ONDERWIJSKUNDE
2.1
Onderwijskunde
14 JANUARI 2025
,DOELGERICHT WERKEN IN HET KOV: DE KRACHTLIJNEN VAN ZILL
Zill
= Zin in leren, zin in leven
OKB EN DE KATHOLIEKE DIALOOGSCHOOL ALS FUNDAMENT
OKB
= opdrachten voor het Katholiek Basisonderwijs in Vlaanderen.
Vijf opdrachten voor leraren en lerarenteams die werkzaam zijn in het katholiek basisonderwijs:
1. Werken aan de schooleigen, christelijke identiteit
2. Werken aan een geïntegreerd onderwijsinhoudelijk aanbod
3. Werken aan een stimulerend opvoedingsklimaat en een doeltreffende didactische aanpak
4. Werken aan de ontplooiing van elk kind, vanuit een brede zorg
5. Werken aan de school als gemeenschap en organisatie
OPDRACHT 1 – WERKEN AAN SCHOOLEIGEN, CHRISTELIJKE IDENTITEIT
Sterk geloof in de groei en ontwikkelkracht van kinderen.
Het waartoe: belangrijk streefdoel voor alle leerlingen.
Uitkomst voor ons onderwijs: intrinsiek gemotiveerde kinderen die goesting hebben in leren en leven en leren
en leven kunnen betekenis kunnen geven.
Identiteit en dialoog
§ Werken met respect voor de eigenheid van elke leerling vanuit de christelijke traditie.
§ Zien de veelheid en andersheid in onze multiculturele en diverse samenleveing niet als een bedreiging.
Drie niveaus binnen de persoonsgebonden ontwikkeling:
§ Het relationele niveau = jij
§ Het groepsniveau = wij
§ Het persoonlijke niveau = ik
Betekenis leren is leren over in de wereld.
Ordeningskader met binnencirkel en buitencirkel.
OPDRACHT 2 – WERKEN AAN EEN GEÏNTEGREERD ONDERWIJSINHOUDELIJK AANBOD
§ Harmonische ontwikkeling staat centraal.
§ 10 ontwikkelvelden met onderliggende ontwikkelthema’s, generieke doelen met onderliggende
leerinhouden en leerlijnen.
§ Een samenhangend onderwijsaanbod.
§ Verticale en horizontale samenhang is van belang.
Een samenhangend onderwijsaanbod
§ Ontwikkelvelden en -thema’s zijn geen gescheiden werelden.
§ Verbinding tussen persoonsgebonden en cultuurgebonden ontwikkeling.
§ Elk ontwikkelveld en ontwikkelthema doet ertoe!
§ Voldoende en herhaalde kansen bieden om onderliggende doelen in voldoende mate te realiseren!
Leren om te leven
§ Geloven in de groei- en ontwikkelingsmogelijkheden van elke leerling.
§ Functie van de te verwachten leeruitkomsten bij de ontwikkelvelden en -thema’s => groeien tot rijke
persoon.
,OPDRACHT 3 – WERKEN AAN EEN STIMULEREND OPVOEDINGSKLIMAAT EN EEN
DOELTREFFENDE DIDACTISCHE AANPAK
Zorgen voor een krachtige leeromgeving
§ Een positief en veilig leerklimaat
o Binnen de leerlijnen kiezen we voor leerlijnen met brede ontwikkelstappen en ruime
referentieperiodes op basis van leeftijd.
o Geduldig zijn met ontwikkeling, leerlingen mogen op eigen tempo vorderen (sneller of trager).
§ Werkelijkheidsnabij onderwijs
o Onderwijs in basisschool is wereldoriënterend onderwijs. Werkelijkheid = vertrekpunt (zie ook
generieke doelen).
o Maar ook de schepping die ons als een geschenk gegeven is en waar we dus zorg willen voor
dragen (zie ook generieke doelen).
o In de eerste plaats de werkelijkheid opzoeken!
§ Een gezonde leerambitie
o Doel voor elke leerkrachten = leerverwachtingen tegenover leerlingen op een realistische (en toch
voldoende ambitieuze) wijze af te stemmen op de mogelijkheden en behoeften van elk kind.
§ Rijke ondersteuning en interactie
o Belang van competenties tot interactie (zie ontwikkelvelden -en thema’s).
o Kinderen hier regelmatig toe uitnodigen.
o Uitnodigen tot coöperatief samenwerken.
