Samenvatting Examenvoorbereiding Taal 2 (KLEUTERONDERWIJS)

Examenvoorbereiding Taal 2
1 Wat is lezen en schrijven? (niet studeren)
1.1 Spontane ontwikkeling en historische ontwikkeling van
geletterdheid.
1.1.1Gelijkenissen
1.1.1.1 Geef de gelijkenissen in de spontane ontwikkeling van
geletterdheid en de historische ontwikkeling van
geletterdheid.
- Tekeningen
- Tekens
o Pictogrammen  lettertekens
- Veelheid aan schriftvormen
o Pictografisch schrift = tekeningen verwijzen naar woorden of klanken om
ideeën of dingen visueel weer te geven.
2 Verkeersborden en cijfers
o Logografisch schrift = elk symbool verwijst naar 1 woord
3 Chinees schrift
o Fonografisch schrift = symbolen verwijzen naar kleinere klankeenheden
 Syllabische schriftsystemen = elk symbool geeft een lettergreep (syllabe)
uit de gesproken taal weer
4 Japans schrift
 Alfabetische schriftsystemen = elk teken verwijst naar een ander klank
5 Ons schrift

5.1.1.1 Geef het communicatieschema en leg dit uit.




5.1.1.1 Geef de definities van mondelinge en schriftelijke
communicatie.
- Mondelinge communicatie = directe interactie tussen personen op hetzelfde tijdstip.
Spreker en luisteraar delen ruimte en tijd. In dialogen wisselen spreker en luisteraar
voortdurend van rol. Ze vullen elkaar aan of vragen elkaar ter verduidelijking.
Mondelinge taal is altijd vluchtig van karakter, tenzij ze d.m.v. audiovisuele media
wordt vastgelegd.


1

, - Schriftelijke communicatie = construeren van een tekst, zonder dat de lezer daarbij
fysiek aanwezig is. Eenmaal de tekst op papier staat, kan hij onbeperkt en
onveranderlijk gelezen worden. Het is dus permanent in ruimte en tijd.

6 Het lees- en schrijfproces.
6.1 Lezen
6.1.1Definitie
6.1.1.1 Geef de definitie van lezen.
- Lezen = complex proces dat niet altijd volgens hetzelfde stramien verloopt. Je
verzamelt informatie uit grafische tekens. Zo ga je decoderen, interpreteren en
begrijpen.

6.1.1.1 Wat zijn woord-identificatietechnieken of
leesstrategieën.
- Woord-identificatietechnieken of leesstrategieën = verschillende manieren om de
betekenis van een woord te achterhalen.

6.1.1.1 Geef de kenmerken van de 4 leesstrategieën.
- Lezen m.b.v. de visuele woordvorm
o Visuele woordvorm = speciale volgorde van letters of de visuele configuratie
(lay-out)
o Verschil tussen geoefende en beginnende lezers
 Geoefende lezers
 Herkenned lezen/ Meaning from print= Woorden worden
automatische en onmiddelijke herkend aan de woordbeelden
(uiterlijk van een woord) of de woordvorm die ze in het
geheugen hebben opgeslagen.
o 90% van alle woorden
7 sneeuwwitje
 Beginnende lezers
 Globaal lezen = Ze lezen zonder letterkennis, want ze weten nog
niet dat elke letter naar een bepaalde klank verwijst. Hierdoor
kunnen ze nog geen nieuwe woorden ontsleutelen. Ze kunnen
woorden dus enkel lezen omdat ze de woordvorm herkennen.
 Herkennend lezen/ onmiddelijke identificatie = Ze hebben al wel
letterkennis, maar gebruiken deze niet. Ze lezen niet meer letter
voor letter, maar het hele woord als geheel.
8 Eigen naam, woord dat iets aanduidt dat hem interesseert, woorden
die in de klas op kaartjes zijn geschreven, …
- Lezen m.b.v. grafo-fonologische informatie
o 2 manieren om de koppeling tussen letter (grafeem) en klank (foneem) maken.
(op volgorde van hoe je het moet aanleren)
 Elementaire leeshandeling



2

, 




 Basistechniek
 Beperkingen
o Leestempo ligt laag
o Het verschil tussen Letters en klanken
9 B-oo-m  boom
 Clusters en spellingspatronen
 Spellend lezen = het in 1 keer herkennen van lettercombinaties.
Dit is een verkorting van de elementaire leeshandeling.
 Soorten lettercombinaties
o Cluster = lettercombinatie met alleen medeklinkers
o Spellingpatroon = lettercombinatie met zowel klinkers als
medeklinkers.
o Lettergreep = klankgroep binnen een woord die je in één
adem of spraakbeweging uitspreekt.
10 B-oom  boom
- Lezen m.b.v. morfologische analyse
o Morfologische analyse = herkennen van morfemen, door aandacht te besteden
aan de opbouw van woorden
o Morfemen = (woorden of woorddelen) die een betekenis hebben.
o Leessnelheid bevordert
11 Ge-vang-en
12 Geven – gezeur- geel
- Lezen m.b.v. de context
o Kennis van de syntactische structuur van een zin gebruiken
 Syntactische informatie = de grammaticale structuur van een zin.
 Semantische informatie = de betekenis van woorden en zinnen.
o Voorwaarde:
 Letterkennis
 Vloeiend lezen = het vlot, correct, en met begrip lezen van een tekst.
o Nadeel:
 Radend lezen = De lezer probeert te raden welk woord er staat, in plaats
van het woord echt te lezen.
o Voordeel
 Leessnelheid bevordert
13 Ze bibberen van …
14 Hij is erg korf




3