. Invloed van het milieu op de erfelijkheid ..............................................................................................................................................................25
1.3.4 Zelfsturing als derde factor ............................................................................................................................................................................25
2) Twee fundamentele ontwikkelingstheorieën ........................................................................................................................................................... 26
2.1 De psychosociale identiteitstheorie van Erikson .....................................................................................................................................................................26
2.1.1 Situering ten opzichte van Freud ..................................................................................................................................................................................26
a. De constructieve rol van het ego ..........................................................................................................................................................................26
b. Het belang van de sociale omgeving ....................................................................................................................................................................26
c. De positieve betekenis van crisissen .....................................................................................................................................................................27
d. Een levenslang ontwikkelingsproces .....................................................................................................................................................................27
e. Samenvatting .......................................................................................................................................................................................................27
2.1.2 Eriksons theorie ............................................................................................................................................................................................................28
2.1.3 Een korte evaluatie .......................................................................................................................................................................................................30
2.2 De cognitieve ontwikkelingstheorie van Piaget ......................................................................................................................................................................31
2.2.1 Enkele basisbegrippen ..................................................................................................................................................................................................31
a. Inhoud en functie van de intelligentie...................................................................................................................................................................31
b. De cognitieve structuren ......................................................................................................................................................................................31
c. Adaptatie via assimilatie en accommodatie .........................................................................................................................................................32
d. Equilibratie en organisatie ...................................................................................................................................................................................32
2.2.2 De eigenlijke ontwikkeling ............................................................................................................................................................................................33


1

, a. Een procesmatige beschrijving .............................................................................................................................................................................33
b. Indeling in periodes ..............................................................................................................................................................................................35
2.2.3 Een korte evaluatie .......................................................................................................................................................................................................35
3) De prenatale ontwikkeling ...................................................................................................................................................................................... 36
3.1 Ontwikkeling van embryo en foetus .......................................................................................................................................................................................36
3.1.1 Het germinale of kiemstadium .....................................................................................................................................................................................37
3.1.2 Het embryonale stadium ..............................................................................................................................................................................................39
a. Van embryo tot foetus ..........................................................................................................................................................................................40
b. Reacties bij zwangere vrouw ................................................................................................................................................................................40
3.1.3 Het foetale stadium ......................................................................................................................................................................................................40
a. Voltooiing van de structurele uitbouw ..................................................................................................................................................................41
b. Start van de zintuiglijke en motorische activiteit ..................................................................................................................................................41
c. De verdere foetale uitgroei ...................................................................................................................................................................................42
d. De hersenontwikkeling .........................................................................................................................................................................................42
3.2 Psychisch functioneren...........................................................................................................................................................................................................43
3.2.1 Bewegingen ..................................................................................................................................................................................................................43
3.2.2 Gewaarwordingen ........................................................................................................................................................................................................43
3.2.3 Extra tekst: Psyche en Brein: negen maanden tussen nature en nurture ......................................................................................................................44
3.3 Prenatale omgevingsinvloeden ..............................................................................................................................................................................................45
3.3.1 Fysische invloeden ........................................................................................................................................................................................................45
a. Infecties................................................................................................................................................................................................................46
b. Medicijnen ...........................................................................................................................................................................................................47
c. Legale en illegale drugs ........................................................................................................................................................................................47
d. Omgevingsfactoren ..............................................................................................................................................................................................49
e. Verkeerde voeding................................................................................................................................................................................................50
f. Natuurlijke stoffen in het moederlichaam ............................................................................................................................................................50
g. Leeftijd van de ouders ..........................................................................................................................................................................................51
3.3.2 Psychologische invloeden .............................................................................................................................................................................................52
a. Stress ...................................................................................................................................................................................................................52
b. Attitudes tegenover het kind ................................................................................................................................................................................53
c. Verwachtingspatronen bij de ouders ....................................................................................................................................................................53
3.4 De geboorte ...........................................................................................................................................................................................................................54
3.4.1 Het geboorteproces ......................................................................................................................................................................................................54
a. Het tijdstip van de geboorte .................................................................................................................................................................................54
b. De eigenlijke geboorte..........................................................................................................................................................................................54
c. Nazorg van moeder en kind .................................................................................................................................................................................55
3.4.2 De ervaringen van het kind ...........................................................................................................................................................................................56
4) De babytijd ............................................................................................................................................................................................................. 56
4.1 Uitrusting van de pasgeborene ................................................................................................................................................................................57
4.1.1 Motorische reacties .......................................................................................................................................................................................57
a. Tekst Sofia: Het arsenaal aan reflexen van een pasgeborene ...............................................................................................................................59
4.1.2 Waarneming en cognitie ................................................................................................................................................................................63
a. De verschillende zintuigen ....................................................................................................................................................................................63
b. Elementaire processen .........................................................................................................................................................................................65
4.1.3 Sociale gerichtheid en emoties ......................................................................................................................................................................66
a. Huilen als primitief communicatiemodel ..............................................................................................................................................................66
b. De pasgeborene als asociaal wezen .....................................................................................................................................................................66
c. De beperkte gevoelswereld van de pasgeborene ..................................................................................................................................................67
4.2 De verdere motorische ontwikkeling .......................................................................................................................................................................67
4.2.1 Stadia indeling 1ste levensjaar motoriek .........................................................................................................................................................68
a. Het kijkstadium ....................................................................................................................................................................................................68
b. Het grijpstadium ..................................................................................................................................................................................................69
c. Het zitstadium ......................................................................................................................................................................................................70
d. Het kruip- en optrekstadium.................................................................................................................................................................................70