§ Benutten van de leerkracht
o Leerlingen bewust maken van hun eigen mogelijkheden, ontwikkel- en leerkracht!
§ Een begeleidende leerkrachtstijl
o Leerkracht = mentor die talenten ondekt, ondersteunt, uitdaagt en begeleidt.
o Orderingskader is bril om talenten en ontwikkelkansen te ontdekken.
o Generieke doelen en leerlijnen.
§ Effectiviteit van leren
o Leerlingen moeten zich bewust worden van de vorderingen die ze maken.
o De zone van naaste ontwikkeling detecteren.
OPDRACHT 4 – WERKEN AAN DE ONTPLOOIING VAN ELK KIND, VANUIT EEN BREDE ZORG
De verscheidenheid binnen de leerlingengroepen is een uitdaging!
§ Analyse van de beginsituatie
o Leerlijnen met ontwikkelstappen.
§ Een gediffentieerde aanpak
o Leerlijnen en ontwikkelstappen => vorderingen van leerlingen te evalueren: knipperlichtfunctie
o Zorgen voor een gedifferentieerde aanpak.
§ Een complementaire, teamgerichte aanpak.
, OPDRACHT 5 – WERKEN AAN DE SCHOOL ALS GEMEENSCHAP EN ORGANISATIE
Gezamenlijke doelgerichtheid
§ Als pedagogische gemeenschap shooleigen pedagogisch project ondersteunen om zo te komen tot
kwaliteitsvol onderwijs.
In dialoog met alle betrokkenen.
Beleidvoerend vermogen
§ De schoolleiding is mee verantwoordelijk voor implementatie van ZILL + leerplandiscours in de school.
De dynamiek van de katholieke dialoogschool
Een katholieke dialoogschool verwelkomt iedereen en draagt op een inclusieve wijze zorg voor de unieke
talenten van elke leerling, met bijzondere aandacht voor wie het moeilijk heeft.
Een katholieke basisschool verwelkomt iedereen gastvrij, van welke levensbeschouwelijke of religieuze
achtergrond ook.
2.1
Onderwijskunde
14 JANUARI 2025
,DOELGERICHT WERKEN IN HET KOV: DE KRACHTLIJNEN VAN ZILL
Zill
= Zin in leren, zin in leven
OKB EN DE KATHOLIEKE DIALOOGSCHOOL ALS FUNDAMENT
OKB
= opdrachten voor het Katholiek Basisonderwijs in Vlaanderen.
Vijf opdrachten voor leraren en lerarenteams die werkzaam zijn in het katholiek basisonderwijs:
1. Werken aan de schooleigen, christelijke identiteit
2. Werken aan een geïntegreerd onderwijsinhoudelijk aanbod
3. Werken aan een stimulerend opvoedingsklimaat en een doeltreffende didactische aanpak
4. Werken aan de ontplooiing van elk kind, vanuit een brede zorg
5. Werken aan de school als gemeenschap en organisatie
OPDRACHT 1 – WERKEN AAN SCHOOLEIGEN, CHRISTELIJKE IDENTITEIT
Sterk geloof in de groei en ontwikkelkracht van kinderen.
Het waartoe: belangrijk streefdoel voor alle leerlingen.
Uitkomst voor ons onderwijs: intrinsiek gemotiveerde kinderen die goesting hebben in leren en leven en leren
en leven kunnen betekenis kunnen geven.
Identiteit en dialoog
§ Werken met respect voor de eigenheid van elke leerling vanuit de christelijke traditie.
§ Zien de veelheid en andersheid in onze multiculturele en diverse samenleveing niet als een bedreiging.
Drie niveaus binnen de persoonsgebonden ontwikkeling:
§ Het relationele niveau = jij
§ Het groepsniveau = wij
§ Het persoonlijke niveau = ik
Betekenis leren is leren over in de wereld.
Ordeningskader met binnencirkel en buitencirkel.
OPDRACHT 2 – WERKEN AAN EEN GEÏNTEGREERD ONDERWIJSINHOUDELIJK AANBOD
§ Harmonische ontwikkeling staat centraal.
§ 10 ontwikkelvelden met onderliggende ontwikkelthema’s, generieke doelen met onderliggende
leerinhouden en leerlijnen.
