samenvatting verpleegkundige methodieken en vaardigheden
hoofdstuk 1: verpleegkundige diagnostiek
1. probleemgericht werken
1.1 kritisch denken
kenmerken: kritisch denken is:
• rationeel denken
o invloed van vooroordelen + emoties beperken
• reflectief
o trekt geen voorbarige conclusies + neemt tijd om alles te overdenken
• autonoom denken
o niet klakkeloos alles aannemen
• creatief denken
o probeert principes toe te passen + aan te passen aan patiënten situatie
1.1.1 probleemoplossend denken
stappen van probleem oplossend denken model
• stap 1 : patiënten gegevens verzamelen + ordenen
• stap 2: verpleegkundige diagnoses formuleren
• stap 3: planning → doelstellingen + evaluatiecriteria + interventies formuleren
o wat wil ik bereiken?
o welke activiteiten moet ik daarvoor doen?
• stap 4: uitvoeren & rapporten: uitvoering + observatie uitschrijven
• stap 5: evalueren
o is het probleem opgelost?
waarom wordt hier gebruik van gemaakt?
• om zo systematisch + efficiënt tot een oplossing te komen, zodat problemen zo doelgericht +
efficiënt worden aangepakt
voordelen van probleemoplossend model:
• voor patiënt
o zeer sterk geïndividualiseerde zorgverlening
o patiënt sneller vertrouwen leggen in VP – gerust zijn in haar kunnen
• voor verpleegkundige
o draagt bij tot zelfontplooiing
o toename deskundigheid + professionaliteit
▪ eerst denken, dan doen
o meer tijdsefficiënt
1
,1.2 de verschillende stappen van verpleegkundige diagnostiek
de stappen van probleemoplossend model
stap 1: patiëntengegevens
• anamnese
o bij opname – vragenlijst/ gesprek
o tijdens opnamen – observatie / gesprek
o juiste diagnose + doelen + interventies stellen & evalueren
doel: beeld schetsen van functioneren zorgvrager + omgeving
verschillende soorten anamnese
o basisanamnese
▪ overzicht krijgen van patiënt + totale functioneren
o probleemgeoriënteerde anamnese
▪ na opname soms nodig dieper in te gaan op een probleem om VP diagnose
te stellen
▪ hiervoor heeft men voldoende info nodig over het probleem
▪ vragenlijst / checklijst / scorelijst
o periodieke anamnese
▪ op vaste tijdstippen gegevens verzamelen – om kijken hoe toestand van
patiënt evolueert
o crisisanamnese
▪ snel handelen staat op voorgrond + alleen hoogst noodzakelijke zaken
worden gevraagd
• gegevens verzamelen
2 soorten
• subjectief
o pijn + duizeligheid + verdriet + warm
• objectief
o polsslag + labo uitslagen + temperatuur
2 bronnen:
• primair
o zorgvrager + jezelf als VP
• secundair
o familie + vrienden + eerdere rapportage + andere VP + thuisverpleegkundige
• gegevens ordenen
volgens 11 patronen van Gordon: hulpmiddel bij deze fase
2
, stap 2: verpleegkundige diagnose
wat is een verpleegkundige diagnose?
