Plaats Rangschikking Omvang Vorm Omtrek Kleur E2lorescentie
- hoofdhuid - gegroepeerd aantal laesies en grootte - rond - lijnscherp - vaak lichtrood - macula
- gelaat -> annulair (ringvormig) - aantal: getal - ovaal - scherp - wegdrukbaar: - dyschromie
- oksels, -> lineair - grootte: opmeten - polygonaal (veelhoekig) - matig bloedvatverwijding = erytheem - erytheem
liezen -> en bouquet (herpetiform) - polycyclisch (veelbochtig) scherp - niet wegdrukbaar: - purpura
- genitalia - gedissemineerd (gelijkmatig globale beoordeling - rechthoekig - onscherp erythrocytenextravasatie = - teleangiëctastieën
- romp verdeeld) - miliair (gerstekorrel): 1-2 mm - lineair (lijnvormig) purpura - papels
- armen - di2uus (aaneengesloten) - lenticulair (linzenkorrel): 3-10 mm - gegyreerd (geslingerd) - appelmoeskleur - urtica
- handen - discreet (van elkaar - nummulair (munt): 1-3 cm - dendritisch (vertakt) (granulomateuze ontsteking) - plaque
- voeten gescheiden) - kinderhandpalmgrootte: 3-5 cm - grillig - nodulus
- reticulair (netvormig) - handpalmgrootte: 5-10 cm - annulair (ringvormig) - nodus
- confluerend (samenvloeiend) - circinair (onderbroken - tumor
- folliculair (gebonden aan ringvormig) - vesicula
follikels) - concentrisch (vgl. steen in - bulla
water) - pustula
uitbreiding - kokardevormig (iris- of - squama/schilfers
- solitair (1 laesie) schietschijfvormig) - crustae
- circumscript (beperkt tot 1 - bolrond (koepelvormig) - comedonen
gebied) - bolrond met indeuking - lichenificatie
- regionaal (beperkt tot groter - hemisferisch (bol segment) - erosie
gebied) - vlak - excoriatie
- segmentaal (dermatoom - spits (kegelvormig) - ulcus
gebonden) - stomp - rhagaden
- gegeneraliseerd (over groot - gesteeld - atrofie
gedeelte huid) - hobbelig
- universeel (over gehele huid) - opgeworpen rand
,NAAM GROEP WERKING INDICATIE TOEDIENING CONTRA-INDICATIE MONITORING BIJWERKINGEN ZWANGERSCHAP EXTRA
corticoïden - acuut en/of zeer ernstig 1. door celmembraan - blaarziekten (pemphigus, - geleidelijk afbouwen - diabetes - gewicht - maaglast ja - komt natuurlijk
dmv passieve di:usie bulleus pemfigoïd, indien >3-4 weken, - hypertensie - bloeddruk - opgejaagd gevoel voor in het lichaam
2. binden met cicatricieel pemfigoïd, eventueel doseren om - osteoporose - glucose (hypertensie) onder de vorm van
receptoren in het lineaire igA, …) de dag - infecties - slapeloosheid cortisol (=
cytoplasma - bindweefselaandoeningen - huidatrofie hydrocortisone)
3. GC- (dermatomyositis, lupus, …) 1) intralesioneel - ecchymosen - wordt
receptorcomplexen - vasculitis - direct e:ect in hoge - osteoporosis gesynthetiseerd
migreren naar de - neutrofiele dermatosen dosis - myopathie vanuit cholesterol
celkern (pyoderma gangrenosum, …) - bij resisente - suppressie door de bijnier
4. regulatie van - sarcoïdose aandoeningen met hypothalamus- - piek rond 8u ‘s
transcriptie van genen - panniculitis beperkte letsels hypofyse-bijnier-as morgen met
betrokken bij - urticaria/angio-oedeem 2) peroraal (syndroom van halveringstijd van
inflammatie - contacteczeem - indien aandoening te Cushing) 90 minuten
- atopisch eczeem wijdverspreid op het - hyperglycemie
- fotodermatitis lichaam - gewicht toename
3) intramusculair - re-activatie infectie
- langwerkend, geen
dagelijkse aanpassing
mogelijk
- mogelijke bijwerkingen,
suppressie van de
bijnieras
4) intraveneus
- snel hoge dosis
toedienen
cyclosporine - acuut en/of zeer ernstig 1. blokkeert - psoriasis - 2-3 mg/kg - hypertensie - - bloeddruk - voordeel: werkt
- chronisch of matig calcineurine (= factor - eczeem - minder dan 6 maand - nefrotoxisch ongecontroleerde - bloedonderzoeken snel en krachtig
