Wetgeving begrippen
Algemene begrippen
Nut van het recht
Normen, regels Recht.
Recht: Het recht is een geheel van afdwingbare gedragsregels door de maatschappij
opgelegd ter bescherming van de maatschappelijke belangen.
Gedragsregel: dit betekent dat het recht bestaat uit regels of normen die zeggen wat
we “moeten” of “mogen”.
Opgelegd door de gemeenschap: de regels worden opgesteld door een
overheidsinstantie die door de maatschappij gemachtigd is om volgens een bepaalde
procedure rechtsregels uit te vaardigen.
Ter bescherming van de maatschappelijke belangen: het recht wil het gedrag van de
in de gemeenschap levende mens beïnvloeden met als bedoeling individueel en
algemeen belang te verzoenen.
Afdwingbaarheid: bij het niet naleven van de rechtsregels mag de overheid “geweld”
gebruiken om de regels te doen naleven. Geen fysiek geweld, maar bv. boetes,
schadevergoedingen, gevangenisstraf, ...
Indeling van de rechtsregels
Gebiedende en aanvullende rechtsregels
Gebiedende rechtsregels: hier mag nooit van worden afgeweken. Men kan de gebiedende
rechtsregels indelen in:
1. Wetten van openbare orde: raken de essentiële belangen van de staat of van de
samenleving.
Bv.: Bijna alle regels van strafrecht: wetten i.v.m. misdrijven
Sommige regels van burgerlijk recht: o.a. de staat van de persoon.
2. Wetten die de goede zeden aanbelangen: alles wat de menselijke waardigheid
aanbelangt.
Bv.: Ontucht, openbare zedenschennis, trouwen onder 18 niet toegestaan, ...
Opm.: vroeger werd overspel bestraft met gevangenis- en/of geldstraf.
3. Gewone gebiedende rechtsregels: leggen beperkingen op ter bescherming van
bepaalde groepen in de samenleving.
Bv.: De gebiedende regels in de huurwetgeving.
De regels inzake de handelingsbekwaamheid van minderjarigen.
, Wetgeving begrippen
Opmerking: overeenkomsten in strijd met de regels van openbare orde en de goede zeden
geven aanleiding tot de absolute nietigheid van deze overeenkomsten.
Overeenkomsten in strijd met de gewone gebiedende rechtsregels geven aanleiding tot de
relatieve nietigheid van deze overeenkomsten.
Absolute of volstrekte nietigheid: vertoont de volgende kenmerken:
- Sanctioneert de miskenning van regels van openbare orde en goede zeden.
- Ze kan door elke belanghebbende, ook door het openbaar ministerie, ingeroepen worden.
- De rechter kan en moet deze nietigheid ambtshalve inroepen.
Bv.: bigamie: dit is het sluiten van een tweede huwelijk terwijl het eerste nog niet definitief
ontbonden is.
Een overeenkomst met betrekking tot moord.
Relatieve of betrekkelijke nietigheid: heeft de volgende kenmerken:
- Sanctioneert de miskenning van private belangen.
- Kan enkel ingeroepen worden door de personen wier belangen door de wet beschermd
worden of door hun wettelijke vertegenwoordigers.
- De rechter mag de nietigheid niet ambtshalve inroepen.
Bv.: aankoop door een minderjarige.
Koop van een onbekend schilderij, wanneer men in fiete dacht een bekend schilderij te
kopen.
Gevolgen van de nietigverklaring van rechtshandelingen:
- Steunt op gronden die reeds bestonden op het ogenblik dat de rechtshandeling gesteld
werd. Ze werkt dan ook steeds terug tot op de dag dat de rechtshandeling gesteld werd.
- Wat nietig is kan op geen enkel ogenblik een geldig rechtsgevolg hebben.
Aanvullende rechtsregels: het betreft hier beschikkingen die slechts gelden voor zover de
particulieren de moeilijkheid niet zelf hebben opgelost.
Bespreking schema hieronder:
Grensoverschrijdend recht:
- Europees recht: is het geheel van regels m.b.t. de EU.
- Internationaal privaatrecht: heeft tot deel uit te maken welke nationale wetgeving van
toepassing is op een rechtsverhouding waarin elementen voorkomen uit verschillende
staten.
- Volkenrecht: regelt de betrekkingen tussen de staten onderling en tussen staten en
internationale organisaties. Tevens regels het de inrichting en de werking van internationale
instellingen en diensten.
Intern recht:
1. Privaatrecht: regelt de verhoudingen tussen de burgers onderling.
- Burgerlijk recht: regelt de meeste elementaire verhoudingen tussen de burgers: statuut van
de persoon & goederen.
- Ondernemingsrecht: regelt het statuut van handelaars en commerciële activiteiten.