• klinische uitspraak over reacties persoon + gezin + groep op
feitelijke – dreigende - gezondheidsproblemen en/of levensprocessen
• het is de grondslag voor keuze van VP interventies + resultaten waarvoor VP aansprakelijk is
de reacties op gezondheidsproblemen of levensprocessen:
• arts = behandelt ziektes – gezondheidsproblemen
• verpleegkundige = gevolgen voor het normale functioneren + dagelijks leven
grondslag voor verpleegkundige interventies
• eerst denken – dan doen
o als je bedenkt wat probleem is – kan je meer patiëntgerichte interventies doen
er zijn verschillende soorten diagnoses:
medische diagnoses gezamenlijke diagnose VPK diagnose
wat valt hieronder? • ziektes • complicaties ziekte + • gevolgen van de ziekte
• operaties operaties voor het normale
functioneren
wie verantwoordelijk? arts: arts + verpleegkundige verpleegkundige
voor vaststellen + bepalen
van behandeling
verpleegkundige • taken uitvoeren als • observeren • plannen
activiteiten arts iets vraagt +rapporteren • uitvoeren
• uitvoeren beleid arts • inschakelen andere
• eigen verpleegkundige disciplines
interventies eraan • coördineren
koppelen
voorbeeld infarct: bloeding na operatie: slechte voedingstoestand
arts: behandelplan - observatie + door misselijkheid / slecht gebit
VPK: afnemen EKG rapportage - VPK observeert +
- medisch beleid informeert
= bloed aanhangen
- VPK handelingen
= drukverband
aanleggen + goede
houding
er zijn verschillende soorten verpleegdiagnose:
Actueel Potentieel
probleem aanwezig afwezig + wel risicofactoren
doel oplossen + verbeteren preventie
formulering p: probleem p: probleem – risico op
e: etiologie (oorzaak) e: etiologie
s: symptoom
3
, formuleren verpleegdiagnoses:
- probleem – actueel of potentieel
=klacht - reactie op gezondheidsverstoring
- korte - kernachtige omschrijving
bijvoorbeeld: pijn
- etiologie – actueel of potentieel
=oorzakelijke of samenhangende factoren
- symptomen – actueel
=voor patiënt subjectief + voor ZV objectief waarneembaar bevindingen -klacht-verschijnselen
wat is het belang van verpleegkundige diagnoses
- makkelijker zorg afstemmen op het individu
- aandacht richten op individuele behoeften PT die anders over hoofd gezien wordt
- effectief middel om te communiceren met collega’s + andere beroepsgenoten
- gerichter observeren
- bevorderen continuïteit van de zorg
- dragen bij tot professionalisering beroepsgroep
stap 3: planning
• doelstellingen en evaluatiecriteria formuleren
o waarom
▪ waar wil je naartoe?
o soorten
▪ actueel: probleem oplossen + niet verergeren
▪ potentieel: preventie
o termijn
▪ einddoel: wat is eindresultaat
▪ korte termijndoel -> tussentijds te bereiken doelen i.f.v. einddoel
o evaluatiecriteria = RUMBA
▪ relevant
▪ uitvoerbaar
▪ meetbaar
▪ begrijpbaar
▪ afgebakend in tijd
• interventies formuleren
= activiteiten uitvoeren om probleem aan te pakken i.f.v. gestelde doelen -evaluatiecriteria
o haalbaar + aanvaardbaar voor de patiënt
o rekening houden met capaciteiten van verpleegkundige
o evidentie gebaseerde verpleegkunde
4
hoofdstuk 1: verpleegkundige diagnostiek
1. probleemgericht werken
1.1 kritisch denken
kenmerken: kritisch denken is:
• rationeel denken
o invloed van vooroordelen + emoties beperken
• reflectief
o trekt geen voorbarige conclusies + neemt tijd om alles te overdenken
• autonoom denken
o niet klakkeloos alles aannemen
• creatief denken
o probeert principes toe te passen + aan te passen aan patiënten situatie
1.1.1 probleemoplossend denken
stappen van probleem oplossend denken model
• stap 1 : patiënten gegevens verzamelen + ordenen
• stap 2: verpleegkundige diagnoses formuleren
• stap 3: planning → doelstellingen + evaluatiecriteria + interventies formuleren
o wat wil ik bereiken?
o welke activiteiten moet ik daarvoor doen?
• stap 4: uitvoeren & rapporten: uitvoering + observatie uitschrijven
• stap 5: evalueren
o is het probleem opgelost?
waarom wordt hier gebruik van gemaakt?
• om zo systematisch + efficiënt tot een oplossing te komen, zodat problemen zo doelgericht +
efficiënt worden aangepakt
voordelen van probleemoplossend model:
• voor patiënt
o zeer sterk geïndividualiseerde zorgverlening
o patiënt sneller vertrouwen leggen in VP – gerust zijn in haar kunnen
• voor verpleegkundige
o draagt bij tot zelfontplooiing
o toename deskundigheid + professionaliteit
▪ eerst denken, dan doen
o meer tijdsefficiënt
1
,1.2 de verschillende stappen van verpleegkundige diagnostiek
de stappen van probleemoplossend model
stap 1: patiëntengegevens
• anamnese
o bij opname – vragenlijst/ gesprek
o tijdens opnamen – observatie / gesprek
o juiste diagnose + doelen + interventies stellen & evalueren
doel: beeld schetsen van functioneren zorgvrager + omgeving
verschillende soorten anamnese
o basisanamnese
▪ overzicht krijgen van patiënt + totale functioneren
o probleemgeoriënteerde anamnese
▪ na opname soms nodig dieper in te gaan op een probleem om VP diagnose
te stellen
▪ hiervoor heeft men voldoende info nodig over het probleem
▪ vragenlijst / checklijst / scorelijst
o periodieke anamnese
▪ op vaste tijdstippen gegevens verzamelen – om kijken hoe toestand van
patiënt evolueert
o crisisanamnese
▪ snel handelen staat op voorgrond + alleen hoogst noodzakelijke zaken
worden gevraagd
• gegevens verzamelen
2 soorten
• subjectief
o pijn + duizeligheid + verdriet + warm
• objectief
o polsslag + labo uitslagen + temperatuur
2 bronnen:
• primair
o zorgvrager + jezelf als VP
• secundair
o familie + vrienden + eerdere rapportage + andere VP + thuisverpleegkundige
• gegevens ordenen
volgens 11 patronen van Gordon: hulpmiddel bij deze fase
2
, stap 2: verpleegkundige diagnose
wat is een verpleegkundige diagnose?