ernstig die T cellen activeert) - urticaria - hyperlipidemie hypertensie (PBO, lever- en - nadeel: vrij sterk
-> niet hyperkeratonisch 2. inhibitie van - pyoderma gangrenosum - leukopenie - ernstig nierfalen nierwaarden) immuunsuppressief
-> hyperkeratonisch activiteit en proliferatie - pemfigus vulgaris - ernstige infecties
van T cellen - pityriasis rubra pilaris - maligniteiten
- lichen planopilaris
- prurigo nodularis
- lichen planus
- alopecia areata
methotrexaat - chronisch of matig foliumzuuranatagonist: - psoriasis - 7,5-15 mg/week zwangerschapswens bloedonderzoeken - maag- en nee
ernstig remt de celdeling van - eczeem - innemen op 1 dag van (zowel vrouwen als (perifeer darmklachten
-> niet hyperkeratonisch zowel de week, op de andere mannen) bloedbeeld, lever- - frequenter infecties
ontstekingscellen als dagen wordt en nierfunctie)
huidcellen supplementatie van
foliumzuur gegeven
mycofenolaat - chronisch of matig remt celdeling T en B - blaarziekten 1-2 g/dag bloedonderzoeken - maag- en
mofetil ernstig lymfocyten - eczeem (perifeer darmklachten
-> niet hyperkeratonisch bloedbeeld en - frequenter infecties
-> hyperkeratonisch leverwaarden)
,acitretine - chronisch of matig
ernstig
-> hyperkeratonisch
antihistaminica - chronisch of matig 1) eerste generatie: - aandoeningen waarbij jeuk 1-4 co/dag - sedatie:
ernstig sederend e:ect veroorzaakt wordt door duizeligheid en wazig
-> urticaria 2) tweede generatie: vrijstelling van histamine zicht
minder sederend - urticaria - maag- en
e:ect darmklachten
- anticholinerge
e:ecten
anti-angiogene - chronisch of matig perifere neuropathie
middelen ernstig (basis EMG en
(thalidomide) -> urticaria opvolging alle 6
maanden)
antimalaria - chronisch of matig modulerend e:ect op - lupus 100-200 mg/dag - maag- en beschermend e:ect
(hydroxychloroquine) ernstig bepaalde delen van - sarcoïdose darmklachten tegen UV straling
-> lupus het afweersysteem - dermatomyositis - visusstoornissen (polymorfe
(ontstekingsremmend - mucocutane lichteruptie)
e:ect) pigmentatie
antibiotica - chronisch of matig - antibacterieel e:ect - maximaal 3 maanden nee zonovergevoeligheid
(tetracycline) ernstig - anti-inflammatoir - in combinatie met
-> acneïform e:ect lokaal niet-antibiotisch
product om risico op
resistentie te beperken
- niet innemen met
melkproducten
acitretine - chronisch of matig - remmen van de - psoriasis combinatie met - vetten - droge lippen nee (tijdens en tot
ernstig overmatige celgroei - hidradenitis suppurativa tetracyclines is (voornamelijk - droge mond 2 jaar nadien)
-> acneïform van de huid - hyperkeratosen verboden (verhoogde triglyceriden) - snellere
--> hidradenitis - beperkte anti- - ichtyosis intracraniële druk) - leverwaarden zonverbranding
suppurativa: ja inflammatoire werking - preventie huidtumoren - perifeer - spier-/botpijn
bloedonderzoek - depressieve
klachten
isotretinoïne - chronisch of matig - vermindering sebum - acne combinatie met - vetten nee (tijdens en tot
ernstig productie - rosacea tetracyclines is (voornamelijk 3 maanden
-> acneïform - beperkte anti- verboden (verhoogde triglyceriden) nadien)
--> hidradenitis inflammatoir e:ect intracraniële druk) - leverwaarden
suppurativa: nee - perifeer
bloedonderzoek
dapsone antisto:en tegen gluten inhibeert werking van - dermatitis herpetiformis 25-200 mg/dag glucose-6-fosfaat labo (RBC, WBC, - hemolyse
of lineaire IgA neutrofielen - bepaalde blaarziekten dehydrogenase hemolyse, -
(lineaire IgA) methemoglobine) methemoglobinemie:
cyanose, hoofdpijn,