§ Een samenhangend onderwijsaanbod.
§ Verticale en horizontale samenhang is van belang.
Een samenhangend onderwijsaanbod
§ Ontwikkelvelden en -thema’s zijn geen gescheiden werelden.
§ Verbinding tussen persoonsgebonden en cultuurgebonden ontwikkeling.
§ Elk ontwikkelveld en ontwikkelthema doet ertoe!
§ Voldoende en herhaalde kansen bieden om onderliggende doelen in voldoende mate te realiseren!
Leren om te leven
§ Geloven in de groei- en ontwikkelingsmogelijkheden van elke leerling.
§ Functie van de te verwachten leeruitkomsten bij de ontwikkelvelden en -thema’s => groeien tot rijke
persoon.
,OPDRACHT 3 – WERKEN AAN EEN STIMULEREND OPVOEDINGSKLIMAAT EN EEN
DOELTREFFENDE DIDACTISCHE AANPAK
Zorgen voor een krachtige leeromgeving
§ Een positief en veilig leerklimaat
o Binnen de leerlijnen kiezen we voor leerlijnen met brede ontwikkelstappen en ruime
referentieperiodes op basis van leeftijd.
o Geduldig zijn met ontwikkeling, leerlingen mogen op eigen tempo vorderen (sneller of trager).
§ Werkelijkheidsnabij onderwijs
o Onderwijs in basisschool is wereldoriënterend onderwijs. Werkelijkheid = vertrekpunt (zie ook
generieke doelen).
o Maar ook de schepping die ons als een geschenk gegeven is en waar we dus zorg willen voor
dragen (zie ook generieke doelen).
o In de eerste plaats de werkelijkheid opzoeken!
§ Een gezonde leerambitie
o Doel voor elke leerkrachten = leerverwachtingen tegenover leerlingen op een realistische (en toch
voldoende ambitieuze) wijze af te stemmen op de mogelijkheden en behoeften van elk kind.
§ Rijke ondersteuning en interactie
o Belang van competenties tot interactie (zie ontwikkelvelden -en thema’s).
o Kinderen hier regelmatig toe uitnodigen.
o Uitnodigen tot coöperatief samenwerken.
§ Benutten van de leerkracht
o Leerlingen bewust maken van hun eigen mogelijkheden, ontwikkel- en leerkracht!
§ Een begeleidende leerkrachtstijl
o Leerkracht = mentor die talenten ondekt, ondersteunt, uitdaagt en begeleidt.
o Orderingskader is bril om talenten en ontwikkelkansen te ontdekken.
o Generieke doelen en leerlijnen.
§ Effectiviteit van leren
o Leerlingen moeten zich bewust worden van de vorderingen die ze maken.
o De zone van naaste ontwikkeling detecteren.
OPDRACHT 4 – WERKEN AAN DE ONTPLOOIING VAN ELK KIND, VANUIT EEN BREDE ZORG
De verscheidenheid binnen de leerlingengroepen is een uitdaging!
§ Analyse van de beginsituatie
o Leerlijnen met ontwikkelstappen.
§ Een gediffentieerde aanpak
o Leerlijnen en ontwikkelstappen => vorderingen van leerlingen te evalueren: knipperlichtfunctie
o Zorgen voor een gedifferentieerde aanpak.
§ Een complementaire, teamgerichte aanpak.
, OPDRACHT 5 – WERKEN AAN DE SCHOOL ALS GEMEENSCHAP EN ORGANISATIE
Gezamenlijke doelgerichtheid
§ Als pedagogische gemeenschap shooleigen pedagogisch project ondersteunen om zo te komen tot
kwaliteitsvol onderwijs.
In dialoog met alle betrokkenen.
Beleidvoerend vermogen
§ De schoolleiding is mee verantwoordelijk voor implementatie van ZILL + leerplandiscours in de school.
De dynamiek van de katholieke dialoogschool
Een katholieke dialoogschool verwelkomt iedereen en draagt op een inclusieve wijze zorg voor de unieke
talenten van elke leerling, met bijzondere aandacht voor wie het moeilijk heeft.
Een katholieke basisschool verwelkomt iedereen gastvrij, van welke levensbeschouwelijke of religieuze
achtergrond ook.