Algemene begrippen
Nut van het recht
Normen, regels Recht.
Recht: Het recht is een geheel van afdwingbare gedragsregels door de maatschappij
opgelegd ter bescherming van de maatschappelijke belangen.
Gedragsregel: dit betekent dat het recht bestaat uit regels of normen die zeggen wat
we “moeten” of “mogen”.
Opgelegd door de gemeenschap: de regels worden opgesteld door een
overheidsinstantie die door de maatschappij gemachtigd is om volgens een bepaalde
procedure rechtsregels uit te vaardigen.
Ter bescherming van de maatschappelijke belangen: het recht wil het gedrag van de
in de gemeenschap levende mens beïnvloeden met als bedoeling individueel en
algemeen belang te verzoenen.
Afdwingbaarheid: bij het niet naleven van de rechtsregels mag de overheid “geweld”
gebruiken om de regels te doen naleven. Geen fysiek geweld, maar bv. boetes,
schadevergoedingen, gevangenisstraf, ...
Indeling van de rechtsregels
Gebiedende en aanvullende rechtsregels
Gebiedende rechtsregels: hier mag nooit van worden afgeweken. Men kan de gebiedende
rechtsregels indelen in:
1. Wetten van openbare orde: raken de essentiële belangen van de staat of van de
samenleving.
Bv.: Bijna alle regels van strafrecht: wetten i.v.m. misdrijven
Sommige regels van burgerlijk recht: o.a. de staat van de persoon.
2. Wetten die de goede zeden aanbelangen: alles wat de menselijke waardigheid
aanbelangt.
Bv.: Ontucht, openbare zedenschennis, trouwen onder 18 niet toegestaan, ...
Opm.: vroeger werd overspel bestraft met gevangenis- en/of geldstraf.
3. Gewone gebiedende rechtsregels: leggen beperkingen op ter bescherming van
bepaalde groepen in de samenleving.
Bv.: De gebiedende regels in de huurwetgeving.
De regels inzake de handelingsbekwaamheid van minderjarigen.
, Wetgeving begrippen
Opmerking: overeenkomsten in strijd met de regels van openbare orde en de goede zeden
geven aanleiding tot de absolute nietigheid van deze overeenkomsten.
Overeenkomsten in strijd met de gewone gebiedende rechtsregels geven aanleiding tot de
relatieve nietigheid van deze overeenkomsten.
Absolute of volstrekte nietigheid: vertoont de volgende kenmerken:
- Sanctioneert de miskenning van regels van openbare orde en goede zeden.
- Ze kan door elke belanghebbende, ook door het openbaar ministerie, ingeroepen worden.
- De rechter kan en moet deze nietigheid ambtshalve inroepen.
Bv.: bigamie: dit is het sluiten van een tweede huwelijk terwijl het eerste nog niet definitief
ontbonden is.
Een overeenkomst met betrekking tot moord.
Relatieve of betrekkelijke nietigheid: heeft de volgende kenmerken:
- Sanctioneert de miskenning van private belangen.
- Kan enkel ingeroepen worden door de personen wier belangen door de wet beschermd
worden of door hun wettelijke vertegenwoordigers.
- De rechter mag de nietigheid niet ambtshalve inroepen.
Bv.: aankoop door een minderjarige.
Koop van een onbekend schilderij, wanneer men in fiete dacht een bekend schilderij te
kopen.
Gevolgen van de nietigverklaring van rechtshandelingen:
- Steunt op gronden die reeds bestonden op het ogenblik dat de rechtshandeling gesteld
werd. Ze werkt dan ook steeds terug tot op de dag dat de rechtshandeling gesteld werd.
- Wat nietig is kan op geen enkel ogenblik een geldig rechtsgevolg hebben.
Aanvullende rechtsregels: het betreft hier beschikkingen die slechts gelden voor zover de
particulieren de moeilijkheid niet zelf hebben opgelost.
Bespreking schema hieronder:
Grensoverschrijdend recht:
- Europees recht: is het geheel van regels m.b.t. de EU.
- Internationaal privaatrecht: heeft tot deel uit te maken welke nationale wetgeving van
toepassing is op een rechtsverhouding waarin elementen voorkomen uit verschillende
staten.
- Volkenrecht: regelt de betrekkingen tussen de staten onderling en tussen staten en
internationale organisaties. Tevens regels het de inrichting en de werking van internationale
instellingen en diensten.
Intern recht:
1. Privaatrecht: regelt de verhoudingen tussen de burgers onderling.
- Burgerlijk recht: regelt de meeste elementaire verhoudingen tussen de burgers: statuut van
de persoon & goederen.
- Ondernemingsrecht: regelt het statuut van handelaars en commerciële activiteiten.