, kortademigheid,
vermoeidheid
- hoofdhuid - gegroepeerd aantal laesies en grootte - rond - lijnscherp - vaak lichtrood - macula
- gelaat -> annulair (ringvormig) - aantal: getal - ovaal - scherp - wegdrukbaar: - dyschromie
- oksels, -> lineair - grootte: opmeten - polygonaal (veelhoekig) - matig bloedvatverwijding = erytheem - erytheem
liezen -> en bouquet (herpetiform) - polycyclisch (veelbochtig) scherp - niet wegdrukbaar: - purpura
- genitalia - gedissemineerd (gelijkmatig globale beoordeling - rechthoekig - onscherp erythrocytenextravasatie = - teleangiëctastieën
- romp verdeeld) - miliair (gerstekorrel): 1-2 mm - lineair (lijnvormig) purpura - papels
- armen - di2uus (aaneengesloten) - lenticulair (linzenkorrel): 3-10 mm - gegyreerd (geslingerd) - appelmoeskleur - urtica
- handen - discreet (van elkaar - nummulair (munt): 1-3 cm - dendritisch (vertakt) (granulomateuze ontsteking) - plaque
- voeten gescheiden) - kinderhandpalmgrootte: 3-5 cm - grillig - nodulus
- reticulair (netvormig) - handpalmgrootte: 5-10 cm - annulair (ringvormig) - nodus
- confluerend (samenvloeiend) - circinair (onderbroken - tumor
- folliculair (gebonden aan ringvormig) - vesicula
follikels) - concentrisch (vgl. steen in - bulla
water) - pustula
uitbreiding - kokardevormig (iris- of - squama/schilfers
- solitair (1 laesie) schietschijfvormig) - crustae
- circumscript (beperkt tot 1 - bolrond (koepelvormig) - comedonen
gebied) - bolrond met indeuking - lichenificatie
- regionaal (beperkt tot groter - hemisferisch (bol segment) - erosie
gebied) - vlak - excoriatie
- segmentaal (dermatoom - spits (kegelvormig) - ulcus
gebonden) - stomp - rhagaden
- gegeneraliseerd (over groot - gesteeld - atrofie
gedeelte huid) - hobbelig
- universeel (over gehele huid) - opgeworpen rand
,NAAM GROEP WERKING INDICATIE TOEDIENING CONTRA-INDICATIE MONITORING BIJWERKINGEN ZWANGERSCHAP EXTRA
corticoïden - acuut en/of zeer ernstig 1. door celmembraan - blaarziekten (pemphigus, - geleidelijk afbouwen - diabetes - gewicht - maaglast ja - komt natuurlijk
dmv passieve di:usie bulleus pemfigoïd, indien >3-4 weken, - hypertensie - bloeddruk - opgejaagd gevoel voor in het lichaam
2. binden met cicatricieel pemfigoïd, eventueel doseren om - osteoporose - glucose (hypertensie) onder de vorm van
receptoren in het lineaire igA, …) de dag - infecties - slapeloosheid cortisol (=
cytoplasma - bindweefselaandoeningen - huidatrofie hydrocortisone)
3. GC- (dermatomyositis, lupus, …) 1) intralesioneel - ecchymosen - wordt
receptorcomplexen - vasculitis - direct e:ect in hoge - osteoporosis gesynthetiseerd
migreren naar de - neutrofiele dermatosen dosis - myopathie vanuit cholesterol
celkern (pyoderma gangrenosum, …) - bij resisente - suppressie door de bijnier
4. regulatie van - sarcoïdose aandoeningen met hypothalamus- - piek rond 8u ‘s
transcriptie van genen - panniculitis beperkte letsels hypofyse-bijnier-as morgen met
betrokken bij - urticaria/angio-oedeem 2) peroraal (syndroom van halveringstijd van
inflammatie - contacteczeem - indien aandoening te Cushing) 90 minuten
- atopisch eczeem wijdverspreid op het - hyperglycemie
- fotodermatitis lichaam - gewicht toename
3) intramusculair - re-activatie infectie
- langwerkend, geen
dagelijkse aanpassing
mogelijk
- mogelijke bijwerkingen,
suppressie van de
bijnieras
4) intraveneus
- snel hoge dosis
toedienen
cyclosporine - acuut en/of zeer ernstig 1. blokkeert - psoriasis - 2-3 mg/kg - hypertensie - - bloeddruk - voordeel: werkt
- chronisch of matig calcineurine (= factor - eczeem - minder dan 6 maand - nefrotoxisch ongecontroleerde - bloedonderzoeken snel en krachtig