• klinische uitspraak over reacties persoon + gezin + groep op
feitelijke – dreigende - gezondheidsproblemen en/of levensprocessen
• het is de grondslag voor keuze van VP interventies + resultaten waarvoor VP aansprakelijk is
de reacties op gezondheidsproblemen of levensprocessen:
• arts = behandelt ziektes – gezondheidsproblemen
• verpleegkundige = gevolgen voor het normale functioneren + dagelijks leven
grondslag voor verpleegkundige interventies
• eerst denken – dan doen
o als je bedenkt wat probleem is – kan je meer patiëntgerichte interventies doen
er zijn verschillende soorten diagnoses:
medische diagnoses gezamenlijke diagnose VPK diagnose
wat valt hieronder? • ziektes • complicaties ziekte + • gevolgen van de ziekte
• operaties operaties voor het normale
functioneren
wie verantwoordelijk? arts: arts + verpleegkundige verpleegkundige
voor vaststellen + bepalen
van behandeling
verpleegkundige • taken uitvoeren als • observeren • plannen
activiteiten arts iets vraagt +rapporteren • uitvoeren
• uitvoeren beleid arts • inschakelen andere
• eigen verpleegkundige disciplines
interventies eraan • coördineren
koppelen
voorbeeld infarct: bloeding na operatie: slechte voedingstoestand
arts: behandelplan - observatie + door misselijkheid / slecht gebit
VPK: afnemen EKG rapportage - VPK observeert +
- medisch beleid informeert
= bloed aanhangen
- VPK handelingen
= drukverband
aanleggen + goede
houding
er zijn verschillende soorten verpleegdiagnose:
Actueel Potentieel
probleem aanwezig afwezig + wel risicofactoren
doel oplossen + verbeteren preventie
formulering p: probleem p: probleem – risico op
e: etiologie (oorzaak) e: etiologie
s: symptoom
3
, formuleren verpleegdiagnoses:
- probleem – actueel of potentieel
=klacht - reactie op gezondheidsverstoring
- korte - kernachtige omschrijving
bijvoorbeeld: pijn
- etiologie – actueel of potentieel
=oorzakelijke of samenhangende factoren
- symptomen – actueel
=voor patiënt subjectief + voor ZV objectief waarneembaar bevindingen -klacht-verschijnselen
wat is het belang van verpleegkundige diagnoses
- makkelijker zorg afstemmen op het individu
- aandacht richten op individuele behoeften PT die anders over hoofd gezien wordt
- effectief middel om te communiceren met collega’s + andere beroepsgenoten
- gerichter observeren
- bevorderen continuïteit van de zorg
- dragen bij tot professionalisering beroepsgroep
stap 3: planning
• doelstellingen en evaluatiecriteria formuleren
o waarom
▪ waar wil je naartoe?
o soorten
▪ actueel: probleem oplossen + niet verergeren
▪ potentieel: preventie
o termijn
▪ einddoel: wat is eindresultaat
▪ korte termijndoel -> tussentijds te bereiken doelen i.f.v. einddoel
o evaluatiecriteria = RUMBA
▪ relevant
▪ uitvoerbaar
▪ meetbaar
▪ begrijpbaar
▪ afgebakend in tijd
• interventies formuleren
= activiteiten uitvoeren om probleem aan te pakken i.f.v. gestelde doelen -evaluatiecriteria
o haalbaar + aanvaardbaar voor de patiënt
o rekening houden met capaciteiten van verpleegkundige
o evidentie gebaseerde verpleegkunde
4