2

, e. Het loopstadium ...................................................................................................................................................................................................70
4.3 Ontwikkelingen in de waarneming en de cognitie ....................................................................................................................................................71
4.3.1 De sensomotorische ontwikkelingsperiode ....................................................................................................................................................71
a. Ongecoördineerde reflexhandelingen ..................................................................................................................................................................72
b. Primaire circulaire reacties ...................................................................................................................................................................................72
c. Secundaire circulaire reacties ...............................................................................................................................................................................72
d. Intentioneel handelen ..........................................................................................................................................................................................72
e. Tertiaire circulaire reacties ...................................................................................................................................................................................73
f. Mentale voorstellingen ........................................................................................................................................................................................73
4.3.2 Bespreking van enkele afzonderlijke processen..............................................................................................................................................73
a. De waarneming ....................................................................................................................................................................................................73
b. Leren en geheugen ...............................................................................................................................................................................................74
c. Aangeboren denkcategorieën?.............................................................................................................................................................................75
d. De taalontwikkeling .............................................................................................................................................................................................75
4.4 Sociale en persoonlijkheidsontwikkeling ..................................................................................................................................................................77
4.4.1 Sociale ontwikkeling.......................................................................................................................................................................................77
a. Differentiatie in de sociale gerichtheid .................................................................................................................................................................77
b. Het ontstaan van een hechtingsrelatie .................................................................................................................................................................78
I. Vreemde situatie test – tekst Sofia .................................................................................................................................................................78
4.4.2 Dynamisch-affectieve ontwikkeling ................................................................................................................................................................80
a. Nieuwe behoeften ................................................................................................................................................................................................80
b. Differentiatie in het gevoelsleven .........................................................................................................................................................................80
c. Het kernconflict van de babytijd (Erikson) ............................................................................................................................................................81
5) De peuterjaren ....................................................................................................................................................................................................... 82
5.1 Lichamelijke en motorische ontwikkeling ...............................................................................................................................................................................82
5.1.1 Gebruik van de skeletspieren........................................................................................................................................................................................82
a. Grove motoriek ....................................................................................................................................................................................................82
b. Fijne motoriek ......................................................................................................................................................................................................83
5.1.2 De zindelijkheidstraining ..............................................................................................................................................................................................84
5.2 Ontwikkelingen in de waarneming en het mentaal functioneren ...........................................................................................................................................84
5.2.1 Einde van de sensomotorische periode ........................................................................................................................................................................85
a. Een gestabiliseerd wereldbeeld ............................................................................................................................................................................85
b. Structuren van ruimte en tijd ................................................................................................................................................................................86
c. Causaliteit ............................................................................................................................................................................................................86
d. Differentiatie tussen het subject en object ...........................................................................................................................................................86
5.2.2 Begin van het preoperationele denken .........................................................................................................................................................................87
a. De semiotische of symboolfunctie ........................................................................................................................................................................87
b. Verwarren tussen fantasie en werkelijkheid .........................................................................................................................................................87
c. Het preconceptueel denken ..................................................................................................................................................................................88
5.2.3 Bespreking van enkele afzonderlijke processen ............................................................................................................................................................89
a. De waarneming ....................................................................................................................................................................................................89
b. Leren en geheugen ...............................................................................................................................................................................................90
c. Denkprocessen .....................................................................................................................................................................................................91
I. Metacognitie ..................................................................................................................................................................................................92
d. De taalontwikkeling .............................................................................................................................................................................................92
I. vroeglinguale periode ....................................................................................................................................................................................92
II. Aangroei v. woordenschat........................................................................................................................................................................93
III. Tekst Sofia 5.2. – meertaligheid bij kinderen ............................................................................................................................................94
5.3 Sociale en persoonlijkheidsontwikkeling ................................................................................................................................................................................94
5.3.1 Sociale ontwikkeling .....................................................................................................................................................................................................94
a. Naar een evenwichtigere relatie met de volwassene ............................................................................................................................................94
b. Beginnende interesse voor leeftijdsgenoten .........................................................................................................................................................96
c. Ontstaan van het zelfbewustzijn ..........................................................................................................................................................................96
5.3.2 Dynamisch-affectieve ontwikkeling ..............................................................................................................................................................................98

3
€13,06
Krijg toegang tot het volledige document:

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Maak kennis met de verkoper
Seller avatar
mayravermeulen

Ook beschikbaar in voordeelbundel

Thumbnail
Voordeelbundel
Samenvatting en schema van levenslooppsychologie
-
2 2025
€ 19,52 Meer info

Maak kennis met de verkoper

Seller avatar
mayravermeulen Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Bekijk profiel
Volgen Je moet ingelogd zijn om studenten of vakken te kunnen volgen
Verkocht
5
Lid sinds
10 maanden
Aantal volgers
0
Documenten
14
Laatst verkocht
2 weken geleden

0,0

0 beoordelingen

5
0
4
0
3
0
2
0
1
0

Recent door jou bekeken

Waarom studenten kiezen voor Stuvia

Gemaakt door medestudenten, geverifieerd door reviews

Kwaliteit die je kunt vertrouwen: geschreven door studenten die slaagden en beoordeeld door anderen die dit document gebruikten.

Niet tevreden? Kies een ander document

Geen zorgen! Je kunt voor hetzelfde geld direct een ander document kiezen dat beter past bij wat je zoekt.

Betaal zoals je wilt, start meteen met leren

Geen abonnement, geen verplichtingen. Betaal zoals je gewend bent via Bancontact, iDeal of creditcard en download je PDF-document meteen.

Student with book image

“Gekocht, gedownload en geslaagd. Zo eenvoudig kan het zijn.”

Alisha Student

Veelgestelde vragen