ernstig die T cellen activeert) - urticaria - hyperlipidemie hypertensie (PBO, lever- en - nadeel: vrij sterk
-> niet hyperkeratonisch 2. inhibitie van - pyoderma gangrenosum - leukopenie - ernstig nierfalen nierwaarden) immuunsuppressief
-> hyperkeratonisch activiteit en proliferatie - pemfigus vulgaris - ernstige infecties
van T cellen - pityriasis rubra pilaris - maligniteiten
- lichen planopilaris
- prurigo nodularis
- lichen planus
- alopecia areata
methotrexaat - chronisch of matig foliumzuuranatagonist: - psoriasis - 7,5-15 mg/week zwangerschapswens bloedonderzoeken - maag- en nee
ernstig remt de celdeling van - eczeem - innemen op 1 dag van (zowel vrouwen als (perifeer darmklachten
-> niet hyperkeratonisch zowel de week, op de andere mannen) bloedbeeld, lever- - frequenter infecties
ontstekingscellen als dagen wordt en nierfunctie)
huidcellen supplementatie van
foliumzuur gegeven
mycofenolaat - chronisch of matig remt celdeling T en B - blaarziekten 1-2 g/dag bloedonderzoeken - maag- en
mofetil ernstig lymfocyten - eczeem (perifeer darmklachten
-> niet hyperkeratonisch bloedbeeld en - frequenter infecties
-> hyperkeratonisch leverwaarden)
,acitretine - chronisch of matig
ernstig
-> hyperkeratonisch
antihistaminica - chronisch of matig 1) eerste generatie: - aandoeningen waarbij jeuk 1-4 co/dag - sedatie:
ernstig sederend e:ect veroorzaakt wordt door duizeligheid en wazig
-> urticaria 2) tweede generatie: vrijstelling van histamine zicht
minder sederend - urticaria - maag- en
e:ect darmklachten
- anticholinerge
e:ecten
anti-angiogene - chronisch of matig perifere neuropathie
middelen ernstig (basis EMG en
(thalidomide) -> urticaria opvolging alle 6
maanden)
antimalaria - chronisch of matig modulerend e:ect op - lupus 100-200 mg/dag - maag- en beschermend e:ect
(hydroxychloroquine) ernstig bepaalde delen van - sarcoïdose darmklachten tegen UV straling
-> lupus het afweersysteem - dermatomyositis - visusstoornissen (polymorfe
(ontstekingsremmend - mucocutane lichteruptie)
e:ect) pigmentatie
antibiotica - chronisch of matig - antibacterieel e:ect - maximaal 3 maanden nee zonovergevoeligheid
(tetracycline) ernstig - anti-inflammatoir - in combinatie met
-> acneïform e:ect lokaal niet-antibiotisch
product om risico op
resistentie te beperken
- niet innemen met
melkproducten
acitretine - chronisch of matig - remmen van de - psoriasis combinatie met - vetten - droge lippen nee (tijdens en tot
ernstig overmatige celgroei - hidradenitis suppurativa tetracyclines is (voornamelijk - droge mond 2 jaar nadien)
-> acneïform van de huid - hyperkeratosen verboden (verhoogde triglyceriden) - snellere
--> hidradenitis - beperkte anti- - ichtyosis intracraniële druk) - leverwaarden zonverbranding
suppurativa: ja inflammatoire werking - preventie huidtumoren - perifeer - spier-/botpijn
bloedonderzoek - depressieve
klachten
isotretinoïne - chronisch of matig - vermindering sebum - acne combinatie met - vetten nee (tijdens en tot
ernstig productie - rosacea tetracyclines is (voornamelijk 3 maanden
-> acneïform - beperkte anti- verboden (verhoogde triglyceriden) nadien)
--> hidradenitis inflammatoir e:ect intracraniële druk) - leverwaarden
suppurativa: nee - perifeer
bloedonderzoek
dapsone antisto:en tegen gluten inhibeert werking van - dermatitis herpetiformis 25-200 mg/dag glucose-6-fosfaat labo (RBC, WBC, - hemolyse
of lineaire IgA neutrofielen - bepaalde blaarziekten dehydrogenase hemolyse, -
(lineaire IgA) methemoglobine) methemoglobinemie:
cyanose, hoofdpijn,
, kortademigheid,
vermoeidheid
