Kinderen in ontwikkeling
Hoofdstuk 1
temperament = karakter
nature = aard, verwijzing naar genetische code
nurture = opvoeding, omgeving, onderwijs, invloeden
Sensitieve periode
invloeden van de omgeving zijn in deze periode het sterkste voelbaar →
plasticiteit van de hersenen neemt af
aanleren van vaardigheden
taalontwikkeling : vb. wanneer kinderen van 12 onvoldoende in
aanraking komen met taal, wordt het moeilijker aangeleerd
ontwikkeling van hechting : vb. kinderen van 3 zijn extra gevoelig voor
hechting
uitgestelde of verstoorde hechting binnen die periode zorgt voor
lastige invloed op emotionele ontwikkeling en gedrag
→ vergroot kans op psychische aandoeningen
kwalitatief : binnen elk stadium zijn er vaardigheden die in vorig
stadium nog niet aanwezig zijn → stapjes
kwantitatief : eigenschappen worden sterker of zwakker → vloeiend
Belangrijke periodes in de ontwikkeling
prenatale periode voor de geboorte
babyperiode 0-18 maanden
peuterperiode 18 maanden - 3 jaar
kleuterperiode 3-6 jaar
lagere schoolperiode 6-12 jaar
Kinderen in ontwikkeling 1
, adolescentieperiode 12-20 jaar
ontwikkelingsopgaven = dingen die kinderen moeten verwerken om een
normale ontwikkeling te hebben
psychologische opdrachten = kijken naar de manier waarop het kind
omgaat met problemen in het leven en verwachtingen van de omgeving
opvoedingstaken = de begeleiding die kinderen nodig hebben om te
ontwikkelen
vb. spelletjes die fijne motoriek bevorderen
5 visies op ontwikkeling van de kinderen
1. psychodynamische benaderingen
wisselwerking tussen het onbewuste en de omgeving
ervaring van kindertijd belangrijk voor sociale- en
persoonlijkheidsontwikkeling
Freud & Erikson
dromen interpreteren, kindertekeningen analyseren
problemen : lastig wetenschappelijk te staven
2. behaviorisme
leertheorieën
ervaringen & meetbaar gedrag (geen dromen en gedachten)
straf / beloning / conditionering
2 soorten conditionering
klassieke conditionering : iets met iets anders associëren, dit
creëert bepaalde gevoelens. Het is makkelijk aan te leren, moeilijk af
te leren
operante conditionering : aanleren dat gedrag een bepaald gevolg
zal hebben
Kinderen in ontwikkeling 2
, 3. cognitief wetenschappelijke benaderingen
wat zijn de denkprocessen achter gedrag
onthouden, waarnemen, info verwerken, denken
niet met conditioneringen
gelijkenis met werking van computer
info opnemen - verwerken - afleveren
onderwijs : hoe geef je instructies zodat leren optimaal wordt?
4. systeembenaderingen
hoe kan ontwikkeling van kind tot kind zo erg verschillen?
focus op interactie van het kind en omgeving → elke ontwikkeling is
uniek dus er is geen gemiddeld gedrag
je kan gedrag alleen begrijpen door alle factoren te bestuderen
Vygotsky
kind en omgeving vormen samen een systeem
kijken naar de context waarin het gedrag zich voordoet
5. neurowetenschappelijke benadering
verbanden zoeken tussen functies van hersenen en gedrag
dierproeven
observaties van patiënten met hersenletsel
hersenfunctie in beeld brengen met MRI
educatieve neurowetenschappen
inzichten uit educatieve wetenschappen en neurologische
wetenschappen verbinden
onderzoeken tussen wisselwerking van hersenen en gedrag
neuromythes zijn slecht
resultaten direct toepassen in het onderwijs
Kinderen in ontwikkeling 3
Hoofdstuk 1
temperament = karakter
nature = aard, verwijzing naar genetische code
nurture = opvoeding, omgeving, onderwijs, invloeden
Sensitieve periode
invloeden van de omgeving zijn in deze periode het sterkste voelbaar →
plasticiteit van de hersenen neemt af
aanleren van vaardigheden
taalontwikkeling : vb. wanneer kinderen van 12 onvoldoende in
aanraking komen met taal, wordt het moeilijker aangeleerd
ontwikkeling van hechting : vb. kinderen van 3 zijn extra gevoelig voor
hechting
uitgestelde of verstoorde hechting binnen die periode zorgt voor
lastige invloed op emotionele ontwikkeling en gedrag
→ vergroot kans op psychische aandoeningen
kwalitatief : binnen elk stadium zijn er vaardigheden die in vorig
stadium nog niet aanwezig zijn → stapjes
kwantitatief : eigenschappen worden sterker of zwakker → vloeiend
Belangrijke periodes in de ontwikkeling
prenatale periode voor de geboorte
babyperiode 0-18 maanden
peuterperiode 18 maanden - 3 jaar
kleuterperiode 3-6 jaar
lagere schoolperiode 6-12 jaar
Kinderen in ontwikkeling 1
, adolescentieperiode 12-20 jaar
ontwikkelingsopgaven = dingen die kinderen moeten verwerken om een
normale ontwikkeling te hebben
psychologische opdrachten = kijken naar de manier waarop het kind
omgaat met problemen in het leven en verwachtingen van de omgeving
opvoedingstaken = de begeleiding die kinderen nodig hebben om te
ontwikkelen
vb. spelletjes die fijne motoriek bevorderen
5 visies op ontwikkeling van de kinderen
1. psychodynamische benaderingen
wisselwerking tussen het onbewuste en de omgeving
ervaring van kindertijd belangrijk voor sociale- en
persoonlijkheidsontwikkeling
Freud & Erikson
dromen interpreteren, kindertekeningen analyseren
problemen : lastig wetenschappelijk te staven
2. behaviorisme
leertheorieën
ervaringen & meetbaar gedrag (geen dromen en gedachten)
straf / beloning / conditionering
2 soorten conditionering
klassieke conditionering : iets met iets anders associëren, dit
creëert bepaalde gevoelens. Het is makkelijk aan te leren, moeilijk af
te leren
operante conditionering : aanleren dat gedrag een bepaald gevolg
zal hebben
Kinderen in ontwikkeling 2
, 3. cognitief wetenschappelijke benaderingen
wat zijn de denkprocessen achter gedrag
onthouden, waarnemen, info verwerken, denken
niet met conditioneringen
gelijkenis met werking van computer
info opnemen - verwerken - afleveren
onderwijs : hoe geef je instructies zodat leren optimaal wordt?
4. systeembenaderingen
hoe kan ontwikkeling van kind tot kind zo erg verschillen?
focus op interactie van het kind en omgeving → elke ontwikkeling is
uniek dus er is geen gemiddeld gedrag
je kan gedrag alleen begrijpen door alle factoren te bestuderen
Vygotsky
kind en omgeving vormen samen een systeem
kijken naar de context waarin het gedrag zich voordoet
5. neurowetenschappelijke benadering
verbanden zoeken tussen functies van hersenen en gedrag
dierproeven
observaties van patiënten met hersenletsel
hersenfunctie in beeld brengen met MRI
educatieve neurowetenschappen
inzichten uit educatieve wetenschappen en neurologische
wetenschappen verbinden
onderzoeken tussen wisselwerking van hersenen en gedrag
neuromythes zijn slecht
resultaten direct toepassen in het onderwijs
Kinderen in ontwikkeling 3
